Ik kijk al tijden niet meer naar het journaal. Te veel Jip en Janneke, te eenvoudige representatie van de problemen. Nu is het natuurlijk moeilijk, een goed nieuwsbeeld te geven in items van een paar minuten, zeker als je niet de beschikking hebt over links om je kijkers de optie tot verdieping te geven.
Maar niet getreurd, het journaal is blijkbaar altijd bereid om haar bulletins nog iets eenvoudiger te maken, nog wat Jipper. Het is zelfs niet gewoon wenselijk, maar nodig. Want voor te veel mensen zijn de normale journaals lastig te volgen volgens Jan de Jong, de nieuwe NOS-directeur.
Wat een gelul. Allereerst moet je je afvragen of je je algemene programmering zo wil aanpassen dat de allerlaagst-opgeleiden er mee uit de voeten kunnen. Per definitie schoffeer je daarmee alle hoger opgeleiden mee die op dit moment ook naar dat programma kijken en dus in nog verder onder hun niveau aangesproken worden. En misschien schoffeer je er de lager opgeleiden zelf ook nog mee.
Want daarnaast, en dat is belangrijker, gaat de NOS waarschijnlijk niet slagen in haar opzet. In het onderwijs is precies dit concept uitgeprobeerd en blijkt het zelfs contraproductief te werken. De oorzaak? Onderschatting. Hoger opgeleiden schatten de capaciteiten van lager opgeleiden vaak te laag in. Volgens onderzoek veroorzaken kortere, eenvoudiger zinnen juist veel meer verwarring doordat de verbanden tussen de zinnen lastiger te zien zijn. Misschien dat het in combinatie met beeld anders is, maar ik betwijfel het.
Laat de NOS, in plaats van de journaals te tokkieficeren, eerst eens een gedegen onderzoek doen of lager opgeleiden inderdaad zoveel meer moeite hebben met het journaal. Ga daarbij af op hoeveel ze daadwerkelijk begrijpen, en niet op hoe moeilijk ze het ervaren. Want van een klein beetje harder moeten nadenken is nog nooit iemand doodgegaan.