WW: Kraaien aan de snoepmachine

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Wie een rondje langs de dierenvrienden van Animal Planet of National Geographic zapt krijgt steeds weer hetzelfde liedje te horen: de mens is de grootste vijand van zo’n beetje alle andere diersoorten met wie we de aarde delen. Heel zelden krijg je een positief verhaal te horen over dieren die niet óndanks, maar mét en tussen ons mensen leven. Deze zogenaamde synantropen zijn vaak dieren die beschouwd worden als hinderlijk ongedierte (ratten, kakkerlakken…). Maar schrijver en hacker Joshua Klein denkt dat deze uitvreters uit het dierenrijk ook eens iets terug doen voor ons. Om dat aan te tonen bouwde hij een snoepmachine voor kraaien.

Klein vertelt tijdens zijn praatje op TED dat hij tijdens een feestje een discussie had over de intelligentie van kraaien. Niet alleen lijken de alomtegenwoordige beesten pienter uit hun kraaloogjes te kijken, er is daadwerkelijk wetenschappelijk bewijs dat de kraai één van de slimmere diersoorten op aarde is. Sommige soorten hebben een beperkt taalvermogen en kunnen over grote afstanden informatie overbrengen. Maar de meest verbazingwekkende trucjes worden toch wel uitgevoerd door de Nieuw Caledonische kraai. Deze kraaien maken gebruik van gereedschappen om hun doelen (toegegeven, vaak voedsel) te bereiken. Dit blijft niet alleen bij gevonden takjes, ze passen de gereedschappen ter plekke aan voor het doel en geven de kennis door aan andere kraaien. Tijdens zijn TED-praatje laat Joshua Klein een filmpje zien van één van deze kraaien die een ijzerdraadje ombuigt tot een haak om het voedsel uit de bodem van een fles te toveren.

Klein wilde kijken hoe ver hij kon gaan in het trainen van de vogels en bouwde daarvoor de verkoopmachine voor vogels en plaatste het op een plek waar veel kraaien woonden. De Skinneriaanse machine werkt in vier fases: In fase 1 en 2 worden de kraaien gewend aan de machine die ze bij aankomst pinda’s voert. Tussen de pinda’s zit ook een muntje, dat op dit moment nog niets doet en dus door de kraaien bij het eten op de grond wordt gegooid. In fase 3 vinden de kraaien bij aankomst geen pinda’s meer maar alleen een muntje. Zodra ze dit muntje (aanvankelijk per ongeluk) in een gleuf kieperen verschijnen de pinda’s weer. Na verloop van tijd gaat fase 4 dan in, waarin muntjes noch pinda’s verschijnen: De kraaien zijn even in opperste verwarring maar Kleins testsubjecten kwamen al snel op het idee om de muntjes die in eerdere fasen op de grond lagen op te pakken en in de gleuf te deponeren. Binnen de korste keren hadden de kraaien dit gedrag aan elkaar geleerd en vlogen ze af en aan met muntjes om hun pinda’s te claimen.

Joshua Klein wordt natuurlijk slapend rijk met zijn kleingeld-verzamelende kraaien, maar als kraaien dit kunnen, kunnen ze misschien ook maatschappelijk relevante taakjes voor ons opknappen: vuilnis opruimen, waardevolle weggegooide elektronica ophalen of search and rescue-missies. Het zou zeer interessant zijn als we een symbiotische relatie met de dieren om ons heen zouden kunnen bouwen die voorbij opeten, uitroeien, of doodknuffelen gaat.