Scholen lopen voor 300 miljoen euro risico op derivaten

Je zou denken dat ze bij de instellingen voor hoger onderwijs heel slim zijn. Toch verloren de instellingen gezamenlijk bijna 300 miljoen euro op hun derivaten. Al mag het geen verlies heten. Een op de drie instellingen in het hoger onderwijs maakt gebruik van derivaten. Voor veel instellingen is het de enige manier om risico's (van renteschommelingen) af te dekken en zodoende genoeg kapitaal aan te trekken. Het wordt echter vervelend als deze derivaten in waarde verminderen. Nu is dat precies het geval. De onderwijsinspectie heeft onderzoek gedaan naar de derivatenposities van alle MBO's, HBO's en universiteiten in Nederland. En het plaatje ziet er niet goed uit.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dominant geld

Geld domineert de wereld, maar wie of wat domineert het geld? Een poging om in stappen het grote geld in perspectief te plaatsen.

Grote getallen vliegen je om de oren de laatste tijd. Landen en banken krijgen honderden miljarden euro’s toegeschoven. Het voelt als een kaartenhuis waar iemand luciferstokjes gebruikt om te voorkomen dat het omvalt. Maar hoe groot is het kaartenhuis eigenlijk? Hier de resultaten mijn persoonlijke hinkstapsprongspeurtocht.

Laten we even beginnen met mijn invloed op de globale lolly-markt. Die is niet zo sterk meer sinds ik grotendeels van alle suikerproducten afgekickt ben. Ik waardeer deze op 5 euro per jaar:


Dat is natuurlijk heel bescheiden. Iets interessanter is al mijn inbreng in de goededoelenmarkt. Die stimuleer ik met zo’n 600 euro per jaar:

Wel beschouwd is mijn economische impact beperkt tot de bruikbare inkomsten die ik haal uit mijn werk. Afgerond maken we daar 75.000 euro per jaar van:

Dat valt natuurlijk in het niet bij de totale omzet van het bedrijf waar ik voor werk, toch al snel 5 miljoen euro per jaar:

Vergelijk je het echter met de begroting van de provincie waar we in gehuistvest zijn, is het wederom peanuts. Dan spreken we over minimaal 550 miljoen euro per jaar:

En dit alles leidt op nog grotere schaal weer tot 47 miljard aan loon- en inkomstenbelasting voor heel Nederland. Daar kan je al een investeerder voor wakker maken:

De internationale schuldenmarkt is nog interessanter. Alleen voor Nederland gezien hebben we al meer dan 2 biljoen aan schuld uitstaan. Nee, dat is niet de staatsschuld:

De totale schuldmarkt is overigens ongeveer 60 biljoen euro groot. Maar net iets groter dan de aandelenmarkt. En grofweg gelijk aan het wereldwijde GDP. Maar het is pas echt spannend als we naar de derivatenmarkt kijken. De waarde van de OTC-derivaten (de bulk) is grofweg 530 biljoen euro eind 2011.

En daarmee zijn we aan de basis van het kaartenhuis gekomen. Per aardbewoner staat er ongeveer 60.000 euro aan derivaten uit. Enige binding met de relevante economie (waarin je een brood en een mes kan kopen) ontbreekt. Maar het domineert wel ons leven. Kleine onzekerheden over bijvoorbeeld staatsschulden of winsten leveren grote schommelingen in waarde van de derivaten op, met alle bijbehorende reflexen.
Misschien is een jaarlijkse derivatentax van 0,1% geen slecht idee.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.