De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Afgelopen week moest u het even een WW zonder ondergetekende doen. Ik zat voor een conferentie in Lissabon. Aangezien mijn aanwezigheid toch door de belastingbetaler medegefinancierd wordt, leek het me niet meer dan redelijk iets te vertellen van wat daar verteld werd. Nu waren de meeste praatjes te obscuur, specialistisch of saai om te herhalen, maar de keynote speech die Bernardo Huberman gaf was dusdanig interessant dat hij een groter publiek verdient.
Bernardo Huberman begon (zoals zoveel informatici) zijn carriere als fysicus en werkte aan supergeleiders en tweedimensionale vloeistoffen. In de jaren tachtig en negentig verlegde hij zijn interesse naar de informatica. Na gewerkt te hebben voor Xerox verhuisde hij naar mede printerboer HP, waar hij senior fellow werd van HP Labs. Aldaar concentreert zijn onderzoek zich op het World Wide Web, met name op het gebruik, de groei en de dynamiek daarvan. Huberman beschrijft in het boek The Laws of the Web hoe bepaalde regelmatigheden steeds de kop opsteken. In die zin is hij een van de eerste beoefenaars van ‘webologie‘ zoals we daar al eerder over berichtten.
Huberman sprak in Lissabon over het begrip attention (dat ik hier maar even met ‘aandacht’ vertaal). Door de gigantisch-heid van het WWW en vooral door het gigantische gebruik van dat Web door mensen daalt de waarde van informatie drastisch. Hoe meer er van een grondstof is, hoe minder het waard wordt. Voorbeelden hiervan zijn legio: was je vroeger bereid flink geld neer te leggen voor een reisbureau om je vliegticket te boeken, door het huidige online aanbod is de logistieke en prijs informatie stukken minder waard geworden. Of denk alleen maar aan de dalende prijs van nieuws. Kranten moeten water bij de wijn doen omdat weblogs ‘hetzelfde’ nieuws gratis aanbieden.
Maar terwijl de informatie in omvang groeit en dus in waarde daalt is er een tweede factor die niet meegroeit: aandacht. Mensen zijn maar tot beperkte aandacht in staat. Hoewel er indicatie is dat de informatieopname in totaal de afgelopen jaren wel groeit, kan je wel stellen dat deze nooit oneindig groot zal worden. Je kan nooit alle tweets ter wereld lezen, alle recensies van alle films, alle blogs, etcetera. Terwijl de waarde van informatie daalt, stijgt de waarde van aandacht. Iedere marketeer weet dat het simpel is informatie te verspreiden, maar de aandacht van je potentiele klanten: die is goud waard.
Huberman onderzocht de afgelopen jaren hoe aandacht zich gedraagt op het web. Dit deed hij aan de hand van het Social Web: twitter, digg, blogs, etcetera. Zo zag Huberman dat de hoeveelheid diggs van populaire nieuwsberichten een lognormale verdeling volgde: er zijn weinig verhalen die heel veel diggs krijgen en veel verhalen die weinig diggs krijgen. Ook de populariteit/aandacht over tijd volgde een verwacht, simpel patroon. De hoeveelheid nieuwe diggs voor een populair verhaal wordt exponentieel minder: de aandacht van het collectief volgt precies dezelfde wetten als die van individuen.
Deze simpele natuurwetten over het verloop van aandacht wendde Huberman aan om voorspellingen te doen. Hij ontwikkelde een formule die aan de hand van een aanvankelijke hoeveelheid retweets over een hollywoodfilm voorspelde hoeveel deze bezocht zou worden. Met andere woorden, hij ontwikkelde een systeem om de box office omzet te voorspellen. Zijn eerste resultaten waren zo goed, dat hij door de studiobazen werd platgebeld. Voorspellingen over de totale opbrengst van een film zijn goud waard in Hollywood. “Gimme a number” zei de marketingbaas van Fox door de telefoon. Hij wilde de verwachtte opbrengst voor het openingsweekend voor de film The A-team hebben. Huberman spartelde aanvankelijk nog tegen: de doelgroep was misschien niet precies die van twitter en het was te kort dag. “Gimme a number” herhaalde de Fox-man en dus draaide Huberman zijn Twitter-analyserende computerprogramma en voorspelde dat er 30 miljoen dollar omgezet zou worden. Dit leek hem veel te laag, Fox zelf voorspelde 100 miljoen. Maar naar nu blijkt zat Huberman veel dichter bij de waarheid dan hij zelf dacht. The A-team bracht in het eerste weekend nog geen 26 miljoen dollar op. Hadden de studiobazen deze getallen gehad en geloofd, dan had er een hoop geld verdiend kunnen worden.
Die Huberman is dus allejezus rijk, zul je je afvragen. Maar nee hoor, die komt nog steeds voor een appel en een ei naar Lissabon. Naast dat zijn interesse in de wetenschappelijke vragen blijft heeft dit nog een andere reden: Twitter heeft meteen doorgehad dat ze op een berg met goud zitten en sloot de API die Huberman gebruikte om zijn voorspellingen mee te doen. De informatie zelf is niets waard, maar informatie over de aandacht voor die informatie is een kip met gouden eieren.
BONUS: In Nederland wordt ook onderzoek gedaan naar hoe je leuke dingen kan doen met Twitter. Paul Groth ontwikkelde de Data-DJ applicatie. In onderstaand youtube filmpje laat hij zien hoe je met behulp van een DJ-mixtafel live twitter feeds kan mixen. Een leuk project op de grens tussen kunst en wetenschap.