Serviërs vechten mee in Donetsk

De Balkan blijft verscheurd tussen Oost en West. De lange geschiedenis van grote en kleine conflicten tussen verschillende etnische groepen drukt zwaar op de regio. "Voor Servië en het Servische volk zijn de oorlogen al lang afgelopen", zei premier Alexander Vucic deze week. Hij deed een dringend beroep op de Servische huurlingen die meevechten met de Russisch gezinde opstandelingen in het oosten van de Oekraïne om naar huis terug te keren. Servië is geen partij in dit conflict, verklaarde hij. Servische huursoldaten brengen het land volgens hem schade toe. Maar hij repte niet over consequenties die deelname aan de oorlog in Oekraïne voor zijn landgenoten zou hebben. In Belgrado is deze week een officiële vertegenwoordiging van de separatisten geopend. Uit Donetsk rapporteert het Servische bataljon Jovan Sevic overwinningen op het Oekraïense leger. Het bataljon is vernoemd naar een 18e eeuwse cavaleriecommandant uit Servië die de Russen trouw zwoer bij het vestigen van een autonome provincie in de regio Donetsk onder de naam Slavo-Serbia. De historische banden tussen Rusland en Servië worden in patriottische kringen in het Balkanland nog steeds gekoesterd. Omgekeerd heeft de Slavische solidariteit zich onder andere geuit bij het verzet van Rusland tegen de onafhankelijkheid van het merendeels Albanese Kosovo, voorheen een Servische provincie. De militaire leider van de separatisten in Donetsk, Igor Strelkov, schijnt in de jaren negentig ook aan de kant van de Serviërs meegevochten te hebben in de oorlog in Bosnië. Gisteren werd bericht dat hij zwaargewond is geraakt en zijn functie van 'minister van defensie' heeft neergelegd.

Door: Foto: Vermosh, gezicht vanuit Albanië op Montenegro copyright ok. Gecheckt 15-11-2022
Foto: Bron: http://home.hccnet.nl/w.h.m.van.gennip/geschiedenis.htm copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Hongaarse minderheden en de risico’s voor Europa

, door

ANALYSE - In de buurlanden van Hongarije wonen substantiële Hongaarse minderheden. Hun achterstelling voedt aan beide kanten van de grens het nationalisme. Etnische conflicten die hieruit voortkomen vormen een belangrijke belemmering voor de Europese samenwerking.

In de Budapest Telegraph verscheen vorige week een artikel over de partijen van etnische Hongaren in de buurlanden Roemenië, Servië en Slowakije. In deze drie landen en in mindere mate in Oostenrijk, Slovenië, Kroatië en Oekraïne woont een aanzienlijk aantal Hongaarse sprekende burgers. In totaal wonen er in de buurlanden ongeveer 2,2 miljoen Hongaren. Hongarije zelf heeft bijna 10 miljoen Hongaars sprekende inwoners. De huidige rechtse regering van Fidesz heeft direct hij haar aantreden alle Hongaren in het buitenland de Hongaarse nationaliteit aangeboden. In december 2013 legde een Roemeense monnik als de 500.000ste buiten Hongarije wonende Hongaar de eed af voor het verkrijgen van het Hongaars Staatsburgerschap. Bij Fidesz, maar meer nog bij de extreemrechtse partij Jobbik leven gedachten over een Groot Hongaars rijk. In de Hongaarse grondwet staat al dat Hongarije een verantwoordelijkheid heeft voor alle Hongaren in het buitenland. Voor de Europese verkiezingen gaf premier Orban van Fidesz deze week expliciete steun aan zijn Roemeense vrienden.

De grootste groepen Hongaren in de buurlanden hebben hun eigen partijen opgericht om het Hongaarse belang te vertegenwoordigen. In Roemenië heeft de Hongaarse partij UDMR deel uitgemaakt van de regering. Maar volgens de Budapest Telegraph is dat geen garantie voor meer autonomie. Het heeft de Hongaren misschien wat meer geld opgeleverd voor de lokale gemeenschappen, maar meer rechten hebben ze er niet door gekregen. In Servië maakt de Hongaarse Alliantie CBM uit de noordelijke provincie Vojvodina nu deel uit van een regeringscoalitie die wordt gedomineerd door nationalistische Serviërs. Het brengt de Hongaren dichter bij het vuur, maar de vraag is hoeveel het hen in de praktijk gaat opleveren. Ook in Servië viert het nationalisme hoogtij en de herinnering aan het -nog steeds niet geaccepteerde- verlies van Kosovo is nog vers. Meer onafhankelijkheid voor Vojvodina zit er voorlopig niet in. Zowel in Roemenië als in Servië blijven de minderheden relatief geïsoleerd en zal de voedingsbodem voor Hongaars nationalisme blijven bestaan. Via de Hongaarse media zal de band met het  moederland onder het huidige regime ook nog extra worden versterkt. Tot grote conflicten heeft het hier nog niet geleid. Maar dat is anders in het noordelijke buurland Slowakije.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Kroatische vlag. Foto Websi, Pixabay.com

Kroatië als voorbeeld

, door

ELDERS - Kroatië is vanaf maandag lid van de Europese Unie. Een voorbeeld voor andere Balkanlanden?

De grenzen van de Europese Unie worden op 1 juli weer verlegd als Kroatië als 28e land toetreedt. De Kroaten zelf zijn inmiddels wat minder enthousiast dan bij het begin van de onderhandelingen tien jaar geleden. Bij een referendum vorig jaar stemde 66 procent voor het lidmaatschap. Tegenstanders zijn vooral te vinden in nationalistische kringen die de veroordeling van de Kroatische generaal Gotovina aangrepen voor anti-EU demonstraties twee jaar geleden. De EU had uitlevering van de generaal aan het Joegoslavië-tribunaal als voorwaarde gesteld voor verdere onderhandelingen.

Nu is er vooral onverschilligheid volgens de krant Novi List. Bij de verkiezingen voor de Kroatische leden van het Europarlement op 14 april van dit jaar kwam nauwelijks 20 procent van de kiezers opdagen. Verder wordt gevreesd wordt dat het strenge bezuinigingsbeleid dat de Europese Unie op dit moment voert ook ten koste zal gaan van het welzijn van nieuwe EU-burgers in Kroatië. Ondanks het geld dat in Brussel ligt te wachten. 

Maar we kunnen ook niet terug, zegt Novi List. Toen tien jaar geleden de onderhandelingen van start gingen was de hoop vooral gericht op een fatsoenlijke rechtsstaat die dankzij de toetredingscriteria van de EU bereikt zou kunnen worden. En die zou er nu moeten zijn na de extra strenge keuringen waaraan het land jarenlang onderworpen is geweest na de slechte ervaringen met een te snelle besluitvorming over Roemenië en Bulgarije in 2007.  Het laatste voortgangsrapport  van maart dit jaar was voor de Europese Commissie voldoende om groen licht te geven.  Er zullen altijd wel twijfels blijven, maar die zijn er ook nog ten aanzien van Hongarije dat al bijna tien jaar lid is, om een voorbeeld te noemen.  Kroatië en de Europese ambtenaren hebben toch hard gewerkt als je op dit lijstje af mag gaan.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Joegoslaviëtribunaal deelt dreun uit aan internationale rechtsorde

, door

ANALYSE - Tegen alle verwachting in werd de Kroatische oud-generaal Ante Gotovina een kleine twee weken geleden vrijgesproken door het Joegoslaviëtribunaal. Was het een verbijsterende beslissing of juist het bemoedigende begin van een brave new world in het internationale recht? Gastredacteur Maarten Middelkoop ontwart het kluwen.

De reputatie van het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag is al jaren aan erosie onderhevig. Het zou teveel geld kosten – een miljoenenverslindende moloch. Bovendien zou het duurzame vrede in de weg staan in het voormalig Joegoslavië. Immers: bij iedere vrijspraak of veroordeling loopt de spanning er weer op en wordt de prille toenadering tussen de voormalige vijanden de nek omgedraaid.

Maar het tribunaal had ondanks alles één troef in handen: onafhankelijke rechtspraak. Dit werd gegarandeerd door het te bemannen met buitenlandse rechters in het verre Den Haag, een half continent verwijderd van de killing fields in de Balkan. Zonder uitzondering werden er oorlogsmisdadigers uit alle etnische groepen aangeklaagd, Serviërs, Kroaten, Kosovaren.

Maar juist die troef van onpartijdigheid lijkt het tribunaal nu uit handen te hebben gegeven door Gotovina in hoger beroep op vrije voeten te stellen na zijn eerder veroordeling in 2011. Het wordt een omslagpunt in de geschiedenis van het tribunaal genoemd. Wie de overdaad aan harde bewijzen gezien heeft, begrijpt waarom.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

Internationale Strafhof Den Haag spreekt in hoger beroep twee Kroatische generaals vrij

, door

Ante Gotovina en Mladen Markac zijn vrijgesproken van oorlogsmisdaden.

Tijdens “Operatie Storm” in 1995, tegen het einde van de Joegoslavische burgeroorlog, veroverden Kroatische strijdkrachten Krajina en verdreven ze tussen de honderdvijftigduizend en tweehonderdduizend Serven uit de regio.

Beide generaals werden in 2011 aanvankelijk veroordeeld wegens oorlogsmisdaden en deportatie van de Serven. De rechters oordeelden toen dat beide Gotovina en Markac deel waren van een vooropgezet plan onder leiding van Franjo Tudjman om de Serven te verdrijven.o

Foto: Riccardof (cc)

Kosovo zwaait toezichthouders uit

, door

Op 17 februari 2008 riep Kosovo eenzijdig de onafhankelijkheid uit. Het land is door een flink aantal staten erkend, maar het grootste deel van de internationale gemeenschap beschouwt Kosovo echter nog steeds formeel als een deel van Servië. Van alle VN-leden tekenden er 91. Van de EU landen ontbreken Griekenland, Cyprus, Spanje, Slowakije en Roemenië. Een groep van 25 bevriende landen heeft in het International Civilian Office onder leiding van de Nederlandse diplomaat Pieter Feith vijf jaar toezicht gehouden op het onafhankelijkheidsproces. Het ICO stopt nu. Komende maandag is de laatste bestuursvergadering en dinsdag wordt de missie afgesloten met een conferentie onder de titel Chapter closed in the Balkans. 

In het laatste nummer van Wordt vervolgd, het maandblad van Amnesty International, geeft Pieter Feith een weinig optimistisch beeld van de situatie onder de titel: “Kosovo wacht nog een lange barre tocht.” Hij geeft tal van voorbeelden waaruit blijkt dat de internationale gemeenschap in de afgelopen jaren weinig heeft kunnen betekenen. Kosovo heeft nog steeds een slechte internationale reputatie. Er is een grote criminele sector en veel corruptie. De helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Investeerders blijven weg, ook omdat Servië een stel van sancties heeft opgelegd. De Servische inwoners weigeren te integreren in de nieuwe staat. Zo’n 200.000 Serviërs zijn gevlucht en komen niet terug omdat ze de situatie nog steeds niet veilig achten. Van een multiculturele samenleving is geen sprake. Bestuurlijk zijn er ook nog steeds grote problemen en de erkenning van de zelfstandigheid van Kosovo is gestopt.

Foto: Riccardof (cc)

Barroso tart boze Europese burgers

, door

José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese Commissie, heeft deze week verontwaardigde reacties van meer dan zeshonderd Telegraaflezers over zich afgeroepen toen hij veronderstelde dat we in Nederland ‘geen Griekse stemming‘ zullen krijgen. Hij gelooft niet dat er verband is tussen de aanpak van de Europese schuldencrisis en de aanhang van populistische partijen. Populisme is er altijd al geweest, zegt hij.

Barroso’s  uitspraak is om meerdere redenen onhandig. Met zijn sussende woorden negeert hij de onvrede van Europeanen in en buiten Griekenland die niets moeten hebben van het, in hun ogen, door de EU afgedwongen desastreuze bezuinigingsbeleid. De verkiezingen in Frankrijk en Griekenland laten zien dat de steun voor dat beleid wegvalt. Hij zou er goed aan doen dat te erkennen en aan de Europese burgers te laten weten dat hij de boodschap begrepen heeft. Maar nee: ik maak me niet ongerust, zegt Barroso, en zo geeft hij opnieuw voeding aan de populistische anti-Europese stroming die zich keert tegen de Brusselse technocraten. En tegen alle partijen die de Europese samenwerking verdedigen. Barroso opereert niet alleen onhandig maar in zekere zin ook gevaarlijk. Door de stem van de burgers op deze manier af te doen zet hij het draagvlak voor de EU op het spel. Ook al zou er in de praktijk geen sprake zijn van een serieuze dreiging van het populisme. Daar gaat het ook niet om. Het gaat er om hoe je als politicus reageert op de boodschappen die uit verkiezingsresultaten opklinken.

Foto: Riccardof (cc)

Verkiezingen gaan over de economie en over Europa

, door

Als de verkiezingen in Frankrijk, Griekenland, twee Duitse deelstaten en later dit jaar Nederland nieuwe politieke verhoudingen scheppen, vreest Die Zeit dat Frau Merkel haar macht in Europa kwijt raakt. Duitsland was het afgelopen jaar de belangrijkste aanjager van de bezuinigingspolitiek. Maar de uitvoering daarvan loopt gevaar met een wisseling van de wacht, zoals bijvoorbeeld in Frankrijk is voorspeld. President Sarkozy, trouwe bondgenoot van de Duitse premier, heeft in zijn verkiezingscampagne al de nodige afstand genomen. Maar als, zoals de voorspellingen uitwijzen, zijn tegenstrever Francois Hollande de volgende Franse president wordt, dan zal Merkel het echt moeilijk krijgen met haar eenzijdige nadruk op het terugdringen van de staatsschulden. “Zelfs als Hollande slechts de helft voor elkaar krijgt van wat hij aan kostbare beloften heeft gedaan, zal hij voor nogal wat onrust binnen de labiele Europese gelederen zorgen. En die onrust is precies datgene waarop sommige beleggers alleen nog maar wachten.”

Merkel’s fixatie op staatsschulden gaat voorbij aan diversiteit in de schuldenproblematiek in verschillende Europese landen. Uit een rapport van McKinsey over het afbouwen van schulden blijkt dat de aard van de schulden per land aanmerkelijk verschilt. Niet overal veroorzaken de staatsschulden het grootste probleem.

In “crisisland” Ierland komt het grootste deel van de totale schuldenlast voor rekening van de banken (zie p. 5 Executive Summary van dit rapport). Engeland geeft trouwens een zelfde beeld. In Spanje is de staatsschuld kleiner dan die van de particuliere huishoudens, en ook kleiner dan die van de bedrijven en de banken. In Portugal is de staatsschuld ook kleiner dan die van de particuliere huishoudens en de bedrijven. De schuldencrisis is, anders dan Merkozy c.s. doen voorkomen, niet alleen een kwestie van overheden die te veel uitgeven. En een aanpak van de schuldencrisis kan dan ook niet alleen bestaan uit een neoliberaal bezuinigingsbeleid over de hele linie.

Vorige Volgende