Toename vermogensongelijkheid

en

DATA - De Volkskrant zoemt bij de analyse van de vermogensongelijkheid met name in op de rijkste 1% van Nederland. Voor een goede inschatting van veranderingen in vermogensongelijkheid geeft een focus op de rijkste 1 procent een (te) beperkte blik op de veranderingen.

Niet geheel verrassend heeft de crisis zijn sporen nagelaten in het totale vermogen van de Nederlandse huishoudens. Waar tot 2008 het totale vermogen nog groeide, is de omvang van het totale vermogen vanaf 2009 gestaag geslonken tot onder het niveau van 2006.

2-totaal-vermogen

Na een gestage daling tot 2012, versnelt de daling van het totale vermogen in 2013. De taart wordt dus kleiner. In onderstaande grafiek is het vermogen weergegeven van de verschillende vermogensgroepen. Zoals is te zien, is alleen van de rijkste tien procent het vermogen toegenomen ten opzichte van 2006.

2-vermogen-vermogensgroep

Van de overige groepen heeft in 2013 de op één na rijkste tien procent een vermogen dat slechts marginaal lager is dan het vermogen in 2006 terwijl bij alle andere groepen het vermogen in 2013 duidelijk lager is dan in 2006. Gecombineerd met de afname van het totale vermogen resulteert dit in toename van het aandeel in het totaal vermogen voor de hoogste vermogensgroep. Verder wordt duidelijk dat het overgrote deel van het vermogen in handen is van de rijkste twintig procent van de huishoudens in Nederland.

In bovenstaande grafiek zijn de tweede tot en met de vijfde vermogensgroep lastig van elkaar te onderscheiden. Onderstaande detail weergave laat duidelijk zien dat deze groepen behoorlijk wat vermogen hebben verloren.

2-vermogen-vermogensgroep-detail

Het totaal vermogen per inkomensgroep laat een enigszins ander beeld zien. De hoogste tien procent qua inkomen heeft wat vermogen betreft wel een redelijke opdoffer gehad. De laagste en de op één na laagste groep qua inkomen laten een afwijkend beeld zien. Het zijn de enige twee groepen die het qua vermogen beter doen dan voor de crisis. Dit komt voornamelijk op het conto van de groep met een laag inkomen én een hoog vermogen.

2-vermogen-inkomensgroep

Verantwoording: In deze vermogensweergaven zijn de pensioenen niet meegenomen. Tot en met 2011 zijn de gegevens gebaseerd op basis van steekproeven, vanaf 2011 zijn de gegevens gebaseerd op integrale waarneming. Voor 2011 zijn zowel gegevens op basis van een steekproef als op basis van integrale waarneming beschikbaar. In deze vermogensweergaven zijn we voor 2011 uitgegaan van de gegevens op basis van integrale waarneming. Het CBS krijgt de gegevens van de belastingdienst. Op de website van het CBS staat een uitgebreidere verantwoording.

Reacties (13)

#1 Horseman

Als je een huis gekocht hebt in 2006 voor 4 ton en nu anno 2014 de WOZ waarde 2 ton is. is dat wel lekker voor je vermogensbelasting maar je bent wel 2 ton vermogen kwijt.
En als je 2 huizen bezit of duurdere huizen dan is het niet zo raar dat het vermogen enorm terug loopt.
De IMF heeft al 10 Jaar geleden gezegd dat de huizen in NL 1 ton te duur waren, en de waarde van de huisjes is al aardig gezakt.

  • Volgende discussie
#2 Jack Random

@1: Noem me een socialistische hufter, maar ik heb 0,0 medelijden met mensen die een huis van vier ton konden betalen of twee huizen bezitten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 JANC

@2: Bovendien is dat papieren waarde. Als die andere huizen verhuurd worden zal daar echt niet minder huur voor gevraagd worden. Is het je eigen huis dan maakt die waarde geen zak uit – je woont er immers in – en is het wellicht zelfs beter want: minder belasting

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Matthijs2

En hoe zit het met de vermogenswinsten (Capital Gains) die, volgens Robin Fransman in onderstaand praatje, in Nederland niet gemeten worden door het CBS?
http://youtu.be/eISRJRUiRFg?t=13m35s
Ik kan het uit de verantwoording van het CBS niet halen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Letaupe

Over de makke van de CBS vermogensstatistiek, die hoofdzakelijk op fiscale gegevens zijn gebaseerd wordt met geen woord gerept. Jaarlijks kalken de media die cijfers kritiekloos over van het CBS. Fiscaal wordt een aanzienlijk deel van het vermogen niet belast onder de VRH. Eigen woning ( ten dele) en pensioenvermogen is vrijgesteld en stille reserves worden in het geheel niet belast. Het werkelijke rendement op de grote vermogens is hoger dan het forfaitaire rendement.

Over de waarde van de kapitaalverzekeringen b.v. tast het CBS volstrekt in het duister. De “huizen onder water”, staan zo ook iets minder nat dan uit die statistieken blijkt. De reele marktwaarde van het ondernemingsvermogen is ook veel hoger dan uit de CBS-statistieken blijkt. De auteurs hadden dan ook beter naar de ontwikkeling van de Quote 500 kunnen kijken.

Wel wordt vermeld dat het pensioenvermogen niet wordt meegenomen. Dat pensioenvermogen is nu bruto ca. euro 1.400 mld. (incl. derde pijler) Het aandeel van de staat is ca 40% zodat de burgers 840 mld. euro toekomt. Omdat het 10e inkomensdeciel 40% van de pensioenpremie-aftrek voor zijn rekening neemt en de top 30% zelfs 78%, is het weinig aanemelijk dat dit pensioenvermogen gelijker is verdeeld is dan het overige vermogen, zoals sommige smaakmakende economen ten onrechte beweren.

Het pensioenvermogen nam wel fors toe. Alleen voor de pensioenfondsen van 2007 – september 2014 met bruto 421 mld. of netto 253 mld. Dat is dan ook een van de redenen dat de Nederlandse bestedingen achter blijven t.o.v. het buitenland. De premielast is jaarlijks ca 43 mld. (incl. derde pijler) en de overheid mist zo jaarlijks 20 mld. aan belasting (lang uitstel), terwijl dat inkomen nu wordt verdiend.

Belasting over het inkomen dat aangewend wordt voor pensioenen is thans vrijgesteld en wordt later bij uitkering belast. Omdat de gederfde belasting bij een sluitende begroting toch moet worden opgehoest betaal je dus twee keer belasting: een keer nu om het tekort op te vangen en een keer later bij uitkering. Het CPB en al die andere economen (ook de SER) menen dat je dit geld later nodig hebt om de AOW en zorgkosten te betalen. Ze vergeten dat de werknemers dan ook weer pensioenpremie aftrekken. Het belastingeld blijft dus gewoon eeuwig in de pot zitten en zolang het pensioenvermogen jaarlijks toeneemt, loopt die pot alsmaar op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 zazkia

Piketty (p 29 o.a.)geeft dus aan nationale statistiek niet helemaal te vertrouwen omdat het juist in die bovenste procent niet klopt omdat die groep vakkundig geld verstopt in belastingparadijzen. Ik vraag me af in hoeverre het Koninklijk Huishouden is meegeteld bij die bovenste 1%. Zou denk ik nogal wat uitmaken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Jaap Walhout

@5: Volgende keer gewoon even tot het eind doorlezen. Daar vermelden we namelijk dat het CBS de gegevens krijgt aangeleverd van de Belastingdienst.

Verder heb je gelijk dat de gegevens niet perfect zijn. Dat beseffen we ons ook, maar we moeten roeien met de riemen die we hebben. Daarnaast hebben de CBS gegevens ook een voordeel: ze zijn makkelijk te categoriseren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Letaupe

@7: Werd op die makke dan kwantitatief ingegeaan? Enige poging tot kwantificering ontbreekt. Die makken zijn zo groot dat de analyse op nog geen 50% van het vermogen zinloos wordt. Het ondernemersvermogen en aanmerkelijk belang zijn veel te laag in de statistieken verantwoord. De stijging in het pensioenvermogen is zoals aangegeven substantieel.
zie hier:http://tinyurl.com/mzt2546 e.a. bijdragen
of ook : Wiemer Salverda, “De cijfers: ongelijkheid ook
in Nederland” in http://wbs.nl/system/files/pikettys_r_is_groter_dan_g_sd_03_2014_0.pdf
Salverda zet ook terecht de nodige vraagtekens bij de CBS-vermogensstatistiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Jaap Walhout

@8: Dat het pensioenvermogen is toegenomen doet er niet echt toe, het is namelijk geen echt persoonlijk vermogen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 analist

Verder heb je gelijk dat de gegevens niet perfect zijn. Dat beseffen we ons ook, maar we moeten roeien met de riemen die we hebben.

Ah de “een model is beter dan geen model”-drogreden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 JANC

@10: Leg eens uit wat daar precies een drogreden aan is? Het ontwikkelen van een model gebeurt vaak zonder alle gegevens te hebben, zover als ik weet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Letaupe

@9:
Met particularistische definities heb ik niet zo veel.

Nederlandse Bank

Tabel 11.1 Vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens 30-9-2014
-Vermogen uit hoofde van Pensioenen (eclusief derde pijler en algemenere reserve penionfondsen € 1.161.824 mln
– Levernsverzekeingen € 162.192 mln.
– Totaal pensioenvermogen € 1.324. 026 mln.

http://www.statistics.dnb.nl/index.cgi?lang=nl

Zie ook:

De rede Knot bij afscheid van Hommen:

http://www.dnb.nl/binaries/Speech%20afscheid%20Jan%20Hommen_tcm46-297055.pdf

wn zijn rede voor alumni Groningen in Washington

Klaas Knot, “Stilstand op een hoog niveau”, http://www.dnb.nl/binaries/speech%20Klaas%20Knot%20-%20Stilstand%20%20op%20een%20hoog%20niveau_tcm46-297988.pdf , blz 5.

Ik wees al op Salverda. De UvA en DNB/Groningen zijn het dus met mij eens, nu de openuniversiteit nog.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Jaap Walhout

@12 Het lijkt er anders op dat Wiemer Salverda het aardig met me eens is blijkt uit een artikel in de Volkskrant van vandaag:

De hoogleraar heeft de pensioenberg van meer dan duizend miljard euro niet meegerekend, omdat het vermogen is dat mensen zelf niet kunnen opnemen, noch nalaten aan erfgenamen.

  • Vorige discussie