Goed volk | Geschiedenis van de bestudering van de volkscultuur

Onder de bovenstaande, nogal plechtige titel wil ik enkele columns wijden aan de wetenschappelijke bestudering van volkscultuur. Het is niet de bedoeling al te diep te gaan. Dat is ook niet nodig, want in tegenstelling tot eerbiedwaardig oude disciplines als wiskunde en astronomie, is de bestudering van de volkscultuur een jonge loot aan de wetenschappelijk tak, een loot die eigenlijk pas in de tweede helft van de vorige eeuw tot wasdom is gekomen. Die wording ging gepaard met het bekende vallen en opstaan, waarbij fouten werden gemaakt waar wij nog steeds last van hebben, en dat is op zich materie die spannend genoeg is. Ik ken wetenschappers wier dag je grondig kunt verknallen door in dit verband de term 'Germanen' te laten vallen, om van 'Romeinen' maar niet te spreken.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.