Vooruitblik tussentijdse verkiezingen

Op Sargasso is plaats voor gastbijdragen.
Na een uitstekend één–tweetje kijkt David Rietveld voor ons vooruit naar de komende tweede ronde van de tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen.

Je moet tegenwoordig ook alles zelf doen. Ik vind het prima hoor, die eigen verantwoordelijkheid, maar dan moet iedereen wel een beetje meedoen natuurlijk. Neem nu de tussentijdse raadsverkiezingen.
Die hangen er altijd maar een beetje tussenin. Niet alleen door het tijdstip, maar ook door de aandacht. In Groot-Brittanië en Duitsland worden tussentijdse verkiezingen zonder uitzondering aangegrepen om eens te kijken hoe er over de zittende regering wordt gedacht. Daarna wordt druk gespeculeerd over de uitslagen.

Niet in Nederland. www.ukomttochook.nl doet net alsof er helemaal nog geen raadsverkiezingen zijn. De aandacht naar de uitslagen van Katwijk-Rijnsburg-Valkenburg en Drechterland bleef naast lokale media bijna volledig beperkt to Sargasso en de weblog van schrijver dezes. Daarom nu in innige samenwerking een voorbeschouwing op de gemeenteraadsverkiezingen van 30 november 2005.
Daarbij moet in het kader van de journalistieke integriteit worden vermeld dat ik zelf kandidaat ben voor GroenLinks bij de gemeenteraadsverkiezingen. Niet deze tussentijdse verkiezingen, maar die op 7 maart 2006. Ik heb natuurlijk mijn uiterste best gedaan om dat niet van invloed te laten zijn op dit artikel.

Op 30 november gaan Warmond, Voorhout en Sassenheim naar de stembus om de gemeenteraad voor de nieuwe gemeente Teylingen te kiezen. Amerongen, Doorn, Driebergen-Rijsenburg, Maarn en Leersum doen hetzelfde, maar dan voor de fusiegemeente Heuvelrug. Teylingen krijgt 34.666 inwoners, Heuvelrug maar liefst 49.300. Ruim voldoende als serieuze peiling. Maar dan moet je wel weten waar je vandaan komt.

Teylingen
De fusiegemeente Teylingen heeft een informatieve website met ruim aandacht voor de verkiezingen. Zo komen we ook vlug te weten welke partijen er mee doen. In het archief van het NRC vinden we de uitslagen van 2002 (W,V,S). Nieuwe partijen blijken deze keer Trilokaal en ChristenUnie. De laatste is een bekende. De eerste is een samenvoeging
van Voorhouts Belang en Warmond Anders. De Sassenheimers kenden geen eigen lokale partij, en het is onduidelijk wat de Sassenheimse inbreng is in Trilokaal.

Op grond van de landelijke trend, maar belangrijker nog, de verkiezingen van twee weken geleden kom ik voor Teylingen tot
onderstaande prognose. De tussentijdse verkiezingen van twee weken geleden leerden dat de opkomst bij zulke verkiezingen laag is, en dat met name de confessionele partijen daar van profiteren. Het CDA maakt op die manier een flink deel – zo niet alles – van zijn verlies goed.
De PvdA deed het niet zo sterk, terwijl de VVD vermoedelijk ook profiteert van de lage opkomst.

Het CDA lijkt onbedreigd de grootste te gaan worden. Wie de tweede partij wordt is een stuk spannender. De VVD heeft een heel goede positie, maar Trilokaal kan ook best eens tweede worden. Het hangt een beetje af van de aanwas van die laatste partij in Sassenheim. De PvdA kan onverwacht goed uit de hoek komen, zeker omdat partijen als GroenLinks en SP niet aan deze verkiezingen meedoen. Aan de andere kant: de linkste kiezer kan best besluiten om de gemeenteraad van Teylingen rechts te laten liggen. De ene zetel van de ChristenUnie is niets meer dan een wilde gok.

Heuvelrug
De Heuvelrug is nog meer de moeite waard om in de gaten te houden. Zeker als je met een ‘landelijke bril’ naar deze verkiezingen kijkt. Een blik op de fusiewebsite leert dat vrijwel alle landelijke partijen meedoen – behalve de LPF. Daarnaast doen nog twee lokale partijen mee. ‘Heuvelrug Content’, een partij die zich baseert op de beginselen van de sociocratie.
Lijsttrekker Jan Broekgaarden en nummer twee Liesbeth Reitsma zitten nu al samen in de gemeenteraad van Driebergen-Rijsenberg. Niet samen in één fractie trouwens. Jan voor Progressief Driebergen-Rijsenburg, Liesbeth voor D66.

Driebergen heeft nog een partij opgeleverd: Frits van Schaik (ex-CDA) en Sybe Streekstra (ex-VVD) vormen nu nog ‘Sociaal-Liberaal Driebergen’, maar gaan samen met anderen de campagne in als ‘Burger Vertegenwoordiging Heuvelrug’. Frits en Sybe zijn zonder meer geïnspireerd door de Pim-revolutie. Volgens eigen zeggen zijn ze “Een politieke groepering die claimt wél naar de burgers te zullen luisteren. Sterker nog, de partij bestaat uit geïnteresseerde, meedenkende burgers. Mensen die hun buik vol hebben van de ‘ja-zeggen en nee-doen’ spelletjes van de gevestigde orde”. Vanuit Leersum – waar Leersums Belang bij de vorige raadsverkiezingen de enige lokale partij van de Heuvelrug was – krijgen ze geen steun. Leersums Belang heeft zich aangesloten bij de VVD. Tot slot is Progressief Driebergen-Rijsenburg nog de moeite van het vermelden waard. De raadsleden van die partij kunnen elkaar straks in maar liefst drie verschillende fracties tegenkomen. Naast Heuvelrug Content verspreiden ze zich over de PvdA en GroenLinks.

Met al die schijnbewegingen wordt het moelijk om een voorspelling te doen. Zeker omdat in 2002 in Doorn en Leersum PvdA en GroenLinks met een gezamenlijke lijst kwamen en de SP helemaal nergens mee gedaan heeft.
Maar goed, alle oude cijfers (A,D,D-R,M,L) met wat natte vingers in de tombola en dit is het resultaat:

Het lijkt er op dat het ontzettend spannend wordt. Voor wat betreft de grootste partij (in procenten dan) hou ik het op de VVD. Nipt, dat wel. Afhankelijk van de opkomst kan de uitslag nog iets meer in het voordeel van die partij uitvallen. Als je uitgaat van de regel dat VVD’ers trouwer opkomen dan PvdA’ers, dan kan er best nog eens een zetel van de één naar de ander gaan. De opkomst moet wel heel erg laag zijn om ChristenUnie en/of SGP aan een zetel meer te helpen, schat ik in.

Ik ben erg benieuwd of zich onder de lezers van Sargasso inwoners bevinden uit één van de genoemde gemeenten. En nog meer naar hun commentaar!