In de langzame serie vooruitblikken kwam enige maanden geleden het onderwerp bevolking voorbij. In de reacties werd de mogelijke rol van techniek genoemd, vooral in de context van de vergrijzing.
Maar de technologische ontwikkelingen kunnen natuurlijk op alle aspecten van onze maatschappij effect hebben zo leert ons de geschiedenis. Het tempo van ontwikkelingen gaat volgens enkelen nog steeds omhoog.
Daarom kunnen ook op de relatieve korte termijn van 15 jaar stevige veranderingen plaatsvinden. Denk maar eens 15 jaar terug, een tijd waarin bijna niemand van internet gehoord had, laat staan tot zijn beschikking had.
De vraag is dan ook welke technologische ontwikkelingen waarschijnlijk zijn en op welke wijze daarop ingespeeld moet worden. Hier een reeks kreten die mogelijk in het rijtje thuis horen: Domotica, Nanotechnologie, robots, Augmented Reality, biotechnologie en genetica.
De aspecten waar dan bijvoorbeeld naar gekeken kan worden:
– Hoe verandert het ons persoonlijk leven
– Hoe verandert het onze interactie
– Hoe verandert het de machtsverhoudingen
– Hoe verandert het de economische verhoudingen
– Hoe verandert het de maatschappelijke verhoudingen
En u weet er vast nog wel een paar.
Reacties (44)
Buzzword-BINGO !
Wat jij wilt: http://www.bullshitbingo.net/cards/buzzword/
Voorspellen is moeilijk, en helemaal als het om de toekomst gaat. Maar, om nog maar eens zo’n cliché te gebruiken, er wordt in dit soort zaken meestal te veel gezocht naar trendbreuken, en te weinig gekeken naar wat er van dag tot dag kan veranderen.
Techniek wordt steeds goedkoper, dat zal volgens mij het meest bepalend zijn. Veel van wat er over 15 jaar is, moet nu al in gebruik zijn, maar dan alleen door nerds, of specialisten. [Ik had 20 jaar geleden al een e-mailadres].
Dus ja, domotica zal zeker oprukken. Niet in de zin van loze gadgets, als koelkasten die zelf online bestellingen plaatsen als de kaas opraakt. Maar bijvoorbeeld om de vergrijzende bevolking langer zelfstandig thuis te laten wonen. Telemedicine, en ook bewaking op afstand, zal daar een nuttige aanvulling op zijn.
De grootste vraag lijkt mij, gezien alle mogelijkheden tot telecommunicatie, is of en hoe onze interactie zal veranderen. Als het computerscherm wordt ingeruild voor wandbreed elektronisch behang, of omgekeerd een bril met iris-projectie, komt er een misschien moment waarop het niet altijd meer nodig is om de ander fysiek op te zoeken om werkelijk contact te hebben.
Iedereen zeurt al decennia over de grote voordelen van telewerken, terwijl niemand alleen maar thuis wil werken via ICT, omdat de aanwezigheid op kantoor zo belangrijk is.
Maar als die communicatie bijna net zo goed van afstand kan gaan plaatsvinden, dan worden bijvoorbeeld alle voorspellingen over de toename van het autoverkeer, of de gewenste technische aanpassingen daaraan — zoals kolonne rijden, om brandstof te besparen, en om de veiligheid — ineens relatieve bijzaken. Dan ook hoeft die Randstad niet verder volgebouwd te worden.
Ik denk alleen dat dit eerder over een termijn van vijftig jaar speelt, dan vijftien.
@KJ: Dat is nu juist de uitdaging. Wat zijn alleen maar buzzwords en hypes, en wat zijn de werkelijke trends.
En voor je alle woorden te makkelijk van tafel veegt, internet was ooit ook een buzzword waar “grootheden” van riepen dat het nooit wat zou worden.
Zager !
@4 die termen die je in de post opgepend hebt, zijn juist termen waarvan de grootheden roepen dat ze het wél worden.
@3: “omdat de aanwezigheid op kantoor zo belangrijk is”
Waarom is die eigenlijk zo belangrijk? Om elkaar in de gaten te kunnen houden omdat niemand (lees: de baas) elkaar (lees: de werknemers) vertrouwd verstandig met zijn/haar tijd om te gaan?
Denk dat oudere generaties in de bedrijfsleiding nog het meeste gewicht aan fysieke aanwezigheid op kantoor toekennen – wat is immers het verschil waar je achter decomputer zit als je toch allemaal een laptop hebt?
Flexibel werk heeft de toekomst.
7, omdat maanden achtereen werken zonder collega’s ook niet erg inspirerend is … twee uitersten zeg maar …
@ijsbrand: Mbt het domotica verhaal is het bijvoorbeeld interessant wat het doet in relatie tot de huidige trend van zo goedkoop mogelijk vermarkten van zorg. Het lijkt bijna onontkoombaar dat er techniek ingezet gaat worden.
Maar wat doet dat met de toch al ver teruggebracht “contacttijd” van de verzorgers? Nog eenzamer oud worden?
Het betoog van gronk, enkele maanden geleden, dat die singulariteitstheorie onzin is, heeft me overtuigd. Wel jammer.
@Horst: Maar ook zonder die singulariteit is er toch voldoende uitdaging in het bijbenen van de ontwikkelingen?
@11 Ik ben wel benieuwd. Nu ben ik nog een betrekkelijk jeugdige early adaptor, maar misschhien ben ik tegen 2025 inderdaad wel een digibeet geworden die voorbij gestreefd is door alle kinderen die geboren zijn in 2009. Ja, wie weet wordt dat wel een leuke uitdaging.
In elk geval verheug ik me op het feit dat ik in 2025 nooit meer zal verdwalen, en dat je mp3speler nooit meer vol zal zijn.
Even what ‘wishfull(?)’ thinking:
We gaan decentraliseren in energie en communicatie, wat telewerken meer aantrekkelijker maakt. Sowieso, flexibeler werken, meer op projectbasis, dus meer ZZP-ers.
Kleine, mobiele groepen mensen die niet zo zeer een permanent kantoor hebben, maar tijdelijke werkplekken gebruiken die meer bieden dan alleen meters. Een soort Coffee-company plus.
Atelier-werken als het ware.
Waarschijnlijk niet echt realistisch, dat je stad uit louter kenniswerkers bestaat.
@ parallax: Door het vraagtekentje is het te lastig om niet te reageren: Nee. Met één l.
oeps.
@Steeph: je hebt alle aspecten wel genoemd, denk ik. Misschien ook een lijstje mnaken van onderliggende aspecten?
Bijvoorbeeld:
– hoe verandert het lichamelijke functies (o.a. waarneming, tast, motoriek)
– hoe verandert het religieuziteit
– hoe verandert het bewustzijn
– hoe verandert het zelfstandigheid
Wat dat laatste betreft: tot nu toe is techniek vooral een hulpmiddel, het ondersteunt of versterkt dingen die we slecht zelf kunnen.
Komt er een punt waarop het ‘zelf kunnen’ zo beïnvloed is door technologie, dat we alleen nog meer technologie nodig hebben?
@Horst: Daar heb ik wel eens over na zitten denken. Volgens mij is het niet per definitie zo dat je, wanneer je ouder wordt, minder makkelijk nieuwe technologie eigen maakt.
Volgens mij is het een beetje zo dat naarmate je in je leven vaker (en langer) bezig bent geweest bij te blijven bij nieuwe ontwikkelingen, volgende stappen makkelijker te volgen zijn.
Vergelijk ik mijn grootouders (zelfs moeite met de afstandbediening van de TV) met mijn ouders (voorbij de 65 inmiddels, twee computers thuis, digitale camera en alleen af en toe verdwalen in Vista) dan zie ik al verschil.
‘sargasso nu al ouderwets’
;)
@17 wat zou dan de eerste (al dan niet technologische) revolutie zijn waarmee je ouders niet meer meekunnen? En wij? Of zullen we qua vaardigheden niet zomaar meer achter raken, en alleen nog maar qua mentaliteit (de ‘ik snap niet wat mensen met twitter/vul hier een dienst in die we nog niet kennen moeten’ mentaliteit). Of nooit natuurlijk, en superuptodate onze respectievelijke kisten/urnen ingaan?
@Peter: Op je laatste vraag, hebben we dat punt niet al bereikt?
@Horst: Ik merk dat mobiele toegang tot internet voor mijn ouders eigenlijk een stap te ver is.
Verder het multitasken. Daar hebben ze moeite mee. Moet ik altijd rekening mee houden als ik zaken uitleg (geen windows wisselen).
@20: Hebben we dat punt al niet bereikt? Het lijkt er misschioen op als je merkt dat een organisatie down gaat als het computernetwerk plat ligt.
Maar verder redden we ons nog aardig als we een dag geen televisie of internet hebben. Faalt de TomTom dan weten velen ook nog wel de weg te vinden.
Waar ik wel voor vrees is dat ‘oude kennis’ verloren gaat. Kan een chirurg straks nog terugvallen op oude, meer handmatige technieken als de technologie het even laat afweten? Dat lijkt me een zorgwekkende ontwikkeling.
Wat dus wel een gave ontwikkeling is, is dat vanaf 2025 smilies als onderdeel van de officiele naam bij geboorteaangifte door het web 3.0 portal van de gemeentelijke burgelijke stand geaccepteerd zullen worden.
@Peter: Ik dacht meer aan de technology die nodig is om het voedsel op het bord van 6 miljard mensen te krijgen. Of de huizen warm te houden. Of het transport, bijvoorbeeld voor de medicijnen in het ziekenhuis of de steriele instrumenten. Etc….
De keten wordt steeds langer.
Goed zo Jodokus. Flexibel werk…
Je zou de besparing eens uit moeten rekenen van de wanstaltige kantoorgebouwen in stadscentra (die daar helemaal niet voor berekend en bedoeld zijn behalve socia- flaneren) waar men feitelijk hooguit maar 5 uur productief werkt. Het begint al 10 – 15 minuten bij receptionistes rondhangen, dan de file bij de koffieautomaat…
Ik snap Peter wel. Zal hij ooit bij de robots gaan horen of niet. Ja.
Maar dat is toch niet de vraag die Steeph hier voor de anderen stelt, @Peter.
Ik wilde vroeger een transformer worden, dus wat mij betreft schiet die allemaal niet echt op.
@mescaline: 1e zin – je leest goed. Maar verklaar dat ‘ja’ eens a.u.b.?
2e zin – ik lees niet goed. In #16 dacht ik wat aanvullingen op de lijst van Steeph in te kunnen bregen. En verder:
Steeph schreef “Maar de technologische ontwikkelingen kunnen natuurlijk op alle aspecten van onze maatschappij effect hebben” en “De vraag is dan ook welke technologische ontwikkelingen waarschijnlijk zijn en op welke wijze daarop ingespeeld moet worden“.
In #21 noemde ik een mogelijk effect, waar naar mijn idee ook op ingespeeld moet worden. De genoemde technologie geeft vele mogelijkheden èn misschien ook effecten die voorkomen moeten worden (het verloren gaan van bepaalde vaardigheden). Moet daar niet op worden ingespeeld?
Voor alle duidelijkheid: ik ben geen technologie-hater. Ik kijk vol bewondering en verwondering naar de ontwikkelingen. En probeer me voor te stellen of en hoe het effect zal hebben, zoals Steeph vraagt.
Vergeef me daarbij de robotmatige reflex (misschen bedoelde je dat, mescaline) ook op mogelijke nadelige effecten te kijken.
Steeph wees immers ook op de geschiedenis? Die leert dat er bijna altijd minpunten zijn. Ik hoop sterk dat we daarvan leren en bij nieuwe ontwikkelingen eventuele vervelende bijwerkingen te reduceren tot nul.
We moeten naar perfect hergebruik (cradle to cradle zo je wil) omdat onze belasting op de wereld anders te groot wordt. Dat in combinatie met geavanceerde 3D-printers zou ertoe kunnen leiden dat onze huidige economie van materiële schaarste overbodig wordt. Dat lijkt me op korte termijn de grootst denkbare verandering.
Mag ik Jeremy Rifkin aanraden? Heeft een interessant visie op de toekomst.
Verder denk ik wel dat er ingrijpende veranderingen komen op het gebied van energie en de distributie van energie.
Die ontwikkeling zie je nu al een klein beetje opkomen.
Flexibel werken in een 24-uurs samenleving zal ook een vlucht nemen. Meer technologieën smelten samen. We veranderen (zijn het al) in een netwerksamenleving.
ps:
En idd meer recycling. Verandering van fysieke cosumptiemaatschappij naar digitale consumptiemaatschappij.
Wat gelukkig minder belastend is voor het milieu.
Hmm… die servers van Second Life draaien op digitale energie? Heb ergens gelezen dat een avatar evenveel energie verbruikt als een (echte) Braziliaan.
@JSK; dat betekent dat een avatar-Brazillero en een echte Brazillero hetzelfde zijn – cool !
#31
Nee, dat natuurlijk niet. Maar innovatie op het gebied van energie-efficiency gaat wel heel erg snel.
Daarbij wordt het voor steeds meer mensen mogelijk om energie in eigen beheer op te wekken en op te slaan (en weer door te sluizen).
(wind, zon, verbrandingstechnieken etc)
@33: Hmmm… dat betwijfel ik. Elk jaar kosten computers in totaal meer energie dan het jaar ervoor. Anyway, mn punt is dat de digitale economie niet minder fysiek is dan de huidige.
@32: Betagrapje? Of gewoon bijdehand?
In IEEE Spectrum een andere kijk op de vermeende innovatieversnelling.
http://www.spectrum.ieee.org/robotics/robotics-software/singular-simplicity/1
Wat de auteur even vergeet, is dat naast al die innovatie ook marketing & sales zijn geevolueerd.
Zie daar uw relatief beperkte introductie van leap-frog produkten.
@34
Ik bedoel wel de diensten. Er zal meer digitale dienstverlening komen.
Computers kosten energie, dat klopt.
Maar een digitale economie zal uiteindelijk veel minder milieubelastend zijn.
@37: Hmmm… ik weet het nog steeds niet. De grootste milieubelasting komt van de energieopwekking. En het is de industrie met de huishoudens die het meeste energieverbruiken, diensten niet zo zeer. Daarnaast is de transitie van een agrarische naar een industriele economie voor 80% van de wereldbevolking een stuk relevanter dan de overgang van industrieel naar “digitaal”.
Zeg het gewoon omdat ik eergister ook al een dergelijk verhaal hoorde: dat met de komst van het interneteconomie de fysieke wereld minder relevant wordt. Terwijl ik meer en-en denk.
Dat lijkt me ook. Een dienstensector bestaat puur en alleen omdat ze een dienst kan leveren voor een andere sector.
Deze discussie verloopt veel te technopositief, Wel eens stilgestaan bij grey goo?
@40 nog niet, maar aangezien ik niet zo’n geloof heb in singulariteit denk ik dat het met die grey goo ook wel los zal lopen. Mocht ik er naast zitten dan hoop ik dat een robot met een kunstmatige humorklier over een jaar of 30 erg hard zal lachen om mijn naiviteit.
We hebben al grey goo. Die heet ebola. Veel efficienter dan dat ga je ’t niet krijgen.
@41 Ik hoop ook op een humorklier maar ik gok er op dat de amygdala een prominenter plaats in neemt.
http://www.newscientist.com/article/dn17887-campaign-asks-for-international-treaty-to-limit-war-robots.html
@42 Hoe ernstig ebola ook kan zijn een strikt biologische oorzaak is een onwaarschijnlijke kandidaat voor het einde van leven op aarde.
energie: http://maps.grida.no/go/graphic/world-greenhouse-gas-emissions-by-sector
(beetje oud)