OPINIE - Je zou bijna denken dat de voedselproductie in onze contreien in handen is van een stelletje maffiosi. Wanneer grijpt de politiek in door paal en perk te stellen aan de reguliere voedselindustrie?
Nu zijn het weer de eieren. Eerder, om maar wat te noemen, kwam het antibioticamisbruik in de Nederlandse vee-industrie aan het licht. Nog niet zo lang geleden volgde het rundvlees/paardenvlees-schandaal. Of denk aan het genetisch gemodificeerde zaaigoed van landbouwchemiegigant Monsanto, dat na Amerika ook Europa probeert te veroveren. En toen bleek er, zo meldde het NOS achtuurjournaal, gefraudeerd te zijn met onterecht als biologisch gekenmerkte eieren.
Al die schandalen zijn van hetzelfde laken een pak: er is gerotzooid met ons voedsel. En dat gerotzooi, weten we langzamerhand, is een structureel en nijpend probleem. Het productiesysteem dat de westerse maatschappij een overvloed aan voedsel heeft gebracht, is gestoeld op uitbuiting van dieren en verwoesting van onze leefomgeving en die van anderen. Denk ook aan de grootschalige kap in het Amazonegebied, een doorlopend schandaal dat gezien de omvang van het probleem al helemaal weinig aandacht krijgt. Waarom wordt het oerwoud gekapt? Juist, voor de productie van meer en goedkoper voedsel.
Serieuze tegenbeweging
Steeds meer mensen beseffen dat de moderne voedselproductiewijze heel erg veel te ver is doorgeschoten om in moreel en ecologisch opzicht nog langer houdbaar te zijn. Zeker nu andere economieën opkomen, waardoor ook in die landen de vraag naar goedkope luxeproducten en luxevoedsel stijgt, lijkt ineenstorting van het huidige ecologisch systeem op onze planeet met rasse schreden naderbij te komen. Gelukkig is in Nederland en omringende landen een tegenbeweging op gang aan het komen waardoor, bijvoorbeeld, duurzamer geproduceerd voedsel door een toenemend aantal supermarkten inmiddels standaard is opgenomen in het assortiment.
Dat laatste betekent dat er aan duurzamer geproduceerd voedsel tegenwoordig geld te verdienen is, veel geld. Daardoor wordt het natuurlijk ook interessant voor fraudeurs, maar toch – er is een begin gemaakt naar een voor mens, dier en planeet gezondere productiewijze. Wat nog ontbreekt, helaas, is een overheidsstreven om de reguliere voedselindustrie het vuur na aan de schenen te leggen. Sterker nog, landbouwsubsidies van de Europese Unie omvatten jaarlijks bijna een miljard euro, waarvan nog bijna niets naar projecten voor vergroening gaat. Wel is het streven van de EU om in 2020 negentien procent van de landbouwsubsidies in die richting te sturen.
Gezwinde spoed
De manier waarop landbouw wordt bedreven in en door de westerse wereld moet veranderen. Nu. Niet vergroening op termijn is nodig, maar radicale vergroening op dit moment. Reclame voor en prijsstunts met producten die op geen enkele wijze door de duurzaamheidsbeugel kunnen, bijvoorbeeld, moet in de ban. Betuttelend? Onmogelijk? De industrie is ongezond voor de mens, verwoest in razend tempo de natuur, martelt dieren. Het is tijd om toe te geven dat wij er een zooitje van hebben gemaakt. Het is tijd om bedrijven die niet in gezwinde spoed richting duurzaamheid manoeuvreren in de ban te doen. Het is tijd om groen te leven.
Reacties (33)
Alleen jammer dat dat duurrzaam geproduceerd voedsel niet is te betalen voor mensen met minder dan een modaal inkomen,laat staan voor een minimumlijer als ik.
Duurzame kleding wint terrein.
http://www.sigmund.nl/strips/sig130518.gif
Ik zou zeggen begin een politieke partij en zoek kiezers.
@1: Brusselman, dat begrijp ik. Maar ik ben zelf zeer waarschijnlijk niet minder een ‘mimimumlijer’ dan jij. Desondanks leef ik zo duurzaam mogelijk. Ik koop weinig voor mijzelf – bijna al mijn geld gaat naar de kinderen – zonder Spartaans te leven. Heb geen auto, ga nauwelijks uit, vier jaarlijks een korte kampeervakantie in eigen land. Ik leef momenteel noodgedwongen zo, maar doe dat moeiteloos, omdat ik niet meer nodig heb. Van andere mensen verwacht ik niet dat ook te doen als ze dat niet hoeven, kunnen of willen. Ik leef niet beter, voel mij niet verheven boven anderen vanwege mijn leefstijl, absoluut niet. Maar ik vind wel dat we maar eens moeten afstappen van het idee dat we gewoon maar door kunnen blijven gaan op de ingeslagen weg. De verwoesting die plaatsvindt – of die nu tot zaken als klimaatverandering leidt of niet – is onomkeerbaar en alleen al doodzonde voor de mens zelf, met het oog op biodiversiteit en ongeschonden natuurschoon. Nogmaals, dit zeg ik niet uit een gevoel van verhevenheid of uit betweterigheid, maar gewoon, omdat ik het zo voel. Ook ik heb de antwoorden niet, maar ik weet wel dat doorgaan en doen alsof er niets aan de hand is het antwoord niet is.
@1: en @4.
Indien men zelf geen tuin(tje) bezit is een volkstuin misschien een welkome aanvulling.
N.B.
Er komen steeds meer biologische volkstuinverenigingen en gezamenlijke tuinen.
’t Is in elk geval erg laf van de politiek om de verantwoording geheel bij de burgers consument neer te leggen, en dat stug vol te blijven houden als die consumenten allang hebben aangetoond best wel mee te willen doen. Met name bij de bio-eierenfraude is het immers duidelijk dat de mensen die dat kopen wel graag de bioproducten willen, het zou de taak van de overheid zijn om erop toe te zien dat ze dat dan ook krijgen.
Verder is het enerzijds idd erg vervelend dat als je arm bent, je weinig ruimte hebt om keuzes te maken. En op al die terreinen waar je niet democratisch maar slechts als consument mag kiezen heb je weinig in te brengen. (Betrouwbare journalistiek? Betrouwbaar voedsel? Belangenvertegenwoordiging? Pech: als je er niet voor kunt betalen is je keuze beperkt.)
Dat geldt dus ook voor bio (en fairtrade.) Tegelijkertijd balanceer ik ook ergens in de onderste regionen en is er toch wel wat speelruimte. Mijn hele maaltijd volledig ekobiofair-verantwoord wil nog niet lukken, maar met kleine beetjes tegelijk is er toch een begin.
@1: zelf kweken?
@1 Het gaat vooral om het signaal dat je afgeeft richting de voedselgiganten. Je bestedingspatroon is het enige dat voor hen telt. Wat zij willen is ons VEEL en TROEPIG te laten kopen. Elke keer dat je weigert hier aan mee te doen, door MINDER en bewuster te kopen, is dat een signaal voor ze. Al die enkele keren van enkelingen bij elkaar gevoegd hebben grote impact, getuige de vele biologische producten in het assortiment. Die zijn er niet zomaar gekomen!
Begrijp me goed ,ik ben absoluut niet tegen veranderingen in het productieproces.
Een tuintje zou ideaal zijn,maar gezien de lange wachtlijsten voor volkstuintjes is dat geen optie.
Zoals Inca al aangeeft is je keuzevrijheid beperkt als je arm bent,als ik het me kon veroorloven zou ik ook bewuster inkopen,nu ben ik blij als ik het eind van de maand haal met het eten.
Gezien de economische ontwikkelingen,daarbij opgeteld het kabinetsbeleid waarbij de minst betaalden steeds zwaarder worden getroffen(en dat zijn er heel veel),kan het nog wel even gaan duren voor er daadwerkelijk iets fundamenteels verandert.
Waarom geven we trouwens ettelijke miljoenen subsidie aan bedrijven terwijl diezelfde bedrijven tientallen miljoenen winst maken? Tegelijkertijd pleegt er hier in de Auvergne gemiddeld een boer per week zelfmoord omdat hij financieel ten onder gaat. Dat hele landbouwbeleid moet gewoon drastisch op de schop, meer richting duurzaamheid en kleinschaligheid, alleen zie ik dat niet gebeuren wegens het ontbreken van ruggegraat bij politici en ambtenaren en de gigantische lobby vanuit de multinationals.
@5 Er komen juist steeds minder volkstuinen. Bestaande worden bebouwd met kantoren en er komen er geen bij.
Steeds meer mensen beseffen dat de moderne voedselproductiewijze heel erg veel te ver is doorgeschoten om in moreel en ecologisch opzicht nog langer houdbaar te zijn.
Dat kunnen wel heel erg veel mensen zijn maar het aantal mensen die het geen reet interesseert, in een flatje woont en gewoon in de supermarkt zo goedkoop mogelijk zijn eten wil kopen is nog altijd groter.
En daar zit dus het probleem want als die mensen hun natje en droogje niet krijgen heb je rotzooi. Dan krijg je rellen, roof, revolutie. In elk geval krijg je dan allemaal dingen die bedreigend zijn voor de samenleving, voor de macht, voor de stabiliteit van de status quo. En er zijn heel weinig mensen in de bestuurslaag van de samenleving die dat aandurven.
Mensen met geld zitten in de bovenlaag van de samenleving. Er zijn er weinig die je zullen steunen. Wellicht naar de mond praten voor een stem, maar echte steun? Mensen zonder geld zoals blijkbaar #1 en #4 hebben echt niks in de melk te brokkelen. En ik leef leuk maar ik heb verder ook geen geld van betekenis. En die term is van belang: van betekenis.
Ik denk dat het log best aardig is. Ook wel hout snijdt. Maar of het zoden aan de dijk zet? Het is een herhaling van zetten. Het wachten is op de volgende golf van groen. Een echte golf dan, die het bestaande weg kan vagen. Voorlopig zal het niet.
Denk ik dan.
@ 11
Richt een brief aan B&W en de Raad van je gemeente.
Nog beter, start een actiegroep al dan niet i.s.m. een politieke partij.
Volgens mij zitten de meeste gemeentes wel met wat overtollige grond.
Door mechanisatie, veredeling en gewasbescherming kan vandaag de dag 1,5% van de beroepsbevolking de rest van voedsel voorzien en wel zo efficient dat grote stukken landbouwgrond kunnen worden teruggegeven aan de natuur. Tuurlijk gaat er wel eens wat mis, tuurlijk slaan ook in de voedselproductieketen wel eens oplichters hun slag maar dat rechtvaadigd niet om moderne landbouw als iets misdadigs te classificeren.
Trouwens, enig idee hoe je 7 miljard mensen, waarvan de inmiddels de helft in de stad woont, te eten gaat geven zonder moderne landbouw?
@ “Dat laatste betekent dat er aan duurzamer geproduceerd voedsel tegenwoordig geld te verdienen is, veel geld. Daardoor wordt het natuurlijk ook interessant voor fraudeurs”
Boeiende, en juiste passage, dan wordt de keuze voor de klant heel moeilijk.
@14: Je stelt zelf dat vandaag de dag 1,5% van de beroepsbevolking de rest van voedsel voorzien en wel zo efficient dat grote stukken landbouwgrond kunnen worden teruggegeven aan de natuur, dus het probleem schijnt niet direct te zijn hoe je die 7 miljard mensen te eten gaat geven.
Als grote stukken landbouwgrond kunnen worden teruggegeven aan de natuur, dan is er natuurlijk ook geen geldig argument te bedenken waarom die arme kippen niet wat meer ruimte zouden mogen hebben.
Het blijkt steeds weer, dat een economie die als enig criterium de winstgevendheid heeft, regelgeving nodig heeft om de uitwassen die daar het gevolg van zijn binnen de perken te houden.
Goed beschouwd is het pervers dat er aan de ene kant bezuinigd wordt op de productiekosten met lage lonen en werkloosheid als gevolg, terwijl aan de andere kant de mensen gedwongen zijn de minderwaardige producten die daar het gevolg van zijn te consumeren, vanwege de lage lonen en de werkloosheid.
Aan het eind van het liedje mag Brusselman “kiezen” tussen eieren van mishandelde kippen en kippen die niet mishandeld zijn, terwijl hij zelf al aangeeft dat hij die keuze feitelijk niet heeft.
Er bestaat -in ieder geval op dit moment- geen voedselprobleem. Het werkelijke probleem is de inkomensverdeling. En dat geldt in nog veel grotere mate voor de landen in de derde wereld.
@14:
Als er zo nodig grond naar de natuur terug moet kunnen we ook stoppen met vlees eten:
Voor een kilo vlees moet meer dan kilo hoogwaardig voedsel in een dier gepropt worden.
Voor hen die bang zijn niet volwaardig gevoed te kunnen worden zonder vlees zijn er altijd nog voldoende insecten op een minder milieubelastende manier te produceren ;-)
@17: Wat zeg je me nou? Om een kilo biefstuk te produceren heb je wel 25 kilo voer nodig! http://tinyurl.com/acpbzc7
En om een kilo dierlijke eiwitten te produceren heb je pakweg 9x meer oppervlakte nodig dan in het geval van plantaardige eiwitten.
Je kunt beter kijken naar hoeveel kilo voer nodig is om een kilo mens te kweken. Daar valt pas een efficiëntieslag te halen!
Als iedereen “biologisch” gaat eten hebben we binnen no time een hongersnood.
Biologisch eten is een luxe die we ons op wereldschaal niet kunnen permitteren. Het levert gewoon te weinig voedsel op om alle monden te voeden. Het landgebruik neemt bovendien enorm toe..
Maar goed, voor de ideologisch gedreven en modieuze westerling is het een leuke invulling van het dagelijks bestaan. Makes you feel good.
“Als iedereen “biologisch” gaat eten hebben we binnen no time een hongersnood”
Hoe kom je daarbij? blijkbaar wil jij dat geloven. Misschien als excuus om niet biologisch te eten. Maar je kunt vrij simpel uitrekenen dat het niet waar is. Biologisch geeft wel minder opbrengst, kwantitatief, maar niet rampzalig veel minder.
@20: Het gaat om een modieuze bewering die in bepaalde kringen lekker in het gehoor ligt, maar, afgezien van het feit dat ze gebaseerd is op het klakkeloos accepteren van het huidige consumptiepatroon, niet door de feiten ondersteund wordt.
Natuurlijk kan in de moderne gemechaniseerde landbouw een hele hoge productie worden bereikt per boer/werknemer. Maar in het gemengd kleinbedrijf zijn (met inzet van meer mankracht) veel hogere opbrengsten haalbaar per hectare. Met veel bijkomende voordelen, zoals minder uitputting van de grond, bodemerosie, etc.
En zou iedereen daarenboven ook nog eens flexitarisch gaan eten, dan zou biologische voedselproductie meer dan genoeg eten garanderen om alle monden 2x te voeden (zie 18).
@17 en 18
Sorry, ik bedoelde ( ’t zal de oude dag zijn ;-) ) 10 kilo hoogwaardig(eiwitrijk) voer.
voor alle believers: http://www.foodlog.nl/artikel/kan-biologisch-nou-wel-of-niet-de-wereld-voeden/
@24: Nou reken ik mezelf weliswaar niet tot de believers, maar ik vind het toch een leuke link:
“Biologisch is beter voor gezondheid en milieu. Bovendien twijfelt niemand eraan dat de zogenaamde conventionele landbouw moet veranderen, willen we de steeds uitdijende wereldpopulatie kunnen blijven voeden zonder de aarde onherroepelijk uit te putten en onze leefomgeving onleefbaar en onvruchtbaar te maken.”
Kijk eens aan, het kan niet alleen, we zullen wel moeten! Daar zit wat in natuurlijk, want als de aardolie opraakt is het uit met de pret. Voor de non-believers: http://www.olino.org/articles/2010/06/03/wat-eten-we-als-de-olie-opraakt
@25: Als je het alleen een leuke link vindt omdat je er een citaatje in kunt vinden dat in je straatje past.. tsja, zegt mij dan weer dat je het niet helemaal begrepen hebt.. enfin..
@25: Biobrandstoffen zorgen al voor voedseltekorten.
http://www.mo.be/artikel/biobrandstof-leidt-tot-voedseltekort-kenia
En zullen in de toekomst nog meer ellende veroorzaken
http://www.europa-nu.nl/id/vhubcl2mgsus/stijgende_voedselprijzen
@26: Sickbock, het artikel gaat over verschillende onderzoeken met uiteenlopende conclusies en ik heb een stukje geciteert, waarvan de aanhef stelt, dat ALLE auteurs het er over eens zijn.
Sterker nog, vervolgens wordt gesteld:”Bovendien twijfelt NIEMAND eraan dat de zogenaamde conventionele landbouw moet veranderen”.
Het nieuwe meta-onderzoek, dat volgens het artikel de afgelopen week verscheen in het toonaangevende blad Nature, bevestigt min of meer de cijfers van het eerste onderzoek uit 2007, dat nogal positief uitvalt mbt biologische landbouw.
En Karel Knip slaat -zoals gewoonlijk- de plank weer eens helemaal mis, want in relatie met voeding heerst er absoluut geen tekort aan calorieen, zoals de wereldwijde obesitas-epidemie laat zien. Als hij nu, in plaats van tarwe, mais als voorbeeld had genomen, dan was dat ook onmiddelijk duidelijk geworden, omdat de tweede grootste (fastfood) boosdoeners “corn-syrup” en overmatige vleesconsumptie zijn. Het ene product is geheel en het andere mede van de maisproductie afhankelijk.
Overigens is dat laatste de schrijver van het artikeltje ook niet ontgaan, want die stelt kritisch, dat kCal alleen niet zaligmakend zijn, omdat we een goede balans nodig hebben tussen vet, eiwitten en koolhydraten in samenhang met micronutriënten, om gezond oud te kunnen worden.
En het gebrek aan micronutrienten in onze voeding is -naast industriele verwerking- vooral te wijten aan de uitputting van de grond. En dat kan alleen worden tegen gegaan door…., je raadt het, … biologische landbouw.
En als jij leuke linkjes geeft OMDAT je ze zelf niet niet goed begrepen hebt, dan zegt dat meer over jou, dan over mij.
@24: Laten we zeggen dat je 20% meer voedsel kunt produceren als je kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruikt t.o.v. biologisch. Dan kunnen we dus iets langer doorgaan met de wereld overbevolken. Het is uitstel van executie, geen oplossing. Realiseer je goed dat bedrijven als Monsanto en Bayer er economisch baat bij hebben als de wereldbevolking blijft groeien. Ze zeggen dat ze de oplossing zijn, maar in feite dragen ze alleen maar bij aan de vergroting van het probleem.
Zeker nu andere economieën opkomen, waardoor ook in die landen de vraag naar goedkope luxeproducten en luxevoedsel stijgt, lijkt ineenstorting van het huidige ecologisch systeem op onze planeet met rasse schreden naderbij te komen.
Dat dit planeetje een zeven miljard mensen geen leven als nu gebruikelijk in het westen kan geven is al vele tientallen jaren bekend.
De groen verhalen lijken te suggereren dat het wel kan.
Maar de wal gaat het schip keren, op de één of andere manier.
@1: Niet te betalen is een beetje overdreven. En je kunt ook gedeeltelijk biologisch gaan, alleen je aardappelen brood en melk bijvoorbeeld. Wat scheelt dat nou per maand?
@30: Dus die groene geitenwollensokken die al tientallen jaren zeuren, dat dit planeetje zeven miljard mensen geen leven kan geven zoals nu gebruikelijk in het westen,
suggereren daarmee dat dat wel kan?????
@31 Meer dan ik me kan veroorloven.
Zeker nooit honger gehad?Ik wel,en dat wil ik niet meer meemaken .