Documenten over rol CIA in coup Iran in 1953 eindelijk vrijgegeven

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

En die rol was groot. En daar betalen ze nu nog steeds de prijs voor.

Open artikel

Reacties (12)

#1 Andy Cap

Oud nieuws, maar desondanks van cruxiaal belang.
Prima link!

Nu de rest nog, te beginnen bij Guatemala, Congo, etc.

#2 Rahul Rangeela

De beschimmelde mosterd na dat galgenmaal helpt dan ook nog om aandacht af te leiden van de gifbekers die nu onder onze neuzen worden geserveerd. United States of Apocalyps.

#3 Niet JeZus

United States of Terror.

Was onze Marshall-hulp dan ook niks meer dan een investering?…

#4 Jona

Misschien aardig om te noemen: het boek “Patriot of Persia. Muhammad Mossadegh and a Very British Coup” van Christopher de Bellaigue. Het is vorig jaar verschenen en beter dan “All the Shah’s Men” van Stephen Kinzer.

#5 Olav

@3:

Was onze Marshall-hulp dan ook niks meer dan een investering?…

Ik neem aan dat dat een retorische vraag is, nl. zo één die zichzelf beantwoordt?

#6 Krekel

Merk op dat westerse leiders nu aanstoot nemen aan de stand van mensenrechten in Iran … terwijl dit tijdens het regime van de Sjah eigenlijk nooit een issue voor het westen was voor de toen nog uitstekende relatie met Iran — d.w.z. toen Iran volgens (o.a.) Amnesty International de grootste schender van mensenrechten ter wereld was en toen (bv.) The Sunday Times nog kon schrijven (in 1975): ”no country in the world has a worse record in human rights than Iran.”

http://en.wikipedia.org/wiki/Human_rights_in_the_Imperial_State_of_Iran

(of, by the by, vergelijk mensenrechten in het Saudi-Arabië van nu (geen probleem voor onze leiders, noch onze pers) met het Iran van nu (wel een probleem))

Iraanse leiders zijn engnekken, begrijp me niet verkeerd, maar het zijn niet de allergrootste engnekken ter wereld … terwijl je dat idee wel krijgt als je de kranten zou geloven.

#7 euro

De historische betekenis van de Iraanse coup van 1953 is enorm. Er is een butterfly effect van uitgegaan.

Het anti-Amerikaanse karakter van de Iraanse revolutie van 1979 en van Khomeini’s republiek is terug te leiden naar 1953. De bezetting van de Amerikaanse ambassade in Tehran in 1979-81 was gemotiveerd door de vrees dat de CIA de ambassade als uitvalsbasis zou gebruiken om net als in 1953 de sjah weer aan de macht te brengen, maar tegelijk heeft die bezetting geleid tot sterke anti-Iraanse gevoelens onder de Amerikanen wat nu de politiek van de VS vis-à-vis Iran voor een deel verklaart. De Sovjets zijn Afghanistan binnengevallen als gevolg van de Iraanse revolutie, vanwege de angst dat een islamistische revolutie zou overslaan naar Centraal-Azië. De vorming van al-Qa’ida is weer een respons op de Sovjet-invasie van Afghanistan. De Iraanse revolutie heeft geleid tot de Iran-Irak oorlog en een sterk gemilitariseerd Irak wat weer de Golfoorlog en de dynamiek in de regio in de jaren ’90 bepaalde.

Nu zien we een coup in een ander belangrijk land in de regio die veel gelijkenissen vertoont met 1953: het herstel van een dictatuur met steun van de VS en een radicaliserende oppositie. Het is de vraag welke enorme gevolgen de Egyptische coup van 2013 zal hebben de komende halve eeuw.

#8 Bismarck

@7: Met die laatste stap ga je misschien een brug te ver. Het lijkt erop dat de VS haar invloed al voor de coup kwijt was aan Saudi Arabië, de VAE en Koeweit, die na de coup miljarden overmaakten aan Egypte. Boze tongen beweren zelfs dat de Saudi’s het Egyptische leger met geld hebben overgehaald om de coup te plegen.

#9 euro

@8:

De VS is minder in staat om de regio rechtstreeks te sturen zoals ze dat in de jaren ’90 nog konden en laten heel veel van hun belangen nu behartigen door Saoedi-Arabië en andere Golfstaten, d.m.v. geld en halfgare baardapen, b.v. in Syrië en Libanon en nu in Egypte. Maar het is naïef om te denken dat de Amerikanen weinig of niets meer in de melk te brokkelen hebben in Egypte: het militaire establishment daar ontvangt anderhalf miljard dollar per jaar aan steun vanuit de VS, meer dan welk leger dan ook ter wereld (behalve Israël).

#10 Bismarck

@9: Anderhalf miljard is peanuts vergeleken met de bedragen die de Golfstaten de afgelopen maand hebben overgemaakt en toegezegd. Daar gaat het een factor tien meer. Dat gaat om dusdanig veel geld dat het hele Westen (VS, maar ook Europa) hun invloed in één klap kwijt zijn. Voor mij is het ook de enige verklaring waarom Obama zo ontzettend omzichtig is; hij weet dat Egypte ook zonder die anderhalf miljard kan.

PS. Volgende stap van het leger: De vrijlating van Mubarak?

#11 euro

@10:

Nee, Egypte kan moeilijk zonder die Amerikaanse militaire steun. Saoedi-Arabië en andere Golfstaten produceren geen militaire hardware en kunnen geen Egyptische officieren of elitetroepen opleiden. De banden tussen het Egyptische leger en de VS kunnen niet weggestreept worden met miljarden uit de Golf.

Bovendien zijn Saoedi-Arabië en de andere Golfstaten ook heel sterk afhankelijk van de VS, m.n. op veiligheidsgebied (om in eigen huis de macht te behouden maar ook tegenover Iran).

#12 Bolke

@6: Engnekken zijn niet erg, zolang het maar ONZE engnekken zijn.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*