Hoewel de meeste liedjes gaan over de liefde, wordt ook vaak gezongen over dorpen, steden, landen, rivieren en bergen. Michiel Maas gaat op zoek naar de plaats achter deze muzikale beschrijvingen. Benieuwd naar de achtergronden van uw favoriete plaat? Stuur uw tips voor een geoplaat naar [email protected]
Dearest Darling
I had to write to say that I won’t be home anymore
Cause something happened to me while I was driving home
and I’m not the same anymore
Oh I was only 24 hours from Tulsa
only one day away from your arms
Gene Pitney – 24 hours from Tulsa (1963)
“Kunnen we niet een stukje krijgen over 24 hours from Tulsa”, vroeg een Sargasso-lezer me bij de vorige Geoplaat. Een goed idee. Ik had me al eens eerder verbaasd over de vreemde geografische verwijzingen in de liedjes van Burt Bacharach.
Nou is er met die liedjes iets geks aan de hand. Vroeger zou ik nooit hebben durven toegeven – en wist ik ook niet eens – dat de sentimentele popsongs van Bacharach eigenlijk heel mooi zijn. Met de jaren komt het sentiment, zullen we maar zeggen. Bovendien blijken zijn ogenschijnlijk oppervlakkige liedjes altijd een dubbele laag te bevatten. En kom daar in deze tijd van plat vermaak en simpele macho-retoriek nog maar eens om. Inmiddels vind ik ze meestal prachtig. Wat nog niet betekent dat ik naar de platenzaak ren om “Trijntje Oosterhuis zingt Bacharach” te kopen.
“Make it easy on yourself” is een mooi voorbeeld: de verliefde hoofdpersoon roept het vreemdgaande object van zijn liefde op om de relatie te beëindigen, omdat die niet kan aanzien dat zijn geliefde het zichzelf te moeilijk maakt.
“Anyone who had a heart” is ook zo’n voorbeeld van een ongewone manier om je hartezeer en eenzaamheid met de wereld te delen. Maar om eerlijk te zijn, “close to you” blijft me nog steeds te zoet. Hoewel het waaaaahaahahaaaaa-koortje aan het eind weer een uitstekende vondst is.
Bacharach schreef die teksten overigens niet zelf. Dat deed Hal David, een tekstschrijver uit New York voor bijna al zijn liedjes. Ook “24 hours from Tulsa” is van hem.
Even de korte samenvatting: man (of vrouw – het ligt eraan wie het zingt) is bijna thuis, maar ontmoet net de dag voor hij zijn geliefde weer ziet een ander in een motel, en vertelt zijn ex-geliefde dat hij de laatste etappe van zijn reis niet meer zal maken.
Maar waar was dat motel dan precies? In het liedje lijkt het alsof het vlakbij Tulsa was. Nou is Amerika een groot land, maar zo groot is het ook weer niet. Only 24 uur van Tulsa, Oklahoma, een stad in het midwesten dus, kan naar heel wat bestemmingen verwijzen. Chicago is een dagreis per auto, of Atlanta, Denver, New Orleans, La Vegas. Kortom, 24 uur is nog steeds een roteind weg van Tulsa.
Je vraagt je af of Hal David wel eens een atlas heeft opengeslagen. De enige stad die een beetje bij Tulsa in de buurt ligt is Kansas City. Toevallig de geboorteplaats van Burt Bacharach. Burt had David dus best kunnen verbeteren, maar kennelijk kon hij wel leven met de tekst. Het bekt natuurlijk ook lekkerder dan “Two Hours from Tulsa”.
Ook de hoofdpersonen in Hal Davids teksten zijn niet erg geografisch behept. Neem nou bijvoorbeeld de mislukte filmster in “Do you know the way to San Jose” die na een poging het in Hollywood te maken terug wil naar haar geboorteplaats.
Do you know the way to San Jose
I’ve been away so long
I may go wrong and lose my way
Kom op zeg! Iedereen kent de weg naar San Jose vanuit Los Angeles. Je neemt de highway noord en je komt er vanzelf langs. Als je in San Francisco komt, ben je te ver doorgereden.
You can really breathe in San Jose
They’ve got a lot of space.
There’ll be a place where I can stay
I was born and raised in San Jose
I’m going back to find some peace of mind in San Jose.
Uit het liedje lijkt het alsof San Jose rustig, dorps en overzichtelijk is. Een soort anti-LA. Maar niks is minder waar. In de jaren negentig trok de stad meer gelukszoekers dan Los Angeles, omdat San Jose de zelfverklaarde hoofdstad is van Silicon Valley, waar nog steeds de hoofdkantoren staan van honderden ict- en internetmultinationals. Maar dat kon Hal David nog niet weten, in 1968.
Reacties (9)
By the time we get to Phoenix ligt Vol. 2 wellicht ook in de rekken :
http://www.acerecords.co.uk/content.php?page_id=59&release=7802
How very very dare you! niet in superlatieven over Burt & Hal te schrijven !?! David z’n psychotopografie is m.i. net geniaal in al z’n eenvoud. Mythischer, en zo hoort het. Bijvoorbeeld : iemand die down in the dumps is in Tinseltown, die eigenlijk al voorbij dat punt is van “I may go wrong and lose my way” en voor wie “peace of mind” een beleefde manier is om tgo. z’n barfly gesprekspartner (if any) de diepte van z’n wanhoop te verbergen … dié heeft al even vanzelfsprekend een idyllische herinnering aan de jaren die nog gelukkig waren, en verkleurt zo ook z’n herinnering aan San José. Voelt zich ook dermate lost dat nu net dat zelfs dat zeer evidente baantje niet meer wordt gevonden. Het Noorden kwijt en het hart gebroken, to & fro …
Die ’24 hours away’ slaat volgens mij niet op de afstand, maar het feit dat hij nu een hele dag en nacht doorbrengt met een ander. En beter nu alsnog die liedjes mooi vinden dan nooit. Zelf was ik als jongetje al gek op deze liedjes. Zo was ik als 7-jarige al dol op Dave Berry’s Strange Effect. Ach, vele jaren later kwam ik erachter dat dat liedje van Ray Davis was, dus zo raar was het niet dat ik dat toen al mooi vond.
Is het Bacharach jaar in Mokum of andere plaatsen die veel hipper zijn dan waar ik kom ofzo ? De Volkskrant had laatst ook al zo’n CD-box. Nou dan weet je wel: dan zit Felix Rottenberg ook met z’n dikke togus naar Burtje te luisteren op z’n dakterras.
Voilà, zoals #3 zegt, da’s allemaal psychologisch décor.
Overigens nog ivm “Dionnes kijk op relaatsies”: zie zeker haar geweldige late parel “How can I tell him” (1975) niet over het hoofd. Courtesy Jerry Ragovoy (klikmelink).
@3: Nah, het slaat ook op de afstand. Een motel neem je niet als je met doorkarren in een paar uur thuis bent. Maar precies 24 uur doorijden is het ook niet, immers hoort de overnachting ook bij de tijdsafstand. Ergens dus zo’n 8 á 10 uur rijden van Tulsa schat ik zo.
Goh, dus de weg naar San Jose is eigenlijk heel makkelijk te vinden, maar toch moeilijk te gaan.
Zou het poëtisch zijn ofzo?
Het Mythische Landschap …
dank!