De strengere maatregelen die Rutte vanavond gaat aankondigen hebben alles te maken met een krap ziekenhuissysteem, schrijft de NRC vandaag. Hoe kan het dat ziekenhuizen nu alweer te weinig bedden hebben voor coronapatiënten? „We hebben weinig flexibiliteit.” Wim van Harten, directeur van het Arnhemse Rijnstate Ziekenhuis zegt:
„Zorgverzekeraars kopen scherp in en dat maakt het onmogelijk om buffers, lege kamers en extra bedden met personeel, aan te houden. We hebben weinig flexibiliteit om uit te breiden bij een epidemie. Er moet een oplossing worden bedacht om de weerbaarheid van het ziekenhuissysteem te verbeteren.”
En verder schrijft de krant na een vergelijking met Duitsland waar lokale overheden meer te zeggen hebben over ziekenhuizen: ‘De Nederlandse efficiëntie is de afgelopen jaren afgedwongen door de zorgverzekeraars: om de zorg betaalbaar te houden voor hun verzekerden, is matigheid nodig. Want in Nederland betaalt iedereen verplicht elke maand zorgverzekeringspremie. Verzekeren is geen keuze.’
Reacties (32)
Ik kan me het nog herinneren destijds bij het opheffen van de particuliere en de ziekenkosten verzekeringen.. De verzekeraars gaan het nooit voor het zeggen krijgen.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgverzekering/zorgverzekeringsstelsel-in-nederland
Mooie woorden daar. Maar uiteindelijk blijken het de verzekeraars die het voor het zeggen hebben. Quotes uit de link:
“Het Nederlandse zorgstelsel garandeert goede en toegankelijke zorg voor iedereen.”
en
“Concurrentie tussen verzekeraars moet leiden tot goede én betaalbare zorg. Met een betaalbare premie voor verzekerden.”
Het is helder welke van de twee goed meetbaar is en makkelijk te regelen…Maar wat houdt die garantie van het eerste punt in?
Nu het nodig is, blijkt die garantie een wassen neus. Lang leve de marktwerking en winstmaximalisatie.
Marktwerking zou leiden tot betere kwaliteit tegen lagere kosten…..
In de realiteit blijkt slechtere kwaliteit tegen hogere kosten lucratiever.
Even afgezien van hoe de zorg normaal gesproken geregeld is, we zijn nu 7 maanden bezig met de pandemie. We konden het zo’n 10 maanden geleden aan zien komen. Hoe kan het zijn dat we nog geen leegstaand ziekenhuis hebben omgebouwd voor de opvang van Coronapatienten? In Amsterdam staat het Slotervaart leeg, in Den Haag het Bronovo, in Lelystad de IJsselmeerziekenhuizen. Capaciteit zou toch geen issue moeten zijn? Is dit kabinet nu simpelweg incompetent of speelt er wat anders?
@2: Het gaat natuurlijk primair om de personeelscapaciteit. De beschikbaarheid van gebouwen lijkt me van secundair belang. Hoogstens de inrichting.
@3: Dan zel het probleem nog even blijven, want personeel kunnen we niet even bijmaken door een avond uit het raam te applaudiseren.
@3:
En in een half jaar zou je geen medisch personeel kunnen bijscholen zodat ze geschikt zijn voor deze specifieke taken? Ik heb daar niets van meegekregen.
@5 Dat lijkt me nogal een opgave, overigens zal menig vakbond daar ook niet op zitten te wachten, want hoe je die geest weer terug in de fles gestopt?
Verder vind ik de discussie nogal een lastige, hoeveel flexibiliteit en weerbaarheid van het systeem is wenselijk? Ga je echt dure buffers met lege kamers en overtollig IC personeel aanhouden voor een pandemie die je eens in de honderd jaar krijgt? Er zijn landen genoeg waar de pandemie niet zo uit de klauwen loopt als momenteel in Europa het geval is, als je elke keer capaciteit gaat opplussen dan is de prikkel om dan maar niks te doen qua preventie helemaal weg. Het is niet alsof deze ’tweede’ of ‘derde’ golf onvermijdelijk was…
Sectoren als onderwijs en zorg, waar het product niet in klinkklare munt is uit te drukken, kùn je simpelweg niet privatiseren zonder dat het fout gaat en er kapitalen in de verkeerde zakken verdwijnen. Privatisering draait om winst maken: dus de kosten zo laag mogelijk en de opbrengst zo hoog mogelijk. Die knuppels die dat zo nodig moesten invoeren hebben blijkbaar alleen het eerste deel begrepen, voor het tweede waren ze te stom.
Het is zaak die fout asap terug te draaien, Als je een boer van zijn land kan beroven omdat er een weg of woonwijk nodig is, moet dit ook kunnen. Ze hebben er lang genoeg van gemolken.
@6: De vastgoedmarkt heeft ook altijd een zwik lege kantoren staan en vaart daar wel bij en eens in de honderd jaar een pandemie?
Dat doet me denken aan de extreme hoogwaterstanden in Maas en Rijn: dat zou ook maar hooguit eens in de anderhalve eeuw voorkomen en pardoes kregen we er alleen al in de Maas twee in drie jaar tijd.
We hebben ons door kortetermijnboekhouders laten leiden en moesten zo nodig tot het gaatje gaan. Nu is er geen reserve en is het huilen.
@5: Ik wel. Er is in April door artsen al gewaarschuwd dat het niet mogelijk was de IC capaciteit op korte termijn voldoende te vergroten. Zonder maatregelen ter voorkoming van een tweede golf zou de zorg weer overbelast raken en een tweede lockdown onvermijdelijk zijn.
In al het gekrakeel over een griepje, economische schade, politiestaat, privacy, dor hout en opsluiten van de zwakkelingen leverde een bericht over dit kleine onoplosbare probleempje blijkbaar niet genoeg clickbaits op.
@5: Medisch personeeel bijscholen kan natuurlijk.
Een gevolg is wel dat reguliere medische hulp uitgesteld wordt.
En dat gebeurt nu al.
Het zet pas zoden aan de dijk als er nieuwe verpleegkundigen opgeleid worden.
En dat duurt ongeveer 4 jaar, als mensen de juiste vooropleiding hebben.
En waarschijnlijk trek je mensen niet over de streep met een applausje uit het raam.
Ook hier geldt weer het adagium: hou het zoveel mogelijk in eigen hand en wordt niet (te) afhankelijk van grote, logge instituties.
Zorg dat je zelfredzaam wordt: kwa voedselvoorziening, kwa energie en dus ook kwa gezondheid. Voorkomen is nog altijd beter.
@8: dat zijn medische krokodillentranen van het kwalijkste soort. Uit eigen ervaring weet ik hoe bepaalde ziekenhuizen het personeel uitknijpt (en dat in ‘rustige’ (als in: geen crisis) tijden), dus als ze nu gaan miepen dat ze niet voldoende personeel hebben, is dat voor een groot deel aan de sector zélf te wijten.
@11 heel mooi gezegd.
En wat schieten we er mee op? jouw ervaring dat BEPAALDE ziekenhuizen wat doen? Je legt mooi de schuld bij de ziekenhuizen.
Maar concreet zitten we wel met een probleem. En er waren andere bepaalde ziekenhuizen die de alarm bel luidden, maar daar is niet naar geluisterd, laat staan door de politiek op geacteerd.
Uiteindelijk is er maar 1 eindverantwoordelijk m.b.t. de situatie in ons land en dat is onze minister president. En die weigert pertinent (gesteund door het parlement) om de huidige situatie te veranderen. Hij vind marktwerking (selectieve verrijking op kosten van de belasting betaler ten koste van de patient) prachtig.
@9:
Uit ervaring weet ik dat het verloop aan personeel behoorlijk hoog is, er is ook veel verpleegkundig personeel dat teleurgesteld de sector heeft verlaten. Het zou best mogelijk zijn om met de juiste financiële prikkels een deel weer in de zorg te krijgen, al was het maar tijdelijk. Maar in alle ideeën over marktwerking die de liberalen hebben, komt het nooit in ze op dat je misschien de uitvoerende krachten ook wat beter kunt belonen als er een tekort aan is.
De Nederlandse efficiëntie is de afgelopen jaren afgedwongen door de zorgverzekeraars: om de zorg betaalbaar te houden voor hun verzekerden, is matigheid nodig.
Gelukkig wel, zonder marktwerking, al is dat in dit geval een heel bescheiden marktwerking zou het allemaal nog veel meer kosten. Je betaald dat nu aan premie, maar anders zou je dat aan belasting moeten betalen en reken maar als je het aan ambtenaren overlaat dat die kosten dan flink omhoog schieten zoals dat alles wat de overheid altijd doet vele malen meer kost dan wat een vergelijkbaar product in de commerciële sector kost. Uit internationaal onderzoek is gebleken dat wij in de top zitten van efficiency in de zorg, zowel als in de geleverde kwaliteit.
Een leeg IC bed kost een ton per jaar, als samenleving kan je daar geen hele ziekenhuizen vol reserve van veroorloven. En die regionale aanpak van Duitsland heeft ook niet echt geholpen, logisch want hier gaan de regio’s bijna ongemerkt in elkaar over terwijl in Duistland er tussen de regio’s nog een brede buffer aan natuur en platteland ligt.
De zorgverzekeraars gedragen zich als een olifant in de kamer. Er is nooit iemand van hun koepel of van een verzekeraar die bij Nieuwsuur oid of in de papieren krant verantwoording af legt over hun doen en laten. Waarom blijft dat achterwege?
“Want in Nederland betaalt iedereen verplicht elke maand zorgverzekeringspremie. Verzekeren is geen keuze.’”
Die slotzin is wel raadselachtig. Als verzekeren wel een keuze was (en er dus veel minder verzekerden waren), was het aantal bedden alleen nog maar lager geweest. En als je de premie vervolgens gaat opschroeven, wordt voor veel mensen verzekeren geen keuze meer.
Volgens de ‘logica’ van #14 kan er in Nederland nog een hele hoop bezuinigd worden. Bij de brandweer bijvoorbeeld. Al die brandweerwagens staan het grootste deel van de tijd gewoon stil. En dat moet allemaal toch onderhouden worden, en vernieuwd als ze wat ouder zijn. Totaal niet efficiënt. Idem voor traumahelikopters. En al die BHV’ers en EHBO’ers in kantoren. En de brandoefeningen. Want hoe vaak gaat er nou een kantoor in de fik?
(Het doet me denken aan de stage-opdracht die ik ooit kreeg, lang geleden, bij een chloorfabriek in Limburg. Onderzoeken hoe efficiënt de ploeg procesoperators was. Ze wisten daar natuurlijk heel goed dat die ploeg niet zo gek veel te doen had als alles gewoon draaide zoals het moest. Ze wilden dus een rapportje dat ze konden gebruiken om er wat mensen uit te trappen. Maar tijdens de eerste nachtdienst waar ik meeliep was er al een storing waarbij de hele ploeg nodig was om die op te lossen. Analyse was klaar, maar het was niet het resultaat dat ze wilden hebben. Het rapport hoefde dus niet meer. Ik kreeg een andere opdracht.)
Uiteindelijk is de vraag in hoeverre we als land voorbereid willen zijn op een epidemie een politieke keuze. Een keuze die op een transparante manier gemaakt en bediscussieerd zou moeten worden. En dus zeker geen keuze die je over zou moeten laten aan verzekeraars.
@13: Ik vermoed dat, naast een financiële prikkel, het ook helpen zou als de werkdruk minder wordt en mensen geen handelingen hoeven te verrichten waarvoor ze niet bevoegd zijn.
En ik denk dat de werktijden voor sommige mensen ook aantrekkelijker worden moeten, op sommige plaatsen.
Kan dat kloppen?
@14: Kost een leeg IC bed een ton per jaar? Meestal gaan de kosten omlaag als er grootschalig ingekocht wordt.
En bij een leeg IC-bed hoeft niet 24 uur per dag een extra verpleegkundige te zijn.
@19: “[E]en ic-bed kost 2400 euro. Ongeveer 1800 euro daarvan gaat naar personeelskosten”.
Dus 600 euro per dag, dat is ruim 2 ton per jaar. Misschien iets minder als het bed buiten gebruik is en er niet dagelijks onderdelen vervangen en ververst moeten worden?
https://www.parool.nl/nieuws/gommers-uitbreiding-tot-3000-ic-bedden-is-een-fata-morgana~b08ae5df/
Die haat naar de verzekeraars, die hebben ze niet verdiend.
In het huidige stelsel hebben ze inderdaad de rol gekregen om het zorggebruik te begrenzen. (Daar slagen ze overigens maar matig in; Nederland zit vol met grote zorginstellingen die ’too big to fail’ zijn, en daarbij net zo goed de verzekeraars onder druk zetten als andersom.)
Je kan die taak natuurlijk weer bij de verzekeraars weghalen, en bijvoorbeeld de overheid verantwoordelijk maken. Maar de taak zelf zal niet veranderen, in plaats daarvan zullen zorgverleners boos worden op de overheid als ze weer eens moeten bezuinigen. Zorg is niet gratis; iemand zal op de portemonnee moeten letten.
@21: “iemand zal op de portemonnee moeten letten”
Als de focus alleen op de centen ligt, maakt het inderdaad niet veel uit waar de verantwoordelijkheden voor de zorg zijn belegd.
Dan kunnen we het onderhoud van de zeeweringen ook laten betalen uit de pot van de aanbieders van opstalverzekeringen.
@22:
De focus moet óók op de centen liggen. Er is niemand die beweert dat de inhoud van de zorg er niet toe doet, en dat is ook verre van de huidige praktijk (het blijkt juist heel moeilijk om dure en/of niet werkende maar wel populaire behandelingen niet meer te betalen).
Burgers willen graag zorg, en zorgverleners willen die graag geven, zeker als iemand anders betaalt. Welk systeem je ook optuigt, je zult moeten nadenken over waar de grenzen van de zorg liggen.
@21: De verzekeraars hebben niet de taak om het zorggebruik te beperken.
Ze hebben hooguit de taak om de zorg goedkoper te maken.
En dat doen ze in de praktijk door de toegang tot de zorg te beperken (= wachtlijsten creëren), tot ze door een toezichthouder teruggefloten worden.
Feitelijk hoeven de verzekeraars niet eens de zorg goedkoper te maken: ze hoeven alleen maar een pakket te bieden voor een prijs die de verzekerde betalen wil.
In de praktijk maken verzekeraars het pakket duurder, door (in beperkte mate) alternatieve geneeswijzen te vergoeden.
@24: Alternatieve behandelingen zitten niet in het basispakket, dus daar wordt de zorg an sich niet duurder van. Aanvullende verzekeringen bestaan ook niet enkel uit alternatieve behandelingen.
Dat mensen persoonlijk meer uitgeven aan “zorg” is een andere zaak.
@24: De verzekeraars hebben als taak ervoor te zorgen dat het zorgverzekeringsgeld doelmatig besteed wordt. Dat is niet bepaald een eenvoudige opdracht.
Daarbij worden ze op allerlei manieren beperkt in wat ze mogen doen, zo hebben ze geen zeggenschap op wat er in het basispakket zit of de hoogte van het eigen risico, en maar beperkt welke zorgverleners de zorg leveren.
Dus hoewel de verzekeraars heel graag “alleen maar een pakket [willen] bieden voor een prijs die de verzekerde betalen wil”, is dit in de praktijk niet mogelijk voor de verzekeraars.
Wachtlijsten is helemaal ironisch, die zijn juist sterk afgenomen na de systeemwijziging. En wie profiteert er nog meer van wachtlijsten? Juist voor zorgverleners zijn ze helemaal niet zo’n probleem: geen problemen met de productiviteit.
Je hebt het over alternatieve geneeswijzen, maar voor een hele bulk reguliere zorg die wel in het basispakket zit ontbreekt de wetenschappelijke onderbouwing evenzeer. Er is een enorm grijs gebied aan zorg waarvan je je kan afvragen levert dit wat op en/of moet dit uit collectieve middelen worden betaald?
Dus ja, de verzekeraars beheren het geld en maken zich daarmee niet populair, maar in elk zorgsysteem zal een partij zitten met dezelfde rol.
@26
Onzin. Zorgverzekeraars hebben als taak dat ze hun aandeelhouders tevreden moeten houden Dat is overigens geen “haat naar verzekeraars”, maar gewoon hoe het in de wereld werkt. Dat ze daarbij de kosten proberen te bepreken is een bijeffect van die taak, maar niet de taak zelf.
Zorg is in beginsel een maatschappelijke en dus een politieke kwestie.En de politiek kan die verantwoordelijkheid niet zomaar over het hek naar de zorgverzekeraars flikkeren. Daarmee houden ze zichzelf en/of de kiezers voor de gek. Beslissingen over kosten, efficiëntie en zeker over capaciteit die je achter de hand zou willen hebben zijn politieke beslissingen. Het idee dat je dat allemaal maar aan verzekeraars over zou kunnen laten is een tot in het absurde doorgeslagen vorm van vrijemarkfundamentalisme.
Nog een toevoeging aan #27. Ook wat je in de zorg doelmatig noemt is al een politieke kwestie. Alleen al daarom kun je het doelmatig besteden van zorggeld nooit afschuiven op verzekeraars, of op andere marktpartijen.
@28: Je maakt er weer een platte karikatuur van. Heb je enig idee hoe ons zorgstelsel werkelijk in elkaar zit?
Zorgverzekeraars hebben wel degelijk een wettelijk omschreven taak in ons zorgbestel, en daar refereer ik aan. De meeste zorgverzekeraars zijn bovendien stichtingen zonder winstoogmerk.
Het is dan ook zeker niet zo dat alle beslissingen over kosten, efficiëntie en capaciteit overgelaten wordt aan verzekeraars, integendeel. Er zit een complex web van wetgeving, politieke besluiten, advies, overlegorganen en uitvoeringsorganisaties omheen.
(Het zou een slechte zaak zijn als doelmatigheid louter een politieke kwestie zou zijn. Stel je eens voor dat de tweede kamer elke keer het besluit moet nemen over of een nieuw medicijnen tot de Nederlandse markt toegelaten worden. En natuurlijk is de inrichting van het zorgstelsel ook een politieke kwestie)
@27.
Vrijemarktfundamentalisme, humor!
Dat bestaat hier in Nederland niet, zoals Cerridwen aangeeft, teveel regels en eisen overheid. Geregisseerd. Bovendien niet alle verzekeringen in de zorg hebben aandeelhouders.
@29
Daar begint het doelpalen verplaatsen alweer. Ik heb nergens ontkend dat er een wettelijk omschreven taak is. Maar dat die taak “doelmatigheid” zou zijn, of zelfs maar zou kunnen zijn, is en blijft een joekel van een denkfout.
@30
O jawel hoor, bij sommige politieke partijen wel. Alleen krijgen die gelukkig (nog?) voldoende tegengas van andere partijen. Waardoor er nog de nodige regels zijn. Ik heb ook nergens ontkend dat die regels er niet zijn.
@26: [ voor een hele bulk reguliere zorg die wel in het basispakket zit ontbreekt de wetenschappelijke onderbouwing ]
Dat valt wel mee én daar wordt al aan gewerkt:
https://www.ad.nl/gezond/bezem-door-het-basispakket-niet-effectieve-zorg-niet-langer-vergoed~a809e828
En wetenschappelijke onderbouwing is nog geen wetenschappelijk bewijs. Van paracetamol wisten we tot 2011 niet hoe het werkte, wel dat het werkte. Vaak is er wel klinisch bewijs; een gebroken been gipsen of met schroeven weer aan elkaar zetten werkt. Daar is geen ethisch random controlled wetenschappelijk onderzoek voor te bedenken.