Afschrijvingen | Complementaire valuta

Vorige week besprak Paul Teule een deel van het boek ‘Geld en duurzaamheid: van een falend geldsysteem naar een monetair ecosysteem’ van Bernard Lietaer. Vandaag deel 2, over de waarde van complementaire munten. In ‘Geld en duurzaamheid’ komt een aantal alternatieve, of beter: complementaire valuta aan bod, die de diversiteit en dus de veerkracht van het ‘monetaire ecosysteem’ ten goede zou moeten komen. Lietaer bespreekt er negen: Doraland, Wellness Tokens, Natuurlijk Sparen, C3, TRC, Torekes, Biwa Kippu, Civics en Eco’s. Het is niet helemaal duidelijk waarom hij nu deze negen initiatieven eruit pikt en bijvoorbeeld niet WIR of Ithaca hours, die hij in zijn andere boeken wel bespreekt, maar het zijn goede illustraties van wat alternatieve munten kunnen betekenen voor een economie. Voor Lietaer bestaat de veerkracht die complementair geld realiseert uit het tegenwicht dat het biedt tegen ‘officieel’ geld. Officieel geld is vaak of teveel of te weinig beschikbaar (werkt dus pro-cyclisch), complementaire munten kun je ook gebruiken als overheidsbudgetten krap zijn of banken (of bedrijven) ons of elkaar niet meer van financiering kunnen voorzien. Officieel geld maakt mensen individualistischer, lokale munten zorgen voor binding. Officieel geld, dat rente draagt, heeft de neiging te accumuleren bij een beperkte groep, complementaire valuta bereikt juist ook de kansarmen.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lokaal voedsel een logistieke nachtmerrie?

, door

Bizar maar echt waar: het is efficiënter om van overal uit de wereld voedsel op een centraal punt in Nederland samen te brengen en het van daaruit te distribueren dan om voedsel van lokale producenten bij consumenten op maximaal 10 km afstand thuis te brengen.

Je ziet in die logistieke situatie de macht van de grote getallen aan het werk. Groot inkopen, groot vervoeren, groot aanbieden en de consument een one-stop-shop bieden. En zo ontstaan dus de AH’s van deze wereld, die voor 99% door het hele land precies hetzelfde assortiment aanbieden dat ook nog eens door het jaar heen nauwelijks verandert. Tenslotte kunnen aardbeien probleemloos uit Spanje of Istaël worden gehaald en boontjes moeiteloos uit Zimbabwe of Egypte. Zelfs in het Nederlandse hoogseizoen.

Des te leuker is het te zien dat er toch systemen ontstaan die met deze logistieke wetten van Meden en Perzen de strijd aanbinden. Eetlezeres Richelle (dank!) wees me op een bericht over het Amerikaanse bedrijf Sysco, dat in opdracht van de Michigan State University zijn eigen logistiek onder de loep nam en ervoor zorgde dat producten van het lokale platteland weer een lokale bestemming kregen. En passant kregen ze ook iets anders terug dat al lange tijd was weggeweest: een gezicht. Het bleek zo succesvol dat Sysco hetzelfde principe nu voor de hele VS wil gaan toepassen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour

Quote du Jour | Voedsel uit de hemel

, door

“It might seem mad that we’re growing things up here, and it is. But it really works.” [bron]

Een supermarkt die 450 vierkante meter dak volzet met groententeelt: eenvoudiger moeten de ideeën niet worden. Uiteraard is dit slechts een, ahum, peulschil tegenover de waanzinnige voedselaanpak van de laatste 6 decennia – maar het is een begin. Stel dat het grotere schaal zou worden, dan kom je natuurlijk voor een paar bijzonder keuzes te staan, zoals: opbrengst (kunstmest, watercultuur,..) en zware arbeidskost vanwege de kleine oppervlakten – maar één iets kan je vaststellen: de allerzwaarste kost – de grootdistributie die dan soms ook nog eens beursgenoteerd is – wordt hiermee buitspel gezet. Lokaler is onmogelijk. Tenzij je zelf je dak opgaat natuurlijk, een trend in opmars – maar voorlopig ken ik niemand die daar tijd voor heeft…
Uit het project zelf spreekt die soms ontroerend naïeve Britse aanpak (“We are planning to collect rainwater to water our plants“), en het is natuurlijk een showproject (Zet kàsten!) – maar qua idee vind ik het, als stads- en local food adept, schitterend. Het gevoel dat je je lokale buurtsupermarkt buitenstapt met een tasje aardappelen die boven de kassa zijn gekweekt…

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.