Wielrennen is politiek

De huidige, vlakke etappes in de Tour saai?
Enerzijds wel, want laten we eerlijk zijn: honderdtwintig kilometer lang kijken naar een kopgroepje dat zal worden teruggepakt, is voor de sportliefhebbers nu niet het summum van spektakel.

Zelfs de grootste wielerliefhebbers vinden het maar lastig. Zelfs Michel Wuyts, de grand old man van het Vlaamse wielercommentaar, beklaagde zich over de lage spektakelwaarde van de wedstrijd. ‘Welgeteld hebben de groten deze hele Tour de France maar twee kilometer gekoerst’, meende hij en hij wist ons te vertellen dat zijn Italiaanse collegae van de Rai zich afvroegen wat ze in Frankrijk bleven doen. ‘Hier gebeurt niets’, schijnen zij te morren, ‘wat zijn wij dit jaar al verwend met de Giro.’

Volgens Hans Prakke is dit gewoon het metier van de fullprof wielrenner. De oud-parlementair journalist versloeg in de jaren zeventig en negentig een aantal maal de Tour de France en ziet heel veel parallellen tussen de politiek en de wielrenner. Sterker nog: volgens Prakke ís wielrennen politiek, en is politiek wielrennen.

‘Op dagen als vandaag is het peloton gewoon bezig met het herstellen van idiote inspanningen. Want ze moeten wel over de Tourmalet en de Aspin, en straks in de Alpen ook weer over talloze zware bergen. Voor klassementsrenners is het niet op te brengen om er elke dag volle bak in te vliegen. En dus worden dagen zoals vandaag gebruikt om te herstellen, en om coalities te smeden.’

‘Het metier van de prof is wat dat betreft strijdig met het amateur-principe van allemaal zo hard mogelijk en vanuit het vertrek demarreren. Nee, toen de Colombianen in de jaren tachtig vanuit het vertrek demarreerden in een etappe met vijf cols, kregen ze van de rest zware flessen pap in de rug gegooid. Zo van: zijn jullie nu helemaal gek? We moeten allemáal vijf bergen over!’

‘Ze hebben mij altijd geleerd dat wielrenners een rekening courant hebben. Op zo’n dag als vandaag doen er ploegen mee, en anderen laten het zitten. Dat wordt niet snel vergeten. Als er morgen een belang andersom is, hoeven die ploegen nergens op te rekenen. Het is alleen heel ingewikkeld om na te gaan wie er nu eigenlijk de bankier is.’

‘Als Rabobank slim is, gaan ze in deze dagen een alliantie aan met Contador. Contador wordt vanuit zijn eigen ploeg eigenlijk niet gedekt. Op hulp van Armstrong hoeft hij niet te rekenen. Als Rabobank, die voor het klassement met Menchov toch vrij kansloos is geworden na die dramatische eerste week, hem hier en daar een handje toesteekt, gunt Contador de ploeg misschien bij wijze van wederdienst ook nog wat. En in een later stadium misschien zelfs wel bij je komt rijden. In die coalitievorming is alles geoorloofd.’

‘Contador heeft een probleem: het is maar de vraag welke Spaanse ploeg hem kan betalen. Bij Astana blijven zal hij niet willen, als de besmette Vinokourov terugkomt, en met Armstrong meeverhuizen naar een nieuwe ploeg zie ik hem ook niet doen. Juist voor dit soort problemen is er in deze etappes heel veel ruimte.’

‘Zowel in de politiek als in het wielrennen is het van belang dat je van onvoorziene mogelijkheden gebruik maakt, en improvisatietalent speelt daarbij een belangrijke rol. Armstrong en Contador verhouden zich een beetje als Bos en Balkenende. Ze zijn beiden eigenlijk toevallig in dezelfde equipe terechtgekomen, en het is nog maar de vraag of ze elkaar eigenlijk wel wat gunnen. Karakterologisch gaat de vergelijking natuurlijk mank, maar hoe zich tot elkaar verhouden klopt wel. Het is een verstandshuwelijk en zolang deze coalitie ons past, staan we daar een zakelijke manier in. Maar als je diep in ons hart kijkt…’

‘Er zijn een paar Nederlandse politici die beter te vergelijken zijn met wielrenners. Zonder meer liefhebbers van de sport. Relus Ter Beek, aan wie we straks de Vueltastart in Drenthe te danken hebben, Hedy d’Ancona, Dries van Agt – en er zijn er nog veel meer. Bij van Agt kun je zelfs wel van een Knetemanachtige volharding kunt spreken. Wat ie wil, zet ie door – hoe beperkt zijn middelen daar ook toe zijn. Het pure talent zat veel meer bij Lubbers. Lubbers is Raas. Meedogenloos qua imponerende klasse. Ter Beek is de liefhebber: de Boogerd. Een enkele keer een succes, maar algemene sympathie hebbend door je onverholen liefde voor het metier.’

‘Een aardige anekdote over van Agt is trouwens dat tijdens de proloog van de Tour van 1980 zijn kabinet dreigde te vallen. Er waren strubbelingen binnen het net opgerichte CDA, daar waren namelijk zes dissidente kamerleden waarvan de vraag was of ze het kabinet van Agt/Wiegel wel zouden steunen. Toen ik de kamer in kwam, zond van Agt mij een briefje dat door een bode op een schaaltje naar mij toe werd gebracht. Er stond op: ‘Mijn waarde, door al dit gedoe, is de uitslag der proloog ontgaan. Wees zo goed mij de eerste zes op te schrijven.’

‘Dus ik noteerde zes namen, terwijl de hele tweede kamer zich afvroeg: ‘is die Prakke verdorie een vazal?’ Van Agt had dat natuurlijk gelijk door en legde zijn vinger op zijn lippen. ‘Sssst’. Politiek is theater natuurlijk. Achteraf bleek dat die dissidenten helemaal niet doorpakten, dus dat kabinet is in stand gebleven.’