Data-scepticisme

Wat vertellen data wel, en wat niet?  Stellen we data-analyses en visualisaties wel genoeg ter discussie, of zijn we een dergelijke manier van denken over data nog niet gewend? vraag Jelte Timmer, werkzaam bij het Rathenau Instituut, zich af. We vertrouwen graag op de kracht van data. Data maken dingen inzichtelijk en overtuigen veelal beter dan verhalen.  En met de opkomst van goedkope sensortechnologie is er over steeds meer dingen data beschikbaar. Hoewel ik zelf ook graag een verhaal kracht bij zet met mooie gegevens en gek ben op visualisaties, vraag ik me af waar data hun autoriteit vandaan halen. En of we er soms niet te makkelijk op vertrouwen. Kate Crawford waarschuwde laatst in een blog op Harvard Business Review voor de gevaren van data-fundamentalisme. Met data-fundamentalisme doelt zij op het onbetwiste vertrouwen in data dat zij steeds vaker tegenkomt. Het verzamelen, analyseren en visualiseren van gegevens is echter geen neutraal proces, stelt ze. In elke stap van dataverzameling tot aan datavisualisatie worden keuzes en interpretaties gemaakt, die beïnvloeden wat data uiteindelijk laat zien.

Geef je leven aan PinkRoccade

Als de overheid zelf niet al zoveel mogelijk data wilde verzamelen, dan fluisteren de commerciële adviseurs ze het wel in. Uiteraard zorgen ze er wel voor dat u niet te veel de stuipen op het lijf wordt gejaagd:

Het uitgangspunt van PinkRoccade Local Government is dat de burger baas is en blijft over zijn of haar eigen data. De burger kiest zelf welke data hij/zij deelt met bedrijven en de overheid.

Kijk en huiver over de toekomstvisie van PinkRoccade.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.