Met elkaar uitschelden (voor fascist, nazi of linkse kerkganger) kom je in ieder geval niet ver; en met elkaar de hersens inslaan al helemaal niet. Begrip tonen voor elkaar (pappen en nathouden is een term die dan al snel om de hoek komt kijken) levert ook al nix op. Toch beheersen de onderwerpen zoals hieronder (zie onder (more) )momenteel ‘de waan’ van elke dag en leiden eigenlijk voornamelijk tot frustratie, woede en onmacht (om welke reden dan ook & bij een heel groot deel van onze samenleving). En dan ook nog het gevoel hebben dat je je bek moet houden…
Wat zijn de, en zijn er eigenlijk wel, grenzen aan de vrije meningsuiting? De Belg Vermeersch redeneert en filosofeert erover op een interessante wijze:
“…heeft alleen de waarheid rechten? Er zijn immers mensen die menen dat de leugen geen rechten heeft. De vrije meningsuiting geldt volgens hen niet voor de leugen, zoals er geen vrijheid van handelen is voor het kwaad. Dat is een redenering die voortkomt uit de dogmatische godsdiensten: je gaat niet in tegen het woord van God in de bijbel of de koran.”
“In de 17de eeuw is dat dogma voor de eerste keer ter discussie gesteld door de Fransman Pierre Bayle. Die durfde te stellen dat er over God geen evidentie bestaat. Bestond er wel een evidentie over God, dan zouden alle eerlijke en goede mensen hetzelfde geloven. Maar, zei hij, hoe verklaar je dan dat er katholieken en protestanten zijn, verstandige mensen, die toch tot een ander verhaal komen? Ze kunnen niet allemaal de waarheid in pacht hebben. Dus, besloot Bayle, kunnen we daar eigenlijk geen dwingende uitspraken over doen. De waarheid over God dringt zich niet met absolute noodwendigheid aan iedereen op. Je kunt daar met andere woorden over in discussie treden. Dat was een lumineus inzicht van Bayle, dat aan de basis lag van het principe van de vrije meningsuiting en van de vrijheid van godsdienst.”*
En in het verlengde hiervan (ook van Vermeersch) zijn ‘Analyse van de problematiek rond de multiculturele samenleving’:
Bij een analyse van de zogenaamde multiculturaliteit (of “interculturaliteit”) wordt het volgens mij duidelijk dat die geen betrekking heeft op het grootste gedeelte van wat volgens een correcte definitie “cultuur” is: het gaat vooral om nationalisme en om godsdienst. Zo’n nationalisme (Marokkaans, Turks, Arabisch) kan (buiten de samenleving waar het een element van het burgerschap kan vormen) op geen enkele grond worden gerechtvaardigd. Dat mensen die hier zijn opgevoed en van plan zijn hier voor de rest van hun leven te blijven, de nationaliteit aanhangen van een land waarvan ze nooit een echte burger zullen worden, is een aberratie. De vrijheid van godsdienst daarentegen behoort tot de mensenrechten, maar indien binnen een maatschappij verschillende godsdiensten naast elkaar bestaan, moet men die niet “multicultureel” maar “multigodsdienstig” noemen.
In zo’n maatschappij hebben ouders het recht hun kinderen volgens hun eigen levensbeschouwing op te voeden, maar dat recht heeft (ook in verband met autochtonen) duidelijke beperkingen. Kinderen, van welke origine ze ook zijn, hebben het recht op zo’n wijze opgevoed te worden dat de toekomst voor hen volledig open staat. Zij zijn, als ze in Nederland geboren en opgevoed zijn, Nederlandse kinderen, hun taal is het Nederlands (tenzij ze, spijtig genoeg, in een opvoedingssysteem zitten dat hun normale taalontwikkeling belemmert). Elke vorm van opvoeding of onderwijs die hen belet zich de cultuur van het land waarin ze hun leven zullen doorbrengen, eigen te maken, of die in de richting gaat van het vermijden van normale (niet raciaal of etnisch) gebonden contacten met zoveel mogelijk medeburgers, vermindert hun kansen tot volwaardige opname in het maatschappelijk leven en vormt dus een aantasting van hun rechten, ongeacht of dit om racistische, dan wel om rootistische redenen gebeurt. *
*Bron & copyright: Etienne Vermeersch
Reacties (25)
Ik vind die stelling dat kinderen recht hebben op een opvoeding die ze in staat stelt in de maatschappij mee te draaien erg goed.
De redenering van Vermeersch is een totale miskenning voor de achtergrond van autochtonen met buitenlandse invloeden. Het willen verduisteren van deze achtergrond brengt grote gevaren met zich mee en zal op grote weerstand stuiten.
Autochtonen met buitenlandse invloeden kunnen juist een verrijking zijn voor de ‘lokale’ cultuur. Zo zal het zijn en zo is het altijd geweest.
Het is onzinnig om te denken dat een Turkse of een Marrokkaanse opvoeding ervoor zorgt dat contact met ‘andere’ medeburgers wordt uitgesloten. Het gebrek bij sommige autochtone mensen met buitenlandse invloeden en allochtonen mensen aan sociaal kapitaal is eerder te wijten aan het gebrek aan (onderlinge) vereniging dan aan het anders beleven van een cultuur.
(Meer over sociaal kapitaal: http://www.infed.org/thinkers/putnam.htm )
Een andere kijk op het probleem:
http://www.asmasociety.org/home/why_multiculturalism.pdf
@DaanR: Wel goed lezen, de auteur heeft het niet over verduisteren of ontkennen, slechts over het feit dat een eigenculturele achtergrond het maatschappelijk contact niet moet bemoeilijken.
Misschien heb ik me niet duidelijk genoeg uitgedrukt, maar als je de site van Etienne Vermeersch leest, dan is het verduisteren van de buitenlandse cultuur wel de ondertoon. Dat de eigenculturele achtergrond het maatschappelijk contact niet moet bemoeilijken is een open deur, maar het is de taak van iedere opvoeding om verder maatschappelijk contact te bevorderen, het is mijn inziens onjuist om dit op te hangen aan een vorm van cultuur. Er zijn geen aanwijzingen dat er culturen bestaan die het contact met autochtonen in Nederland expliciet en doelbewust bemoeilijken. Wanneer het zo is dat het ‘opgevoedde’ kind inderdaad moeite heeft om maatschappelijke contacten te leggen, dan ligt de fout bij de ouders en die fout is niet het gevolg van een cultuur, maar aan het gebrek van opvoedkundige kwaliteiten bij de ouders.
@DaanR: Zou het zo kunnen zijn dat indien een substantieel deel van de kinderen binnen een bepaalde cultuur moeite heeft sociale contacten te leggen de oorzaak niet ligt in de kwaliteiten van de ouders maar in de cultuur waarbinnen de ouders zich bewegen?
Opvoeding is toch, even eenvoudig geschetst, het klaarstomen van de jonge mens om zich zonder verlies van de identiteit te ontplooien en handhaven in de maatschappij, oder?
Met oder bedoel ik dan “niewaar? ( ik ben al beinvloed door de zwitserse cultuur, mooi is dat toch)
Het zou inderdaad kunnen, maar ik ben nog niet overtuigd van het idee dat er inderdaad een substantieel deel is binnen een buitenlandse cultuur in Nederland dat moeite heeft met het leggen van contacten met mensen van buiten hun cultuur.
Ik zou hieraan willen toevoegen dat een belangrijk deel van iemands cultuur wordt vormgegeven door de ouders en de rest van de familie. Als deze familie oorspronkelijk uit het buitenland komt dan zullen er logischerwijs voor een groot deel buitenlandse invloeden in hun cultuur zitten.
Als er door Vermeersch wordt gezegd: Dames en heren, je hebt niks meer aan die cultuur, want je woont niet in op de plaats waar je ouders oorspronkelijk vandaan komen, dan vind ik dat een te eenvoudige voorstelling van zaken. Het is uitermate belangrijk dat mensen zich kunnen herkennen in een cultuur voordat ze deze willen accepteren. Als er waarden in een opvoeding zijn die niet te rijmen zijn met waarden uit de cultuur die van huis uit meegegeven is, dan zal het opgevoedde kind zich niet herkennen de in dit geval Nederlandse cultuur.
Maar het probleem met de heer Vermeersch is zijn definitie van cultuur: “een correcte definitie “cultuur” is: het gaat vooral om nationalisme en om godsdienst.” Als cultuur zou draaien om nationalisme dan is het een circelredenering en niet falsificeerbaar. Of cultuur daarnaast slechts nog uit een godsdienst bestaan is ook twijfelachtig, godsdienst is wat mij betreft hooguit een belangrijk element en een uiting van een cultuur. Een snelle blik op de website van Van Dale geeft mij al een bevredigender definitie van cultuur: ‘(het)geheel van voortbrengselen van een gemeenschap’
Beste DaanR wie zei er buitenlandse cultuur? Alhoewel je hebt het over een gemeenschap, dus een verzameling met, als er geen beperkende fysische grens is, een deelverzameling. In de natuur in zijn algemeenheid vinden “de dingen” plaats op de grens, de deelverzameling die momenteel sneller verplaatst naar het midden dan de cultuur van de verzameling kan absorberen lijkt het wel. Maar ach, ik merk aan mijzelf dat ik soms ethniciteit en cultuur door elkaar haspel. De afgelopen vrij open discussie in Duitsland over “leitcultuur” vond ik trouwens wel interessant.
@ larie hé hé hoe zit dat, ben je een knuffelallochtoon van ons ? Een ervaringsdeskundige ? Yippy!
@8 DaanR, voordat ik Vermeersch ging lezen liet ik eerst als de bliksem Nederland los. Ik bedacht me hoe Amerika zijn immigranten heeft opgenomen en hoe de immigranten zelf integreerden in de Amerikaanse cultuur van 1900-1950. In dat perspectief kloppen Vermeersch’ beschouwingen gewoon heel goed. Misschien helpt dit.
@mescaline: Hoe kom je daar nu bij ?.knuffel..allochtoon..ons.. zijn begrippen waar ik me niet zo thuis voel en als iemand zich als deskundige voordoet ben ik verdwenen en als ik niet weg kan haal ik gauw m’n kotszakje tevoorschijn.
Yippy daarintegen…yes! Rawhide met Clint en de song:
Rollin’ Rollin’ Rollin’
Though the streams are swollin’
Keep them doggies Rollin’ Rawhide,
Through rain and wind and weather,
Hell bent for leather,
Wishing my gal was by my side,
All the things I’m missin’
good vittles love and kissin’
will be waiting at the end of my ride
Yippie aje..yippy aje he!!
Met Yippy heb ik dus wel iets :-)
@larie Vermeesch zegt letterlijk: “Zo’n nationalisme (Marokkaans, Turks, Arabisch) kan (buiten de samenleving waar het een element van het burgerschap kan vormen) op geen enkele grond worden gerechtvaardigd” eerder kwam naar voren dat in zijn begrip dit nationalisme één van de twee belangrijkste onderdelen is van cultuur, vandaar mijn opvatting van het belang van buitenlandse invloeden. Cultuur en etniciteit worden vaak door elkaar gehaald, maar cultuur is een dynamisch geheel en een uiting (de voortbrengselen) van een gemeenschap. Als we het hebben over absoberen binnen een cultuur, dan is dat wat mij betreft onmogelijk. Absorbering binnen de bestaande cultuur verondersteld een harde kern van één cultuur en ik betoog juist dat er meerdere culturen naast elkaar kunnen bestaan. Het is niet noodzakelijk dat deze culturen elkaar accepteren, het is uiteraard wel wenselijk.
@mescaline je hebt helenmaal gelijk als je zegt dat door te kijken naar de aanpassing van immigranten in de Amerikaanse cultuur (1900-1950)verhelderend werkt. Het is in de huidige Amerikaanse cultuur denk ik nog steeds zo, het idee van Amerikanen over immigranten met betrekking tot de cultuur luidt vaak: ‘Take it or leave it’. Ik denk dat een dergelijke mentaliteit voor ongewenste uitsluiting van bevolkingsgroepen zorgt. Je moet je afvragen wat het doel is van zo’n (haast opgelegde) gemeenschappelijke cultuur en of dit doel te rechtvaardigen is.
@larie Think topic. Think ironie. We willen toch lieve Nederlands geworden konijntjes in ons midden ? Die ons iets meer kunnen vertellen over het verre enge bomenbos ? Nou dan hebben we nu eindelijk jou gevonden, knuffelallochtoon en ervaringsdeskundige. Dus. Hoop ik!
(Want je zei zelf ‘oder’ (Zwitsers) voor niewaar en je kijkt naar Duitse discussies. Ja en dat is echt allochtoon)
Yippiy !
Yahoo !
Ach scheisse, ich bien durch die korb gefallen ;-)
@DaanR: Daar moet ik eens over nadenken “Meerder culturen die naast elkaar kunnen bestaan elkaar niet noodzakelijkerwijs accepteren wat echter uiteraard wel wenselijk is” verwarrende uitgangspositie, trek het eens door wat krijg je dan? moeilijk .. gelukkig is de hemel onbedekt, vol sterren en vrij zwoele temperatuur, ik neem er maar eens een wijntje op.
@13 DaanR ik betoog juist dat er meerdere culturen naast elkaar kunnen bestaan. Het is niet noodzakelijk dat deze culturen elkaar accepteren, het is uiteraard wel wenselijk.
Ik weet niet of het wenselijk is dat er op een tij d op een plaats twee gelijkwaardige culturen samenleven = om de macht strijden.
We hebben al hartsteke moeite genoeg om van Europa een samengevoegde cultuur van nationale subculturen te maken zonder dat er ruzie uitbreekt.
Het is in de huidige Amerikaanse cultuur denk ik nog steeds zo, het idee van Amerikanen over immigranten met betrekking tot de cultuur luidt vaak: ‘Take it or leave it’. Ik denk dat een dergelijke mentaliteit voor ongewenste uitsluiting van bevolkingsgroepen zorgt. Je moet je afvragen wat het doel is van zo’n (haast opgelegde) gemeenschappelijke cultuur en of dit doel te rechtvaardigen is.
Dit doel is natuurlijk volkomen gerechtvaardigd. Alleen in Nederland heeft men lang gedacht van niet. Als je als immigré heel je eigen cultuur met alle eigen gewoonten op sociaal, economisch, godsdienstig en juridisch gebied uit je land van herkomst wil behouden in een ander land, dan kan dat gastland dat niet volledig toestaan. Echt niet. Motto: “een subcultuur moet zijn plaats kennen”. Maar het blijven opeisen van ‘de vrijheid’ door al die subculturen heeft wel doorgewerkt in de rechten-opeisende mentaliteit van alle Amerikanen. En daarnaast heeft het rechtenbewustzijn een enorme impuls gekregen door de afgedwongen toekenning van fundamentele burgerrechten aan de negers in de jaren ’60.
Er zijn allerlei moderne aberraties ontstaan, maar dat is iets anders. (Nurks, Hildebrand)
Ik ga niet eerder slapen totdat een verlichte ballon het woord ‘mantra’ in zijn reactie plempt.
mantra
welterusten ;)
DaanR, het valt op dat je juist alleen dát stukje eruit pikt dat ik als (2e) voorbeeld heb gegeven. Het is maar een heel klein deel uit de lap tekst en kan als vrij prikkelend worden beschouwd (zo op zichzelf staand).
Als je de gehele tekst van Vermeersch doorleest, dan kan je het stukje dat ik heb uitgelicht in de grotere context beschouwen (en dan tot de conclusie komen dat niemand van Vermeersch iets moet opgeven van zijn eigen achtergrond – of zijn/haar roots moet verloochenen – maar ook niet belet moet worden of zichzelf beletten het land waarin zij wonen eigen te maken), of zoals hij zelf zegt over ‘roots’:
Ik herhaal: binnen de discussie over “multiculturaliteit” is de centrale vraag niet of verschillende culturen hun eigenheid moeten bewaren, maar eerder welke aspecten van de traditionele cultuur eventueel nog enige bescherming verdienen en welke zeker niet. Realisaties op het Cultureel vlak en ook de eet- en feestcultuur, worden door niemand betwist en verzinken qua succes overigens in het niet, vergeleken bij de Angelsaksische inbreng. Voor het overige zijn het uiteraard de allochtonen of hun kinderen die ons kunnen bijbrengen welke andere culturele elementen volgens hen waardevol zijn.
De tekst onder ‘Volk en cultuur’, ‘Racisme en rootisme’ en tenslotte ‘Rootisme en gezin’ zullen je denk ik de bredere context tonen.
Vrijheid van nationaliteit is een aberratie? Alles mag, behalve jezelf isoleren van de maatschappij? Waarom, omdat toevallig een paar van die “isolationisten” tegelijkertijd een (terroristisch) gevaar vormen?
Mijn non-conformerende innerlijke puber vindt het weerzinwekkend.
De overige delen van mijn persoonlijkheid vinden het leuk dat u weer schrijft, vrouwe Lilith.
@ Lilith Ik zie de grotere context, maar ik vind dat de nadruk verkeerd wordt gelegd. Ik het stuk wordt een toon aangeslagen die ik totaal misplaatst vindt. Het is gebaseerd op angst voor negatieve invloeden uit culturen. Zijn kritiek richt zich vooral op nationalisme en godsdienst, terwijl het gevaar dat (buitenlandse)nationalistische gevoelens dominant zullen worden te verwaarlozen is. Dit geldt overigens ook voor godsdienst, hoewel ik het verkeerd vind om daarbij in termen van gevaar te spreken.
Het stuk impliceert ook dat culturen zich laten sturen en dat iets of iemand zal bepalen dat er bepaalde elementen uit een cultuur wel behouden mogen blijven en andere elementen niet. Volgens Vermeer betsaat er “een ethische norm om volledig het burgerschap te beleven van het land waarin men zijn leven wenst door te brengen”
Volledig het burgerschap beleven, Balkenende zou het nog niet uit zijn mond krijgen. Daarnaast is het een loze term, omdat deze volledige belevenis van het burgerschap op talloze manieren kan worden ingevuld. Kan iemand mij uitleggen welke vorm van burgerschap in Nederland beleefd zou moeten worden door allochtonen?
Twijfel maakt van mij meester: het is natuurlijk een prettig ideaal dat culturen niet met elkaar botsen op lokaal niveau, maar een cultuur laat zich daartoe niet dwingen en dwang zal waarschijnlijk vooral averechts werken.
@lilith: Volgens mij kan ik je stukje nog iets aanvullen (als ik het me allemaal nog goed herinner tenminste)
Bayle betoogde destijds inderdaad (als eerste) dat het bestaan van god niet feitelijk te onderbouwen is. Een hele gedachtenstap destijds in de 17e eeuw.
Volgens mij zei hij ook dat we door ons geweten in contact staan met het goddelijke. Ons geweten is volgens Bayle dan ook de (door god gegeven) toetssteen voor ons handelen.
Een beetje kort door de bocht geformuleerd zei Bayle volgens mij dus eigenlijk dat we kunnen zeggen wat we willen, zolang het in overeenstemming is met ons geweten.
De discussie over normen en waarden van de laatste jaren wordt volgens mij meer geinspireerd door een terugverlangen naar de burgerlijke cultuur van de jaren ’50.
@Sikbock: Ach de jaren ’50 toen je nog naar een voetbalwedstrijd kon zonder met stenen bekogeld te worden.
Als ik zo vrij mag zijn om in te springen.
De problemen met cultuur zijn dat normen en waarden er aan worden afgeleid. En aan die normen en waarden leiden wij onze wetten en regels af.
Dus mensen met andere cultuur zouden het wel eens niet eens kunnen zijn met onze normen/waarden en dus wetten. En dat kan voor nare situaties veroorzaken. Oftewel botsing tussen ‘culturen’, maar we kunnen het ook zien als een gebrek aan respect voor onze cultuur.
“When in rome, do as the romans do”, of iets in die trant.