Op de top 20 van meest gespeelde opera’s in de Verenigde Staten prijken vier opera’s van Mozart, een niemendalletje van Johan Strauss, een paar Franse opera’s waaronder Carmen, en verder voornamelijk Italiaanse opera’s. De naam Richard Wagner is opvallend afwezig. Het werk van de man geldt klaarblijkelijk nog altijd als besmet. Dit is merkwaardig. Goed, Wagner was anti-semiet, maar dit komt nergens expliciet in zijn opera’s naar voren. Andere culturele figuren wier werk expliciet anti-semitische uitspraken bevat, zoals Shakespeare, Voltaire, en Dostojevski, worden hier nooit op aangesproken. Mozarts Die Zauberflöte haalt de tiende plek op de lijst, hoewel deze opera openlijk racistische elementen bevat. Wagners misdaad kan als ‘being anti-semitic while German’ omschreven worden.
Maar is het erg dat Amerikanen niet van Wagner houden? Het antwoord hierop is ondubbelzinnig ‘ja’. Natuurlijk, Wagner zelf was een onaangename man, en zijn opera’s neigen ertoe bombastisch te zijn, en ook (mag het gezegd worden) wat aan de lange kant. Maar hij brengt een boodschap die met name voor de Verenigde Staten van het hoogste belang zijn.
Het gaat hier om de vierdelige Der Ring des Nibelungen. We leven in een fantasy-achtig universum, waarin er drie grote machten zijn: de dwergen, ook wel de Nibelungen genoemd, die gedreven worden door rancune; de stompzinnige, hersenloos gewelddadige reuzen; en de machtigsten van allen, de goden. Der Ring des Nibelungen is uiteindelijk het verhaal van de val van de goden. Hoe gebeurt dit? De goden hebben de macht, niet omdat ze sterker zijn dan hun concurrenten, maar omdat ze hun macht stoelen op rechtvaardigheid, en ook de belangen van degenen zonder macht proberen te dienen. Maar de goden laten zich meeslepen in de lage machtsspelletjes van hun concurrenten (in het bijzonder, de strijd om de ring), en verliezen hun morele gezag, en daardoor, uiteindelijk, alles. En met hun val gaat de wereld ten onder.
In onze wereld zijn de Verenigde Staten het equivalent van Wagners goden. Ook zij zijn de grootste macht te wereld, en hebben de ambitie om, in een door slechtheid gedreven wereld, een orde gebaseerd op rechtvaardigheid in stand te houden. En ook zij bedreigen hun eigen machtspositie, juist door mee te gaan in machtsspelletjes waar zij zich, met hun status, verre van moeten houden. Als ze het nog niet gedaan hebben zouden Barack Obama en John McCain zo snel mogelijk een vakantie naar het Duitse Bayreuth moeten maken, om daar Der Ring des Nibelungen integraal te zien.
Reacties (5)
Grappig! En ja, daar zit wat in.
Overigens ben nik in de wereld der “klassieke” muziek, nogal wat Amerikanen tegen gekomen, die klaagden over het gebrek aan cultuur in hun land. Of op z’n minst de belabberde kwaliteit ervan. Vergeleken met Europa.
Ze misten in de VS de zo sterke artistieke traditie.
Wagner hadden ze het inderdaad niet zo vaak over. Ze liepen meer weg met Debussy, Berio, Xenakis en zelfs onze eigen Andriessen (Louietje dan).
Die Andriessen is ook in de VS wereldberoemd geworden met De Staat. Maar dat voert terug op Plato.
Ook geschikt voor amerikaanse politici?
De Ring heb ik nu tweemaal gezien en beluisterd, omdat ik dacht dat het aan mij lag, maar op een paar fragmenten na vind ik er geen bal aan, terwijl ik toch al jaren operaliefhebber ben.
Het advies aan Obama en McCain om de Ring in Bayreuth integraal te gaan zien is natuurlijk een plaagstoot. Bij mijn weten moet je al bij je geboorte worden ingeschreven om ooit een kans op een kaartje te maken.
Het zijn namelijk opera’s die vooral door autistische operaliefhebbers hoog aangeslagen worden, immers die concerten bezoek je elke keer weer tot de dood erop volgt…. en pas als je dan bent overleden komt er een plaatsje vrij voor een volgende pechvogel.
Ze kunnen hun tijd wel beter besteden lijkt me. De amerikaanse goden van nu zijn trouwens ook een stuk vlotter dan die van Wagner in zijn opera’s.
Het verschil tussen Wagner en die andere genoemden is dat die geen essays schreven ter onderbouwing van hun denkbeelden.
Dus eerst verzin je wat onzin, en dan betrek je die onzin op de werkelijke situatie, en daarna kun je iedereen waarschuwen voor die onzin.
Komt dat zien, komt dat zien. “Mars Attacks”: de meest relevante film van dit millennium! Nooit was er een betere allegorie over het gevaar van het terrorisme voor Amerika. Zie ‘m niet en wees een domme hamburgervreter.
@2 Het zijn namelijk opera’s die vooral door autistische operaliefhebbers hoog aangeslagen worden
Waarop baseer jij je stelling dat liefhebbers van Wagner autisten zijn?