ACHTERGROND - Mensen doen de raarste dingen om maar zo lang mogelijk te kunnen leven. Sommigen volgen een hongerdieet, anderen slaan iedere dag een handvol peperdure pillen achterover. Het wetenschappelijk bewijs voor dit soort methodes is echter flinterdun.
Eén manier om het leven te rekken zou zogenaamde “calorische restrictie” (CR) zijn. Al 75 jaar is bekend dat een vermindering van de hoeveelheid calorieën bij ratten en muizen leidt tot een flinke verlenging van de levensduur. Vele wetenschappers hebben zich sindsdien gebogen over het mechanisme hierachter, wat nog steeds niet helemaal ontrafeld is, maar een handjevol mensen hebben de observatie in knaagdieren alvast rechtstreeks vertaald naar hun eigen situatie. Zij zijn ervan overtuigd dat door dagelijks 70% minder calorieën te eten dan aanbevolen, ze lang en gezond oud zullen worden. Er is zelfs een Caloric Restriction Society, die informatie geeft over onderzoek en praktische zaken aan iedereen die geïnteresseerd is in deze levensverlengende methode.
Maar echt gezond is dit natuurlijk niet. Ondervoeding, zoals door CR, kan leiden tot osteoporose, spierafbraak, onvruchtbaarheid en meer ellende. Ook is het nog maar de vraag of de rest van je leven honger lijden opweegt tegen ouder worden, maar dat terzijde. Verontrustender is dat het nog helemaal niet aangetoond is dat CR bij mensen echt tot een langer leven leidt. Dit is ook lastig te onderzoeken. Er is wel een studie gaande met mensen die vrijwillig aan CR doen, maar dit slechts een handjevol mensen. Ook is het lastig te controleren of ze allemaal exact hetzelfde eten en leven (wat bij muizen in een laboratorium veel makkelijker is). Daarnaast raadt de CR Society ook aan om vooral gezond te eten, met veel fruit en vezels. Tegenover een gemiddelde fastfoodliefhebber heb je dan al snel een decennium gewonnen.
Dertig jaar geleden is een groep onderzoekers begonnen met een studie met CR bij apen, die duidelijk meer op de mens lijken dan muizen. Deze zomer verschenen de resultaten van deze langdurige studie. Het levensverlengend effect van CR was bij de apen niet zo overduidelijk als bij muizen. Dat kan aan de studie-opzet liggen, omdat de controlegroep apen óók een gezond dieet kreeg en er daarom weinig verschil in levensduur was (zie commentaren hierover in VK en Nature). Maar het kan ook inhouden dat CR bij primaten geen effect heeft. Deze studie geeft dus geen wetenschappelijk bewijs dat CR levensverlengend is. Helaas voor de hongerlijders.
Pilletjes en wondermiddeltjes
Moeten we als honger lijden niet werkt dan maar aan de pilletjes? Er bestaan tientallen, zo niet honderden, wondermiddeltjes waarvan de makers claimen dat dagelijks innemen tot een gezonde oude dag zal leiden. Vitaminepillen en tabletjes met anti-oxidanten zijn redelijk onschuldige (en goedkope) middeltjes, die echter alleen een gezondheidsbevorderend effect hebben als je heel slecht eet of langdurig ziek bent. Er bestaan echter ook veel duurdere kwakmiddeltjes, die slechts onder laboratoriumcondities in een kweekbakje met cellen hun levensverlengende functie hebben bewezen. Zulke middeltjes worden aangeprezen door serieus ogende pseudo-wetenschappers, nepartsen en rare types, zoals Ray Kurzweil, die 150 vitaminepillen per dag slikt, om zijn ‘biochemie te reprogrammeren,’ of Aubrey de Grey die een prijs uitreikt voor wetenschappers die de langstlevende muis kunnen maken. Zij schrijven boeken en geven wereldwijd lezingen over hun pseudowetenschappelijke manieren om zo oud mogelijk te worden. Dat zij beiden van oorsprong computerwetenschappers zijn, lijkt niemand een probleem te vinden. Ook voor het levensverlengende effect van pilletjes, poedertjes en de strategieën van verouderingsgoeroes is nog nooit wetenschappelijk bewijs gevonden.
Ouderdom: onaantrekkelijk
Een simpele truuk om heel oud te worden bestaat volgens de wetenschap dus helemaal niet. Maar waarom zou men überhaupt heel oud willen willen? Ouderdom is helemaal niet leuk. Ook al is de gezonde levensverwachting voor zowel mannen als vrouwen de afgelopen decennia spectaculair gestegen (zie hier), lang niet iedereen wordt in goede gezondheid oud. Veel mensen krijgen op hogere leeftijd dementie of de ziekte van Alzheimer (ruim 40% van de mensen boven de 90 jaar heeft dementie). Kanker komt veel meer voor op oudere leeftijd (ruim 30% van de nieuwe kankergevallen is boven de 75 jaar) en ouderen hebben vaker hart-en-vaatziekten. Het uitzicht op ouderdom is eigenlijk helemaal niet zo aantrekkelijk.
Dus mensen: stop met al die pilletjes en rare hoe-word-ik-oud-diëten. Hoe saai het ook klinkt: gezond eten, niet roken en genoeg bewegen zijn nog steeds de enige wetenschappelijk bewezen methodes om zo oud mogelijk te worden en er ook nog zo gezond mogelijk bij te blijven. Daar kan geen (pseudo)wetenschap tegenop.
Dit stuk van Eva Teuling verscheen eerder op Sciencepalooza.
Reacties (13)
Dat niet alles duidelijk is en dat sommige mensen doorschieten, wil nog niet zeggen dat je het dan maar helemaal van tafel moet vegen natuurlijk.
Er is voldoende wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van lagere calorie-intake. Verlaagt vooral de kans op allerlei welvaartsziekten, los van of je daar nou direct veel ouder van wordt. Je wordt in ieder geval gezonder oud.
Overigens zijn ze wel steeds dieper aan het graven in dit fenomeen. Komen interessante dingen uit:
http://gladstoneinstitutes.org/pressrelease/2012-12-06/gladstone-scientists-discover-novel-mechanism-by-which-calorie-restriction-i
Ik neem Ray Kurzweil meer serieus dan de schrijfster van dit stukje. Daar hoef ik alleen zijn CV voor te bekijken.
Je doet stellingen die op zijn minst net zo, of nog minder houdbaar zijn dan bijvoorbeeld inderdaad calorie restrictie.
“gezond eten, niet roken en genoeg bewegen zijn nog steeds de enige wetenschappelijk bewezen methodes om zo oud mogelijk te worden en er ook nog zo gezond mogelijk bij te blijven.”
Je zegt hier dan ook niets. Er is niets bewezen behalve de schade door roken (en ook hier zijn er rokers die wel de 110 halen). Wat is gezond eten en genoeg bewegen? Uit veel recenter onderzoek blijkt dat bewegen relatief is.
Al met al commentaar op recente wetenschap zonder in acht te nemen dat er nogal wat aan te merken valt op de zaken die jij als wetenschappelijk ‘bewezen’ acht.
Meer explorerend & nieuw onderzoek lezen zou helpen bij het zo stellig schrijven van een stukje.
o hai
http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2010/11/lies-damned-lies-and-medical-science/308269/
Calorieën heb je nodig voor energie om te bewegen. Van bewegen ga je slijten. Van slijtage ga je dood. Dus hoe minder calorieën hoe minder je dood gaat.
QED
Iedereen wil oud worden, niemand wil het zijn.
Overigens las ik laatst een aardig artikel over calorieën: http://blogs.scientificamerican.com/guest-blog/2012/08/27/the-hidden-truths-about-calories/
Het aantal calorieën op het pakje zegt blijkbaar niet zoveel en is gebaseerd op een rekenmethode van 100 jaar geleden.
“Tegenover een gemiddelde fastfoodliefhebber heb je al snel een decennium gewonnen”
Een wetenschappelijke uitspraak en waarom?
Of is deze van computerwetenschapper “Dat zij beiden van oorsprong computerwetenschappers zijn, lijkt niemand een probleem te vinden” Een verdachte wetenschap?
“Een simpele truuk om heel oud te worden bestaat volgens de wetenschap dus helemaal niet”
Moet zijn:
Een simpele truuk om heel oud te worden is de wetenschap onbekend
De strekking van deze maatschappelijke stelling is weer eens volkomen doorgedraaid.
Willen mensen zo oud mogelijk worden? of willen we stiekem zo lang mogelijk van welzijn genieten?
Oud worden betekent in veel gevallen een gevangenisstraf in je afgetakelde lichaam. De ouderenzorg is decennia lang er alleen op gefocused om mensen in leven te houden, welzijn is een genegeerde factor. Dit omdat het over het algemeen veel mankracht kost en niemand ouderen goed kan ondersteunen in het organiseren van zelfgekozen activiteiten.
Echter, nu men ziet dat door een hogere welzijn in dieet, mobiliteit en psychische gezondheid (allemaal onlosmakelijk verbonden, denk er even over na) hun patienten langer onafhankelijk kunnen wonen en tevens leven (*katsjing!*) zijn we opeens wel geinteresseerd.
Op een andere note, ik kan ook het boek ‘Blue Zones’ aanraden in deze post. Weer een ‘pseudo-wetenschapper’ die op ethnografische wijze kijkt naar hoe mensen langer kunnen leven. Door de gebieden te analyseren waar mensen het langste leven probeert hij het geheim op een lang, maar vooral duurzaam leven te ontrafelen.
Lang leven is slechts een marginaal probleem in onze maatschappij, gelukkig een grotere. Ze leefden nog lang en gelukkig, dat is de werkelijke uitdaging.
Tja je kunt veel van Ray Kurzweil vinden. Utopist, optimist, je kunt hem een kille technische kijk op mensen verwijten maar pseudowetenschapper?
Te schandalig voor woorden eigenlijk.
@8:
Ik zie waar je vandaan komt maar de wijze waarop deze mensen te werk gaan zijn absoluut niet wetenschappelijk.
Maar goed, zijn we dan ooit modern geweest dan? Wetenschap an sich begint zich als religieuze instelling te ontwikkelen.
Dat kan aan de studie-opzet liggen, omdat de controlegroep apen óók een gezond dieet kreeg en er daarom weinig verschil in levensduur was… Maar het kan ook inhouden dat CR bij primaten geen effect heeft.
Waarom staat hier “Maar” tussen? Deze twee zinnen zijn volledig in overeenstemming: Als een gezond CR dieet en een gezond niet CR dieet een gelijke levensduur opleveren dan heeft CR geen effect. Eigenlijk geven de mensen die commentaar hebben op deze studie-opzet zelf al toe dat ze niet denken dat CR, maar een gezond dieet een positief effect heeft op levensduur.
PS. Gewoon over wat je ook op je bord hebt ketchup schenken!
Groeihormoon (HGH) maakt mensen wel fitter en zorgt dat ze ouder worden.
Tomatenketchup beschermt tegen hartaandoeningen
De studie werd gesteund door H.J. Heinz, die de tomatenketchup verstrekte en ook deels de onderzoekskosten financierde.
Tja.
Emigreer naar Ikaria :)
http://www.nytimes.com/2012/10/28/magazine/the-island-where-people-forget-to-die.html?pagewanted=all&_r=0
De laatste zin:
“My doctors were all dead.”