De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Ons zonnestelsel is weer een stukje groter geworden. Deze week werd het object, voorheen bekend onder de weinig inspirerende naam 2005 FY9, omgedoopt tot ‘MakeMake’, geherklassificeerd als een dwergplaneet en officieel aan ons zonnestelsel toegevoegd door de International Astronomical Union.
De dwergplaneet, die ronddraait in de Kuipergordel, werd aanvankelijk met de codenaam ‘Easterbunny’ aangeduid door haar ontdekkers omdat ze ontdekt werd rond pasen 2005. De officiele naamgeving van de IAU voor objecten in de Kuipergordel dicteert dat er namen van creatie-goden worden gegeven en zo kreeg 2005 FY9 de naam van een god van (heel toepasselijk) Paaseiland: MakeMake (uit te spreken als Ma-kee Ma-kee, dus niet als MeekMeek).
MakeMake voegt zich bij de drie al ontdekte dwergplaneten: Eris, Ceres en het onlangs gedegradeerde Pluto. Een klasse ‘dwergplaneet’ stamt nog maar uit 2006. Het is een tussenklasse tussen een ‘officiele’ planeet en ‘overig rondslingerend puin’ in ons zonnestelsel. Om precies te zijn is een dwergplaneet gedefinieerd als een hemellichaam dat (bedankt wikipedia):
- in een baan rond de zon draaien en geen energie produceren door kernfusie (i.t.t. sterren)
- genoeg massa hebben zodat ze door hun eigen zwaartekracht (bijna) bolvormig geworden zijn en dus in hydrostatisch evenwicht zijn (i.t.t. kleinere planetoïden)
- geen maan zijn van een andere planeet en
- hun baan niet vrijgemaakt (schoongeveegd) hebben van andere objecten.
En juist in die laatste eis zit het verschil met ‘echte’ planeten.
Een bezoekje aan MakeMake maken is nogal een onderneming: de dwergplaneet ligt op 52 AU, ofwel 7800 miljoen kilometer van de Aarde. MakeMake heeft een diameter van zo’n 1500 kilometer (ongeveer tweederde van Pluto) en doet 113,183 dagen (310 jaar) over een rondje rond de zon. Ze is de enige dwergplaneet zonder manen, alle drie de andere hebben er minstens één. Spectraalanalyse van de dwergplaneet laat zien dat er op het oppervlak van MakeMake methaankristallen en ethaan te vinden is en het suggereert ook dat er waarschijnlijk een soort van atmosfeer is.
MakeMake: namens GeenCommentaar welkom in het zonnestelsel!
Reacties (5)
*noteert: 1500 kilometer is minder dan de helft van 2330 kilometer*
@1: Foutje, bedankt. Dat moet natuurlijk ‘iets meer dan tweederde van de diameter van Pluto’
Ah, ik denk dat ik ergens ‘grootte’ en ‘diameter’ door elkaar heb zitten halen.
Ik heb t maar even aangepast, dank.
@3: Tis maar een detail. Laat het je niet weerhouden om af en toe eens iets te schrijven over die ijs/rotsballen die in de verste hoeken van ons zonnestelsel hun rondjes (of beter elipsen) afleggen.
Wat ik me wel afvraag, is waarom ze zo lang doen over het toekennen van de dwergplaneetstatus aan de nodige hemellichamen, die daar inmddels toch wel voor in aanmerking komen.
Tenslotte zijn de sentimenten rondom de (terechte) degradatie van Pluto ook wel grappig om te lezen.
Ik ken overigens een paar mensen die ook aan de hierboven genoemde voorwaarden voor een dwergplaneet voldoen.