Kunst op Zondag | Frank Stella

Afgelopen vrijdag werd hij 87: Frank Stella, meester van minimalisme en puur abstract. In Nederland bekend van een reusachtige gebroken kruik. Wie in de laatste anderhalf jaar vanuit Harlingen naar Terschelling of Vlieland is overgestoken, heeft de enorme sculptuur wel gezien. Broken Jug, 2021 Dankzij inspanningen van Joop Mulder (oprichter Oerolfestival en culturele ontwikkelorganisatie  ‘Sense of Place’) heeft de gemeente Harlingen het beeld nu in bruikleen. Mulder heeft de installatie van het werk niet meer mogen meemaken. Hier een timelapse filmpje met het plaatsen van het werk. https://www.youtube.com/watch?v=Qi8jDYPjFIw De bruikleen kost de gemeente 10.000 euro per jaar, maar dat denkt de gemeente te kunnen dekken door het parkeertarief met een kwartje te verhogen. Daar kwam natuurlijk kritiek op van ‘eilandgangers’. Twee weken naar Vlieland werd ineens 3,50 euri duurder. Met die kritiek rekende een van de Harlingers af: “Ze veroorzaken meer overlast dan dat ze iets bijdragen aan de toeristische sector hier in Harlingen” (bron: Harlinger Courant, 26-2-2021) Een kleinere versie (zo’n 3 x 4 x meter) van de 14 meter hoge Harlinger kruik (waar deze 'eye of the beholder' meer een slakkenhuis in ziet) is in bezit van het Berardo Museum in Lissabon. The Broken Jug, 1999 Hoe anders van stijl is de kruik, vergleken met Stella’s andere werken voor de openbare ruimte. Even abstract, maar meer barok is dit fraai stuk junk-art in Luxemburg. Het steekt behoorlijk af tegen de strakke architectuur er om heen. Sarreguemines, 1993 Weer anders is de installatie van twee sculpturen, te zien geweest bij beeldenroute ArtZuid 2015 in Amsterdam. Inflated Star and Wooden Star, 2014 Verschillend maar herkenbaar? Zo verschillend zijn sculpturen zijn, zo verschillend zijn door de jaren heen ook zijn schilderijen, collages en grafische werken. Zou je bij zulk abstract werk, als je ze los van elkaar tegenkomt, zonder bijhangend verklarend bordje toch de hand van de meester herkennen? Concentric Square, 1966 Effingham II, 1966 Raqqa II, 1970 Hooloomooloo IV, 1994 Franks Stella in Nederland Bijna zou Nederland al veel eerder een groot, monumentaal werk van Stella kunnen hebben. Hij is gevraagd een ontwerp te maken voor een van de paviljoens van het Groninger Museum. Het ging niet door omdat de Groningers de teflon-tent te duur en niet veilig genoeg vonden. Stella wenste niets aan zijn ontwerp te veranderen. Einde verhaal (meer lezen? Kunstpuntgroningen en Trouw (1992. betaalmuur). Er zijn 20 werken van Frank Stella in Nederlandse musea. Op één na allemaal in depot. Het Stedelijk Museum Amsterdam heeft 13 uiteenlopende werken. Tot en met 16 mei is ‘Newstead Abbey’ nog te zien in de expositie ‘Everyday someday and other stories’. Museum Boijmans van Beuningen (Het Depot), Rotterdam - 2 werken: Marsamxett Harbour A1 en The Butcher Came and Slew the Ox. Van Abbemuseum, Eindhoven - 2 werken: Effingham I en Tuxedo Junction. Kunstmuseum,  Den Haag - 2 werken: Uzlany II en The Whale as a Dish. Museum No Hero, Delden -1 werk: WLID. Beste musea, ik daag u uit. Haal die werken uit de depots en hang ze in het gemeentemuseum Het Hannemahuis, Voorstraat 56, Harlingen (hee, een Voorstraat!). Geen 1 op 1 ontmoeting zoals men met het Rijksmuseum Amsterdam heeft afgesproken. Nee, gewoon die 20 werken ophangen tussen de oude klokken, in de kunsthandelkamer en de jeneverstokerij. Een uitdaging die te doen moet zijn. Wie pakt die op?

Foto: Maria Willems (cc)

Kunst op Zondag | Als je

Als je op het veld staat en de bal vraagt, dan moet je al wel weten
wat je ermee wilt gaan doen. Je bent ingeschakeld om nieuwe
kansen te scheppen. Dit is het begin van het echte leven. Je wilde
toch van betekenis zijn? Je had zelfs afgezegd voor een feest,
dat werd je niet in dank afgenomen, maar redelijkheid wordt als
niet als een extreem standpunt gezien. Je wilde blijkbaar niet
sociaal acceptabel overkomen. Het ontbrak je aan een
afwikkelbaar scenario en aan inzicht. Maar zeg dat maar ‘ns.
De gebeurtenissen spelen zich nu overal af. Je kon er zo geen
verslag van doen, want je zag ineens twee keer zoveel als normaal.
De structuur was zoek, reclames leken ineens het echte nieuws
te hebben vervangen. Er was een maalstroom van waarheden,
het bleek: men wist niets uit het eigen verleden. Er was behoefte
aan geschiedenis. Er was een belofte die je moest inlossen.
er lag een stapel onbeantwoorde e-mails op je te wachten.
Maar eerst moet de hond er nog uit.

Collage met votieflampje

Collages: Maria Willems

                                                                                                    *****

Dit gedicht, deze tekst, deze woorden zijn niet van mij. Nou kan een wijsneus natuurlijk opmerken dat woorden nooit van iemand kunnen zijn, woorden zijn van iedereen, en dat klopt. Je kunt hoogstens geestelijk  eigenaar zijn van de specifieke volgorde waarin je de woorden hebt gezet.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.