Journalisten als boodschappers van drugskartels

In de steeds verder escalerende Mexicaanse drugsoorlog zijn journalisten meer dan alleen een slachtoffer geworden. De georganiseerde misdaad probeert de media steeds vaker naar haar hand te zetten. En niet alleen door verslaggevers het zwijgen op te leggen. Steeds vaker worden journalisten actief gedwongen boodschappen van de drugkartels door te geven. Met 68 vermoorde journalisten sinds 2000 en nog eens 11 vermisten sinds 2003 is Mexico het gevaarlijkste land voor verslaggevers op het westelijk halfrond. Dit jaar zijn al elf verslaggevers door geweld gedood. Sinds president Felipe Calderón in 2006 besloot duizenden militairen tegen de georiganiseerde misdaad in te zetten, zijn meer dan 30.000 mensen in het drugsgeweld omgekomen. De meerderheid van de slachtoffers zijn drugscriminelen zelf, maar ook onschuldige burgers komen om. Journalisten vormen een kleine, maar opvallende groep slachtoffers.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Chili: Een showcase van inefficiënte journalistiek

Een journalist die gefilmd wordt terwijl hij ontslag krijgt? (Foto: Flickr/besfort z)Het gaat slecht met de journalistiek. Banen staan op de tocht, er moet meer gedaan worden voor hetzelfde geld en dan heb je ook nog dat verdomde internet met haar gebruikers die gratis nieuws willen. En voor jou als nieuwsbrenger tien anderen.

Nou, daar was de afgelopen weken niets van te merken. Ergens in Chili zaten er een aantal mijnwerkers, of als je gaat voor hip kompels, 700 meter onder de grond vast. Een fantastisch human interestverhaal uiteraard. Hoe houden die mannen en hun familie, vrienden en minnaressen het vol? Perfect omdat het verhaal in delen verteld kan worden, de redding zelf ruim een dag in beslag nam en de emoties al die tijd de vrij loop werden gelaten. Smullen.

Maar, mijn beste journalistieke vrienden, waren daar nou 1300 reporters voor nodig? Was het nodig dat er – op locatie – Nederlandse verslaggevers stonden die hun praatje van twee minuten deden voor hun respectievelijke nieuwsprogramma? Dat er aan de lopende band Droste-verhalen werden geschreven over de hoeveelheid media op locatie?

Dat de grote internationale netwerken er waren, oké, maar hadden wij in het verre Nederland dat geld aan de nutteloze artikelen, de vliegreizen, hotels, en transport ter plaatse niet beter kunnen besteden? Bijvoorbeeld aan een diepgravend onderzoek van een paar maanden dat daadwerkelijk schokkend binnenlands nieuws had kunnen opleveren? Had het nou echt zoveel uitgemaakt als we de beelden van CNN hadden gepakt en daar een voice-over overheen hadden gegooid?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

What’s next? Rob Wijnbergs dode pinguïn

Gatver! Op vrijdag 3 september 2010 zat ik nietsvermoedend met een bakje Cruesli mijn ochtendkrantje te lezen, toen ik de pagina omsloeg voor het vervolg van het hoofdartikel over klimaatverandering. De Nrc.next legde in dat hoofdartikel het verband tussen klimaatverandering en met uitsterven bedreigde pinguïns. Op de voorpagina stond de foto van een lieflijk exemplaar, gevolgd op de binnenpagina’s door een nogal grafisch in beeld gebrachte stervende pinguïn. Lees: beeld van een met bloed besmeurde, stervende pinguïn – met uitgepikte ingewanden en rode smurrie en al. Met mijn smart phone bij de hand, tikte ik naar de hoofdredacteur (die dezelfde ochtend in het hoofdredactioneel commentaar om feedback op de krant had gevraagd):

@robwijnberg mooie voorpaginafoto, foto op p. 4&5 was echter voldoende om op vroege ochtend na het ontbijt het hoofdartikel over te slaan.

Dat twitterbericht zou echter, zonder dat ik het doorhad, tot grote irritatie leiden. Zoals deze week bleek in het interview dat Vrij Nederland, van 25 september 2010, jaargang 71, had met Wijnberg. Want hoe reageerde Neerland’s jongste hoofdredacteur?

De pinguïn sterft uit, gezellig hè! Maar de volgende keer passen we de realiteit wel aan jouw bakje Cruesli aan. Dit is typisch een self-centered iemand die zijn blikveld niet wil verruimen, maar alleen zijn ideeën bevestigd wil zien.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie vertrouwt de journalist nog? (5)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Henk Blanken, adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het verscheen eerder op zijn eigen blog. Lees ook deel 1, deel 2, deel 3 en deel 4.

De journalist is een altijd dronken, opdringerige, slecht geklede held die zich zijn brutaliteit kan veroorloven zolang hij uiteindelijk the good guy is. Hij mag, althans in de Hollywoodfilms die zijn imago goeddeels bepaalden, volop liegen en bedriegen, stelen en omkopen en elke ethische code aan zijn laars lappen zolang hij dat niet doet voor zijn eigen ego maar om een nog grotere schurk te ontmaskeren.

De journalist, zegt Joe Saltzman ? journalist en docent aan Annenberg ? in een interview met blogger Henry Jenkins, is sinds het begin van de twintigste eeuw een gemankeerde held. Weinig geliefd, met argwaan bekeken, maar gedoogd omdat hij het publieke belang zegt te dienen. Dat Saltzman het vooral over de Amerikaanse journalist heeft, die met muckraking grootgebracht werd, spreekt voor zich.

Het imago klopt niet met de werkelijkheid, niet nu en niet hier. Het heeft zich in eerste instantie gevormd in de jaren van de penny press, de naar roddel jagende Amerikaanse boulevardpers. En het is bijgesteld toen de journalistiek onderzoek ging doen; Woodward en Bernstein (All the president?s men) introduceerden een nieuw type, dat ? helaas ? weer minder dominant werd toen entertainment en televisie het begonnen te winnen van gedrukte media.

Maar het morsige imago past ook minder bij de Nederlandse journalist. In de halve eeuw van verzuilde kranten was de archetypische verslaggever ? althans in de beeldvorming ? eerder volgzaam dan brutaal, zij het soms inderdaad in kennelijke staat. Sinds pakweg 1966, niet toevallig het jaar waarin de School voor de Journalistiek in Utrecht begon, is hij zelfbewuster geworden, professioneler, en na enige tijd ook afhankelijker. Beter, zou je zeggen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomercollege | ‘Ik sla geen krant meer open’

Op de valreep nog even een kort zomercollege. Willem Middelkoop publicist, ondernemer en voormalig beurscommentator gelooft niet meer in de traditonele media. “Een krant blijft een grote gemene deler en mist daarom precies de kern” zo meent Middelkoop. Er zijn volgens hem inmiddels zoveel persvoorlichters dat pakweg 80% van alle informatie die je bereikt spin en propaganda is. De journalistieke wereld gaat volgens Middelkoop de komende jaren op zijn kop: het oude betaalmodel is failliet, er gaat een revolutie plaatsvinden.

Bekijk de volledige 90 minutes with Willem Middelkoop op Fictional Truth.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Harde kritiek op Wikileaks

Snoeiharde kritiek op Wikileaks en nu eens niet van het Pentagon, nee Reporters without Borders noemt in een open brief aan Wikileaks-voorman Julian Assange de actie om 92 duizend geheime documenten over de oorlog in Afghanistan ‘zomaar’ het internet op te slingeren uitermate onverantwoordelijk. Reporters without Borders is een organisatie die het opneemt voor journalisten en bloggers die waar ook ter wereld door overheden en machthebbers worden vervolgd, die weten waarover ze praten. Volgens Reporters without Borders brengt Wikileaks niet alleen het leven van de Afghanen die samenwerken met de coalitietroepen in gevaar maar ondermijnt ze ook nog eens de positie van journalisten. Wikileaks ontloopt haar journalistieke verantwoordelijkheid door informatie niet vooraf te filteren/selecteren, maar wenst wel (als een echt journalistiek medium) haar bronnen te kunnen beschermen? Uiteindelijk zullen de onzorgvuldige acties van Wikileaks leiden tot inperking van de vrijheden op het internet en meer tipgevers en journalisten zullen achter tralies belanden zo meent Reporters without Borders. Lees de open brief na de doorklik

Open brief aan Wikileaks-oprichter

Wiki de Leaking reageerde heel 2.0 via Twitter met een weinig professionele sneer “Reporters Sans Fact-checking Washington has issued some idiot statement, based on a bunch of quotes we never made.” en gaat, ondanks de waarschuwingen van het Pentagon, door met de voorbereidingen om nog eens duizenden documenten te openbaren.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie vertrouwt de journalist nog? (4)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Henk Blanken, adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het verscheen eerder op zijn eigen blog. Lees ook deel 1, deel 2 en deel 3.

Als argwaan de culturele norm is, hoe gaat vertrouwen in de pers dan nog een rol spelen? Ik geloof dat mediaconsumenten op enig moment weer keuzes zullen gaan maken die ten dele gebaseerd zijn op de zekerheid ? meer dan de sceptische aanname ? dat informatie klopt en opinies gezag hebben. Maar bovenal denk ik dat eerst nog een andere behoefte zal ontstaan: niets willen missen.

Onmogelijk kunnen we al het nieuws volgen. De Google-generatie vertrouwt er niet op dat de klassieke journalistiek de juiste selectie maakt ? ze hebben er althans geen geld voor over. Jongeren vertrouwen op hun netwerk, waarop ze vrijwel doorlopend mobiel zijn aangesloten. En ze weten dat ?breaking news? door oude en nieuwe media zo massaal wordt opgepikt dat ze het hoe dan ook meekrijgen (?Als het belangrijk genoeg is, vindt het mij wel?).

Maar er gaapt wel een gat. De Google-generatie filtert haar eigen nieuws, checkt nieuwssites als Nu.nl, scant koppen en zenders en sites, maar is van de weeromstuit als de dood nieuws te missen dat er tussendoor glipt. Nieuws dat zo klein is dat het onder de radar blijft, maar zo relevant voor die ene gebruiker dat hij het niet had willen missen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie vertrouwt de journalist nog? (3)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Henk Blanken, adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het verscheen eerder op zijn eigen blog. Lees ook deel 1 en deel 2.

Natuurlijk zat de CIA achter de aanslagen op de Twin Towers. De Mexicaanse griep is bedacht door een op winst beluste samenzwering van wetenschappers, overheid en farmaceutische industrie. Het hiv-virus is bewust verspreid om overbevolking tegen te gaan en de DSB-bank is over de rand van het bankroet geduwd door een old boys-network onder aanvoering van minister van Financiën Wouter Bos.

Complotdenkers zijn creatief. Dankzij internet zijn ze dat met talloze gelijkgestemden ook nog eens samen. Ze vinden elkaar in de echoputten van de netwerksamenleving. Hun theorieën zijn het product van constructief wantrouwen. Hun argwaan zwelt aan, langs soms verrassend originele denklijnen, gedreven door passie en onbehagen. Een rem zit er niet op, want niemand spreekt hen krachtig genoeg tegen.

In de 1.0 samenleving van massamedia en maatschappelijk middenveld, van polderend landsbestuur en zuilen, zou de pers de frustratie hebben gedempt, de fictie hebben ontmaskerd of ? veel waarschijnlijker ? hebben doodgezwegen, weggefilterd uit het nieuws als klinkklare onzin. Maar complotdenkers hechten minder waarde aan de journalistiek dan aan andere complotdenkers; de pers maakt in het beste geval deel uit van het complot.

Transactie
Het groeiend wantrouwen is een probleem voor de samenleving, niet alleen voor de pers. Sinds de industrialisatie van eind negentiende eeuw, sinds we in steden min of meer anoniem bij elkaar zijn gaan leven, hebben we andere mechanismen van vertrouwen moeten ontwikkelen. Familiebanden en clanstructuren voldoen niet meer. We hebben organisaties nodig ? een middenveld ? en delegeren ons bestuur aan politici die we vrijwel nooit meer persoonlijk kennen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende