Je moet eens tegen een turk zeggen dat er begin 20e eeuw honderdduizenden armeniers zijn vermoord. Dat feit wordt glashard ontkent.
#4
Prediker
Aanleiding was dit verslag in het NRC van een discussie die Marcel Gelauff had met dertig leden van de vereniging van wetenschapsjournalisten op de burelen van de NOS: ‘Wetenschap als helpende hand van…‘ (pdf-alert)
Hij had ze daar zelf uitgenodigd om te praten over het nut van wetenschapsjournalisten op de redactie. Aanleiding was de smalende kritiek van wetenschapsjournalisten op enkele blunders in het NOS journaal.
– “Bij een item over de zoektocht naar het elementaire Higgsdeeltje meldde het journaal dat de vondst ervan belangrijk was voor ons begrip van het ontstaan van het leven en de big bang”
– “Begin Mei meldde het Journaal dat uit onderzoek was gebleken dat Nederlandse jongeren leiden aan stress door sociale media. Maar het onderzoek was slechts een peiling en niet representatief voor alle jongeren in Nederland.”
Gelauff had in het universiteitsblad Delta (TU Delft) gesteld dat ‘de waarheid’ niet bestaat.
In zijn gesprek met de dertig wetenschapsjournalisten herhaalde hij dat nog eens een keer: “Het is mijn opinie dat feiten niet bestaan. Als ik de wetenschapskaternen van de kranten volg, dan lees ik vooral wat er nog meer onderzocht moet worden en wat er eigenlijk anders zit dan we altijd gedacht hadden.”
Het mag wel een feit genoemd worden dat die uitspraak een bijzonder slap excuus is in zijn verdediging van de kolossale blunders die de NOS-redactie gemaakt heeft.
“Marcel Gelauff, hoofdredacteur van NOS Nieuws, is niet erg onder de indruk van de kritiek van wetenschapsredacteuren op zijn medium. Hij denkt net als zijn voorganger Hans Laroes dat hij geen speciale wetenschapsredacteuren nodig heeft. “We hebben wel specialisten op bepaalde thema’s als gezondheidszorg, maar wij halen journalisten in huis, geen wetenschappers.”
Gelauff denkt dat zijn journalistieke denken botst met dat van de wetenschappelijke krantenbijlages. “Wij hebben een miljoenenpubliek, dat we proberen te laten zien wat er in de samenleving speelt.”
Het verwijt dat hij niet verder gaat dan het laten horen van verschillende meningen vindt hij onzinnig. “Wij doen geen simpel feitenonderzoek. Ik vind dat een onzinbenadering. Het is ook onze taak om criticasters te laten horen. Ik wil niet dat mijn collega’s het werk van wetenschappers overdoen. Daar is geen tijd voor. We hebben een permanente deadline. Natuurlijk moeten ze een bepaald onderzoek wel in de context plaatsen. En natuurlijk maken we wel eens fouten, maar toch denk ik: daarvoor heb ik geen wetenschapsredacteur nodig. Dat hoort gewoon bij gedegen journalistiek handwerk.”
Maar wat als in de berichtgeving over bijvoorbeeld het vaccin tegen baarmoederhalskanker twee verschillende grootheden tegenover elkaar komen te staan: de mening van een bloemiste met een populaire blog tegen het vaccin, tegenover het onderbouwde onderzoek van de wetenschap? Gelauff: “Don’t shoot the messenger. Het is onze verantwoordelijkheid om te laten zien wat het maatschappelijk effect is van onderzoek. Dat is onze taak als generalistisch medium. Maar we zeggen er ook bij wat wetenschappers vinden. En het is niet zo dat wetenschappers dé waarheid vertellen. De wetenschap staat niet stil. Wat vroeger voor waar werd aangenomen, wordt inmiddels weer ondergraven. Absolute waarheden bestaan niet.”
Weegt wat een deskundige zegt dan even zwaar als wat de man op straat te zeggen heeft? “Dat is een onzinvraag. Ze komen allebei aan het woord. Ik heb geen opvoedkundige taak. Ik kan niks met de suggestie dat wij de waarheid kunnen vaststellen of het volk kunnen opvoeden. Als is geconcludeerd dat de Q-koorts ongevaarlijk is voor de mens, moet ik dan vervolgens het massale protest tegen de aanpak ervan negeren? Dat doe ik niet. Als de kijker na het zien van zo’n item in verwarring is, dan is dat zo.”
Kan zijn dat hij dat niet bedoelt, maar het komt toch over alsof hij zegt: Hé wij mogen best dingen verkondigen die volgens de huidige stand van de wetenschap onzin zijn. Want -hoewel we daar noch verstand van, noch enige aanwijzing voor hebben- het zou best kunnen dat wat we nu zeggen later ooit wel eens door de wetenschap bekrachtigd kan worden.
Daarnaast begin ik nog meer te twijfelen over of deze meneer zijn vak wel serieus neemt. Hij maakt op zijn zachtst nogal vreemde keuzes in wat hij wel en niet zijn verantwoordelijkheid acht.
Het is ook onze taak om criticasters te laten horen.
Het is onze verantwoordelijkheid om te laten zien wat het maatschappelijk effect is van onderzoek.
Ik heb geen opvoedkundige taak.
Ik denk dat er toch een steekje los zit als je denkt dat het je taak is even veel tijd te besteden aan de hobby van een bloemiste als aan de resultaten van wetenschappelijk onderzoek. Ik krijg het gevoel dat deze meneer iets teveel FOXNEWS heeft gekeken.
Tja hij lijkt te zeggen dat journalisten niet aan feitenonderzoek hoeven te doen, omdat het journaal er niet is om de mensen op te voeden met ‘de waarheid’.
Dat laatste klopt, maar het is natuurlijk wel zaak als journalist om van de hoed en de rand te weten. Want wat jij ziet als ‘de feiten’ bepaalt nogal de keuzes die je maakt, wie je aan het woord laat, hoe je een onderwerp belicht, etc.
Anders kun je ook wel een onderwerp over graancirkels doen, en dan leden van stichting Niburu 4 minuten aan het woord laten, en dan nog een quootje halen bij een sceptische wetenschapper. Heb je ook een item gevuld met iets dat speelt in de samenleving.
Volgens mij zou je als journalist dus wel degelijk het achterhalen van de feiten tot je primaire prioriteit moeten maken. Niet om de kijker te beleren, maar wel om de kijker geïnformeerd te kunnen informeren.
#5
parallax
1) het is een feit dat het merendeel van de mensheid feiten negeren
2) feiten zijn ook feiten als ze onjuist zijn
3) ‘feiten in het nieuws’ zijn niet te vergelijken met het toetsen van zwaartekracht
#6
MrOoijer (Jan van Rongen)
Lees ik het nu goed, heeft-ie 365 fte redactie, voor elke dag een en dan nog —- Het is mijn opinie dat feiten niet bestaan. Als ik de wetenschapskaternen van de kranten volg, dan lees ik vooral wat er nog meer onderzocht moet worden en wat er eigenlijk anders zit dan we altijd gedacht hadden. —-
Het past wel heel erg bij de huidige journalistiek. Waarbij de eigen menig belangrijker is dan (een poging tot) objectiviteit. En de ikke-ikke mentaliteit. Als je het niet snapt is het de schuld van de ander. In plaats van zelf eens serieus te studeren.
Ignorance is bliss. Knowledge is a burden. F**k the FOOL.
#7
HPax
Feit komt van factum = gemaakt. Feit (ding) is gestolde fictie. Feiten als aap, noot en mies ‘zien’ we door middel van woorden*. Of genoemde dingen en de rest ook buiten die woorden bestaan = buiten onze cultuur bestaan, is niet definitief na te gaan. Maar het zal wel ongeveer, denk ik.
Vergelijk D. Bohm († 1992): Hij schrijft ‘dat de idee ding een abstractie is, die als begrip gescheiden wordt van zijn oneindige achtergrond en substructuur. In feite bestaat er echter geen ding, en kan er geen ding bestaan, buiten het verband** waaruit het op deze wijze verstandelijk geabstraheerd is. En daarom is de wereld niet geschapen door de verschillende dingen er in samen te voegen, maar zijn deze dingen veeleer slechts wat we ongeveer aantreffen bij een analyse in bepaald verband*** en onder geschikte omstandigheden. […….] Het is duidelijk dat wij zulke abstracties en benaderingen moeten gebruiken, al was het alleen maar omdat wij nu eenmaal niet langs directe weg met de kwalitatieve en kwantitatieve onbeperktheid van het heelal kunnen werken’. (D. Bohm, MODERNE FYSICA, pag. 199-200, cursivering van s.d.).
* Woorden (klanken) hebben een betekenis. De verschillende klanken ‘tree’, ‘arbre’ en ‘boom’ hebben ± dezelfde betekenis BOOM. Maar Franse -, Britse – en Nederlandse – culturen hebben niet alle dezelfde waardering voor BOOM. Deze variërende waardering maakt deel uit van de betekenis van ‘tree’ ‘arbre en ‘boom’ en wel zo, dat als hun waarden nul worden, ze ook hun betekenissen verliezen. E.e.a. is dan ook op het begrip feit van toepassing, i.e. geen feit zonde waarde ofook geen feit zonder geloof.
** Verband = relatie.
*** Voor ‘bepaald verband’ mogen we invullen: een Cultuur; er zijn zeer Verschillende Culturen.
#8
tyche
“Het past wel heel erg bij de huidige journalistiek. ”
Wilde al bijna schrijven; “is een belediging voor het eerzame beroep”
Maar besefte gelijkertijd,dat inmiddels achterhaalt is; en idd juist kenmerkend voor de huidige journalistiek,die als kopie en past multypliers,en persvoorlichters ,in en ten dienste van degene hen ” nieuws”/info toestopt,als zoethoudertjes,die een kind verblijd geconsumeerd,en gedeeld.Waarmee het bestaansrecht,van de huidige journaille/media/pers in nl vervalt.
De raw data van wiki leaks , en soort gelijken is een beter alternatief,zoeken en onderzoeken we de feiten verder zelf wel…
Landen om ons heen,en ver daarbuiten, hebben betere kwaliteit en diepgang alsmede diversiteit in invalshoeken en benaderwijzen; niet kort en vluchtig,maar uitgebreid,met zeer veel achtergrond,en context.Zowel in kranten als zeker ook op tv (duurt het nieuws gemiddeld sowiso een uur langer)
Dacht even dat het voorbeeld van de holocaust voorbij zou vliegen..
maar is niet eens nodig. Het feitelijk bedrag wat op de salaris strook van deze hoofdredacteur staat lijkt me te hoog .Naar mijn mening, zijn uitspraken, een blamage zijn, zeker in zijn beroep,taak, maatschappelijke rol en plicht.” het is mijn opinie dat feiten niet bestaan”
Bevestigd mijn overtuiging,dit soort mensen nog te dom zijn om voor de duvel te dansen.En niet bij de nos thuishoren. Maar goed, het allemaal niet uitmaakt,daar wij mensen godzijdank toch niet bestaan,en dit soort dus ook niet.
Zelfs zijn trieste woorden niet; HOE bestaat het? Gewoon niet…de euro niet, ons land niet, huizen niet,bergen niet,de tour de france niet,verkiezingen niet etc etc,
niets je druk om te maken of mee bezig te houden..
Welk bestaanrecht heeft zijn beroep dan? En vooral wat doet hij nog bij die omroep,die toch niet bestaat.Met uitspraken in een krant die ookal niet bestaat.Je kan alles wel reduceren tot een higs deeltje,waarin de rest oplost,en bij elkaar houd,wat er toch niet is.Fouten bestaan niet,en “foute” fact free uitspraken ook niet.
Case closed.(naar de overtuiging van deze misfit,waarmee hij elke discussie/kritiek bij voorbaat lafhartig, en doorzichtig parreerd,ook preventief inzake eventuele latere/structurele blunders/wan-prestaties .)
#9
Bullie
Feiten bestaan, maar alleen buiten de grot
#10
benjbenj
Zo lust ik er nog wel een paar, HPax. ‘Fraai’ komt van ‘vrai’, wat ‘waar’ betekent. Wat fraai klinkt, is dus altijd waar. Tadaaa.
@ 012
Etymologie = woordherkomst is een academische discipline. Denk daaraan. Raadpleeg dat vak – een beetje – aleer met wauwelen door te gaan. Tip: Nederlands Etymologisch Woordenboek, van Jan de Vries, Brill 1971, pag, 166, FEIT, pg, 166, linkerkolom.
Semantiek is synchroon, maar een historische afleiding van een woord kan een herbezinnende werking hebben. En dat is wat ik beoogde met het naar voren halen van Feit = Factum. Zie de Vries.
Pijnlijk voor HPax is ook dat ‘factum’ als substantief ‘daad’ of ‘gebeurtenis’ betekent, niet ‘gemaakt’ of desnoods ‘het gemaakte’. Bovendien trad de betekenisverschuiving van ‘daad’ of ‘gebeurtenis’ naar ‘dat waarvan is komen vast te staan dat het waar of juist is’ vele, vele eeuwen later op, toen het Latijn al een dode taal was geworden. Als er maar voldoende tijd verstrijkt, kan een woord de meest onverwachte betekenissen krijgen, soms zelfs tegengesteld aan wat ooit de oorspronkelijke betekenis van dat woord was. Zal elke etymoloog grif erkennen. Maar of HPax dat weet?
Ik lees al lang geen posts van HPax meer. Die man (moet wel) drogredeneert echt hele verhalen aan elkaar waar geen touw aan vast te knopen valt. Ik raad je aan om ook gewoon als je de naam HPax leest automatisch door te scrollen naar de volgende post.
Ja Salvatore heb ik ook snel opgegeven te lezen, al lag dat vooral aan zijn extreem overdadige punctuatie. De posts in deze draad van Tyche doen me wel aan hem/haar denken.
Ja, HPax is een merkwaardig geval. Ik vraag me af of hij zich ervan bewust is dat wat hij zegt kant noch wal raakt (en dat hij dus in feite te kwader trouw handelt) of dat hij al te ver heen is om dat nog te beseffen. Of is er iets heel anders aan de hand? In elk geval is het inderdaad iemand op wie je niet zou moeten reageren. Gisteren kon ik even de verleiding niet weerstaan.
#11
Hal Incandenza
HPax beseft het niet, vrees ik, anders schrijf je geen boek van (meen ik) 1200 pagina’s gevuld met wartaal. Desalniettemin waren de reacties op zijn comment erg fraai te noemen. Game, set and match.
1264 pagina’s! Ongelooflijk. Hoeveel exemplaren zouden er van z’n pennenvrucht verkocht zijn?
#14
Stoic
Feiten bestaan.
Stichting Open Deur: kom er maar in.
@Hpax. De klanken “aap”, “noot”, “Mies” zeggen mij als Nederlands-kenner en spreker iets, vooral in een context of in een zin. Etymologie is handig om van een woord van de vroegere in een tegenwoordige betekenis te verklaren, maar is niet allesverklarend.
Taal is (filosofisch) moeilijk te definiëren. Velen deden een poging, maar er is altijd wel een kink in de kabel.
In “Over zin en onzin in filosofie, religie en wetenschap” van Frits Staal staat een mooie definiëring. Ik siteer: In vele Indiase mythen wordt verteld hoe het universum uit de taal, of althans uit de mond voortkomt:
“Krisjna ging buiten spelen Moeder en hij heeft stof gegeten”. “Is dat waar Krisjna?”. “Nee; wie heeft dat gezegd”. “Je broer Balaráma”. “Niet waar”. “Kijk naar mijn gezicht, doe je mond open”. Hij deed zijn mond open en zij stond sprakeloos, binnenin was het universum, moge hij je beschermen.
1. ‘Etymologie is handig om van een woord van de vroegere in een tegenwoordige betekenis te verklaren, maar is niet allesverklarend.’
Volkomen mee eens. En betekenissen zijn synchroon (zie mijn c 13 boven).
2 Bij mijn voorbeelden (aap, noot, mies en verder) ging ik in principe uit van de Saussure die A. TAAL-IN-HOOFDZAAK = ’Langue’ noemde en dan definieerde als: een systeem van onderscheiden tekens die corresponderen met onderscheiden ideeën, en
B. TAAL-ALS-BIJZAAK = ‘Langage’: spraak- en geluidsorganen, geluiden, gebaren, schrift, is instrumentarium waarvan ‘Langue’ zich bedient.
‘Langue’ is een produkt van de collectieve geest van taalgroepen; zij is een geheel in zichzelf en een klassificatie principe. Of ook ‘Gegliederte Sprache’ = de onderverdeling van de gesproken taak in betekenis hebbende eenheden. = ‘Langue’.
Uit F. de Saussure, Cours de Linguistique Générale, Parijs 1969 (1915).
Doe alsjeblieft niet of je ook maar het flauwste benul hebt van linguïstiek, HPax. Zelden zag ik dommer gezwam. Je hebt het over het “langue en langage” paar, terwijl je langue en parole bedoelt.
Je klopt lucht op en bent in discussie met jezelf, terwijl je de begripskaders die je misbruikt voor je misbaksels nog niet eens een beetje begrijpt.
#15
HansR
Het is een feit, dat een koe meer doet dan een geit.
Want als een musje evenveel deed als een koe,
Waar moest dan al die stront naartoe?
In een dertiende-eeuwse goederenlijst (1260-1270) wordt voor het eerst een boerderij in Rectum genoemd. In Rectum wonen in vergelijking met de omliggende plaatsen van oorsprong veel rooms-katholieken en niet-kerkelijken.
(bron: Wikipedia)
#16
Tom van Doormaal
Het geleuter over taal is wel grappig maar off topic.
Het punt is: wat moet een journalistieke organisatie, met het rapporteren over ingewikkelde standen van zaken?
Vaste feiten zijn er maar weinig, het meeste wat we weten is vatbaar voor twijfel. Dat wil niet zeggen dat elk secuur geconstrueerd feit door onbenullige idioten mag worden weersproken.
De krant, de journalist heeft een verantwoordelijkheid en een taak: strijden tegen de domheid, de ongeinformeerdheid. Deze wereld komt niet vooruit als de wetenschapper die iets vertelt over secuur onderzoek, zonder argument onderuit mag worden geschoffeld door een straatinterview op de Albert Cuypmarkt.
Dus Prediker, het is inderdaad wel de taak van de journalistiek om opvoedend bezig te zijn, de waarheid te dienen. Waarom moeten journalisten onafhankelijk zijn en vrij zijn in hun keuzen? Omdat we de feiten zorgvuldig construeren, daarbij streven naar de waarheid en objectiviteit. En daarbij worden gekritiseerd, niet door onbenullen, maar door anderen die er serieuze andere opvattingen op na houden.
#17
about:
Beschrijft de uitspraak “Empires never last” een feit? En hoe is het met “Een dwaas kan meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden”?
Het is volgens mij echt niet ingewikkeld. Er is een werkelijkheid die aan ons verschijnt. Als de verschijnselen intersubjectief zijn, dwz. voor de meesten van ons overeenkomen met uitspraken (“die tomaat is groen”) of met stukjes denken (dat is: theorie, zoals “hij is ws. onrijp, want een rijpe tomaat is meestal niet groen”), dan is de theorie geldig en kunnen we de verschijnselen feiten noemen.
Zo is de wiskunde zelfs zonder dat de grondslagen er van kunnen worden gevonden, een “crazy system that works like no other one does.” Daar is iedereen die een beetje wiskunde begrijpt het wel mee eens. De stelling van Pythagoras beschrijft onweerlegbare feiten. (Als de ruimte niet krom is, moet ik erbij zeggen.)
Toch, helaas: het is een feit dat god denkbaar is. Het is een feit dat de mens wel/niet vrij is. Het is trouwens ook ook een feit dat er ergens een gouden berg bestaat, en dat er geen witte kraaien bestaan, maar bewijs het eerst maar eens.
Feiten bestaan. Het sterkste bewijs daarvan is “Je kunt niet door een muur lopen”, wat mij ook constructivistisch een geldig argument lijkt. Maar nu hebben we het Higgs deeltje bijna te pakken en als dat echt gaat lukken verandert dat ook weer. Want dan zitten we, als we massa en zwaartekracht kunnen sturen, met een knip van onze vingers zo in een ander zonnestelsel. Of we krijgen de vijfde dimensie in de greep. Dan is door de muur lopen helemaal niet moeilijk meer. Misschien bestaan feiten in de eeuwigheid gemeten wel alleen net zo kort als dat Higgsboson?
Feiten zijn hoogstens tijdelijk. Ons hoogste wetenschappelijk geweten, de KNAW is kennelijk geen echte skepticus, maar is wel voorzichtiger dan Icke. Meer bescheidenheid en relativeringsvermogen zou hem sieren.
#18
servetius
Na tientallen jaren NRC vertrouwd te hebben als objectieve krant zegde ik dan ook al meer dan tien jaar geleden mijn abonnement op.
Internet, tijd daarvoor, en tijd voor boeken, maakte me duidelijk dat NRC maar in zeer beperkte mate objectief is.
Inmiddels weet ik dat dat geldt voor eigenlijk alle westerse media, Belgische tv is nog redelijk objectief, vermoedelijk omdat die betaald wordt uit belastinggeld.
Satelliettv kan ik dan ook iedereen aanraden, helaas is in het kader van de westerse hetze tegen Iran de Iraanse zender niet meer te ontvangen.
Russia Today, eigenlijk nu nog de enige zender met niet westerse berichtgeving, zal ook wel verdwijnen, Assange is daar regelmatig aan het woord.
Maar het is mooi dat een NRC hotemetoot nu openlijk zegt dat wat NRC schrijft eigenlijk propaganda is.
Ik hoop dat NOS snel volgt, over RTL hoeven we het niet te hebben, het nieuws daar is wat de adverteerders willen.
Dan schrijft hierboven iemand dat de Armeense genocide een feit is.
Hoe die iemand dat weet vraag ik me af, hij of zij kan er toch haast niet bij geweest zijn.
Wie zich in de feiten heeft verdiept weet dat de Turkse versie, ‘genocide DOOR de Armeniers’, veel waarschijnlijker is.
Helaas is het zo dat in geschiedeniskwesties het experiment zelden mogelijk is.
We moeten het hebben van verhalen, en documenten.
Of die documenten echt zijn, en de waarheid weergeven, is vaak lastig vast te stellen.
Voor de verhalen, ook van ooggetuigen, geldt hetzelfde.
Archeologie is in Israel is vanwege het experimentele karakter daarvan een gevaarlijke bezigheid.
Behalve de Piltdown hoax zijn er weinig voorbeelden van vervalste ondergrondse gegevens.
Archeologie in Israel toont aan, tot groot verdriet van de zionisten, dat de bijbelse verhalen archeologisch niet bevestigd worden, helaas, voor hen, vooral in tegendeel.
Thompson vreesde lange tijd voor z’n leven, terecht, vrees ik, The Journal of Biblical Archeology kon z’n bloed wel drinken.
En zo toonden opgravingen van massagraven uit de tijd van de beweerde Armeense genocide, opgravingen onder internationaal toezicht, aan dat in die graven in hoofdzaak Moslims liggen.
Archeologie toonde ook aan de de verhalen van Ceasar over de barbaren onzin waren, bezoek het Kelten Musuem in Halle, Oostenrijk.
Thomas L Thompson, ‘The mythic past, Biblical archaeology and the myth of Israel’, London 1999
‘The Armenians in the Late Ottoman Period’, edited Türkkaya Atatöv, Ankara, 2002.
Een opsomming van geschriften die aantonen dat de algemeen aanvaarde feiten van de tweede wereldoorlog zeer omstreden zijn laat ik maar achterwege.
Overigens is het groene van de tomaat (ik ken vooral rode) niets dan een afspraak, wie objectief de kleur van de tomaat wil omschrijven specificeert de golflengtes die die tomaat in hoofdzaak reflecteert.
Reacties (33)
Feit: dat oorringetje kan echt niet …
Feit: men lult volkomen langs elkaar heen.
Feit: Dat doet men met opzet.
Je moet eens tegen een turk zeggen dat er begin 20e eeuw honderdduizenden armeniers zijn vermoord. Dat feit wordt glashard ontkent.
Aanleiding was dit verslag in het NRC van een discussie die Marcel Gelauff had met dertig leden van de vereniging van wetenschapsjournalisten op de burelen van de NOS: ‘Wetenschap als helpende hand van…‘ (pdf-alert)
Hij had ze daar zelf uitgenodigd om te praten over het nut van wetenschapsjournalisten op de redactie. Aanleiding was de smalende kritiek van wetenschapsjournalisten op enkele blunders in het NOS journaal.
– “Bij een item over de zoektocht naar het elementaire Higgsdeeltje meldde het journaal dat de vondst ervan belangrijk was voor ons begrip van het ontstaan van het leven en de big bang”
– “Begin Mei meldde het Journaal dat uit onderzoek was gebleken dat Nederlandse jongeren leiden aan stress door sociale media. Maar het onderzoek was slechts een peiling en niet representatief voor alle jongeren in Nederland.”
Gelauff had in het universiteitsblad Delta (TU Delft) gesteld dat ‘de waarheid’ niet bestaat.
In zijn gesprek met de dertig wetenschapsjournalisten herhaalde hij dat nog eens een keer: “Het is mijn opinie dat feiten niet bestaan. Als ik de wetenschapskaternen van de kranten volg, dan lees ik vooral wat er nog meer onderzocht moet worden en wat er eigenlijk anders zit dan we altijd gedacht hadden.”
Dit even ter achtergrondinformatie…
Het mag wel een feit genoemd worden dat die uitspraak een bijzonder slap excuus is in zijn verdediging van de kolossale blunders die de NOS-redactie gemaakt heeft.
Tja, de vraag is of die uitspraak betrekking had op die blunders, of op een veel bredere discussie.
Toch maar even dat artikel in TU Delta opgespoord, ‘Don’t shoot the messenger‘ (9 mei 2012):
“Marcel Gelauff, hoofdredacteur van NOS Nieuws, is niet erg onder de indruk van de kritiek van wetenschapsredacteuren op zijn medium. Hij denkt net als zijn voorganger Hans Laroes dat hij geen speciale wetenschapsredacteuren nodig heeft. “We hebben wel specialisten op bepaalde thema’s als gezondheidszorg, maar wij halen journalisten in huis, geen wetenschappers.”
Gelauff denkt dat zijn journalistieke denken botst met dat van de wetenschappelijke krantenbijlages. “Wij hebben een miljoenenpubliek, dat we proberen te laten zien wat er in de samenleving speelt.”
Het verwijt dat hij niet verder gaat dan het laten horen van verschillende meningen vindt hij onzinnig. “Wij doen geen simpel feitenonderzoek. Ik vind dat een onzinbenadering. Het is ook onze taak om criticasters te laten horen. Ik wil niet dat mijn collega’s het werk van wetenschappers overdoen. Daar is geen tijd voor. We hebben een permanente deadline. Natuurlijk moeten ze een bepaald onderzoek wel in de context plaatsen. En natuurlijk maken we wel eens fouten, maar toch denk ik: daarvoor heb ik geen wetenschapsredacteur nodig. Dat hoort gewoon bij gedegen journalistiek handwerk.”
Maar wat als in de berichtgeving over bijvoorbeeld het vaccin tegen baarmoederhalskanker twee verschillende grootheden tegenover elkaar komen te staan: de mening van een bloemiste met een populaire blog tegen het vaccin, tegenover het onderbouwde onderzoek van de wetenschap? Gelauff: “Don’t shoot the messenger. Het is onze verantwoordelijkheid om te laten zien wat het maatschappelijk effect is van onderzoek. Dat is onze taak als generalistisch medium. Maar we zeggen er ook bij wat wetenschappers vinden. En het is niet zo dat wetenschappers dé waarheid vertellen. De wetenschap staat niet stil. Wat vroeger voor waar werd aangenomen, wordt inmiddels weer ondergraven. Absolute waarheden bestaan niet.”
Weegt wat een deskundige zegt dan even zwaar als wat de man op straat te zeggen heeft? “Dat is een onzinvraag. Ze komen allebei aan het woord. Ik heb geen opvoedkundige taak. Ik kan niks met de suggestie dat wij de waarheid kunnen vaststellen of het volk kunnen opvoeden. Als is geconcludeerd dat de Q-koorts ongevaarlijk is voor de mens, moet ik dan vervolgens het massale protest tegen de aanpak ervan negeren? Dat doe ik niet. Als de kijker na het zien van zo’n item in verwarring is, dan is dat zo.”
Kan zijn dat hij dat niet bedoelt, maar het komt toch over alsof hij zegt: Hé wij mogen best dingen verkondigen die volgens de huidige stand van de wetenschap onzin zijn. Want -hoewel we daar noch verstand van, noch enige aanwijzing voor hebben- het zou best kunnen dat wat we nu zeggen later ooit wel eens door de wetenschap bekrachtigd kan worden.
Daarnaast begin ik nog meer te twijfelen over of deze meneer zijn vak wel serieus neemt. Hij maakt op zijn zachtst nogal vreemde keuzes in wat hij wel en niet zijn verantwoordelijkheid acht.
Het is ook onze taak om criticasters te laten horen.
Het is onze verantwoordelijkheid om te laten zien wat het maatschappelijk effect is van onderzoek.
Ik heb geen opvoedkundige taak.
Ik denk dat er toch een steekje los zit als je denkt dat het je taak is even veel tijd te besteden aan de hobby van een bloemiste als aan de resultaten van wetenschappelijk onderzoek. Ik krijg het gevoel dat deze meneer iets teveel FOXNEWS heeft gekeken.
Tja hij lijkt te zeggen dat journalisten niet aan feitenonderzoek hoeven te doen, omdat het journaal er niet is om de mensen op te voeden met ‘de waarheid’.
Dat laatste klopt, maar het is natuurlijk wel zaak als journalist om van de hoed en de rand te weten. Want wat jij ziet als ‘de feiten’ bepaalt nogal de keuzes die je maakt, wie je aan het woord laat, hoe je een onderwerp belicht, etc.
Anders kun je ook wel een onderwerp over graancirkels doen, en dan leden van stichting Niburu 4 minuten aan het woord laten, en dan nog een quootje halen bij een sceptische wetenschapper. Heb je ook een item gevuld met iets dat speelt in de samenleving.
Volgens mij zou je als journalist dus wel degelijk het achterhalen van de feiten tot je primaire prioriteit moeten maken. Niet om de kijker te beleren, maar wel om de kijker geïnformeerd te kunnen informeren.
1) het is een feit dat het merendeel van de mensheid feiten negeren
2) feiten zijn ook feiten als ze onjuist zijn
3) ‘feiten in het nieuws’ zijn niet te vergelijken met het toetsen van zwaartekracht
Lees ik het nu goed, heeft-ie 365 fte redactie, voor elke dag een en dan nog —- Het is mijn opinie dat feiten niet bestaan. Als ik de wetenschapskaternen van de kranten volg, dan lees ik vooral wat er nog meer onderzocht moet worden en wat er eigenlijk anders zit dan we altijd gedacht hadden. —-
Het past wel heel erg bij de huidige journalistiek. Waarbij de eigen menig belangrijker is dan (een poging tot) objectiviteit. En de ikke-ikke mentaliteit. Als je het niet snapt is het de schuld van de ander. In plaats van zelf eens serieus te studeren.
Ignorance is bliss. Knowledge is a burden. F**k the FOOL.
Feit komt van factum = gemaakt. Feit (ding) is gestolde fictie. Feiten als aap, noot en mies ‘zien’ we door middel van woorden*. Of genoemde dingen en de rest ook buiten die woorden bestaan = buiten onze cultuur bestaan, is niet definitief na te gaan. Maar het zal wel ongeveer, denk ik.
Vergelijk D. Bohm († 1992): Hij schrijft ‘dat de idee ding een abstractie is, die als begrip gescheiden wordt van zijn oneindige achtergrond en substructuur. In feite bestaat er echter geen ding, en kan er geen ding bestaan, buiten het verband** waaruit het op deze wijze verstandelijk geabstraheerd is. En daarom is de wereld niet geschapen door de verschillende dingen er in samen te voegen, maar zijn deze dingen veeleer slechts wat we ongeveer aantreffen bij een analyse in bepaald verband*** en onder geschikte omstandigheden. […….] Het is duidelijk dat wij zulke abstracties en benaderingen moeten gebruiken, al was het alleen maar omdat wij nu eenmaal niet langs directe weg met de kwalitatieve en kwantitatieve onbeperktheid van het heelal kunnen werken’. (D. Bohm, MODERNE FYSICA, pag. 199-200, cursivering van s.d.).
* Woorden (klanken) hebben een betekenis. De verschillende klanken ‘tree’, ‘arbre’ en ‘boom’ hebben ± dezelfde betekenis BOOM. Maar Franse -, Britse – en Nederlandse – culturen hebben niet alle dezelfde waardering voor BOOM. Deze variërende waardering maakt deel uit van de betekenis van ‘tree’ ‘arbre en ‘boom’ en wel zo, dat als hun waarden nul worden, ze ook hun betekenissen verliezen. E.e.a. is dan ook op het begrip feit van toepassing, i.e. geen feit zonde waarde ofook geen feit zonder geloof.
** Verband = relatie.
*** Voor ‘bepaald verband’ mogen we invullen: een Cultuur; er zijn zeer Verschillende Culturen.
“Het past wel heel erg bij de huidige journalistiek. ”
Wilde al bijna schrijven; “is een belediging voor het eerzame beroep”
Maar besefte gelijkertijd,dat inmiddels achterhaalt is; en idd juist kenmerkend voor de huidige journalistiek,die als kopie en past multypliers,en persvoorlichters ,in en ten dienste van degene hen ” nieuws”/info toestopt,als zoethoudertjes,die een kind verblijd geconsumeerd,en gedeeld.Waarmee het bestaansrecht,van de huidige journaille/media/pers in nl vervalt.
De raw data van wiki leaks , en soort gelijken is een beter alternatief,zoeken en onderzoeken we de feiten verder zelf wel…
Landen om ons heen,en ver daarbuiten, hebben betere kwaliteit en diepgang alsmede diversiteit in invalshoeken en benaderwijzen; niet kort en vluchtig,maar uitgebreid,met zeer veel achtergrond,en context.Zowel in kranten als zeker ook op tv (duurt het nieuws gemiddeld sowiso een uur langer)
Dacht even dat het voorbeeld van de holocaust voorbij zou vliegen..
maar is niet eens nodig. Het feitelijk bedrag wat op de salaris strook van deze hoofdredacteur staat lijkt me te hoog .Naar mijn mening, zijn uitspraken, een blamage zijn, zeker in zijn beroep,taak, maatschappelijke rol en plicht.” het is mijn opinie dat feiten niet bestaan”
Bevestigd mijn overtuiging,dit soort mensen nog te dom zijn om voor de duvel te dansen.En niet bij de nos thuishoren. Maar goed, het allemaal niet uitmaakt,daar wij mensen godzijdank toch niet bestaan,en dit soort dus ook niet.
Zelfs zijn trieste woorden niet; HOE bestaat het? Gewoon niet…de euro niet, ons land niet, huizen niet,bergen niet,de tour de france niet,verkiezingen niet etc etc,
niets je druk om te maken of mee bezig te houden..
Welk bestaanrecht heeft zijn beroep dan? En vooral wat doet hij nog bij die omroep,die toch niet bestaat.Met uitspraken in een krant die ookal niet bestaat.Je kan alles wel reduceren tot een higs deeltje,waarin de rest oplost,en bij elkaar houd,wat er toch niet is.Fouten bestaan niet,en “foute” fact free uitspraken ook niet.
Case closed.(naar de overtuiging van deze misfit,waarmee hij elke discussie/kritiek bij voorbaat lafhartig, en doorzichtig parreerd,ook preventief inzake eventuele latere/structurele blunders/wan-prestaties .)
Feiten bestaan, maar alleen buiten de grot
Zo lust ik er nog wel een paar, HPax. ‘Fraai’ komt van ‘vrai’, wat ‘waar’ betekent. Wat fraai klinkt, is dus altijd waar. Tadaaa.
@ 012
Etymologie = woordherkomst is een academische discipline. Denk daaraan. Raadpleeg dat vak – een beetje – aleer met wauwelen door te gaan. Tip: Nederlands Etymologisch Woordenboek, van Jan de Vries, Brill 1971, pag, 166, FEIT, pg, 166, linkerkolom.
Semantiek is synchroon, maar een historische afleiding van een woord kan een herbezinnende werking hebben. En dat is wat ik beoogde met het naar voren halen van Feit = Factum. Zie de Vries.
Nou, en? fraai bnw., mnl. fray, vray, fraey, vraey ‘waar, oprecht, flink, krachtig: mooi, pronkerig’; gewoonlijk beschouwd als ontlening – fra. vrai ‘waar’ – gallo-rom. *verāius.
Pijnlijk voor HPax is ook dat ‘factum’ als substantief ‘daad’ of ‘gebeurtenis’ betekent, niet ‘gemaakt’ of desnoods ‘het gemaakte’. Bovendien trad de betekenisverschuiving van ‘daad’ of ‘gebeurtenis’ naar ‘dat waarvan is komen vast te staan dat het waar of juist is’ vele, vele eeuwen later op, toen het Latijn al een dode taal was geworden. Als er maar voldoende tijd verstrijkt, kan een woord de meest onverwachte betekenissen krijgen, soms zelfs tegengesteld aan wat ooit de oorspronkelijke betekenis van dat woord was. Zal elke etymoloog grif erkennen. Maar of HPax dat weet?
Ik lees al lang geen posts van HPax meer. Die man (moet wel) drogredeneert echt hele verhalen aan elkaar waar geen touw aan vast te knopen valt. Ik raad je aan om ook gewoon als je de naam HPax leest automatisch door te scrollen naar de volgende post.
Tyche mag er ook wezen, hoor! En Salvatore – die geloof ik vrouw is in een ander lichaam, heb ik al lang niks meer gehoord.
Ja Salvatore heb ik ook snel opgegeven te lezen, al lag dat vooral aan zijn extreem overdadige punctuatie. De posts in deze draad van Tyche doen me wel aan hem/haar denken.
Ja, HPax is een merkwaardig geval. Ik vraag me af of hij zich ervan bewust is dat wat hij zegt kant noch wal raakt (en dat hij dus in feite te kwader trouw handelt) of dat hij al te ver heen is om dat nog te beseffen. Of is er iets heel anders aan de hand? In elk geval is het inderdaad iemand op wie je niet zou moeten reageren. Gisteren kon ik even de verleiding niet weerstaan.
HPax beseft het niet, vrees ik, anders schrijf je geen boek van (meen ik) 1200 pagina’s gevuld met wartaal. Desalniettemin waren de reacties op zijn comment erg fraai te noemen. Game, set and match.
1264….
http://www.gigaboek.nl/content/allochtonen/boekinfo.htm
1264 pagina’s! Ongelooflijk. Hoeveel exemplaren zouden er van z’n pennenvrucht verkocht zijn?
Feiten bestaan.
Stichting Open Deur: kom er maar in.
@Hpax. De klanken “aap”, “noot”, “Mies” zeggen mij als Nederlands-kenner en spreker iets, vooral in een context of in een zin. Etymologie is handig om van een woord van de vroegere in een tegenwoordige betekenis te verklaren, maar is niet allesverklarend.
Taal is (filosofisch) moeilijk te definiëren. Velen deden een poging, maar er is altijd wel een kink in de kabel.
In “Over zin en onzin in filosofie, religie en wetenschap” van Frits Staal staat een mooie definiëring. Ik siteer: In vele Indiase mythen wordt verteld hoe het universum uit de taal, of althans uit de mond voortkomt:
“Krisjna ging buiten spelen Moeder en hij heeft stof gegeten”. “Is dat waar Krisjna?”. “Nee; wie heeft dat gezegd”. “Je broer Balaráma”. “Niet waar”. “Kijk naar mijn gezicht, doe je mond open”. Hij deed zijn mond open en zij stond sprakeloos, binnenin was het universum, moge hij je beschermen.
1. ‘Etymologie is handig om van een woord van de vroegere in een tegenwoordige betekenis te verklaren, maar is niet allesverklarend.’
Volkomen mee eens. En betekenissen zijn synchroon (zie mijn c 13 boven).
2 Bij mijn voorbeelden (aap, noot, mies en verder) ging ik in principe uit van de Saussure die A. TAAL-IN-HOOFDZAAK = ’Langue’ noemde en dan definieerde als: een systeem van onderscheiden tekens die corresponderen met onderscheiden ideeën, en
B. TAAL-ALS-BIJZAAK = ‘Langage’: spraak- en geluidsorganen, geluiden, gebaren, schrift, is instrumentarium waarvan ‘Langue’ zich bedient.
‘Langue’ is een produkt van de collectieve geest van taalgroepen; zij is een geheel in zichzelf en een klassificatie principe. Of ook ‘Gegliederte Sprache’ = de onderverdeling van de gesproken taak in betekenis hebbende eenheden. = ‘Langue’.
Uit F. de Saussure, Cours de Linguistique Générale, Parijs 1969 (1915).
PS Mooi voorbeeld uit India!
Doe alsjeblieft niet of je ook maar het flauwste benul hebt van linguïstiek, HPax. Zelden zag ik dommer gezwam. Je hebt het over het “langue en langage” paar, terwijl je langue en parole bedoelt.
Je klopt lucht op en bent in discussie met jezelf, terwijl je de begripskaders die je misbruikt voor je misbaksels nog niet eens een beetje begrijpt.
Het is een feit, dat een koe meer doet dan een geit.
Want als een musje evenveel deed als een koe,
Waar moest dan al die stront naartoe?
(van: Tante Annie, non tot haar overlijden).
In een dertiende-eeuwse goederenlijst (1260-1270) wordt voor het eerst een boerderij in Rectum genoemd. In Rectum wonen in vergelijking met de omliggende plaatsen van oorsprong veel rooms-katholieken en niet-kerkelijken.
(bron: Wikipedia)
Het geleuter over taal is wel grappig maar off topic.
Het punt is: wat moet een journalistieke organisatie, met het rapporteren over ingewikkelde standen van zaken?
Vaste feiten zijn er maar weinig, het meeste wat we weten is vatbaar voor twijfel. Dat wil niet zeggen dat elk secuur geconstrueerd feit door onbenullige idioten mag worden weersproken.
De krant, de journalist heeft een verantwoordelijkheid en een taak: strijden tegen de domheid, de ongeinformeerdheid. Deze wereld komt niet vooruit als de wetenschapper die iets vertelt over secuur onderzoek, zonder argument onderuit mag worden geschoffeld door een straatinterview op de Albert Cuypmarkt.
Dus Prediker, het is inderdaad wel de taak van de journalistiek om opvoedend bezig te zijn, de waarheid te dienen. Waarom moeten journalisten onafhankelijk zijn en vrij zijn in hun keuzen? Omdat we de feiten zorgvuldig construeren, daarbij streven naar de waarheid en objectiviteit. En daarbij worden gekritiseerd, niet door onbenullen, maar door anderen die er serieuze andere opvattingen op na houden.
Beschrijft de uitspraak “Empires never last” een feit? En hoe is het met “Een dwaas kan meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden”?
Het is volgens mij echt niet ingewikkeld. Er is een werkelijkheid die aan ons verschijnt. Als de verschijnselen intersubjectief zijn, dwz. voor de meesten van ons overeenkomen met uitspraken (“die tomaat is groen”) of met stukjes denken (dat is: theorie, zoals “hij is ws. onrijp, want een rijpe tomaat is meestal niet groen”), dan is de theorie geldig en kunnen we de verschijnselen feiten noemen.
Zo is de wiskunde zelfs zonder dat de grondslagen er van kunnen worden gevonden, een “crazy system that works like no other one does.” Daar is iedereen die een beetje wiskunde begrijpt het wel mee eens. De stelling van Pythagoras beschrijft onweerlegbare feiten. (Als de ruimte niet krom is, moet ik erbij zeggen.)
Toch, helaas: het is een feit dat god denkbaar is. Het is een feit dat de mens wel/niet vrij is. Het is trouwens ook ook een feit dat er ergens een gouden berg bestaat, en dat er geen witte kraaien bestaan, maar bewijs het eerst maar eens.
Feiten bestaan. Het sterkste bewijs daarvan is “Je kunt niet door een muur lopen”, wat mij ook constructivistisch een geldig argument lijkt. Maar nu hebben we het Higgs deeltje bijna te pakken en als dat echt gaat lukken verandert dat ook weer. Want dan zitten we, als we massa en zwaartekracht kunnen sturen, met een knip van onze vingers zo in een ander zonnestelsel. Of we krijgen de vijfde dimensie in de greep. Dan is door de muur lopen helemaal niet moeilijk meer. Misschien bestaan feiten in de eeuwigheid gemeten wel alleen net zo kort als dat Higgsboson?
Feiten zijn hoogstens tijdelijk. Ons hoogste wetenschappelijk geweten, de KNAW is kennelijk geen echte skepticus, maar is wel voorzichtiger dan Icke. Meer bescheidenheid en relativeringsvermogen zou hem sieren.
Na tientallen jaren NRC vertrouwd te hebben als objectieve krant zegde ik dan ook al meer dan tien jaar geleden mijn abonnement op.
Internet, tijd daarvoor, en tijd voor boeken, maakte me duidelijk dat NRC maar in zeer beperkte mate objectief is.
Inmiddels weet ik dat dat geldt voor eigenlijk alle westerse media, Belgische tv is nog redelijk objectief, vermoedelijk omdat die betaald wordt uit belastinggeld.
Satelliettv kan ik dan ook iedereen aanraden, helaas is in het kader van de westerse hetze tegen Iran de Iraanse zender niet meer te ontvangen.
Russia Today, eigenlijk nu nog de enige zender met niet westerse berichtgeving, zal ook wel verdwijnen, Assange is daar regelmatig aan het woord.
Maar het is mooi dat een NRC hotemetoot nu openlijk zegt dat wat NRC schrijft eigenlijk propaganda is.
Ik hoop dat NOS snel volgt, over RTL hoeven we het niet te hebben, het nieuws daar is wat de adverteerders willen.
Dan schrijft hierboven iemand dat de Armeense genocide een feit is.
Hoe die iemand dat weet vraag ik me af, hij of zij kan er toch haast niet bij geweest zijn.
Wie zich in de feiten heeft verdiept weet dat de Turkse versie, ‘genocide DOOR de Armeniers’, veel waarschijnlijker is.
Helaas is het zo dat in geschiedeniskwesties het experiment zelden mogelijk is.
We moeten het hebben van verhalen, en documenten.
Of die documenten echt zijn, en de waarheid weergeven, is vaak lastig vast te stellen.
Voor de verhalen, ook van ooggetuigen, geldt hetzelfde.
Archeologie is in Israel is vanwege het experimentele karakter daarvan een gevaarlijke bezigheid.
Behalve de Piltdown hoax zijn er weinig voorbeelden van vervalste ondergrondse gegevens.
Archeologie in Israel toont aan, tot groot verdriet van de zionisten, dat de bijbelse verhalen archeologisch niet bevestigd worden, helaas, voor hen, vooral in tegendeel.
Thompson vreesde lange tijd voor z’n leven, terecht, vrees ik, The Journal of Biblical Archeology kon z’n bloed wel drinken.
En zo toonden opgravingen van massagraven uit de tijd van de beweerde Armeense genocide, opgravingen onder internationaal toezicht, aan dat in die graven in hoofdzaak Moslims liggen.
Archeologie toonde ook aan de de verhalen van Ceasar over de barbaren onzin waren, bezoek het Kelten Musuem in Halle, Oostenrijk.
Thomas L Thompson, ‘The mythic past, Biblical archaeology and the myth of Israel’, London 1999
‘The Armenians in the Late Ottoman Period’, edited Türkkaya Atatöv, Ankara, 2002.
Een opsomming van geschriften die aantonen dat de algemeen aanvaarde feiten van de tweede wereldoorlog zeer omstreden zijn laat ik maar achterwege.
Overigens is het groene van de tomaat (ik ken vooral rode) niets dan een afspraak, wie objectief de kleur van de tomaat wil omschrijven specificeert de golflengtes die die tomaat in hoofdzaak reflecteert.