OPINIE - De laatste tijd komt het geregeld voor dat bijstandsgerechtigden worden opgetrommeld voor massale bijeenkomsten waar ze wel eventjes aan het werk zullen worden geholpen. Werkt dit? Niet echt. Is het vernederend? Dat dan weer wel.
Vorige week verscheen er een stuk op Krapuul over de belevenissen van bijstandontvangster ‘Katja’ (een schuilnaam) tijdens de door de Haagse sociale dienst georganiseerde mega-actie ‘Klant op koers’. Deze actie hield in dat een groot aantal bijstandsgerechtigden werd opgetrommeld om te verschijnen in een of ander zalencomplex om aldaar door een legertje ambtenaren te worden voorbereid op uitstroming richting arbeidsmarkt. Hieronder volgt een korte selectie uit Katja’s ervaringen:
Mijn eerste gesprek duurde nog geen tien minuten. De ambtenaar vroeg niet naar het werk dat ik kon en wilde doen. Hij had geen dossier van mij voor zich liggen, alleen een papier met wat summiere gegevens over mij. Hij was niet benieuwd naar mijn interesses, zei dat ik mijn medische beperkingen bij het volgende tafelgesprek kon bespreken, keek niet naar mijn cv en ook niet naar de brief van de medische behandelaar die ik moest meenemen. Hij kon dus nauwelijks een indruk krijgen van de persoon die tegenover hem zat. […]
Hierna werd Katja doorgestuurd naar een andere zaal:
De hele procedure ging razendsnel. Bij de laatste tafel zaten de ‘consulenten Uitstroom’ op een stoel achter een tafel, maar wij, de werklozen, moesten blijven staan. Je kreeg een formulier overhandigd met daarop een datum voor een afspraak. […]
Ik kreeg te horen dat ik verplicht was om op 25 september aanwezig te zijn op een praktijktraining. Tot mijn verbazing stond in de brief die ik ontving: ‘U heeft zojuist een gesprek gehad met een consulent Uitstroom van de afdeling StartBaan…’ Maar ik had bij het laatste tafeltje helemaal geen gesprek gehad. […]
Ik had geen enkele inspraak in welke keuze er werd gemaakt. De ambtenaren wisten nauwelijks wie ik was, maar ik werd simpelweg ingedeeld in de zorgsector, ondanks mijn lichamelijke klachten. Mensen worden dus zonder overleg zomaar ergens geplaatst, afhankelijk van welk traject ‘nog niet vol was’.
Uiteraard is het bovenstaande maar één kant van het verhaal. Er zullen ongetwijfeld bijstandsgerechtigden zijn die een schop onder de kont nodig hebben om thuis van de bank af te komen. Niettemin: veel kunnen dit er niet zijn. Daarvoor is leven op bijstandsniveau – zoals de wetgever ook heeft bedoeld – simpelweg te onplezierig. Zodoende rijst al snel de vraag naar het nut van dergelijke massale acties. Zou het bijvoorbeeld niet veel eenvoudiger, effectiever en goedkoper zijn geweest de werklozen gewoon bij de sociale dienst te ontvangen? Zou een wat langer praatje, met dossier bij de hand, niet een betere indruk hebben gegeven van de mogelijkheden die de bijstandsgerechtigde nog wel heeft?
Een dergelijk massaal optrommelen van bijstandontvangers (inclusief grote aantallen beveiligers, ‘vrijwillig’ getekende formulieren en ‘motiverende’ praatjes) leidt dan ook tot resultaten die totaal niet in verhouding staan tot het geleverde spektakel. Zo werden afgelopen zomer honderden Rotterdamse werklozen met bussen richting de kassen in het Westland gebracht. Het resultaat? Maar liefst vijf banen. De reden? Werkgevers hebben in scholieren, studenten en Oosteuropese uitzendkrachten lagerbetaalde en flexibelere alternatieven (zie ook p. 14 van dit overheidsrapport).
Gezien de evidente ineffectiviteit van evenementen als ‘Klant op koers’ is het maar al te duidelijk dat het vinden van werk voor uitkeringsontvangers niet het primaire doel kan zijn van dit soort exercities. Ik vermoed daarentegen dat dergelijke spektakelstukken vooral zijn bedoeld om onze afkeer uit te drukken van ‘profiteurs’, ‘handophouders’ en ‘werkschuwen’. Met nadere woorden: we pikken het niet dat mensen niet mee doen aan wat wij als samenleving belangrijk vinden, namelijk het hebben van betaald werk. En dat zullen we laten blijken ook – of die ‘werkschuwen’ er nu wat aan kunnen doen of niet.
Dat in ruil voor een uitkering een zekere tegenprestatie mag worden verwacht is niet meer dan redelijk. Niettemin moeten we ons afvragen of we inmiddels daar niet te ver in zijn doorgeschoten. Zo is daar bijvoorbeeld de door het demissionaire kabinet ingediende Wet werken naar vermogen die regelt dat bijstandsgerechtigden kunnen worden verplicht arbeid te verrichten voor minder dan het minimumloon. Het verhaal van Katja roept voorts de vraag op in hoeverre het rechtvaardig is honderden bijstandontvangers hun waardigheid te ontnemen om een handjevol mensen wél aan het werk te krijgen. Alleen al uit oogpunt van effectiviteit lijkt dit een doodlopende weg. Maar veel wezenlijker nog: een nodeloos vernederende aanpak van bijstandontvangers mag natuurlijk nooit een middel zijn om de psychologische behoeften van Henk, Ingrid, de hardwerkende belastingbetaler en meer van dat soort figuren te bevredigen.
Afbeelding Newgate Calender/Wikipedia
Reacties (35)
Boeiend betoog maar houd toch eens op over die Henk en Ingrid!
@nirak
Waarom? Ze zijn zelf begonnen en het houdt de wereld in Nederland simpel. Maakt een stelling meteen duidelijk. Dat is blijkbaar nodig.
Hier bv maakt het duidelijk, dat het de Henken en Ingrids zijn die dit soort stupide acties beginnen om hun achterban zoet te houden. Misschien niet helemaal juist maar ik voel een kern van waarheid. Domheid genereert domme dingen.
We mogen niet vergeten dat we op aarde zijn om te werken en omdat we in vrijheid leven heeft loonslaverij geen naam, maar heet het meritocratie. Wee degene die vrijheid verwart voor iets anders.
Werkschuw tuig. Wat een heerlijk oud woord. Ik heb het sinds de jaren zestig niet meer zo vaak gehoord als nu. Nog even doorduwen met rechts beleid en we zijn weer terug in de jaren vijftig.
Hoelang zou het nog duren voordat ‘webcamgirl’ een door de bijstand geaccepteerd verplicht beroep is?
@3:
Helemaal eerlijk is die uitspraak natuurlijk niet, want er moet wel in je levensonderhoud voorzien worden en dat houdt in dat er gewerkt moet worden. Als je dat zelf niet doet, moet iemand anders het voor je doen.
@HansR
“Misschien niet helemaal juist maar ik voel een kern van waarheid.”
Aldus sprak de Onderbuik. Gelukkig aangevuld met: “Domheid genereert domme dingen”. Het zelfinzicht is in potentie aanwezig.
@HenkR 3: “Ze zijn zelf begonnen”… Hoe kinderachtig wil je het hebben Henk?
Zoals u misschien heeft vernomen kampt onze gemeente met een enorm begrotingstekort. Het crisisbeleid van de overheid dwingt ons daarnaast naar willekeur leugenachtige deportatie- tactieken te hanteren die zoals u weet in de jaren ’30 van de vorige eeuw ook opgeld deden. In het kader van dass neue Gesundes Volksempfinden zijn onze medewerkers van de sociale dienst dan ook gerechtigd (het verloop van personeel is helaas navenant aan ons a- sociale beleid: sado masochisten zijn in deze onontbeerlijk en altijd welkom) U, ongeacht uw persoonlijke omstandigheden of arbeidsverleden, een vaag aanwezigheidscontractje bij een slavendrijver aan te bieden waar u ook nooit meer uitkomt. Levenslange bijstandsafhankelijkheid…dát is wat we te bieden hebben anders is daar het gat van de deur…de goot.
U kunt uw verders nutteloze lichaam natuurlijk ook storten in de daartoe speciaal geijkte koker op het milieupark….
Het aloude adagium “werk maakt vrij”
(tegeltjeswijsheid voor boven de deur)
@7 en @8
*lacht zachtjes*
Dit soort bijeenkomsten zijn absoluut niet om Henk en Ingrid te plezieren, ik durf te wedden dat Henk en Ingrid er zelfs helemaal niets van mee krijgen dat dit überhaupt gebeurt, die zijn op die tijden immers gewoon aan het werk. Het Rotterdamse kassenplan is ook geen initiatief van de PVV, maar van de Rotterdamse PvdA.
Dit soort evenementen zijn vooral om de linkse baantjesmachine op gang te houden.Tientallen “sociale” instellingen, voor 98% bestaande uit PvdA’ers en Sp’ers verdienen hier een goed belegde boterham aan, bij elkaar houden zij hier meer aan over dan van dan alle uitkeringsgerechtigden bij elkaar. Ongetwijfeld zitten er hier ook mensen bij die het echt goed bedoelen met de werkelozen, vooral in de lagere kaders, maar het merendeel vindt het wel best zo. Deels omdat dat nu eenmaal de ambtenaren mentaliteit is en deel om dat het aan het werk helpen van deze mensen tegenstrijdig is met hun eigen belang en baan.
Het beste is dat we gewoon een flink deel van deze (semi)ambtenaren instellingen te schrappen en het vrijkomende geld te gebruiken voor loonlastenverlaging. Als een Pool zelfstandig werk kan vinden op een plek met en andere taal en honderden km’s van huis dan kan een Nederlander dat ook. Misschien moeten we wat meer gaan overnemen van het Poolse werkeloosheidsbeleid.
@HansR
Wat nu?
Gefopt!
Ach jee…..
(schreit onhoorbaar)
@12 Ha! Nu maak je het wel erg bont! Dat je het vernederen van bijstandstrekkers als profiteurs, klaplopers en parasieten, af durft te schuiven op links! Want “handen uit de mouwen in plaats van hand ophouden” is de campagneslogan van de PvdA. Jij bent me d’r eentje, zeg…
Ik snap het allemaal niet zo, er is zoveel werk op dit moment dat dit soort akties helemaal niet nodig zijn. Vreemd dat er nog mensen in de bijstand zitten. Zal wel een matchingprobleem zijn.
Ik zag laatst nog een advertentie voor een mbo-niveau 3 -vormgever met minimaal 1 jaar ervaring, hij/zij moest uitstekend Nederlands/Frans/Duits en Engels spreken en schrijven.
Verder was het belangrijk dat de persoon goed was in PHP, fotografie, video, webdesign, het maken van apps, grafisch ontwerp en buitengewoon goede contactuele- en managerskwaliteiten had.
Beloning was een functie met 1365 euro bruto in de maand.
Kortom er is niets aan de hand, ook ouderen kunnen zonder problemen zomaar aan het werk.
Het is op papier een prachtig land, geweldig dat er nog geld aan dit soort initiatieven wordt besteed. Geeft echt hoop naar de toekomst toe.
#12 Anton B
Ondertussen groeiden onder een stralende zon de tomaten als appels zoo groot…
39% van de Poolse werknemers in Nederland voelt zich tweederangsburger (buiten de rammelende contracten, slechte arbeidsomstandigheden en huisvesting die te wensen overlaat). 63% van de Nederlanders vindt dat de komst van de Polen naar Nederland voor Nederlanders geen toegevoegde waarde oplevert. 56% is zelfs bang dat de Polen een bedreiging vormen voor de werkgelegenheid van autochtone Nederlanders. 73% van de Nederlanders vindt dat de regelgeving voor vestiging van Polen in Nederland aangescherpt dient te worden, zodat het voor Polen moeilijker wordt om naar Nederland te komen en zich hier te vestigen. Overigens maakt 67% van de Nederlanders zich zorgen over de arbeidsomstandigheden van Polen en is de mening toegedaan dat Polen worden uitgebuit.
@16
En zo gaat een Duits/Poolse vriend van mij, die sinds z’n 3e in NL woont, universitair geschoold is in de natuurwetenschappen, eind dit jaar emigreren naar Polen. Hij is het zat om als “Pool” aangekeken te worden in Nederland.
Hetzelfde geldt voor een Egypotische vriend van me, een programmeur. Heeft er genoeg van om als “moslim” te worden aangekeken. En zo ken ik er nog wel meer.
We gaan een braindrain van hoogopgeleide allochtonen tegemoet. Iedereen die een kunstje kan is over een paar jaar weg. Waarom hier met de nek aangekeken worden als je ook ergens anders kan wonen waar je wél gewaardeerd wordt.
Dat het soort beambten die de ongein, als in dit stuk beschreven, verzinnen door de gemeenschap betaald worden is als erg genoeg:
Hun bazen denken blijkbaar dat ze nuttig werk doen.
Als het niet zo schrijnend was zou ik ik het nog grappig kunnen vinden.
En binnenkort, mogen ze na de verhoging van AOW leeftijd, nog meer mensen helpen.
Als ze dat maar aankunnen!!! ;-)
Het hele verhaal leest alsof er een soort pilot project werd uitgevoerd waarvan men nog geen idee had wat ze er van konden verwachten.
Die ‘Katja’ beklaagt zich over de onpersoonlijke aanpak, maar zo’n ambtenaar is geen therapeut. Als een jaar sudderen over een cv niets uithaalt, dan maar eens kijken wat het negeren van de dossiers oplevert.
Ik denk dat die ambtenaren gaan evalueren bij wat voort soort werklozen deze aanpak tot resultaat leidt en of de moeite opweegt tegen het resultaat. Niks mis mee. En die ‘Katja’ kan zo’n dagje zien als werk waarvoor ze betaald wordt.
“..die regelt dat bijstandsgerechtigden kunnen worden verplicht arbeid te verrichten voor minder dan het minimumloon.” Komt toch verrot dicht bij het concept slavernij. Die waren ook verplicht voor een kom rijst arbeid te verrichten.
Het is stuitend te zien dat er werkloosheidpercentages van 25%+ zijn in wijken van Den Haag, Schiedam en Vlaardingen enz die op 25 km van het Westland liggen. Terwijl er vele duizenden mensen van 2.500 km verwijderd van het Westland, werk verrichten. Stuitend ook dat er allerlei circussen opgezet moeten worden om mensen aan het werk te krijgen. Heel begrijpelijk dat Henk en Ingrid roepen dat uitkeringen te hoog zijn!
@Anton B. Onzin. In dat reïntegratiecircus tref je – zeker in de hogere regionen – ook veel CDA’ers en VVD’ers aan. SP’ers kom je er vrijwel nooit tegen.
Het is overigens inderdaad voornamelijk bedoeld voor de publieke tribune. Marco Florijn – tegenwoordig Rotterdam, vroeger Leeuwarden – is een meester in het organiseren van dit soort circusvoorstellingen. Bestuurders komen er mee weg omdat de gemeenteraad vrijwel nooit vraagt naar de resultaten. Het fiasco met de kassen in Rotterdam is een uitzondering omdat het landelijk aandacht kreeg. Iemand als Florijn kon in Leeuwarden jarenlang ongestraft van alles roepen over de geweldige resultaten die hij behaalde. Weerwoord kreeg hij alleen van de cliëntenraad en van kleine belangenorganisaties als de onze.
@FiFa
Is die reactie van jouw satire of zo? Jij ziet een vacature en leidt daaruit af dat er werk zat is in Nederland? Knap staaltje logica.
@Kalief: eerste probleem is dat dergelijke pilots al zovaak uitgevoerd zijn (zonder resultaat) dat je er allang de conclusie uit kunt trekken dat het niet werkt.
Ten tweede wil Katja geen therapeut – maar als ze ondanks flinke medische problemen aan het werk moet, dan graag ergens waar ze een kans maakt. Dat is zinnig.
Ten derde: als bijstandsgerechtigden hun uitkering moeten ‘verdienen’ door zich eens in de zoveel tijd te laten vernederen, onder grote druk allerlei documenten te ondertekenen ook al zijn die niet juist… dan hebben we toch wel ettelijke afslagen richting beschaving gemist.
@21
Ik heb het even voor je opgezocht:
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/publicaties/artikelen/archief/2011/2011-3337-wm.htm
Werkloosheid is NERGENS in NL 25%+
En wat het westland betreft:
de werkomstandigheden daar zijn al slecht voor gezonde mensen die dit werk niet gewend zijn en jij wil iedereen met een medisch dossier daar te werk stellen ?
@24 Je link geeft data over de gemeente Den Haag, niet op wijkniveau. Verder krijgen we dan de discussie over wat er gemeten wordt – wat wordt precies verstaan onder werkloos en wat wordt gemeten. Feit is en blijft dat het vreemd is dat er werkloosheid is terwijl er werk voor handen is. Werk dat voor velen uitvoerbaar en dichtbij is. Waarom die vacatures vaak door MOE’ers wordt uitgevoerd en niet door lokale mensen, vind ik lastig te begrijpen.
Probleem 1: uitkeringsconsulenten waren op 1 januari 2004 van de een op de andere dag ineens arbeidsbegeleiders. Het idee bij de centrale overheid was dat het aan een baan helpen van mensen die inmiddels een negatief CV hebben opgebouwd, een functie was waar iedereen zich zonder talent of opleiding daartoe kon bezig houden. Het organiseren van dit soort ‘banendagen’ zijn de voorspelbare uitkomst van de WWB.
Probleem 2: er is te weinig werk en er komt steeds minder werk. Althans iedere functie waarvoor er nog geen fatsoenlijk loon wordt betaald zal door een geautomatiseerd proces worden vervangen als dat wel het geval zou zijn.
Resultaat van de automatisering is dat uiteindelijk een betrekkelijk klein aantal mensen nog werkzaamheden zal verrichten (en dat deze mensen zullen klagen over andere mensen, die wel zouden willen werken, als waren zij werkschuw tuig).
De oplossing waarnaar wij langzaam moeten toewerken is een andere manier van het verdelen van de (inter)nationale produktie en een andere verdeling van de werkzaamheden die voor die produktie verricht moeten worden.
Het socialistische ideaal zal zodoende uiteindelijk gerealiseerd worden, niet door een arrogante elite die vindt dat zij dit moet opleggen omdat zij weet wat goed en slecht zou zijn, maar door de samenleving zelf. Het besef hiertoe zal niet afgedwongen worden maar langzaam moeten ontstaan.
@25
Zo moeilijk is dat toch niet? Arbeidsgeschiktheid varieert over de bevolking. Voor minimumloon krijg je van de lokalen de minst geschikten (ongezond, psychische problemen, werkschuw, van alles wat). Bij MOE’ers thuis liggen de salarissen lager, en kun je voor minimumloon hier dus beter geschikte werknemers krijgen.
Wel lastig op te lossen. Uitkeringen verlagen/afschaffen of minimum loon verlagen helpt een beetje, maar arbeidsmigranten blijven geschikter. (Los van dat het nogal gemeen is om in ons rijke landje de minder geschikten compleet te laten vallen).
Binnen de EU is het streven dat alle economieën harmonieus naar een zelfde niveau groeien, en gemiddelde arbeidsproductiviteit en dus salarisniveaus dus vergelijkbaar zijn. Dat gaat natuurlijk nooit lukken. Bijvoorbeeld de enige oplossing voor behoud van de euro is dat de salarissen in de zuidelijke landen relatief lager worden. Dus dan kunnen we arbeidsmigratie verwachten.
Misschien dat negatieve belastingen voor minder geschikten kunnen helpen. En dat zou dan niet voor arbeidsmigranten moeten gelden. Of arbeidsmigratie verbieden/belasten. Maar arbeidsmigratie heeft natuurlijk ook wel weer z’n voordelen.
@27 Een belangrijk punt, over de EU. Vergeet niet dat mensen nog heel erg aan hun natiestaat hechten en dat arbeidsmigratie tussen EU-landen daardoor erg laag is. Ook al klagen sommigen over ‘al die Oost-Europeanen die onze banen inpikken’, het zijn er lang niet zoveel als zou moeten voor een open arbeidsmarkt. Dan wordt het lastig naar elkaar toe groeien. Allemaal dingen die aangepakt moeten worden in de EU.
@25
J.oost; je redenatie komt op mij over als van iemand die niet begrijpt dat mensen doodgaan van de honger als er nog gras groeit en dat wat stevige stokslagen deze mensen wel overtuigen zal zich net als koeien te gedragen.
Met deze formulering probeer ik een punt duidelijk te maken en zeg ik beslist niet dat mensen uit MOE koeien zijn.
Durf nu eens te zien, dat de werklozen en de vacatures niet te matchen zijn; ook niet door dwangarbeid.
Dit betoog verklaart de wet en de gevolgen, plus het wordt in historisch perspectief gezet.
Dit is niet nieuw in NL !
http://samenzorgenvoorelkaar.wordpress.com/2012/06/23/wet-werken-naar-vermogen-disciplinering-of-wenkend-perspectief/
@ 27
Goed punt!
Jammer dat je “MOE’ers” overneemt van 25.
Dat is toch santsodeluja geen normaal Nederlands meer ;-)
Maar goed de ambtenaren die in het stuk voorkomen, praten ook niet meer met de werklozen, maar communiceren met met hun cliënten ;-)
En dit alles, deze dwangarbeid, om mensen ‘voor te bereiden’ op de steeds minder wordende hoeveelheid vacatures als gevolg van de gestaag oplopende werkloosheid.
Het is merkwaardig hoe wij onszelf voor de gek houden.
Het aan het werk zetten van mensen in de bijstand is nog nooit ergens gelukt.
Het is domweg zo dat velen in onze maatschappij niet meekunnen, en het minimum loon is een andere handicap.
Het is hetzelfde soort onzin als dat mensen tot hun 67e moeten werken.
Boven de 55 heb je nog twee procent kans een baan te vinden.
Wat er gebeurt in NL is hetzelfde als in de VS. We hebben een middenklasse, die electoraal belangrijk is. Die wordt banggemaakt door de politiek dat zij moeten inleveren. De zondebok is snel gevonden – dat zijn de mensen die niet (hard) werken. Oorzaken zijn niet belangrijk. Sommige bevolkingsgroepen kunnen nu eenmaal slecht werken, is een breed gedragen standpunt. En ja, als ze dan solliciteren moet je ze niet aannemen, valt toch tegen.
Vergeten wordt verder dat voor zeker de lagere klassen, de mensen inwisselbaar zijn: lage opleiding, geen denkwerk, en steeds meer flexibel werk. Voor de werkgever telt alleen bij dit werk dat het zo goedkoop mogelijk moet: dus een Pool is goedkoper, scholieren/studenten onder 26 jaar goedkoper, enz. allemaal goedkoper dan een werkloze. Plus onder de 26 jaar ben je veelal sneller en sterker in handenarbeid dan een 40 plusser.
Dit proces gaat verder want het is tegenwoordig eigen verantwoordelijkheid wanneer er geen werk is. Solidariteit is zo 20e eeuws. De welfare is ingeruild voor de workfare. De onderste klasse, 20% van de bevolking, zal het nog moelijker krijgen. Ook de working poor. Want de rechten zullen minder worden, de plichten daarentegen omhoog.
Leestip: Straf de armen – Loïc Wacquant uit 2006. De neo-liberale staat, waar de rijken vertroeteld worden en de armen letterlijk gestraft worden. Overigens met cijfers, sterke onderbouwing en veel voetnoten.
Ik heb sympathie voor wat je zegt Joop. Ik ben groot voorstander van een samenleving met beperkte inkomensverschillen. Maar ik mis effe hoe je erbij komt dat Nederland op het verkeerde pad zit. Zie ook:
http://www.nu.nl/economie/2810186/inkomensongelijkheid-blijft-gelijk.html
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&plugin=1&language=en&pcode=tessi190
Het gaat mij om de positie van de onderlaag. En daar komt bij de omgang met mensen in de bijstand, afhankelijken van de staat, stilstaanden, sociaal en moreel omlaag gebracht wordt, bijna tot de status van crimineel, uitzuiger en parasiet. Met statistieken kan je heel veel. En het zal in vergelijking tot de VS wel meevallen, neemt niet weg dat ons beleid voor een groot gedeelte steeds meer geïnspireerd wordt door het land aan de andere kant van de plas.