#Dezeweek | Ik ben de walvis

Geen Johannes of Johanna dit keer. Nee, de prijs voor zeezoogdier van de week ging naar de naamloze potvis die op Terschelling was aangespoeld. Goo goo good job! De mediamachine draaide op volle toeren. Twitter, tv en de kranten besteedden er allen aandacht aan. Het blijft knap hoe Rob Bats, de burgemeester van het eiland, schijnbaar futiele gebeurtenissen die binnen zijn gemeentegrenzen plaats vinden, weet te hypen tot het zaken van landelijke proporties zijn. Eerder was de VVD’er burgemeester van het dorp Haren. Gelukkig liep het dit keer niet uit de hand; Bats wist immers wat hij moest doen, want: er is een protocol! Het betreffende protocol is opgesteld omdat het in ons land niet zo vaak voorkomt dat er een levende walvisachtige strandt. Bovendien bestaat er de mogelijkheid dat het een emotionele aangelegenheid voor het publiek wordt, omdat de kans op sterven bij zo’n stranding aanzienlijk is. Wat er met al dode walvisachtigen gebeurt, is een stuk minder belangrijk. Blijkbaar verliest datzelfde publiek zijn empathisch vermogen als de beesten al dood zijn. Of er stranden gewoon veel meer dode walvissen: alleen al 522 dit jaar. Voor zulke grote aantallen is het ook veel te moeilijk om uitgebreide generaliserende protocollen te schrijven.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

#Dezeweek | Dierennieuws

COLUMN - De paradijsvogel sprong van een takje, spreidde kort zijn vleugels en landde in het zachte gras. Hij bevond zich nu aan de rand van het bos bij het water. In het bos gebeurde niet zo veel. Aan de waterkant lag de luiaard die net een hap nam uit een lange groene stronk. Hij zoog het vele water dat uit de stronk kwam gulzig op. De paradijsvogel hupte naar de luiaard toe. ‘Wat eet je?’ vroeg hij. ‘Ik weet het niet,’ antwoordde de luiaard. ‘Maar het is best lekker. Zeker in de zomer, als de zon schijnt.’

‘Verveel jij je ook zo?’ vroeg de paradijsvogel. ‘Ja,’ antwoordde de luiaard. ‘Dat krijg je, als iedereen weg  gaat,’ zei de paradijsvogel. ‘Normaal is de wolf er nog. Die doet altijd wel iets geks. Maar die is twee weken geleden ook vertrokken. Sindsdien heb ik niks meer van hem vernomen.’ De luiaard nam nog een hap en op zijn neus twinkelden een paar druppels water in het zonlicht. ‘Ja, inderdaad. Jammer,’ zei hij.

‘Laatst was er toch wel een orang-oetan in het bos?’ vroeg de luiaard toen aan de paradijsvogel. ‘Nee,’ antwoordde die laatste, ‘dat was maar een grapje.’ ‘Oh,’ zei de luiaard, die nog maar eens een hap nam. ’Maar de schildpad, die komt toch wel af en toe langs?’ ‘Ja, dat klopt. Maar die moet dan meestal meteen weer terug naar huis. En hij loopt al niet zo snel.’ ‘Als de zon schijnt, hoeft er toch ook eigenlijk niet zo veel te gebeuren?’ vroeg de luiaard. ‘Dat is misschien ook wel zo,’ antwoordde de paradijsvogel.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vierhonderd jaar walvissenhype

ACHTERGROND - Je zou denken, wat een gedoe met die Johannes. Laat het arme beest gewoon sterven. Waarom zoveel opwinding? Zeker komkommertijd? Maar zo is het niet: Walvisnieuws in historisch perspectief.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Vliegende vinkengrammatica

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland

Vink (foto Flickr/mondays child)Hoe meer dierenonderzoek er uitgevoerd wordt, hoe meer de Mens van haar voetstuk valt. Ze bedienen snoepmachines, lezen de Playgirl en maken zelfs rationele beslissingen. Maar taal, dat was toch ons ding? Natuurlijk zijn er allerlei dieren die in meer of mindere mate taalachtige communicatie bezigen, maar echt ingewikkelde taal, met een heuse grammatica was altijd aan ons mensen voorbehouden.

Helaas lijkt ook die vlieger niet meer op te gaan want naar nu blijkt lijken Bengaalse vinken in hun fluitgedrag wel degelijk een grammatica te gebruiken. Al eerder werden vogels ervan verdacht om hun getwitter volgens grammaticale regels de wereld in te sturen, en ook over het walvissengetoeter werden dergelijke claims gemaakt. Maar die beweringen bleven altijd tamelijk ongetest. Tot nu dus.

Om dit te testen splitsten de Japanse onderzoekers van de Universiteit van Kyoto onder leiding van Kentaro Abe opgenomen vogelzang in afzonderlijke ‘woorden’. Deze werden vervolgens in ‘grammaticaal juiste’ en ‘grammaticaal onjuiste’ varianten aan elkaar geknoopt en teruggespeeld voor de vogels. De vogels reageerden op de grammaticale versies en lieten de ongrammaticale onbeantwoord. Volgens Abe toont dit duidelijk aan dat de vinken bepaalde specifieke volgordes (zinsconstructies) wel als een zangroep herkennen en andere niet.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Doorvoeren walvisvlees

[qvdd]

“Nederland moet nu duidelijk maken waar het staat. Wil ons land zijn handen vuil maken aan de doorvoer van vele tonnen walvisvlees? Wij willen een duidelijk signaal aan walvis- varende landen. Als Nederland meewerkt aan de handel, is ons land medeverantwoordelijk voor de ondergang van deze ernstig bedreigde diersoort.”

Pavel Klinckhamers, campagneleider oceanen bij Greenpeace.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.