Dijsselbloem, de media en de ideologie van het grootkapitaal

De initiële berichtgeving rondom de uitspraken van Jeroen Dijsselbloem onthult hoezeer ons denken wordt bepaald door de belangen van de economische elite. De 'affaire Dijsselbloem' deed afgelopen week veel stof opwaaien. Minister Jeroen Dijsselbloem, in zijn capaciteit als voorzitter van de Eurogroep, had immers gewaagd te verkondigen dat doorsnee belastingbetalers niet langer automatisch worden aangeslagen om houders van grote, onverzekerde deposito's bij omvallende banken te ontzien. Zeg maar hoe het systeem nominaal hoort te werken. Met name in de Angelsaksische media was de reactie fel: Dijsselbloem kon het beste zo snel mogelijk wegens incompetentie worden ontslagen. Maar ook Nederlandse financiële 'goeroes' spraken schande van de notie dat renderend kapitaal niet onder alle omstandigheden op een bail out van de belastingbetaler kan rekenen (die in het eventuele rendement van de getroffen deposito's natuurlijk nooit zou meedelen). En hoewel later in de week positievere geluiden over Dijsselbloems uitspraken vielen te beluisteren, waren de eerste reacties toch overweldigend negatief.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Die spaardersheffing is zo gek nog niet

COLUMN - Cyprus accepteerde de spaardersheffing niet, terwijl daar daar best wat voor te zeggen is.

Alle ogen zijn gericht op Cyprus. Het eiland heeft maar een bbp-tje van 18 miljard euro, pakweg de provincie Friesland, maar het moet snel 17 miljard euro hebben om niet failliet te gaan. Even leek het alsof spaarders zouden gaan meebetalen aan de reddingsactie van de Cypriotische banken, en misschien ook wel de ‘kleine’ spaarders met minder dan 100.000 euro op de bank, die eigenlijk onder het depositogarantiestelsel zouden moeten vallen. Iedereen op Cyprus en daarbuiten schreeuwde moord en brand: een heilige belofte is gebroken! Spaargeld is nooit meer veilig! Het financiële systeem zal imploderen! Maar eigenlijk is zo’n spaardersheffing best eerlijk en beter dan andere financieringsbronnen. En dat depositogarantiestelsel moet een tandje terug.

Iedereen weet inmiddels dat Cyprus veel te afhankelijk is van haar topzware – 8 keer het bbp –  en malafide financiële sector. De sector levert veel geld op, meer dan het toerisme, maar het risico is navenant. Toen de twee grootse Cypriotische banken een lening aan Griekenland van 23 miljard euro moesten afstempelen, waren de rapen gaar.

Om de banken te redden en haar eigen tekorten aan te vullen, vroeg de Cypriotische regering 17 miljard euro aan de rest van de eurozone. Die wil maximaal 10 miljard geven, en onder voorwaarden: bezuinigen, de financiële sector halveren, de absurd lage vennootschapsbelasting wat omhoog, witwaspraktijken aanpakken. Maar ook: 5,8 miljard ophalen bij de spaarders. Want naar schatting is een derde van het in Cyprus gestalde geld van Russisch-dubieuze afkomst. Daar gaat de Europese belastingbetaler mooi niet voor opdraaien.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: ken yee (cc)

In de VS vallen om de haverklap banken om

ANALYSE - In de VS vallen om de haverklap banken om. En daar is het geld van klanten wel een stuk beter verzekerd dan in Nederland.

Als in Nederland een bank omvalt, is dat een gebeurtenis van formaat. In Amerika knippert nauwelijks iemand met zijn ogen. Op het hoogtepunt van de crisis, in 2010, vielen er 157 banken om. Vaak klein, soms middelgroot. De laatste twee jaren lijkt er meer rust te komen in de Amerikaanse financiële sector. Vorig jaar vielen konden ruim vijftig banken niet meer aan hun betalingsverplichtingen voldoen (zie kaart en grafiek beneden).

De VS hebben een lange geschiedenis van bankfalen. Wellicht dat daardoor ook de consument beter beschermd is.

Dashboard 1

Wanneer een Amerikaanse bank niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen, komt de Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) in actie. Deze instantie is in 1934 opgericht nadat duizenden banken failliet gingen en miljoenen klanten werden gedupeerd. Na jarenlange rust moest de FDIC in de jaren tachtig – ondermeer door de Savings & Loans-affaire – vaak in actie komen. Op het hoogtepunt, of liever gezegd dieptepunt, 1989 moesten ruim 500 bankfaillisementen afgewikkeld worden.

De Amerikaanse bankklant is voor 250.000 dollar verzekerd. En daar komt geen overheidsgeld aan te pas. Aangesloten banken (met 4500 instellingen ongeveer de helft van alle Amerikaanse banken) storten jaarlijks in een fonds dat tot nu toe altijd toereikend is gebleken om de schade te vergoeden. De FDIC claimt in ieder geval dat sinds haar oprichting nog bankklanten altijd hun verzekerde geld hebben teruggekregen.