Surveillance loont. Minister Opstelten (Veiligheid & Justitie) lanceerde onlangs zijn voorstel om Automated Number Plate Recogntion (ANPR) aanzienlijk uit te breiden. Camera’s met ANPR-software scannen kentekens om die langs verschillende opsporingslijsten en zwarte lijsten te leggen. Het voorstel heeft hem vanavond terecht een Big Brother Award opgeleverd.
Maar ANPR levert ook de staatskas een leuk zakcentje op. Onze Steeph vond in de begroting van 2014 een bedrag van drie miljoen euro ingeboekt. Niet als kosten, maar als opbrengsten. Met ANPR kun je makkelijker controleren. Aangezien de plannen erin voorzien om het systeem landelijk uit te rollen en mogelijk ook camera’s van het ministerie van Infrastructuur in te zetten, wordt continu overal iedereen gecontroleerd.
In Engeland boekte de politie hiermee veel succes. Alleen al in 2008 haalde de Engelse politie 185.000 onverzekerde auto’s van de weg met behulp van ANPR. Dat is veel, maar nog niets vergeleken met de hoeveelheid reisbewegingen die dagelijks in een database worden gestopt (en worden bewaard), namelijk 10 tot 14 miljoen. Per dag.
Die gegevens staan in een centraal systeem, waar verschillende veiligheids- en opsporingsdiensten kunnen bijhouden. Ook, zo blijkt, kunnen inzittenden vaak ook geïdentificeerd worden. Dat was niet de bedoeling, maar is wel handig.
De Nederlandse politie ziet zoiets ook wel zitten. In het Acht Uur Journaal vertelt de politie dat voortaan alle politie-auto’s met ANPR worden uitgerust. Ook wordt er gedacht om een stichting op te richten waar verschillende belanghebbenden – Belastingdienst, AIVD, politie – de reisbewegingen kunnen raadplegen.
Dat is een interessante bak met gegevens. Met zoveel reisbewegingen kun je patronen herkennen en op termijn dus afwijkingen van die patronen zien. Wie zich niet aan zijn gebruikelijke patroon houdt, valt op en kan eventueel extra gecontroleerd worden.
Het zal Opstelten sieren als hij de award in ontvangst neemt en een serieuze discussie aangaat over de grenzen van ANPR. In Engeland is die discussie inmiddels op gang gekomen. De conservatieve collega van Opstelten heeft zojuist een document gepubliceerd waarmee een start wordt gemaakt om de wildgroei van ANPR (en cameratoezicht in het algemeen) te beperken. Wat klein begon is in Engeland een oncontroleerbaar monster geworden. Het voorstel spreekt van een scherpere controle op welke informatie wordt verzameld, diversificatie van de bewaartermijnen – sommige termijnen, bijvoorbeeld voor onverdachte auto’s terugschroeven – en een wettelijke inkadering van cameratoezicht, want dat ontbreekt. Overigens geldt dat in zekere mate ook voor Nederland, waar cameratoezicht onder verschillende wetten valt, afhankelijk van wie het toezicht uitvoert (Wet bescherming persoonsgegevens, Wet politiegegevens en de Gemeentewet).
ANPR wordt in Nederland nog beperkt toegepast, maar het is duidelijk dat er grote druk bestaat om het enorm uit te breiden. De jury van de Big Brother Awards verbaast zich er terecht over dat de VVD zo stil is nu, zeker gezien het eerdere verzet tegen het ‘spionagekastje’ van het rekeningrijden. ANPR is in wezen niet anders.
Tijd dus voor Opstelten om iets met deze signalen te doen. Surveillance loont, maar de kosten kunnen vreselijk hoog zijn.
Reacties (25)
Ik kan er niet mee zitten als mijn nummerplaatje in een database zit. Wat is daar zo erg aan?
@Anton: Doe dan gelijk ook maar even je bankrekeningnummers en pincodes zeggen.
Maar dat even terzijde. Laten we de discussie zuiver houden.
Vind jij dat de overheid in het kader van opsporing en strafvervolging gegevens van alle burgers preventief moet vastleggen? Dus ook van die 99,99% onschuldige burgers?
En zo ja, hoe strookt dat met het rechtsprincipe dat er alleen onderzoek naar je plaats vindt als er grond is voor een verdenking?
En zo ja, welke gegevens mag de overheid dan allemaal van je vastleggen?
En zo ja, hoe weet je zeker dat de gegevens alleen maar gebruikt worden voor de doelen die de overheid aangeeft?
@Steeph; Het is onprettig, maar onontkoombaar. En dat blijkt wel uit het feit dat door alle wisselingen van de wacht heen, de laatste pak ‘m beet twintig jaar, alle regeringen consequent zijn doorgegaan met het doorvoeren van deze veranderingen. Of het nou CDA is of VVD, PvdA, CU of D’66, allemaal doen ze mooi blaten in verkiezingstijd, en vervolgens braaf wat hun ambtenaren zeggen als ze in het pluche zitten.
Het is net zoiets als klimaatverandering. Je kunt het beter accepteren en je tegen de gevolgen wapenen, dan proberen om de oorzaken weg te nemen. En dan heeft dit tenminste nog voordelen.
@Steeph Als je tot die onschuldige 99,99% behoord, wat maakt het jou dan uit dat je nummerplaatje in een database staat. Steeph reedt op 8 maart op de A2 van Amsterdam naar Utrecht so what?
Ze gaan pas onderzoek doen als je op de een of ander manier opvalt, dan is er grond voor verdenking. 99,99% zijn dus ‘dode’ gegevens waar nooit wat mee gebeurd.
Gegevens die helpen bij opsporing. DNA van iedereen die in 0031 rondloopt zou ik mee beginnen.
Dat weet je niet.
En daar ga je dus de mist in Anton. Men denkt altijd dat die gegevens niet gebruikt wordt. Je gegevens worden continu gebruikt, namelijk in profilering. Aan de hand van die gegevens worden profielen gemaakt, ook van jou. Je staat niet alleen bekend als zijnde Anton die daar en daar reed. Je staat bekend als Anton die zo en zoveel afwijkt van deze drempelwaarde. Dit soort systemen zijn op kansberekening gebaseerd. Nul kans bestaat niet meer in de risicosamenleving.
De UK hangt trouwens vol met ANPR. Daar is een nieuw fenomeen ontstaan, namelijk car cloning. Criminelen jatten je nummerplaten en de politie komt bij jou terecht. Het probleem van dit soort systemen is dat het de bewijslast omdraait. Het systeem zegt het. Jij mag bewijzen dat het systeem er naast zit.
Hupsakee, een paar grondrechten die even opzij geshoven worden:
– onschuldig tot het tegendeel bewezen is
– alleen een politieonderzoek aan je broek als je verdacht bent van een feit
Hoe zou je het trouwens vinden als al die camera’s vervangen worden door bromsnorren die langs de kant van de weg een aantekening maken. Feitelijk gebeurt hetzelfde, alleen nu merk je er niets van.
@4:
Police whistleblowers also claim that intelligence stored on the national Automatic Number Plate Recognition (ANPR) database is “at least 30 per cent inaccurate”, which has led to the wrongful arrest of innocent motorists and the seizure of their cars.
http://www.independent.co.uk/news/uk/crime/the-laughing-policemen-inaccurate-data-boosts-arrest-rate-1870416.html
@3,4
Zodat de buurman die toevallig werkt bij de “instantie die toegang heeft tot die gegevens” even mijn info kan opzoeken? Of omgekocht kan worden voor die gegevens? Of dat het systeem gehacked kan worden, of de helft van de gegevens in een laptop of USB stick op straat gevonden kan worden?
Of misschien hebben we over 10, 20, 40, 50 jaar wel een andere overheid welke het niet zo nauw neemt met sommige onderdelen van de rechtstaat. Lekker handig als je dan alvast het mechanisme om iedereen te controleren hebt gemaakt, omdat het zo lekker makkelijk is.
Wat dacht je van luie opsporingsambtenaren? Die niet langer daadwerkelijk bezig zijn om een misdaad op te lossen, maar alleen maar constant gegevens door eindeloze databases halen om zo maar een schuldige te vinden? Of het feit dat er ongetwijfeld mensen een omweg zullen vinden, zoals nu gebeurt met het afgeven van valse vingerafdrukken?
Hoe zit het met false positives? DNA is niet uniek, een test kan een fout opleveren. Een foto kan niet duidelijk zijn. Hoe verhoud zich dat met opsporingsambtenaren die zich blindstaren op zulke faalbare technische hulpmiddelen?
Daarnaast, wat zegt dit over ons? Wie willen wij zijn als maatschappij? Als mensen? Zijn wij vrije individuen die een maatschappelijk contract aangaan en uit collectiviteit veiligheid en voordeel halen, of worden wij een speciaal soort vee? Iedere handeling vastgelegd om geanalyseerd te worden? Onderdeeltjes in de grote machine van de maatschappij? Wat gebeurt er als je iets anders wil? Zoals je nu al in sommige gebieden niet meer met een strippenkaart kan reizen, of niet meer contant kan betalen?
De mens heeft een verantwoordelijkheid aan de maatschappij, zeker. Maar laten we de verantwoordelijkheid van de maatschappij aan de mens niet vergeten. De maatschappij is er om ons te dienen, niet andersom!
@Arjan; Hoho ik ben tegen! Ik heb alleen de euvele moed om aan te geven dat er ook voordelen zijn. Moet je niet doen op Sargasso, weet ik.
@KJ #3: Dat kwam vooral door gebrek aan een tegengeluid.
@Anton #4: Je geeft geen antwoord op mijn vragen. Begin daar eerst eens mee, dan zien we van daar wel verder.
Je moet net naar de hoeren gaan of met de minnares in de auto rijden. Kunnen de mensen met toegang tot dat systeem je lekker chanteren. Weet je nog welke taferelen er over de kussende politici in de fietshok en het feit dat Oudkerk naar de hoeren ging?
@5 Da’s waar die gegevens worden wel gebruikt. Blijf ik toch zitten met de vraag of dat erg is. Dat criminelen je platen kunnen jatten is een tijdje zo geweest, tegenwoordig zijn ze uniek dus dat probleem zie ik niet. Je doet het nu net voorkomen alsof je kan worden veroordeeld op alleen wat informatie uit een of ander systeem. Dat is natuurlijk een grote overdrijving. Dat zo’n systeem feilloos zal zijn kun je niet garanderen maar dat geldt voor alles. Dat het help bij de opsporing is zeker, blijft dus een kosten baten verhaal. Die bromsnor die alles noteert, is dat niet de wijkagent die de boel in de gaten houdt?
@9 Antwoorden staan in #4.
@Anton: Ah, door het taalgebruik op het verkeerde been gezet.
Ja, het maakt mij wat uit. Als ik niets misdaan heb, hoeft niemand te weten wat ik doe, laat staan dat ze het bewaren. Maakt het uit dat ze weten dat ik om kwart over drie de wasmachine aanzet? Ja, dat maakt uit. Dat is namelijk mijn leven. Daar heeft de Staat niets mee te maken.
En het is ook niet wenselijk omdat ze gegevens nu misschien voor bepaalde doeleinden gebruiken, maar later wat anders bedenken. En dat gebeurt keer op keer.
Nee, ze hebben al onderzoek gedaan want ze hebben de gegevens opgeslagen. Iedereen is dus op voorhand verdacht. Als ik namelijk niet verdacht zou zijn, zouden ze niets van mij mogen weten.
Nog meer? DNA, zeker weten? Ook al is bekend dat ook daar 3% false positives mee ontstaan?
Ik weet het wel, ze gebruiken het voor andere zaken. Zoals ze nu ov-chipknip gegevens van studenten gebruiken om te onderzoeken of ze misschien niet de verkeerde beurs aanvragen (ergens anders wonen dan ze aangeven). Valt ook weer goed te praten, natuurlijk.
Andere vraag. Sta je er nog steeds achter als blijkt dat met alle opslag van alle kentekens er op jaarbasis maar 2 extra boeven gevangen worden (en heel veel verkeersboetes geind worden waarschijnlijk)?
Anton, idd de kans is niet zo vreselijk groot dat er iets mis mee gaat. Het probleem is dat als het misgaat, het gruwelijk misgaat. Ken je het verhaal van Ron Kowsoleea? Id-fraude veroorzaakte fouten in het politiesysteem die de politie er zelf niet uit kan krijgen vanwege decentrale systemen die iedere 24 uur synchroniseren. Daardoor werd hij continu aan de kant van de weg gezet, bij schiphol tegengehouden, inval van de FIOD. Als er fouten worden gemaakt, word je afhankelijk van procedures van de overheid. Dat betekent dat je al snel in een kafkaesk web belandt.
Daar komt bij dat de overheid hier helemaal niet transparant over is. De plannen zijn al jaren oud en het kostte mij meer dan een jaar om een simpel projectplan boven tafel te krijgen. Nu wordt het min of meer als voldongen feit gepresenteerd, terwijl je toch eerst een maatschappelijk debat over dit soort systemen kan voeren. Net als met EPD. Je kunt het wel afschieten, maar wil jij verantwoordelijk zijn voor de ‘desinvestering’ (in het geval van EPD 300 miljoen).
Iemand die niet transparant is over zijn motieven en over zijn praktijken moet je niet vertrouwen.
http://www.youtube.com/watch?v=GNAHjsAnTd4
@11 Dat je die registratie niet moet willen blijkt alleen al uit het feit dat, wanneer je eenmaal als verdachte in justitiële systemen staat, het onmogelijk is er nog uit te komen. Was laatst nog een schrijnend voorbeeld van op tv (edit: het voorbeeld dat Dimitri geeft).
Ik dacht dat privacy, de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, een grondrecht was, waarbij je als individu het recht had om met rust gelaten te worden door zowel bedrijven als overheden, nu en in de toekomst
Niet alleen wat wordt vastgelegd en geregistreerd staat centraal. Wat ook van belang is te weten of de personen die deze gegevens vast (laten) leggen, raadplegen, interpreteren en (her)gebruiken daarmee wel te vertrouwen zijn. Begrijpen ze überhaupt wel wat ze vast leggen, zijn ze in staat deze enorme hoeveelheid gegevens op de juiste manier te interpreteren. Zijn ze in voldoende mate te controleren.
Gegevens zelf leiden vaak een eigen en onverwacht leven. Op het moment van registratie hebben ze vanwege de context waarin ze zijn vastgelegd een bepaalde betekenis. In een andere context verandert die betekenis. Maar die context kan ook onverwachts veranderen. Dit kan door het vergelijken met gegevens vastgelegd in een totaal andere context. Ook maatschappelijke veranderingen kunnen gevolgen hebben voor de manier waarop tegen gegevens aangekeken kan worden. Een positieve betekenis kan zomaar veranderen in iets negatiefs.
Nederland heeft een voorbeeld gehad dat we kennelijk graag willen vergeten of niet meer willen weten, het bevolkingsregister, ontwikkeld door een technocraat, ingevoerd in 1936, een perfect administratief instrument, voor een regime wat niemand in die tijd had verwacht of zich had kunnen voorstellen.
– Informatie over het bevolkingsregister
– De ontwikkelaar Jakobus Lambertus Lentz
“Meaning is context-bound, but context is boundless.”
Let op context is een ruim begrip. Bij context gaat het om de reden waarom gegevens worden geregistreerd en de horizon van degene die ze gebruikt. Het betreft dus de gezichtspunten, zowel de objectieve en subjectieve, van bijvoorbeeld de registreerders, de geregistreerden, de raadplegers, de toeschouwers enz. enz.
De context waarin een gegeven is ontstaan is een momentopname. De contexten waarin gegevens worden gebruikt en hergebruikt veranderen constant, deze zijn niet statisch maar dynamisch.
@Anton Als je nou even zo vriendelijk zou willen zijn een overzicht te geven van je dure bezittingen, dan bel ik de beheerder van die database wel even om te achterhalen wanneer het schikt dat ik ze op kom halen. Als je wil laat ik hem meteen even kijken waar je vrouw iedere woensdagavond heen gaat. Wat is het kenteken van haar auto?
Dat soort dingen. Je bent kortzichtig.
@17 Helaas, de bescherming die de grondrechten ons bieden zijn alleen ten opzichte van de overheid. Bedrijven hebben alleen iets met privacywetgeving te maken wanneer die daar expliciet voor bedoeld is.
Dat is een van de gevaren/voordelen van het uitbesteden van registratie of handhaving mechanismen aan private partijen. Het voordeel van het filteren van het internet bij de providers te leggen, is dat je niets te maken hebt met de censuurwetgeving. De providers zijn immers private partijen die niet gedwongen kunnen worden om bepaalde websites aan te bieden. De facto is het natuurlijk wel overheidscensuur.
Ik weet niet of het oprichten van een stichting om de ANPR-gegevens in onder te brengen, een zelfde sluiproute om wettelijke bepalingen heen biedt. (OT) Ik weet wel dat ik heel wantrouwig wordt van een overheid die misbruik maakt van mazen in wetten in plaats van ze te repareren. Wie weet krijgen we ooit nog een betekenisvolle scheiding tussen de wetgevende en uitvoerende machten. (/OT)
@14 Nee, de casus ken ik niet. Maar wat hij demonstreert is dat de rechtspositie van de burger met betrekking tot het opschonen van fouten moet worden verstevigd. Ik zie er nog steeds geen argument in om dan maar geen gegevens te verzamelen.
Het werkpaard van onze opsporing en rechtspraak is de getuige verklaring. Getuigen verklaringen zijn notoir onbetrouwbaar ik heb wat dat betreft meer fiducie in technisch bewijs. Dus @14 ja ook in DNA, daar zijn we al zover dat we een kwantitatieve betrouwbaarheidsmarge kunnen opgeven.
Het sterkste argument tegen verzamelen wat ik tot nu toe heb gehoord is dat de overheid die data gaat gebruiken voordat er sprake is van verdenking, eerste punt @5. In eerste instantie schaal ik dat op dezelfde manier in als de wijkagent die zijn pappenheimers kent. Of ik dit geanonimiseerde en geautomatiseerde systeem als wijkagent 2.0 kan beschouwen weet ik nog niet.
@Anton; Nee, de ‘burden of proof’ ligt aan de andere kant. Mensen die gegevens verzamelen moeten redenen verzinnen waarom ze dat *wel* doen. Dat deden ze namelijk eerst niet.
Ik heb het al eens eerder gezegd en ik blijf het herhalen, want ik haat hypocrisie: Voor de VVD (en hun stemmers) is de privacy altijd het enige (en ook zeer juiste) tegenargument tegen rekeningrijden geweest. Als ik google lukt het me vast ook wel om commenter @1 of @3 in de krochten van de internet-comments terug te vinden met dit argument tegen rekeningrijden.
Nu blijkt maar weer eens hoe belangrijk ze de privacy écht vinden, en hoe ongefundeerd de auto altijd vrij baan moet hebben. No matter what…
@Maggi; Jezus, nu voor de tweede keer: ik ben tegen! Ik wijs alleen op het feit dat *iedere* partij die ooit regerings-macht heeft gehad in deze ontwikkelingen een aandeel heeft, en dat er ook een klein voordeeltje is. En als je hypocrieten mbt. privacy zoekt, ben je beter hier uit.
Maar nuance gaat verloren op het web, ik weet het.
@7 Arjan:
“Zodat de buurman die toevallig werkt bij de “instantie die toegang heeft tot die gegevens” even mijn info kan opzoeken? Of omgekocht kan worden voor die gegevens?”
en
@10 Mihai Martoiu Ticu:
“Je moet net naar de hoeren gaan of met de minnares in de auto rijden. Kunnen de mensen met toegang tot dat systeem je lekker chanteren.”
Jullie zijn niet goed in je hoofd.
Google eens op E-call , dat is het nieuwe toverkastje wat elke automobilist (verplicht) gaat volgen.
( Uiteraard op afstand uitluisterbaar ! )
Op Youtube staat een ‘mooi’ reclame filmpje.
En nog beter , het is voor uw eigen veiligheid !
Kwestie van ‘slimme’ marketing.
Welk bedrijf mag het kastje leveren ?
De firma NXP , die ook het rekeningrijdenkastje had ontworpen !!
De firma NXP leverde ook de chip in de OV-pas en zorgt ervoor dat U en de toekomstige generaties nergens meer anoniem kunnen reizen !