Hella Haasse en een onvoltooide thriller
Al jaren neem ik bij verschillende verhuizingen een onooglijk pocketboekje mee dat ik ooit in de jaren zestig op een rommelmarkt heb gekocht voor 1,75. Het gaat om De vijfde trede geschreven door W.H van Eemlandt. Ik meende dat het om een ‘gewone’ detective ging van een wat ouderwetse Nederlandse schrijver. De vijfde trede stamt uit 1953, de kaft van mijn tweede druk uit 1960 in de Antilope-reeks van uitgever Het Wereldvenster uit Baarn is beduimeld, de cover rommelig en onaantrekkelijk. Toch is het in veel opzichten een opmerkelijk boek.
W.H. van Eemlandt is het pseudoniem van W.H. Haasse, de vader van schrijfster Hella Haasse. Terug uit Indië en na zijn pensionering is hij begonnen aan een reeks ‘romans policiers’ zoals dat toen nog heette. Tussen 1953 en 1956 verschenen er maar liefst 14 boeken van zijn hand, met in de hoofdrol een Amsterdamse Commissaris Van Houthem. Een van deze boeken werd in 1962 verfilmd onder de titel Rififi in Amsterdam met o.a. Willy Alberti en Anton Geesink in de hoofdrollen.
De voltooiing van het werk
De vijfde trede is echter nooit afgemaakt door Van Eemlandt. In de Verantwoording schrijft dochter Hella Haasse hoe lastig het was om een onvoltooid manuscript af te maken, zij had alleen maar de gegevens uit het deel dat al klaar was, geen aantekeningen of schets van hoe het verder moest. Zij kiest er niet voor om in de trant van haar vader te schrijven maar volgt haar eigen weg. De cesuur is duidelijk aangegeven. Op bladzijde 102 eindigt het door Van Eemlandt geschreven merkwaardige detectiveverhaal en begint een zeer lange brief van wel honderd bladzijden. De toon wordt anders, de invalshoek verschuift. Veel raadsels worden opgelost en de voor de geheimzinnige moord uit het eerste deel wordt een verrassende dader aangewezen die het wel moet hebben gedaan.
Hella Haasse biedt geen eenvoudige en zeker geen voordehand liggende oplossing. Er is een ingenieus spel gespeeld met de vermeende moordernaar, dat te maken heeft met occultisme, de net voorbije oorlog en de mogelijkheid om mensen te manipuleren. Hella Haasse ontrafelt de losse eindjes uit het eerste deel, maar voegt er ook duistere figuren aan toe die een belangrijke rol hebben gespeeld in het verleden van de hoofdfiguur. Thema’s als waarnemen, het kennen en juist niet kennen van de waarheid komen aan bod en die spelen in de latere romans van Hella Haasse ook een rol.
In dit laatste deel van deze thriller, door haar vader is opgezet, leren we Hella Haasse kennen als een vaardig en vernuftig schrijfster. Ze creëert personages en intriges rond een intrigerende thema’s, zoals ze dat in al haar romans zal blijven doen. Dit deel uit het boekje van haar vader hoort ontegenzeggelijk ook bij haar indrukwekkende oeuvre en mag zeker niet worden overgeslagen.
Wilco Kalbfleisch
Zie mijn BLO http://wllmkalb.wordpress.com
Reacties (1)
Hella Haasse en een onvoltooide thriller
Al jaren neem ik bij verschillende verhuizingen een onooglijk pocketboekje mee dat ik ooit in de jaren zestig op een rommelmarkt heb gekocht voor 1,75. Het gaat om De vijfde trede geschreven door W.H van Eemlandt. Ik meende dat het om een ‘gewone’ detective ging van een wat ouderwetse Nederlandse schrijver. De vijfde trede stamt uit 1953, de kaft van mijn tweede druk uit 1960 in de Antilope-reeks van uitgever Het Wereldvenster uit Baarn is beduimeld, de cover rommelig en onaantrekkelijk. Toch is het in veel opzichten een opmerkelijk boek.
W.H. van Eemlandt is het pseudoniem van W.H. Haasse, de vader van schrijfster Hella Haasse. Terug uit Indië en na zijn pensionering is hij begonnen aan een reeks ‘romans policiers’ zoals dat toen nog heette. Tussen 1953 en 1956 verschenen er maar liefst 14 boeken van zijn hand, met in de hoofdrol een Amsterdamse Commissaris Van Houthem. Een van deze boeken werd in 1962 verfilmd onder de titel Rififi in Amsterdam met o.a. Willy Alberti en Anton Geesink in de hoofdrollen.
De voltooiing van het werk
De vijfde trede is echter nooit afgemaakt door Van Eemlandt. In de Verantwoording schrijft dochter Hella Haasse hoe lastig het was om een onvoltooid manuscript af te maken, zij had alleen maar de gegevens uit het deel dat al klaar was, geen aantekeningen of schets van hoe het verder moest. Zij kiest er niet voor om in de trant van haar vader te schrijven maar volgt haar eigen weg. De cesuur is duidelijk aangegeven. Op bladzijde 102 eindigt het door Van Eemlandt geschreven merkwaardige detectiveverhaal en begint een zeer lange brief van wel honderd bladzijden. De toon wordt anders, de invalshoek verschuift. Veel raadsels worden opgelost en de voor de geheimzinnige moord uit het eerste deel wordt een verrassende dader aangewezen die het wel moet hebben gedaan.
Hella Haasse biedt geen eenvoudige en zeker geen voordehand liggende oplossing. Er is een ingenieus spel gespeeld met de vermeende moordernaar, dat te maken heeft met occultisme, de net voorbije oorlog en de mogelijkheid om mensen te manipuleren. Hella Haasse ontrafelt de losse eindjes uit het eerste deel, maar voegt er ook duistere figuren aan toe die een belangrijke rol hebben gespeeld in het verleden van de hoofdfiguur. Thema’s als waarnemen, het kennen en juist niet kennen van de waarheid komen aan bod en die spelen in de latere romans van Hella Haasse ook een rol.
In dit laatste deel van deze thriller, door haar vader is opgezet, leren we Hella Haasse kennen als een vaardig en vernuftig schrijfster. Ze creëert personages en intriges rond een intrigerende thema’s, zoals ze dat in al haar romans zal blijven doen. Dit deel uit het boekje van haar vader hoort ontegenzeggelijk ook bij haar indrukwekkende oeuvre en mag zeker niet worden overgeslagen.
Wilco Kalbfleisch
Zie mijn BLO http://wllmkalb.wordpress.com