Brighter Than A Thousand Suns (deel 2)

Vandaag precies 65 jaar geleden wierpen de Verenigde Staten op Nagasaki hun tweede atoombom af. Vorige week schreven we al over de geopolitieke en militair-strategische overwegingen die hieraan voorafgingen. Vandaag staan we stil bij de gevolgen van dit besluit voor de burgers van Hiroshima en Nagasaki. Hoe verging het hun? Dokter Marcel Junod, hoofd van de Rode Kruis delegatie in het Verrre Oosten, kwam als eerste buitenlandse arts op 8 september 1945 in Hiroshima aan. Hij beschreef zijn ervaringen in Soixante ans après, Le désastre de Hiroshima. In zijn rapport aan het Rode Kruis schrijft hij: The first signs of these effects were visible four miles or so from the bomb?s dropping point. The roofs looked denuded, as their tiles had been blown off by the blast. In places, the grass was bleached, as if dried; (...) At three miles from the bomb's epicentre, some houses had been flattened like cardboard. The roofs were completely caved in; the rafters stuck out all round. This was the familiar sight of cities destroyed by explosive bombs. At two and a half miles, there were only piles of beams and planks, but the stone houses seemed intact. At just over two miles from the town centre, all houses had been gutted by fire. All that remained was the outline of their foundations and heaps of rusty metal. This area looked like the towns of Tokyo, Osaka and Kobe, destroyed by incendiary bombs. At one mile or so everything had been torn apart, blasted and swept away as if by a supernatural power; houses and trees had disappeared.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brighter Than A Thousand Suns

Atoombom Hiroshima

Vandaag is het precies 65 jaar geleden dat de Amerikaanse atoombom Little Boy boven Hiroshima werd afgeworpen. Een tweede bom, genaamd Fat Man, vaagde amper drie dagen later de havenstad Nagasaki vrijwel weg van de aardbodem. Rond 15 minuten over 8 op de ochtend van 6 augustus 1945 explodeerde Little Boy op enkele honderden meters boven het centrum van Hiroshima. De explosie genereerde temperaturen tot 3900 graden en drukgolven met snelheden boven de 1000 km per uur. Naar schatting 70.000 inwoners van de stad werden gedood: velen van hen verbrand, verkoold en vervolgens verdampt, alles in een fractie van een seconde.

In totaal vonden bij de twee atoomexplosies in Hiroshima en Nagasaki zo’n 340.000 mensen de dood, ook nog jaren later als gevolg van de dodelijke radioactieve straling. Volgens de officiële verklaring waren de nucleaire verwoesting van Hiroshima en Nagasaki noodzakelijk voor een snelle beëindiging van de oorlog in de Stille Oceaan. De inzet van de atoombom zou in deze lezing juist een zegen zijn geweest, want ze voorkwam een langdurige voortslepende invasie die nog honderdduizenden slachtoffers zou hebben gekost. Dit is ook de strekking van de propagandafilm “A Tale of Two Cities”, waarvan je hier een fragment vindt. Deze voorstelling van zaken lijkt echter hogelijk onrealistisch, zoals natuurkundige en activist Arjun Makhijani in deze video betoogt.

In werkelijkheid probeerden de Japanse autoriteiten al sinds mei 1945 – vergeefs – achter de schermen een einde aan de oorlog te maken en hadden de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki nauwelijks invloed op het uiteindelijk verloop van de strijd. Onder meer de United States Strategic Bombing Survey concludeerde dit reeds in juli 1946:

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.