Zielige zigeuners of Rovende Roma?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links noch rechts heeft de absolute waarheid in pacht. Het is niet voor niets dat de programma’s van de VVD en de PvdA meer op elkaar lijken dan 30 jaar geleden. Laat staan als we de vroeg 19e-eeuwse liberale nachtwakersstaat vergelijken met de socialistische leer uit diezelfde eeuw. Al zijn de verschillen kleiner geworden, de oude links-rechts tegenstellingen komen ieder debat weer opnieuw aan de oppervlakte. Zelden kijken politici of de andere kant wellicht ook wat zinnigs heeft te melden, de zich ontwikkelende rel over de Roma is een hiervan mooi voorbeeld.

Links bekritiseert de Franse president Sarkozy van het over één kam scheren van een groep. Rechts beweert dat ze problemen aanpakken die links negeert. Beide kampen zijn overtuigd van het eigen gelijk, maar laten het werkelijke probleem onaangeroerd. Links ziet de Roma als slachtoffers van de maatschappij. Door slecht onderwijs, sociale ongelijkheid en discriminatie zijn de Roma een groep die hulp en steun verdient. Rechts ziet dat anders. Volgens rechts moet ieder individu verantwoording nemen voor zijn eigen daden en dient overlast van de Roma keihard aangepakt te worden. Sarkozy deporteert de Roma niet omdat ze Roma zijn, maar omdat ze overlast veroorzaken.

Links beroept zich op de mensenrechten, rechts beroept zich op rechtshandhaving. Rechts wil de problemen verplaatsen, links wil de problemen negeren. Maar wie gaat er iets aan de situatie van de Roma doen? De enige uitweg uit deze patstelling is een gecombineerde aanpak van problemen. De Roma hebben namelijk niet alleen problemen, ze veroorzaken ze ook. De structurele oplossingen van links moeten daarom gecombineerd worden met de korte termijn oplossingen van rechts. Dat zijn geen goedkope, makkelijke of populaire oplossingen. Tijd, geld, betrokkenheid, en samenwerking tussen politici en Europese lidstaten is de enige manier om iets te doen aan de schrijnende achterstandsituatie van de overlastgevende Roma.

Ik hoor het u denken. Goed dan, ik droom nog maar rustig even verder.

Reacties (26)

#1 JSk

Nouja, de communisten hebben het natuurlijk ook geprobeerd en gefaald. Aan de andere kant: zij faalden wel in meer zaken. :)

Wat mij enigszins verbaast is dat er heel weinig onderzoek naar de achterstand van de Roma bestaat. Gisteravond vroeg ik mij af of de Roma het even slecht in de V.S. als in Europa doen. Na 2 uur zoeken is het enige wat ik weet 1). dat er een miljoen Roma in Noord-Amerika zijn, 2).de Roma daar al sinds de kolonisatie aanwezig zijn en 3). Roemenie tot 1864 (!) Roma-slavernij kende.

De parallel met de Afro-Amerikanen in de Verenigde Staten dringt zich op. Maar in tegenstelling tot Amerika – waar de overheid al in de jaren ’40 sociologisch onderzoek deed naar de achterstand van ’the negro’ – kan het hier in Europa eigenlijk niemand iets schelen.

  • Volgende discussie
#2 KJ

Links beroept zich op de mensenrechten, rechts beroept zich op rechtshandhaving. Rechts wil de problemen verplaatsen, links wil de problemen negeren. Maar wie gaat er iets aan de situatie van de Roma doen?

Ah, je staat een meer ’totalen’ oplossing voor ? Weet je wie daar ook heel goed in dacht te zijn ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 aynranddebiel

Laten we ze een eigen staat geven. Het liefst op het grondgebied van een andere gemarginaliseerde bevolkingsgroep. Kun je lachen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 sikbock

de roma kunnen alleen zichzelf helpen.. dat doen ze ook, alleen de manier waarop ze dat doen levert nogal wat weerstand op bij hun gastheren..

maar als “links” met een rondedansje van een legertje hulpverleners hun cultuur wil veranderen moet ze dat vooral proberen.. de schoorsteen moet ook roken tenslotte

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Herman

@2: Die vergelijking slaat in deze natuurlijk als een tang op een varken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Rene

@1: Het is ook in ieder geval deels zelf-gezochte anonimiteit / onafhankelijkheid.

Kende jaren geleden een Nederlandse kamper (geen idee eigenlijk of ie Roma, Sinti of wat dan ook was, maar uiterlijk gezien in ieder geval zeer waarschijnlijk wel “zigeuner”) die niet meer welkom was op het kamp en in zijn familie omdat hij met een “burgervrouw” ging.

Naast een sterk zij-gevoel onder de rest van de bevolking is er ook een sterk wij-gevoel onder de groep zelf — integratie is niet een doel. En let wel, niet dat ik daar (noodzakelijkerwijs) iets mis mee vind maar er is gewoon een sterke sfeer van “wij doen de zaken op onze manier, niet jouw manier” die automatisch leidt naar een vaak vanaf beide kanten gewenste segregatie. Ook wat betreft onderwerping aan wetten zoals leerplicht en dergelijke…

Daarmee is de situatie wel echt anders. Het verzoek met rust gelaten te worden komt in het Roma geval zeer minimaal meestal van de/een Roma zelf.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Share

Totaal eens met Sarkozy. Zo zit ik blijkbaar in kamp rechts en kunnen de hypocriete pvda smiechten mij als racist en fascist wegzetten. Whatever.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 JSk

Naast een sterk zij-gevoel onder de rest van de bevolking is er ook een sterk wij-gevoel onder de groep zelf — integratie is niet een doel

Goed, maar vind je dat gezien de geschiedenis vreemd?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

@1: Je kan wel zeggen dat de communisten hebben gefaald, maar dat is niet helemaal waar. De communisten hebben de Roma uit de woonwagen en in de flat en de fabriek weten te krijgen. Probleem is dat die fabriek is gesloten bij de blijde intocht van vrijheid en democratie, waardoor de Roma ineens weer zonder zeker inkomen zaten. Daarnaast stak in post-communistisch Oost-Europa ook het racisme haar kop weer op, met alle gevolgen van dien (en niet alleen voor de Roma).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Rene

@ JSk, #8:

Nee, niet vreemd. Noch zoals gezegd noodzakelijkerwijs ongewenst of zo. Ik ben niet zo van de gedwongen uniformisering. Ik reageerde op de door jou in #1 uitgedrukte verbazing over een relatieve anonimiteit van de groep door te stellen dat dat in ieder geval deels voortkomt uit een wens daartoe vanuit de groep zelf.

Wat ik destijds heb meegekregen “op het kamp” was ook bijvoorbeeld uiterst expliciet geen afgunst naar omstandigheden van een burger-bevolking, in hoeveel kleurige statistieken die burger-bevolking dan ook goot wie beter en wie slechter af was. De vrijbuiter-sfeer was bijna tastbaar genoeg om te eten (nou ja, of mijn eigen destijds nog behoorlijk onvolwassen indruk ervan, maar goed).

Specifiek op jouw laatste zin van #1 (“kan het eigenlijk niemand iets schelen”) vind ik in ieder geval dus dat een nuance hoort. Ook als het je veel kan schelen loop je op tegen het feit dat “nare omstandigheden” allereerst een definitie van “nare” noodzakelijk maken en dat die definitie op gebieden als “het hebben van een opleiding” of “het hebben van werk” niet noodzakelijkerwijs kan steunen op door zowel burgers als kampers gedeelde opvattingen en waarden. Op dat moment als burgerij jouw eigen waarden geforceerd opleggen is dan juist een inbreuk. You will be emancipated, resistance is futile?

Op het moment in Frankrijk “You will be extradited, resistance is futile” schijnbaar, dus hoogdravende verhalen over het tolereren van andere levensstijlen zal ik niet op gaan hangen maar een terughoudendheid qua bemoeienis met de Roma is algemeen niet enkel of zelfs maar primair desinteresse. Vraag het een wethouder van een Nederlandse gemeente met een Roma-bevolking en hij zal vast proberen uit te drukken dat het toch ook gewoon een poging is verschillen te accepteren. En dat laatste vind ik dan weer een stuk positiever klinken…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 majava

@6: Volgens mij zijn “kampers” of woonwagenbewoners helemaal geen Roma of Sinti. Het zijn gewoon figuren die graag met z’n allen in een beetje groot uitgevallen woonwagen willen wonen. Geen moeite met die gasten overigens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 su

@11: Nouja, graag. Ze stammen vooral af van beroepsgroepen die door de industrialisatie noodgedwongen zijn gaan rondtrekken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Rene

@ 11:

Normaliter wordt voor zover ik hem ken en gebruik het woord zo gedefinieerd dat Roma en Sinti een deelverzameling van “kampers” vormen.

Vrijwel iedere generieke term lijkt een bepaalde discriminatoire component te hebben maar om nu steeds iedereen persoonlijk op te gaan noemen…

Er zij in ieder geval gegeven dat ik het wel (ook) over Roma en Sinti heb maar het zo breed mogelijk wilde stellen omdat ik dus geen idee had wat ie eigenlijk wel en niet allemaal was. Benoem naar smaak.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Bismarck

@11: Jij misschien niet, maar het uitzetbeleid van Sarkozy was een directe reactie op een familie kampers (geen Roma, maar autochtonen) die volledig door het lint ging en een dorp terroriseerde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 sikbock

kunnen roma geen autochtonen zijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 timjim

Het conflict is natuurlijk al duizenden jaren oud. Sedentair en nomadisch verhouden zich nu eenmaal slecht met elkaar. Hoewel het aanpassingsvermogen van de Sinti en Roma bewonderenswaardig is vrees ik voor hen dat het in West-Europa toch zo langzamerhand “stikken of slikken”wordt. De harde kern van deze groep zal zonder meer landen vinden waar zij hun levenswijze kunnen voortzetten.
Dat deze groep weinig boodschap heeft aan de (normen van de )gevestigde samenleving is tegelijkertijd hun redding, wat je er ook van mag vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Bismarck

@15: In Nederland wel, in Frankrijk blijkbaar niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 sikbock

@ Bismarck: hmm.. * krabt zich op hoofd * dat maakt het maar weer ingewikkeld.. als het over allochtonen gaat is het tenminste lekker overzichtelijk ;-)

Maar serieus: wat is je punt? dat iedereen die in een woonwagen woont een stuk tuig is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 JSk

@9: e kan wel zeggen dat de communisten hebben gefaald, maar dat is niet helemaal waar. De communisten hebben de Roma uit de woonwagen en in de flat en de fabriek weten te krijgen. Probleem is dat die fabriek is gesloten bij de blijde intocht van vrijheid en democratie, waardoor de Roma ineens weer zonder zeker inkomen zaten.

Dat is ook met niet-Roma gebeurd, die wel hun weg hebben terug gevonden. Ongetwijfeld heeft de ter werk stelling van de Roma niet gefaald, wel hun integratie in mainstream society.

@Rene:
Ik reageerde op de door jou in #1 uitgedrukte verbazing over een relatieve anonimiteit van de groep door te stellen dat dat in ieder geval deels voortkomt uit een wens daartoe vanuit de groep zelf.

Nouja. Wij hebben ook gemeenschappen van orthodoxe christenen in de Bible Belt die in relatieve isolatie leven. Maar, daarvan heeft de overheid wel zicht op hun problemen, zoals het grotere prevalentie van polio in die groep. Over de demografie van Roma – inkomen, gezinsgrootte, opleiding, zeg maar de determinanten van levenskansen – is letterlijk niks te vinden (tenminste op het internet). Dus als de overheid zich helemaal niet interesseert in de achterstand van deze groep, hoe kan er ooit effectief beleid zijn om deze te overwinnen?

Onze rechtse vrienden zullen het vast ontkennen, maar emancipatie-beleid vanuit de overheid heeft zeker de verheffing van grote groepen achtergestelden gestimuleerd.

Op dat moment als burgerij jouw eigen waarden geforceerd opleggen is dan juist een inbreuk.

Maar ik heb het over een stap daarvoor: serieus sociologisch onderzoek naar die groep. Over de arbeidersklasse in Nederland is na de oorlog heel veel geschreven. Eveneens over de zwarte Amerikaan. Nu zijn sociologen bezig met de Europese islam. Maar de Roma, toch de oudste “vreemdeling” in Europa is voor beleidsmakers volledig onbekend.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 JSk

Anders gezegd: sinds het begin van de moderne staat (circa 1750) zijn overheden geinteresseerd in wie binnen de grenzen wonen en wat ze doen. Dan begon met een hoge ambtenaar die in opdracht van de koning het land rondreisde om zijn indrukken neer te pennen en is uitgemond centrale statistische bureaus die gegevens over miljoen mensen bijhouden.

Ik vind het bizar dat de Roma zelfs daar volledig buiten vallen. Terwijl ze toch overal in de westerse wereld aanwezig zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Bismarck

@19: “Dat is ook met niet-Roma gebeurd, die wel hun weg hebben terug gevonden”

Dat is maar de vraag. Roemenië staat er economisch toch niet zo heel goed voor, ondanks het geld dat de EU erin pompt. Daarnaast is er bij de werkverschaffing sinds de jaren ’90 zwaar tegen Roma gediscrimineerd. Overigens is één generatie niet voldoende om een heel volk te integreren in je society.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Rene

@ JSk:

Ja, fair enough, ik veeg inderdaad voor het gemak isolatie en anonimiteit op één hoop.

Ik denk op zich dat het in dit geval ook wel kan in feite, omdat het goeddeels een zelf-gezochte isolatie specifiek van de normen en het bijbehorende gezag van de “stationaire maatschappij” betreft. In het geval van fundamentalistische-christenen hebben we over het algemeen een juist grote mate van gezagsgetrouwheid wat aan dat geval weer een andere dynamiek geeft. Plastisch gesteld denk ik dat in vroeger tijden de gemiddelde ambtenaar aan kraag en broeksrand het kamp uitgelazerd werd, zogezegd.

Be that as it may…

De dynamiek van/rond de Roma lijkt wel een soort eeuwen lang redelijk geslaagde “val mij niet lastig, dan val ik jou ook niet lastig” geweest te zijn, waarbij dat tweede deel (de Roma die de maatschappij niet lastig vallen) vanuit het gezichtspunt van die maatschappij steeds lastiger is geworden door een vergunningen-maatschappij die steeds minder ad hoc gedrag wil/kan dragen — zelf ongetwijfeld weer een banaal gevolg van dat nog steeds immer groeiende aantal mensen op een gelijkblijvend oppervlak, maar dat terzijde.

Vroeger reed men nog gewoon naar het volgende dorp als er een groot probleem was maar daar moet je nu eerst 3 jaar lang verzoeken in drievoud voor indienen.

(als conclusie volgt dat wij snel de Roma over de kling moeten jagen voordat zij erachter komen dat zij als groep enkel kunnen overleven in een wereld met een veel kleinere bevolking en ze een derde wereld-oorlog uitlokken. grapje…)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 thijsbro

@19, afgaande op de bibliografie in dit document lijkt dat wel mee te vallen. Wellicht zijn de Roma een beetje ‘ondergesneeuwd’ geraakt door alle aandacht die de laatste jaren aan de Islam is besteed.

Overigens zie ik niet per se een spanningsveld tussen links en rechts hier: (wetenschappelijke) verklaringen van problemen mbt Roma ontslaan ieder individu niet van zijn / haar verantwoordelijkheid voor eigen daden.

Je kunt het slap vinden, maar inzoverre de Roma zich aan de Nederlandse wet (inclusief bijv. leerplicht) houden, hebben ze wat mij betreft het volste recht om hun levensstijl te handhaven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Rene

… waarbij we mijns inziens niet uit het oog hoeven te verliezen dat een hoge criminaliteit onderdeel is van die levensstijl.

Nu heb je dat natuurlijk op zich al snel als degene die definieert wat criminaliteit is ook degene is met wie je het niet eens was, maar een geval als aloud “stelen” kunnen we toch wel als min of meer objectief beoordeelbaar beschouwen. En ik denk gewoon niet dat er veel kleine middenstanders zijn in de buurten van een kamp die niet weten dat ze even wat beter moeten opletten zodra er een stel van het kamp binnenkomt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 ElCapitan

kan iemand mij een keer uitleggen wat nu precies links is en wat precies rechts?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Rene

Rechts is waar je onderbuik links zit.

  • Vorige discussie