Esthetische redenen tegen Kevin Spacey

door Clinton Peter Verdonschot (PhD, University of Essex) In een blogpost over het waarderen van kunst/films van moreel bezwaarlijke figuren, schrijft Kathleen Stock over haar liefde voor Woody Allen films zoals Annie Hall en Crimes and Misdemeanors. Ze vraagt zich af: waarom heb ik geen problemen om deze films te waarderen, terwijl ik erken dat Allen zelf een akelig persoon is en mogelijk zelfs een pedofiel? Ze beargumenteert dat ons inlevingsvermogen niet noodzakelijkerwijs geblokkeerd wordt, zolang maar de voorgestelde wereld van de film gescheiden kan worden van de persoonlijke overtuigingen van de artiest. Op grond hiervan, trekt Stock de wat snelle conclusie dat het geen esthetische reden is om kunstwerken te verwerpen simpelweg omdat ze gemaakt zijn door (of met medewerking van) moreel slechte personen. Neem het geval van Kevin Spacey: het lijkt me duidelijk dat Spacey moreel verwerpelijke dingen heeft gedaan. Er kunnen daarom morele of politieke redenen zijn om niet meer naar House of Cards te kijken (bijv. omdat je Spacey niet langer financieel wil ondersteunen). Maar zolang House of Cards niet zelf propaganda is voor seksueel misbruik, zijn er vooralsnog geen esthetische redenen om de serie te verwerpen, aldus Stock: even people with very bad characteristics can sometimes make and produce enjoyable, pleasant, good, true, or otherwise life-enhancing things.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Het nieuwe moorden

COLUMN - Ik heb de laatste aflevering van Game of Thrones nog niet gezien, dus wat dat betreft hoeft u niet bang te zijn voor eventuele spoilers. Maar als u ook niks wil weten over de afleveringen daarvoor, of over The Wire of House of Cards of Fargo, dan raad ik u aan niet verder te lezen. En datzelfde geldt voor als u de film Psycho nog niet hebt gezien, maar dat wel graag nog eens zou doen.

Waar ik het vandaag met u over wil hebben is de trend van het vermoorden van hoofdpersonen. Volgens mij is dat begonnen met de moord op Stringer Bell in seizoen 3 van The Wire. Ik weet het nog goed, het was een donderdagavond, ik zat op de bank. Ik had het zo niet verwacht dat zo’n belangrijk personage het loodje kon leggen, dat ik er drie dagen lang van slag van ben geweest. 

Een jaar of vijftig daarvoor liet Alfred Hitchcock na een minuutje of twintig zijn hoofdpersoon vermoorden in een moteldouche. Bioscoopbezoekers wisten niet wat ze meemaakten. Dit ging in tegen alle gangbare Hollywood-wetten.

Het trucje heeft weinig navolging gekregen. Maar nu komt het in de betere serie geregeld voor dat een belangrijk personage vroegtijdig het loodje legt. Game of Thrones heeft dit tot een kunst verheven. Het is elk seizoen niet zozeer de vraag of er een belangrijk personage aan zijn of haar eind komt, het is de vraag wie en hoe. De onthoofding van John Stark, The Red Wedding en The Purple Wedding: hoewel de voortekenen achteraf gezien overduidelijk waren, zag ik ze niet aankomen en schrok ik mij elke keer weer helemaal de pleuris. Kom daar maar eens om vandaag de dag.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.