Bevrijde brandhaard, @HSMPRESS en Dos $anto$

Deze week vanuit Afrika de pijn en verlossing van Timboektoe, Twitterlamme terroristen, een schatrijke presidentsdochter en op de tafel dansende Kaapverdianen. Ze zijn weg, maar with a bang. Tien maanden lang hadden aan Al Qaeda gelieerde godsdienstwaanzinnigen Timboektoe in hun greep. Maandag slaagden Franse en Malinese troepen erin de strijders uit de historische stad te verjagen, maar op weg naar de uitgang hadden de terroristen nog één laatste rattenactie in huis. Geheel volgens de gebruikelijke methode zetten ze de fik in een paar gebouwen waarin zich onbetaalbare cultuurschatten bevonden. Dát er weer oude teksten verloren zijn gegaan is zeker, maar er heerst onduidelijkheid over de vraag op welke schaal. Zo komen het Ahmed Baba-instituut en het University of Cape Town Timbouctou Manuscript Project met tegenstrijdige verklaringen. In een interessant essay stelt Eildert Mulder dat wie een manuscript verbrandt, in feite de schrijver ervan opnieuw doodt. Naast de rouw om het vergane erfgoed en de moord op de oude meesters is er, uiteraard, vreugde: de levenden leven en zijn vrij! De orde, die is nog niet hersteld: naar verluidt zijn plunderingen in volle gang.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.