“Van de 20 grootste bedrijven betalen er 15 geen cent winstbelasting” (tv-programma Zembla)
In mei dit jaar werd ons land door het Witte Huis een belastingparadijs genoemd – Nederland samen in een relaxt triootje met Ierland en de Kaaimaneilanden. Het ministerie van Financiën reageerde als door een wesp gestoken. De kwalificatie van de Amerikanen zou een “vergissing” zijn. En daarna zou het Witte Huis de verklaring hebben ingetrokken. Om precies te zijn: de verklaring bleef staan, alleen werd het zinnetje geschrapt waarin Nederland bij de naam werd genoemd. Een Noors overheidsrapport noemt Nederland het grootste belastingparadijs ter wereld.
Op verzoek van Zembla heeft de Utrechtse hoogleraar belastingrecht Geerten Michielse hier onderzoek naar gedaan. Zijn conclusie: doordat Nederlandse multinationals minder vennootschapsbelasting betalen miste Nederland in 2007 16 miljard euro aan belastinginkomsten, oftewel gemiddeld 2200 euro per huishouden. Volgens Michielse kun je Nederland dus wel degelijk een belastingparadijs noemen.
Als de vennootschapsbelasting 25,5 procent bedraagt en hele grote bedrijven op een belastingdruk van 6 à 7 procent komen, waarbij ze niet hoeven te vertellen waar ze belasting betalen, dan lijkt er iets mis. Ter opfrissing van het geheugen: een paar jaar geleden was Nederland te klein toen bekend werd dat bewoners van een woonwagenkamp kennelijk een afspraak met de fiscus hadden mogen maken en maar 3 procent betaalden.
Wouter Bos deed in dit kader een aantal interessante uitspraken. In zijn verweer tegen de Amerikaanse kwalificatie ‘belastingparadijs’ wees Bos er verontwaardigd op dat Nederland helemaal geen bankgeheim kent. Helemaal juist. Alleen deed het niet echt ter zake. Want het ging om belastingtarieven, voor bedrijven die activiteiten buiten Nederland hebben (en de daarbij mogelijke belastingconstructies), de multinationals dus, en bijvoorbeeld niet de kleine zelfstandigen. Bij de behandeling van de Miljoenennota dit jaar zei Wouter Bos in de Tweede Kamer: “Mevrouw de voorzitter, het is ons gelukt om de sterkste schouders de zwaarste lasten te laten dragen.” De SP heeft naar aanleiding van de uitzending een debat aangevraagd.
Reacties (24)
Tot zover de geloofwaardigheid van iedereen die de laatste jaren lag te janken over het verslechterende vestigingsklimaat voor bedrijven in Nederland.
Kunnen de 20 commissies kaasschaaf dan naar een besparingsdoelstelling van 10% of is dat te vroeg gejuicht?
Waar IKEA haar hoofdkantoor heeft is het per definite een belastingparadijs.
pfff, het is toch al jaren bekent dat er nogal wat louche stichtingen zijn opgericht in den lande om door de mazen in de wet ettelijke miljarden door te sluizen. Dat dan ook blijkt dat multinationals gewoon de kluit belazeren is de reactie aan dit toetsenbord: “meh”.
Ja maar de zuid as.
1. Het zijn “multinationals” als in: opereren in meerdere landen. Zal die bedrijven geen hol uitmaken in welk land ze zitten. Dus gaat hier een oude wet op: vaak krijg je meer door minder te vragen. Als we die bedrijven opeens wel evenredig gaan belasten, gaan ze allemaal weg, en krijgen wij nog minder dan nu (want ze betalen wel wat, leveren werkgelegenheid op, etc). Ik (ondanks links anti-corporatistisch communist) vind het een Slim Idee.
2. IEDEREEN WIST DIT AL. Dat de SP nu opeens een debat aanvraagt getuigt wel van hele slechte geinformeerdheid. En kortzichtige domheid, maar dat wisten we al.
Ok, dus als ze de volle 25.5 % hadden betaald dan hadden we meer belastinginkomsten gehad.
Probleem is natuurlijk dat ze dan verhuisd waren..
Voor mij is dan ook meer de vraag:
hoeveel die 7% bij elkaar is?
hoeveel werkgelegenheid ze gezamenlijk verzorgen hier?
hoeveel belasting redelijk zou zijn?
(Toptarief van €1 mrd + 10% ?)
En wanneer we dit in Europees verband slim regelen. Alles gelijk trekkende hebben we hier voordeel te bieden qua personeel en transport verbindingen. Maar als Belgie of Luxemburg goedkoper is dan gaan ze toch wel.
Dit is een deelplaatje waar ik nog net niets mee kan. Multinationals zijn een vervelende categorie omdat ze staten tegen elkaar uit spelen. Ze allemaal onverkort de volle mep laten betalen zal niet tot netto meer belasting leiden, want tot ziens Ikea&co.
We moeten ze gewoon verplichten 50% van de netto winst te investeren in Nederlandse bedrijven…
@6 en 7: Het maakt multinationals wel degelijk uit waar ze zitten. Wat denk je van infrastructuur, opleiding en beschikbaarheid van personeel, nabijheid van belangrijke markten, rechtsstaat, maatschappelijke stabiliteit, weinig stakingen, aantrekkelijk cultureel klimaat, etc.
Of zou het personeel van het hoofdkantoor van Philips denken: als het van Eindhoven naar Amsterdam lukt dan moet van Amsterdam naar de Kaaimaneilanden ook wel lukken.
Opvallend dat veel mensen (ook in het forum op de zembla-site zelf) redeneren dat er weliswaar weinig belasting wordt betaald, maar dat ‘ze’ anders zouden verhuizen als er meer van ze gevraagd wordt. Een kortzichtige ‘binnen is binnen’ mentaliteit die volledig accepteert dat landen met elkaar concurreren in lage belastingen. Alsof er geen internationale afspraken op dat gebied mogelijk zijn.
Sterke docu. Hopelijk doet dit stof opwaaien in de stoffige tweede kamer.
@keest IKEA zit ook in Amsterdam, en komt uit een land waar ze beide ook hebben. Infrastructuur en opleidingsniveau zijn secundair, ze kunnen ook naar India verhuizen waar ze het ook kunnen. Het is niet kortzichtig, het is zoals het nu eenmaal werkt. Binnen is inderdaad binnen, maar ze zijn binnen no time weer buiten, hoor.
Ik ben ook van de binnen-is-binnen-school, maar daarbinnen wel van de als-ze-binnen-zijn-melken-we-ze-zo-veel-mogelijk-uit-klas. Als wij echt zoveel onder de anderen zitten dan gooien wij de tarieven omhoog zodat wij iets minder onder de anderen zitten en zo meer miljarden bijeenschrapen voor onszelf. En kunnen we anders niet een belasting heffen op emigratie van bedrijven, houden we die multinationalen mooi daarmee gevangen terwijl we uit wat verdragen stappen ter meerdere eer en glorie van de Nederlandse burger.
Wat ik dan wel echt afgrijselijk vind is de (in Zembla kort aangestipte) belastingvrije financiering van overnames van Nederlandse bedrijven door buitenlandse bedrijven. Hiermee verkoop je je eigen economie uit: ergo die rentevrijstelling moet subiet afgeschaft worden.
Aha, dus de bezuinigingen zijn eigenlijk niet nodig? AOW niet naar 67?
I feel fucked.
Zie siquo, punt 1.
Een vriend van mij promoveert in de natuurkunde. Het onderzoek waarmee hij dat doet is medegefinancieerd door het Japanse Canon. Nu kan ik mij niet voorstellen dat de fysische optica (zijn subdiscipline) in Nederland zoveel beter ontwikkeld is dan in Duitsland of Zweden, @9 Danny. Nederland is een stuk minder uitzonderlijk wat aantrekkelijkheid betreft. En het kent een paar flinke manco’s: slechte bereikbaarheid, relatief hoge lonen.
@15
Lol, je denk toch niet dat die bedrijven weggaan uit NL voor een paar % belasting?
Je denkt dat ze dan opeens allemaal naar de Kaaimaneilanden verhuizen? No way.
Fiscalisten hebben berekend dat dit geintje de NL burger 2200 euro kost per jaar.
Misschien moeten we ook dreigen om NL te verlaten als we geen belastingverlaging krijgen? Verenigen we ons en klaar. ;-)
@9:
Het alternatief is niet Kaaimaneilanden nee. Maar wel elk (europees) land wat een goede combinatie heeft van:
Goed zakenklimaat
Voldoende gekwalificeerd personeel
Gunstige regelingen buitenlands personeel
Belastingverdragen met zoveel mogelijk landen (NL is #1)
Lage belasting
En in die combinatie doen we het nu goed. Om te stellen dat deze bedrijven ons geld kosten lijkt me raar. Volgens BCG onderzoek van vorig jaar hebben we iig wat banen en een bijdrage aan BNP aan ze te danken, los van belastinginkomsten:
“Nederland heeft.. met 16 hoofdkantoren van bedrijven die in de Fortune 500 staan, 14 Europese hoofdkantoren van vooral Aziatische bedrijven binnen de grenzen….. Deze bij elkaar 30 internationale hoofdkantoren scheppen volgens berekeningen van BCG 150.000 banen, waarvan 110.000 indirect, en dragen voor 13 miljard bij aan het bruto binnenlands product. Daarbij zijn de belastingopbrengsten nog niet meegeteld.”
http://www.nrc.nl/economie/article1876951.ece/Vertrek_van_hoofdkantoren_dreigt
Dus dit is wel een duivels dilemmatje.
Misschien kunnen ze nog meer opleveren, en misschien is het nu niet helemaal eerlijk tov kleinere bedrijven. Maar sinds wanneer gaat die bug business over eerlijk?
Jaag je ze het land uit met een 25% zonder onderhandelen opstelling? Denk niet dat we er beter van worden..
16. JSK.
Een kleine tegenwerping.
Nederland kent mijnsinziens een internationaal gezien een redelijk goede bereikbaarheid met een redelijk grote luchtaven en een vrij grote haven in Rotterdam. Verder is Nederland vrij goed ontsloten qua wegen en spoornet en heeft een vrij centrale ligging in Europa.
Daarentegen spreken Nederlanders vaak redelijk Engels en eventueel een derde taal. Met de aanwezigheid van enkele TU opleidingen is het wel zo dat je ‘redelijk’ opgeleide mensen kunt binnenhalen.
PS: Ik weet daarentegen ook waartegen je het plaatje moet afzetten. Andere West-Europese landen danwel geheel Europa of inderdaad de Kaaimaneilanden.
@18
NL doet met 25.5% niet gek en zit in de gemiddelde regionen. Maar als daar maar 7% van binnenkomt is dat natuurlijk te gek voor woorden.
Dat ‘het land uit jagen’ is ongefundeerde onzin.
Ter vergelijking:
Frankrijk: 33.43%
Denemarken: 25%
Belgie: 33,99%
Finland: 26%
Duitsland: 15.83%
Ierland: 12,5%
Italië: 27%
Monaco: 33%
Norwegen: 28%
Spanje: 25%
Zweden: 28%
Groot Brit. : 29%
Laagste is Albanië = 0%
..en Albanië lijkt me nou niet het epicentrum van de internationale handel.
Dus er spelen kennelijk meer en andere factoren die er voor zorgen dat men zich in een land vestigt.
@16, http://en.wikipedia.org/wiki/Microscope … geschiedenis dus
Ik ben een beetje benieuwd wat die hoge opleiding/hoge lonen er precies toe doen? Het betreft toch alleen maar een papieren vestiging van de betreffende bedrijven? Veel meer dan een verdieping in een kantoorgebouw met wat advocaten (ivm. lokale fiscale zaken), enkele accountants (ivm. doorsluizen van geldstromen), wat lobbyers (ivm. met lokale politiek gunstige klimaat behouden) en wat secretaresses om de zaak te ondersteunen is niet nodig, zelfs voor een grote multinational.
Als de DSB nu een buitenlandse bank was geweest.
Tja.
@20:
Leuke vergelijking, maar dat is het officiele cijfer dus. Bij ons komt 25.5 neer op feitelijk 7%. Denk je dat de rest wel strak het officiele % handhaaft?
Maar goed dan nog. Kijkend naar dit ene aspect zou ik zeggen dat het voor ons gunstig is om in de buurt van Ierland en Duitsland te blijven.
Algemeen lijkt me voor MNC’s de redenering dat ze een aantal noodzakelijke voorwaarden hebben (bereikbaarheid, juridisch systeem, kwaliteit personeel) Wanneer die vervult zijn is er verder vooral de vraag hoe goedkoop het is.
En dat betekent over het totaal waarvan belastingen een niet onbelangrijk onderdeel zijn.
En natuurlijk zijn er behoorlijke switching costs. Ze zullen niet elk jaar verhuizen, maar als ze eenmaal weg zijn zullen ze niet snel terug komen.
Volgens mij moet er vooral niet schijnheilig over gedaan worden. Kan de NL staat naar andere ondernemers en evt. naar buurlanden verantwoorden dat ze deze uitzonderingen maken?
(bijv. positief effect werkgelegenheid e.d.)
Dan is er niets aan de hand. Anders hebben ze een probleem en moeten ze gelijk trekken, met behoorlijke risico’s..
@22:
Volgens het artikel wat ik in 18 aanhaal gaat het toch om zo’n 150.000 banen. Wat levert dat op aan belastingen?