Wordt er nu wel of niet bezuinigd?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

NRC constateert dat er eigenlijk niet bezuinigd wordt: per saldo stijgen de overheidsuitgaven. Econoom Hans de Geus meent dat er wel bezuinigd wordt en komt met uitvoerig bewijs.

Open artikel

0

Reacties (27)

#1 Ernest

Nou, ik zie wel grafiekjes, maar om het nou uitvoerig bewijs te noemen is wat te veel van het goede.

#2 Loupe

Ik mis in het stukje de uitleg waarom je het prima bezuinigen kunt blijven noemen terwijl de overheid elk jaar meer blijft uitgeven.

Valt tegenwoordig een afremming in de groei van je uitgaven al onder ‘bezuinigen’?

#3 Bismarck

@2: Het is anders wel heel simpel: Er wordt meer uitgegeven ondanks bezuinigingen. Het makkelijkst zou je dat kunnen zien door uitkeringen en andere overheidsuitgaves los te koppelen. Terwijl er fors bezuinigd wordt op allerlei andere posten, kloppen er namelijk steeds meer mensen aan voor een bijstandsuitkering. Daardoor dalen de overheidsuitgaven, alle bezuinigingen ten spijt, uiteindelijk niet. Vergeet ook niet dat in de afgelopen twee jaar de echte babyboomers (de kinderen die direct na de oorlog zijn geboren, zie de duidelijke spike in de bevolkingspyramide) de AOW-leeftijd hebben bereikt. 66k nieuwe AOW-ers meer erbij in vergelijking met voorgaande jaren, dat tikt aan. Bovendien groeit de Nederlandse bevolking voorlopig ook nog (sinds 2007 met zo’n 400k mensen), hetgeen logischerwijs ook tot extra uitgaves leidt.

#4 Loupe

@3:
Even kijken of ik die simpele gedachtengang goed snap: als de overheid besluit alle uitkeringen te verdubbelen (en zo haar uitgaven met 70 miljard per jaar verhoogt) maar wel de overige uitgaven een klein beetje vermindert, dan zijn ze dus volgens deze definitie aan het bezuinigen?

#5 Joost

Het is wel heel flauw om de overheid te verwijten niet te bezuinigen als het gelijk blijven van de overheidsuitgaven wordt veroorzaakt door toenemende werkloosheidsuitkeringen.

Bedenk dat elke werkloze de staatskas 2x raakt. Allereerst komt er door hem minder binnen, daarnaast gaat er meer uit.

#6 Bismarck

@4: “als de overheid besluit alle uitkeringen te verdubbelen”

De overheid besluit niet de uitkeringen te verdubbelen. Er komen dubbel zoveel mensen om een uitkering vragen (cq. in aanmerking voor de nota bene strikter gestelde criteria voor uitkeringen).

Je snapt de simpele gedachtegang dus duidelijk niet. Dan maar een simpel rekenvoorbeeldje op kleuterschoolniveau:

Stel de overheid geeft per kleuter jaarlijks 100 euro uit voor onderwijs. De overheid besluit om dat bedrag te verlagen naar 60 euro per kleuter. Wordt er dan bezuinigd? Volgens mij wel, volgens jou niet, omdat tegelijkertijd het aantal kleuters verdubbelt.

#7 objectief

@5:
Het erge van werkloosheid is iets heel anders.
Wat de werkloze had kunnen produceren is voor altijd weg.

De EU landen met euro hebben nu een werkloosheid van 12 % of meer, dat is een vijfde hoger dan de EU landen zonder dat monster.

Voor eind dit jaar is de prognose van de Franse werkloosheid 11 procent, dat betekent dus dat een iets van een tiende van het Franse nationale inkomen verloren is gegaan.

Over persoonlijk leed van werklozen en hun gezinsleden heb ik het dan nog niet.

Het laatste Nederlandse werkloosheidscijfer is 8.3 %.
Een ruw rekensommetje laat zien dat de nu aangekondigde bezuinigingen weer een 100.000 werklozen zullen opleveren.

#8 Loupe

@6:
Het was een hypothetisch geval, vandaar de ‘als’.

Wanneer de overheid meer geld uitgeeft doordat ze meer uitkeringen uitkeert (of wat voor reden dan ook), betekent toch dat de uitgaven stijgen? En als iemands uitgaven stijgen is ie niet aan het bezuinigen. De overheid is dus hooguit selectief aan het bezuinigen of op deelgebieden aan het bezuinigen.

Maar goed, mensen willen blijkbaar met droge ogen verdedigen dat de overheid wel degelijk bezuinigt terwijl de overheidsuitgaven vrolijk doorstijgen en de overheid de belastingbetaler zwaarder en zwaarder belast.

#9 Yevgeny Podorkin

Hitler trok Duitsland uit het moeras van crisis en werkeloosheid door autobahnen aan te leggen en dergelijke. Wat we nodig hebben is iemand die zijn oren niet laat hangen naar linkse en rechts economen (sowieso niet) maar de gore lef heeft nietsontziend door te pakken door te investeren in/en innovatie in nieuwe technieken zoals daar nu zijn recycling/ duurzame energie/ ruimtevaart/ 3D printing enz.

Alle economen wegwesen rauss…

#10 merijn2

Loupe, bezuiningingen of ombuigingen zijn uitgaves die je niet maakt maar die je voor de bezuinigingen wel van plan was te maken. Dit voorbeeld is een beetje niveau Jip en Janneke, maar ik hoop dat je het begrijpt. Stel dat je een huishouden bent dat in een een zeer koud gebied leeft en een groot deel van je huishoudkosten stookkosten zijn, laten we zeggen 1000 euro per maand (dit is een fictief voorbeeld natuurlijk). Stel nu dat het een extreem koude winter is waardoor je stookkosten met 50 % stijgen to 1500 euro per maand. Dat betekent dat je 500 euro per maand meer moet uitgeven. Nu zou je dit gedeeltelijk kunnen bekostigen door minder vaak op vakantie te gaan, je abbonement op de krant af te zeggen, minder duur eten te kopen, kortom door te bezuinigen. Stel nu dat je voor 250 euro bezuinigt, dan geef je nog 250 euro meer uit dan voor de winter. Je bezuinigt wel, maar toch geef je meer uit. Nu kun je de overheid vergelijken met dit huishouden, de strenge winter met de recessie en de stookkosten met de uitkeringen, en dan zie hoe een overheid kan bezuinigen en toch meer uitgeven.
EDIT: je zou zelfs iets minder hoog kunnen stoken en daardoor 100 euro minder stookkosten betalen, dan bezuinig je zelfs op de stookkosten terwijl die toch nog met 400 euro stijgen.

#11 Bismarck

@9: Ik mis nog eenvoudige oplossing: 654.000 werklozen, 700.000 mensen met een diploma in economische wetenschappen.

#12 Loupe

@10:
Maar waarom wordt het stijgen van de uitgaven voor de stookkosten (in je voorbeeld) en uitkeringen (in dit topic) gezien als een soort natuurwet waar je niet aan ontkomt zodat je de uitgaven van dat type mag buitensluiten van je analyse of iemand wel of niet bezig is te bezuinigen?

Als de stookkosten uit jouw voorbeeld zo hard stijgen zou je ook kunnen overwegen de thermostaat wat lager te zetten en een trui aan te trekken zodat je die extra €500,- die je zou uitgeven wanneer je net zo hard zou blijven doorstoken in je zak kunt houden.

Kortom: op basis van welke argumenten sluit je bepaalde types uitgaven uit van de beschouwing of iemand wel of niet bezig is te bezuinigen?

#13 Bismarck

@12: Niet. merijn2 legde het ook uit: Hij zette inderdaad de thermostaat lager en deed een trui aan, waardoor hij minder verstookte dan op basis van de temperatuur te verwachten viel bij het normale stookbeleid.

Eenzelfde geldt voor uitkeringen: De overheid is strenger geworden in het toekennen van uitkeringen, waardoor er minder aan uitkeringen wordt uitgegeven dan bij ongewijzigd beleid. Dat heet bezuinigen. Dat er toch meer mensen voor een uitkering in aanmerking komen is de “natuurwet” waar je niet aan ontkomt.

#14 objectief

@9:
Het was niet Hitler, het was Schacht.
Wel is het zo dat die z’n gang kon gaan dank zij Hitler.
Schacht paste een verfijnde Keynesiaanse techniek toe, daardoor was er vrijwel geen inflatie.
In precies vijf jaar tijd daalde het aantal Duitse werklozen van zes naar één miljoen.
Eén miljoen werd ingezet in de wapenindustrie.
Schacht zou zich een bult lachen, of hoogst verontwaardigd zijn, over domoren, of boeven, ik kan dat niet goed beoordelen, als Ollie Rehn en Barroso.
In de VS was de werkloosheid in 1938 even hoog als in 1933, ondanks gebral over Roosevelt’s New Deal.

#15 merijn2

@12: Ik en Bismarck sluiten geen types uitgaven uit. Het is gewoon dat jij een andere definitie hanteert dan ik en Bismarck (en naar ik meen vrijwel iedere econoom). Jij noemt bezuinigen als je in 2013 minder uitgeeft dan in 2012. Wij noemen bezuinigen als als je in 2013 minder uitgeeft dan dat je zou uitgeven als je in 2013 hetzelfde beleid zou voeren als in 2012.

#16 Loupe

@13, @15:
Het is me (eindelijk) duidelijk. Altijd vervelend, definities :P

#17 Lord Flash

@9

Er zijn natuurlijk economen die dat wel bepleiten:
Krugman, DeLong, Romer, Summers, etc

#18 gronk

Hitler trok Duitsland uit het moeras van crisis en werkeloosheid door autobahnen aan te leggen en dergelijke.

Helaas: het besluit om de autobahn aan te leggen was al eerder genomen; Hitler zorgde d’r alleen voor dat hij de credits voor de aanleg kreeg.

#19 Bismarck

@9 en @18: Over Hitler en de Autobahn hebben we het al eens gehad.

#20 analist

@15: Dan ga toch mee met de definitie van Loupe: bezuinigen = minder geld uitgeven. Period. Volgens mij is dat de algemene definitie van het woord, laten we deze kwestie nou niet nodeloos ingewikkeld maken.

On-topic is het vooral de consument en in mindere mate bedrijven die bezuinigen, bang gemaakt door de politiek.

#21 Lord Flash

@20

Dan weet ik er ook nog wel 1: lasten verlichten = minder geld ophalen bij de burger.

Dus volgens jouw logica, kan ik de belastingtarieven verhogen, waardoor mensen minder gaan werken zodat ik minder geld ophaal, maar dan heb ik dus de lasten verlicht.

Of als door een crisis de werkloosheid stijgt en dus belastinginkomsten dalen is dat lastenverlichting.

Ik begrijp niet waar iedereen zich dan zo druk over maakt want als ik naar de grafiekjes in het artikel kijk zijn de lasten helemaal niet gestegen de afgelopen 4 jaar…

#22 Sil.

be·zui·ni·gen (werkwoord; bezuinigde, heeft bezuinigd) door zuinig te zijn uitsparen: bezuinigen op de uitgaven

#23 Kalief

Van Dale Etymologisch Woordenboek 1989
zuinig [spaarzaam] middelnl. sunich [nauwlettend toeziend], vgl. sticsienich naast -su(y)nich [bijziend], van middelnl. sune, zune [het (ge)zicht] [knip] gotisch siuns; van dezelfde basis als zien, dus goed ziend.

Bezuinigen lijkt dus vooral te maken te hebben met toezicht. En imho met het voorkomen van verspilling.

#24 Matthijs2

Sowieso bestaat een groot deel van de bezuinigingen in werkelijkheid uit lastenverzwaringen. Zie bijvoorbeeld BTW van 19 naar 21%.

Het CPB heeft alle “tekortreducerende maatregelen” hier op een rij gezet:
http://www.cpb.nl/publicatie/tekortreducerende-maatregelen-2011-2017

#25 analist

@21: Lastenverlichting is een beetje een nieuwerwets woord wat van alles en nog wat kan betekenen. Bezuinigen is dat niet. Ik heb geen duidelijke mening in deze, maar je kan het mensen moeilijk kwalijk nemen dat ze oplopende overheidsuitgaven niet associeren met een bezuinigende overheid. Ongeacht wat de oorzaak is van de oplopende uitgaven.

#26 Bismarck

@25: “je kan het mensen moeilijk kwalijk nemen dat ze oplopende overheidsuitgaven niet associeren met een bezuinigende overheid. ”

In een land als Papoea Nieuw-Guinea misschien niet, maar in een land met bijna 100% alfabetisme en waar men gemiddeld ruim 18 jaar onderwijs krijgt, verwacht je dat de mensen iets verder kunnen rekenen dan “er is meer uitgegeven dan vorig jaar”.

#27 analist

@26: Je bent vast een genot op feestjes.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*