Kunst op Zondag | De val

Van de val van mythologische figuren tot de val van de mens zelf, het blijft kunstenaars intrigeren. Cornelis Cornelisz, van Haarlem - De val van Ixion, 1588. Door Zeus op een rad gebonden draait Ixion rondjes in het vagevuur. Onderzoek wees uit dat Cornelis van Haarlem het rad zodanig heeft overgeschilderd dat het nu lijkt of Ixion eindeloos valt.

Door: Foto: Nicky Getgood (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een Kabinet van Kraakporselein

, door

Vlak na de eeuwwisseling veranderde de Nederlandse politiek radicaal. Een nieuwe politieke beweging kwam op, deze verzette zich tegen de bestaande elite, overkwam de bestaande tegenstelling tussen links en rechts en stond een radicale verandering van het beleid voor. Ze kreeg een redelijk aandeel in de Tweede Kamer maar in de Eerste Kamer bleef de vertegenwoordiging achter. De partij verzette zich zo sterk tegen de bestaande parlementaire politiek dat zij niet kon mee regeren maar besloot om een regering geleid door een liberale premier te gedogen. Voor een deel van het beleid steunden ze de regering wel, maar op andere punten niet en daarom was steun van de oppositiepartijen in de Tweede en zeker in de Eerste Kamer noodzakelijk.

De eeuw was de twintigste eeuw, de anti-establishmentbeweging was de SDAP en de minderheidsregering zonder meerderheid in de Eerste Kamer was het kabinet-De Meester. Het kabinet de Meester bestond uit conservatieve, klassieke en progressieve liberalen en werd dus gesteund door socialisten. Vanwege de precaire positie in de Staten-Generaal werd dit kabinet ook wel gekenmerkt als het kabinet van kraakporselein. De SDAP had samen met de liberalen een meerderheid van één zetel hadden in de Tweede Kamer. ‘Rechts’ en daarmee werd toen de Christelijke partijen CHU, ARP en de RKSP, bedoeld, had een meerderheid in de Eerste Kamer. De sociaal-democraten hadden geen senatoren. De defensiebegroting was in die tijd een politiek gevoelig onderwerp. De anti-militaristische SDAP steunde de defensiebegroting niet en daarom moesten de liberalen uitgaan van de steun van de Christelijke partijen. In 1907 lukte dat niet, in de Nacht van Staal, vernoemd naar minister van defensie Staal, werd de defensiebegroting afgewezen door de Eerste Kamer. Een kabinetcrisis volgde de Koningin accepteerde het ontslag van het kabinet echter niet en alleen de minister van defensie werd vervangen. Een jaar later wees de Eerste Kamer wederom de begroting af. Het kabinet bood haar ontslag weer aan aan de Koningin die het wel accepteerde.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Flop, o jee, bang

, door

tourdujourHij glijdt. Een mens glijdt.

Het was het Nationaal Clubkampioenschap 2008, een ploegentijdrit in Groningen. Mijn eigen wielermentor smakte neer en terwijl ik hem op een haar na ontweek zag ik zijn ogen wegdraaien. Marco L., de sterkste man van Zwolle en verre omstreken, gereduceerd tot een bewegingsloze, spierwitte, glijdende symbioot van carbon en mens. Ogen wijd opengesperd, maar zonder pupil. Eng. Macaber.

Het vreemde is, dat ik gelijk wist dat het ernstig was. Een diepe, menselijke overtuiging: dit is mis. Geen gewone valpartij, behang eraf. Snel terug op de fiets, en de gaskraan open. Klote, een dekbedhoes die aan je benen plakt, pluizend in het wondserum. Nee, deze is anders. Dit is mis.

Hetzelfde had ik vanmiddag, toen ik de 37-jarige Jens Voigt als een mud aardappelen tegen de grond zag smakken. Head first – levenloos. De vader van drie dochters, hij moet een gelukkig man zijn. Er werd hem eens gevraagd wat hij na zijn wielercarrière wilde doen. Jens lachte en zei hartelijk: ‘Een ijssalon uitbaten.’

Harde Jens, de man van staal. Hij maakt van het Criterium International zijn exclusieve jachtterrein. Als hij gaat stampen, trapt hij niet zijn fiets vooruit over het asfalt, maar trapt hij de wereld onder zijn fiets door. De tanden bloot, in een blik van overgave en verbeten pijn, ieder in zijn wiel als een dolle martelend. Altijd geven, overal sleuren: geen coureur een betere belichaming van grinta – die illustere term die niet valt uit te leggen. Grinta, je hebt het of niet. Voigt heeft het.