Prijzen weigeren maakt de weigeraar in een klap nóg belangrijker en beschadigt doelbewust de prijsuitreikende partij. Een republikein weigert daarom vanzelfsprekend een koninklijke onderscheiding, een W.F. Hermans weigert de P.C. Hooftprijs, een weblog weigert een Dutch Bloggie en een journaliste die over ontwikkelingsvraagstukken schrijft weigert een prijs van een stichting die geld ontvangt van de NCDO. Maar is dat wel logisch? Op dinsdag 19 mei a.s. wordt de Dick Scherpenzeelprijs 2008 uitgereikt, Linda Polman auteur van het veelbesproken boek De Crisiskaravaan was een van de genomineerden maar ze trok zich terug. In de Crisiskaravaan wordt de falende Westerse hulpverlening aan de kaak gesteld. Polman vindt dat journalistiek geen prijs moet krijgen van een stichting die (deels) gefinancierd wordt met overheidsgeld en waar een minister (indirect) inspraak heeft op de samenstelling van het bestuur (zie Polman's blog). Een dergelijke prijs ontvangen zou haar naar eigen zegge naast 'de macht' zetten en niet tegenover zoals dat hoort volgens de algemeen geaccepteerde visie op journalistiek. Ze trekt de integriteit van individuele bestuurs- en juryleden echter niet in twijfel. Wel vertrouwen in het onafhankelijke oordeel van de jury maar omdat er ergens NCDO geld stroomt is de eventuele prijs toch niet welkom?
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
“ONTSNAPT AAN BOMAANSLAG”
“Amsterdam ontsnapt aan aanslag”
Dat waren de openingskoppen in respectievelijk de Telegraaf en de Volkskrant vanochtend.
Verkopen die kranten, moeten de hoofdredacteuren gedacht hebben. Het gaat immers niet zo best in de krantenwereld, dus alles is geoorloofd om meer exemplaren kwijt te raken. Ook het overboord zetten van journalistieke zorgvuldigheid kennelijk.
Wat zijn de feiten? Een anoniem telefoontje uit Brussel, het noemen van een familielid van een van de daders van Madrid en de associatie met de datum 11 maart 2004 (nu dus vijf jaar geleden). Geen explosieven, geen mensen op heterdaad betrapt en geen aanwijzingen van een daadwerkelijke aanslag.
Geen enkele reden dus om die kop te rechtvaardigen.
Verkopen die kranten zou ik dus zeggen, maar dan in zijn geheel aan een of ander louche Engels hedgefund.
En laat Plaskerk het niet in zijn hoofd halen hier subsidie voor beschikbaar te stellen.
Naast dat het jammer is dat dit soort journalistieke fouten gemaakt worden, is er nog iets ernstigers aan de hand. De kop is wat blijft hangen bij veel mensen. Dus, er vanuit gaande dat er verder geen informatie naar buiten komt die van dit geval werkelijk een potentiële aanslag kan maken, blijft er bij veel mensen het gevoel hangen dat er heel veel gevaar is vanuit terroristische hoek in Nederland. En dat het dus gerechtvaardigd is om nog meer wetten en maatregelen te nemen om dit te voorkomen. De volgende aanslagen op onze privacy kunnen dus weer wat makkelijker door de democratie gesluisd worden.
Mogen we af en toe ook eens wat zelfonderzoek plegen? Ik vind van wel. Zeker nu we een paar massieve VN-veren in onze reet hebben gestoken gekregen, mag de vraag worden gesteld: is dit een journalistiek weblog of maken we ons hier ‘schuldig’ aan een als infaam gekwalificeerde soort ‘burgerjournalistiek’ (whatever that may be)? Of is er wellicht zoiets ontstaan als ‘blog-journalistiek’?
Laatst merkte een van mijn mede-redactieleden op dat Sargasso geen journalistieke weblog is. Ik ben het hartgrondig met hem oneens: voor zeker 90 procent wordt hier journalistiek bedreven. Noem het new-journalism voor mijn part. Mijn stelling is een impliciete uitnodiging tot polemiek.
Journalistiek is een zaak van feiten vergaren, rangschikken en in leesbare vorm presenteren. Een zaak van checks and balances. Wat doen wij hier dagelijks? Toch niet anders dan dat? Er is uiteraard een verschil tussen de presentatie van hard nieuws en de beschrijving van achtergronden en opinies. Maar im grossen Ganzen tellen toch de feiten steeds als fundament, waarop men zich baseert. Checks and balances dus. Even los van de amuse en satire, die zich in de marge van deze processen bevinden. Maar dat is bij kranten en andere journalistieke media niet anders…
Checks and balances
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
“Moet je eens goed luisteren, ik heb als wethouder en als burgermeester altijd voorlichters gehad. Ik heb er nooit gebruik van gemaakt. Ik deed het altijd zelf. (..) Een beetje bewindspersoon met lef en bravoure en kwaliteit zet zo iemand aan de kant en doet het gewoon zelf.”
zei Geert Dales zelfverzekerd op het symposium Media, Populisme & Politieke Cultuur georganiseerd door de master Journalistiek en Media van de Universiteit van Amsterdam. Dales was wethouder voor de VVD in Amsterdam en burgemeester van Leeuwarden. Tegenwoordig is hij voorzitter van het college van bestuur van Hogeschool INHOLLAND in Den Haag.
Het is al een oud deuntje, dat de bloggers niets anders doen dan journalistieke stukjes van de traditionele media afpakken en van een mening voorzien. Tot nu toe liet ik dat gewoon voor wat het was, haat en nijd van snel verouderende journalisten. Maar toen de gerenommeerde oud-blogger, tevens politicus met plots teveel tijd over, Jan Marijnissen riep “…bloggers parasiteren op wat de schrijvende journalistiek produceert.” werd het me plots toch wat te veel. En toen een van onze zeer vaste bezoekers in het betreffende draadje ook nog eens het deuntje ging meezingen, moest ik wel iets doen.
Reflexmatig grijp ik dan naar het middel van de getallen. Hoe anders kan je zuiver uitdrukken hoezeer Sargasso wel of niet lijdt onder het journalistiek parasiteren.
Zie hier het resultaat. In de grafiek zijn de er uit springende rode en oranje taartpunten de postjes die direct afgeleid zijn van berichten van journalisten in de diverse media. De rest is dat dus niet.
Hoe is deze parasitaart tot stand gekomen? Ik heb alle postjes op Sargasso vanaf 1 januari tot nu doorgelopen (157 stuks). Onze Waan vd Dag heb ik buiten beschouwing gelaten. Misschien doe ik die later nog een keer. Per postje heb ik bepaald in welke van de onderstaande categorieën deze viel:
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Directeur-Uitgever van De Pers Ben Rogmans daagde docenten van de Hogeschool voor de Journalistiek afgelopen donderdag uit om verdienconstructies voor zijn krant te bedenken die ‘ranziger dan ranzig’ zijn. Hij deed dat tijdens het tweedaagse congres Stop de Persen over de toekomst van het journalistieke onderwijs (foto’s, video’s, liveverslag). De docenten en enkele andere genodigden gingen in vijf groepjes uiteen om in contact te komen met hun duistere commerciële kanten. Na de terugrapportage zei Rogmans ’teleurgesteld’ te zijn over het resultaat.
Eén van de groepen had bedacht dat de adverteerders hun eigen nieuws konden maken in een soort krantenversie van Second Life, waar De pers dan weer over bericht en de adverteerder advertenties bij plaatst. Een ander idee was iedereen die door de krant geïnterviewd wordt, daar voor te laten betalen. Betaal je niet, dan kom je niet in de krant. Dan was er nog het wekelijkse geurnummer (ranzig!). En tenslotte het idee van de laatste groep: “grote bedrijven laten betalen voor het beïnvloeden van het gedrag van hun lezers”. Duh!
Geen wonder dat Rogmans teleurgesteld was. De eerste twee ideeën zijn praktisch onuitvoerbaar, het derde is al eens gedaan door Het Brabants Dagblad (weilandgeur, geen grapje) en levert niet per se geld op. Het laatste idee is natuurlijk niet meer dan een samenvatting van de enige reden waarom somige bedrijven überhaupt nog steeds geld overmaken op de rekening van kranten. Rogmans heeft zelf veel betere ideeën:
Thomas van Aalten is vanaf vandaag associated blogger bij Sargasso.
Nu is de kredietcrisis de boosdoener, maar de situatie in krantenland was al langer onhoudbaar. Hopelijk brengt deze periode voor een hoop oude reuzen de effectieve beeldenstorm waar de volgende generatie journalisten iets aan heeft.
‘Luyendijk is de Fortuyn van de mediakritiek’
Volkskrant-journalist Hans Wansink begeeft zich op glad ijs in zijn opiniestuk ‘Populistische mediakritiek’ van 20 december op de site van de krant. Hij schrijft over Joris Luyendijk, twee jaar na het uitkomen van diens boekje Het zijn net mensen, waarin Luyendijk kritiek uitte op de eenzijdige berichtgeving vanuit de brandhaarden in o.a. het Midden-Oosten. Wansink: ‘Met die beschuldiging […] voedde Luyendijk het wantrouwen tegen het métier van de journalistiek als zodanig. Inderdaad: het zijn net gewone mensen, die arrogante journalisten met hun professionele pretenties. Niet alleen in het Midden-Oosten, maar ook in Nederland – concludeerden zijn lezers. Zo werd Luyendijk, tegen wil en dank, de Pim Fortuyn van de mediakritiek.’
Het is nogal wat om zo’n uitspraak te doen. Hiermee dicht hij Luyendijk een zelfde positie toe als Neeerlands grootste populist, die zich bovendien op een heel ander terrein begaf: politiek. Fortuyn was juist allergisch voor nuance; wat de gemene deler voorschreef, moesten we maar opvolgen. Luyendijk heeft een totaal andere instelling: ‘Ik probeer te laten zien dat nieuwsmedia maar een minuscuul deel van de werkelijkheid kunnen laten zien,’ aldus Luyendijk op zijn site. Journalist Luyendijk bracht met zijn boek een discussie op gang voor de ontwrichting van een bijna totalitair journalistiek systeem. Op zulke journalisten moet je trots zijn. Als we Wansinks lijn doortrekken, kunnen we Luyendijk zeker ook verantwoordelijk stellen voor de obese, kansloze diknek die vanaf de bank brult dat de krant veel te vol staat met letters.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.