Is empathie voor apen een bewuste keuze of een geautomatiseerd proces? En hoe zit dat dan eigenlijk bij de mens? En wat is eigenlijk het nut van empathie? Prof. dr. Frans de Waal is een graag geziene gast bij Studium Generale. Hij laat zich niet meevoeren door de 'onderzoekswaan van de dag' en schrikt er niet voor terug om baanbrekende hypotheses op te stellen. Zo was hij één van de eersten die durfde te stellen dat mensen en apen overeenkomen qua gedrag. Maar waarin lijken wij dan precies op elkaar? De Waal heeft met zijn onderzoeken aangetoond dat mensapen een vorm van empathie kennen. Hij voerde een aantal spraakmakende experimenten uit. Een aspect van deze empathie is bijvoorbeeld het kopiëren van lichaamsgedrag. De Waal en zijn onderzoeksgroep toonden aan mensapen filmpjes van gapende apen, en die werkten op hen aanstekelijk.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Mensapen zijn veel sterker dan mensen. Antropoloog en bioloog Alan Walker denkt dat het niet ligt aan de hoeveelheid spieren maar aan de manier waarop we ze gebruiken (Noorderlog). Mensen zijn te verfijnd om hun spieren in één keer keihard aan te spannen. Tijdens de evolutie boette brute spierkracht in toen onze verfijnde motoriek zich verder ontwikkelde. Mensen hebben meer motorische zenuwen. Het nadeel van die verfijning is, dat het lastiger is om alle spiervezels tegelijk in te zetten. Daarom zijn wij veel slapper.
Twee jaar terug kreeg ik een rondleiding bij stichting AAP langs niet voor het publiek toegankelijke verblijven met chimpansees. Deze dieren reageren veel feller op bezoekers, niet in de laatste plaats door hun trauma dat ze hebben opgelopen voordat ze werden opgevangen. Ik was onder de indruk van de kracht waarmee de chimpansees zich tegen de hekken aan gooien om mij te imponeren. Directeur David van Gennep vertelde erbij dat als zo’n mensaap je te pakken krijgt hij je met gemak aan stukken scheurt. Hun pijnbeleving is ook anders vertelde hij. Van Gennep heeft wel eens een chimpansee gezien die een vinger verloor, het dier stak rustig het bloedende stompje in z’n mond. Mensen zouden het in zo’n geval uitschreeuwen van de pijn.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
“Ik zag eens een chimpansee een kwartier lang naar een bijzonder mooie zonsondergang staren, de veranderende kleuren bekijkend, [en vervolgens] naar het bos terugkeren zonder een papaya mee te nemen voor het avondeten.”
Gisteren werd bekend dat
Beroering in het Sanaga-Yong Chimpanzee Rescue Center in Kameroen als de ruim veertig jaar oude Dorothy is overleden, bovenaan klikken bij National Geographic Visions of Earth. Bijpassende muzikale begeleiding: Monkey Gone To Heaven.