Quote du Jour | Hyperdemocratie en de dictatuur van de massa

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

SargQdJ09

Ortega verlangt in het interbellum opnieuw naar een gezonde democratie: te weten, een democratie waarin de politieke en culturele elites en de beschavingsidealen die zij vertolken, beschermd worden door wetten, tradities en beschaafde gewoonten. Hij noemde die wetten en tradities ‘liberale beginselen’ die door de massa-mens worden ondermijnd.

Zonder correctie vanuit de cultuur ondermijnt het liberalisme dus de liberale waarden – wat van Ortega in het licht van vandaag toch eerder een conservatief denker maakt. Hij vreesde wat hij de ‘hyperdemocratie’ noemde: de dictatuur van de meerderheid, met zijn nivellerende werking en onverdraagzaam egalitarisme. Dat egalitarisme ervoer hij als zeer bedreigend voor het algemene culturele peil want als ieder verschil wegvalt, valt er ook niets te verheffen. Het algemene niveau van de samenleving is dan dat van de laagste gemene deler.

Na Peter Breedvelds laatste rant over het academisch witwassen van Wilders en de ‘dictatuur van het koffiehuispraatje’, ben ik wederom weer eens in José Ortega y Gassets ‘Opstand der horden’ (1930) gedoken. Breedveld refereert regelmatig aan Ortega y Gasset om de verheerlijking van de vulgariteit en de tomeloze aanspraken van de massamens – tot in de politieke arena aan toe – te hekelen.

Ik ben eens nagegaan waar Ortega’s uitdrukking over dat koffiehuispraatje precies te vinden is, en trof hier een uitgebreid citaat, vergezeld van een uitstekende inleiding op zijn denken.

Het is onjuist de nieuwe omstandigheden zo te verklaren alsof de grote hoop moe zou zijn geworden van de politiek en de uitoefening er van aan bepaalde liederen zou hebben opgedragen. Het tegendeel is waar.

Dat geschiedde vroeger, dat was de liberale democratie. De grote hoop was van mening dat tenslotte de [intellectuele en notabele, red. Sargasso] minderheden met al hun gebreken en tekortkomingen iets meer wisten van de problemen van het openbare leven dan hij.

Nu echter gelooft de grote hoop dat hij het recht heeft zijn koffiehuispraatje bindend te maken en er kracht van wet aan te geven. Ik twijfel er aan of het óóit eerder in de geschiedenis is gebeurd dat de menigte zo onmiddellijk het bewind voerde als heden ten dage. Daarom spreek ik van hyperdemocratie.

Nu was die Ortega y Gasset als je ’t mij vraagt nogal een snob, die het maar niks vond dat de gewone man overal z’n te weinig beschaafde snufferd liet zien, in treinen en warenhuizen, restaurants en hotels. Overal kwam Ortega y Gasset het klootjesvolk tegen, en hij verlangde terug naar een tijd waarin je als gegoede burger of intellectueel ergens een kopje koffie kon drinken of uitwaaien zonder geconfronteerd te worden met de tronies en meningen van het plebs; een beetje zoals Yvonne Kroonenberg die zich rotschrok toen ze zag wat er zoal voor types rondlopen bij de Action.

Desalniettemin heeft Ortega y Gasset ons wel iets te zeggen, in een tijd waarin alle behoeften direct bevredigd kunnen en ook schijnen te moeten worden, jan-en-alleman overal over wil meepraten zonder zich adequaat te informeren, domrechtse semi-intellectuelen voortdurend kankeren op de ‘boven-ons-gestelden’, hooligans wijkbijeenkomsten over asielzoekerscentra overschreeuwen en proleten referenda inzetten om zand in de machine van de EU te strooien, zonder enig benul van waar ze het over hebben.

Reacties (42)

#1 Kacebee

en proleten referenda inzetten om zand in de machine van de EU te strooien, zonder enig benul van waar ze het over hebben.

Is dit echt ironisch bedoeld? Even voor de zekerheid…

  • Volgende discussie
#2 frankw

Breedveld komt in de commentaren op het aangehaalde stuk tot een ontboezeming die relevant is: “ik moet eigenlijk onder ogen zien dat ik helemaal niet zo’n democraat ben als ik altijd heb gedacht.”

Lezende hierboven in de aangehaalde citaten van Ortega y Gassets (Waarvoor dank overigens Prediker) komt hetzelfde gevoel naar boven: als je denkt dat er mensen zijn die meer zinnigs te zeggen hebben dan anderen (intellectuelen versus plebs), betekent het dan dat je een democratisch systeem voorstaat dat meer rekening houdt met de ene dan met de andere? En is dat dan een democratie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Prediker

@2 Volgens mij is het punt van Ortega nu juist dat een democratie enkel kan bestaan zolang het plebs erkent dat er mensen rondlopen die meer verstand van zaken hebben dan zij; dat allerlei politieke en maatschappelijke vraagstukken te complex zijn om met kroegwijsheden op te lossen of in oneliners te vangen; en dat het dus wel handig is je licht op te steken bij mensen die jarenlang een probleem hebben bestudeerd.

Voorbeeldje: als Leo Lucassen (hoogleraar migratie) zich verzet tegen de hysterische voorstellingen die nu de ronde doen en er met grafiekjes en tabelletjes op wijst dat de migratie eind jaren negentig veel hoger was dan nu, krijgt hij op social media wagonladingen bagger over zich heen en wordt hij door rechtse journalisten als ‘activist’ afgeschilderd.

Snap je wel: jan-met-de-pet erkent niet langer dat er mensen zijn die meer expertise hebben dan hij en vanuit die expertise tot andere standpunten komen, en hij wordt daarin gesteund door jan-met-de-pen (die evenmin expertise heeft, maar wel een podium).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Jeroen Laemers

@2:

als je denkt dat er mensen zijn die meer zinnigs te zeggen hebben dan anderen (intellectuelen versus plebs), betekent het dan dat je een democratisch systeem voorstaat dat meer rekening houdt met de ene dan met de andere?

Niet noodzakelijkerwijs als je kijkt op het niveau van groepen in plaats van individuen.

Zie bijvoorbeeld het artikel Groups of diverse problem solvers can outperform groups of high-ability problem solvers van Lu Hong en Scott Page:

We find that when selecting a problem-solving team from a diverse population of intelligent agents, a team of randomly selected agents outperforms a team comprised of the best-performing agents. This result relies on the intuition that, as the initial pool of problem solvers becomes large, the best-performing agents necessarily become similar in the space of problem solvers. Their relatively greater ability is more than offset by their lack of problem-solving diversity. […]

The conclusion that identity-diverse groups can outperform homogeneous groups due to their greater functional diversity rests upon a well accepted claim that if agents across groups have equal ability, functionally diverse groups outperform homogeneous groups.

EDIT: Deze conclusie doet overigens weinig voor een anti-elite partij als de PVV, aangezien deze weliswaar ‘het volk’ tegenover ‘de elite’ zet, maar tegelijk pretendeert dat ‘het (echte) volk’ een homogene groep is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 chp

Het feit dat Ortega dit in 1930 schreef, geeft al wel aan dat we hier te maken hebben met een conservatieve evergreen, die telkens wordt ingezet als de positie en status van de ‘elite’ verdedigd moeten worden. Het slaat helemaal niet speciaal op deze tijd. Integendeel, zou ik denken. Ortega spreekt over ‘hyperdemocratie’, en stelt: “Ik twijfel er aan of het óóit eerder in de geschiedenis is gebeurd dat de menigte zo onmiddellijk het bewind voerde als heden ten dage.” Dit wordt door Achille van den Branden (en Diederik Boomsma?) geduid als: “de dictatuur van de meerderheid, met zijn nivellerende werking en onverdraagzaam egalitarisme.”

Is dit nu een goede beschrijving van de Nederlandse samenleving, anno 2015? Is het niet eerder zo dat de democratie al decennia aan kracht verliest? De opkomst daalt, en met name de ‘massamens’ is cynisch over democratische politiek. Politieke partijen verliezen hun leden, en zijn verworden tot netwerkclubjes voor ‘ons soort mensen’ die de baantjes in het openbaar bestuur verdelen. Uitslagen van referenda worden genegeerd. Steeds meer beslissingen worden op EU niveau genomen, door ondemocratische lichamen. En waar is het ‘onverdraagzame egalitarisme’ waar voor gewaarschuwd wordt? ‘Nivellende werking’? De economische ongelijkheid neemt toe, en het is onvermijdelijk dat sociale en culturele ongelijkheid dan ook zal toenemen (als dat al niet gaande is).

Niet dat Nederland in de jaren ’70 of de jaren ’30 zo democratisch was. Een ‘hyperdemocratie’ is Nederland nooit geweest. Spanje evenmin, natuurlijk. Dat land is pas sinds 1975 democratisch. Een voorbeeld van een ‘hyperdemocratie’ is mogelijk het klassieke Athene, als we even vergeten dat toen alleen vrije mannen politieke rechten hadden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 frankw

Prediker @3, maar die Jan met de Pet heeft toch altijd bestaan (en getalsmatig gedomineerd) en is in het internettijdperk hooguit zichtbaarder en aanweziger? Bovendien wie zouden ze moeten geloven want veel van de experts zijn zelf nauwelijks zichtbaar in de mainstream media.

het punt van Ortega nu juist dat een democratie enkel kan bestaan zolang het plebs erkent dat er mensen rondlopen die meer verstand van zaken hebben dan zij . Dat was niet, is niet en ik kan me moeilijk voorstellen dat het zo zal worden. Daarmee zou democratie in zijn zienswijze (ik ben eigenlijk benieuwd naar jouw zienswijze in deze) onmogelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 chp

@3 “Volgens mij is het punt van Ortega nu juist dat een democratie enkel kan bestaan zolang het plebs erkent dat er mensen rondlopen die meer verstand van zaken hebben dan zij”

Dat is geen democratie, maar een technocratie (= bewind van experts). Essentieel voor een democratie is een open publiek debat (‘herrschaftsfrei’ in de woorden van Habermas). Voorwaarde voor een democratie is dus een electoraat dat goed geïnformeerd is, en geoefend in het voeren van debatten. Het is de taak van onderwijs, media en beroepspolitici om dit te realiseren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Lutine

@7

Dus moeten we zoeken naar een technocratie die democratisch ondersteund wordt. Want als het plebs (lees de PVV) het voor het zeggen krijgt, dan is er al spoedig geen sprake meer van democratie ook.

Ik denk dat we het in Nederland/Europa wat dat betreft redelijk voor elkaar hebben. Zolang de mens door ego geregeerd wordt kan de afgeleide ook alleen maar egoistisch zijn. En dat is ook precies wat we zien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Joseph Morika

Snap je wel: jan-met-de-pet erkent niet langer dat er mensen zijn die meer expertise hebben dan hij en vanuit die expertise tot andere standpunten komen

Dat is het punt helemaal niet. De situatie vandaag de dag is eerder dat men er niet meer van overtuigd is dat de intenties van de elite dezelfde zijn als vroeger. Het is die teloorgang van vertrouwen waar men zich tegen verzet. Vroeger sprak de elite van de “bescherming van onze vrijheid, onze volksaard en ons volksbestaan” maar voor de huidige elite (waarbij het nog maar de vraag is of ze die naam waardig is) is dat alles kennelijk verleden tijd, maar daarmee heeft die elite de band met het volk doorgesneden, en is het niet andersom zoals jij suggereert.

http://www.radio1.nl/popup/terugluisteren-uren/2015-10-31/12:00 rond 49:40

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Prediker

@6 Ken jij de uitdrukking ‘de notabelen van het dorp’? Dat waren de arts, de onderwijzer, mijnheer pastoor, de notaris, de burgemeester en de fabrieksdirecteur.

Daar nam je als gewone man je hoed voor af, want die hadden gestudeerd en waren welbespraakt en wisten iets van de wereld terwijl jij enkel het dorp had gezien.

Mijnheer de minister was zijne excellentie. Die vroeg je niet of ‘ie nog had geneukt, en ook dwong je ‘m niet met een roze plopkap en de dreiging om ten overstaan van honderdduizend kijkers voor lul gezet te worden om op camera met je te knuffelen.

Wil iemand terug naar de tijd vóór de emancipatie van de volksmassa’s? Ik denk het niet. Maar je hebt wel autoriteiten nodig: op intellectueel vlak, op bestuurlijk vlak, op politiek vlak.

Als het plebs regeert, is de tirannie niet ver meer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 analist

@5: Dat land is pas sinds 1975 democratisch.

er was een spaanse republiek voor de dictatuur van Franco.

Verder interessante ideeen van Ortega, maar ook een rake observatie van #5: het is nou niet dat de werkelijke inspraak van de massamens echt is toegenomen, op sommige vlakken is die zelfs afgenomen denk ik. Een cynische gedachte die ik af en toe heb: misschien laat “de elite” tegenwoordig de “massamens” de dienst uitmaken op vlakken waar het de elite het minst kwaad kan: het neertrappen van de zwakkeren.

Het is “merkwaardig” dat de (armere) bewoners van Steenbergen, Rotterdam en Enschede (http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/4175337/2015/10/31/Sfeer-azc-protest-Enschede-wordt-grimmiger.dhtml)
om hun mening over asielzoekers wordt gevraagd. Als het gaat over iets “belangrijk”, bvb hun pensioenleeftijd of zorgverzekering hebben zij vrijwel geen inbreng.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Joseph Morika

@4: [over de PVV] “…maar tegelijk pretendeert dat ‘het (echte) volk’ een homogene groep is.

Ik kan niet voor de PVV spreken maar is wat jij suggereert geen projectie? Hierboven in #9 was Drees aan het woord en hij raakte daar even aan onze collectieve ideologische grondslagen. Tegenwoordig is dit alles in zijn tegendeel omgezet. Je wordt doodgegooid met termen als “diversiteit” etc. maar wat kan dat betekenen? Het kan alleen maar inhouden dat alle soorten minderheidsgroeperingen een “eigen aard” o.i.d. zouden hebben die allemaal een eigen plaats zouden hebben in onze maatschappij en waar wij rekening mee zouden hebben te houden. maar voor enigerlei manifestatie van onze eigen aard is geen plaats meer, er is zelfs geen naam meer die er gebruikt voor wordt. Geen wonder dat mensen zich verweesd voelen. Maar jij projecteert jouw analyse op anderen en lijkt een zondebok te creëren in de figuur van de PVV die m.i. niets anders doet dan stemmen proberen te vergaren in het gat dat de anderen hebben laten vallen. In de natuur bestaat er een horror vacui, waarom zou dat in de politiek anders zijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 frankw

Akkoord Prediker, die notabelen daar nam je je pet voor af. Ook al wisten veel van hen niet zo veel en zaten er (net als nu) ook zeer bedenkelijke figuren tussen. We hebben intellectueel (en vooral moreel) leiderschap heel hard nodig, ik kan het alleen maar heel erg met je eens zijn.

De vraag die dan rijst, is het een verruwing van de omgangsnormen (in de mainstream en op de sociale media) die het “plebs” meer dan ooit doet domineren, of zou het bijvoorbeeld ook zo kunnen zijn dat de brede bevolking inmiddels veel beter is opgeleid en dat de teloorgang van vertrouwen in leiders (die vroeger vast niet beter waren dan nu) toe te schrijven is juist aan de ontwikkeling van een volk. De schreeuwers daargelaten uiteraard.

Ik stel deze vragen omdat ik intellectuele kringen om me heen wel eens hoor verzuchten dat democratie te hoog gegrepen is voor het gewone volk. Die verzuchting zie je bij Breedveld (“dan kan je net zo goed honden stemrecht geven”) en lijkt ook te zien te zijn in Ortega’s werk (al baseer ik me op de quotes dus ik kan er naast zitten).

Je stelt daar tegenover dat als “het plebs regeert, (…) de tirannie niet ver meer (is)”. Het lijkt mij een valse tegenstelling. Want een democratie moet in mijn ogen robuust zijn om ook minder bedeelde mensen het gevoel te geven dat zij er toe doen en er onderdeel van uitmaken. Het uitsluiten van dergelijke mensen zou voor mij het einde van een democratie betekenen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Joseph Morika

@13: “(al baseer ik me op de quotes dus ik kan er naast zitten)

Zeer terechte opmerking. Ik moet het hier ergens in de kast hebben staan (of het moet onderin een stapeltje liggen hier of daar) en ik meen me te kunnen herinneren dat in het uitgebreide voorwoord ergens zoiets staat dat het werk vaak verkeerd begrepen wordt en dat bijvoorbeeld het woord “horden” (hetwelk in de titel van de eerste vertaling voorkomt) volstrekt verkeerd gekozen is. Ik ben er (nu) dus naarstig naar op zoek. Ik hoop niet dat ik het uitgeleend heb :-(

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 6822

Of ik snap het niet, of ik heb het verkeerd.
Maar ik was vooral in de veronderstelling dat het de slimmere en rijkere mensen waren die de boel grondig verneukt hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 analist

@13: of zou het bijvoorbeeld ook zo kunnen zijn dat de brede bevolking inmiddels veel beter is opgeleid

aan de andere kant lijken het vooral ouderen (50+) te zijn die van zich laten horen inzake de asielzoekers. deze personen hadden in de jaren ’90 hetzelfde opleidingsniveau als nu (namelijk: laag).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Joost

slimmere en rijkere

In mijn ervaring zijn deze groepen ook redelijk gescheiden (uiteraard niet geheel, en met rijkere noem ik de mensen die niet echt flink boven dat wat je met een normaal salaris kan verdienen).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 6822

@17: Klopt, vaak ook in mijn beleving. Maar in veel analyses en zo ook in bovenstaand stuk, staan ze, blijkbaar als één, tegenovergesteld aan “het plebs”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Joseph Morika

@18: Klopt. Sommige scribenten doen het voorkomen alsof de (echte) elite een homogene groep is…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 6822

Academisch witwassen. Dat is ook wat de heer ter Braak bedoelde in zijn inleiding:

“Het staat mij nog altijd levendig voor den geest, hoe ik enkele jaren geleden van een bekend gewezen diplomaat in een toevallig gesprek op een toevallige vraag: „Is u van meening, dat het nationaalsocialisme in Nederland een werkelijk gevaar is?” het volgende antwoord kreeg: „Welneen, mijnheer, het nationaal-socialisme, dat is een troepje rate’s!”

Ik herinner mij, dat deze definitie grooten indruk
op mij maakte, niet zoozeer vanwege de gedeeltelijke juistheid van die opmerking, als wel vanwege den elegant nonchalanten toon, waarop zij werd uitgesproken, als gold het een bagatel, waarmee een heer van onmiskenbare beschaving en goede manieren zich eigenlijk niet wilde occupeeren.”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Prediker

Sommige scribenten doen het voorkomen alsof de (echte) elite een homogene groep is…

@19 Scribenten zoals jij, bedoel je? Wie schreef een paar reacties eerder het volgende?

Vroeger sprak de elite van de “bescherming van onze vrijheid, onze volksaard en ons volksbestaan” maar voor de huidige elite (…) is dat alles kennelijk verleden tijd, maar daarmee heeft die elite de band met het volk doorgesneden…

En dat alles op grond van één uit het verband getild zinnetje van Drees, die daarmee verwijst naar de strijd tegen het nazisme in WOII en tegen het communisme in de korea-oorlog, waar Nederland destijds een bijdrage aan leverde.

Verder wil ik je vriendelijk verzoeken dit draadje niet vol te spammen met je interventies. Dat leidt vooral af.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Micowoco

@3: Niet alleen het plebs, maar iedere kiezer zou er vanuit moeten kunnen gaan dat de macht in handen is van verstandige mensen met meer kennis dan hij zelf. Tegenwoordig wil men echter het domme vulgus kietelen met leiders waarbij zij zichzelf slim kunnen voelen. Een trend die onomkeerbaar lijkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Krekel

Ik zie niet helemaal hoe deze principes zich kunnen verenigen met sympathie voor bewegingen als, bijvoorbeeld, Occupy … of Syriza.

Demonstraties tegen de invasie van Irak.

&c.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 chp

@23 Daarmee is het niet te verenigen. Het geklaag over de ‘domme massamens’ die denkt dat “alle behoeften direct bevredigd moeten worden” is diep-reactionair en antidemocratisch. Het is ook niet nieuw. Je vindt dezelfde kritiek al bij Plato — evenmin een liefhebber van democratie. Het valt me tegen dat de reactionaire teneur van zulke kritiek niet herkend wordt. Terwijl toch alarmbellen af zouden moeten gaan als je leest (zie Prediker’s link) dat Ortega enthousiast wordt verdedigd door Diederik Boomsma, i.e., de voorzitter van de Edmund Burke Stichting. Boomsma geeft een neoconservatieve draai aan Ortega: hij leest ‘De opstand van de massamens’ als kritiek op de welvaartsstaat. Het plebs moet in die visie weer beschaving en discipline worden bijgebracht door hem te onderwerpen aan de ‘wetten van de markt’. Daarmee toont Boomsma zich gevaarlijk blind voor de werkelijke bron van het gebrek aan cultuur van de moderne ‘massamens’: het kapitalisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 analist

@23: Nouja, de anti-Irak oorlog beweging had intellectuele argumenten. je kon er een redelijke dialoog mee aangaan. je interpreteert het te zwart-wit. de “massamens” in de vorm van de anti-asielzoekerbeweging is voor geen rede vatbaar. wat is de waarde van democratie met zo’n electoraat?

Want een democratie moet in mijn ogen robuust zijn om ook minder bedeelde mensen het gevoel te geven dat zij er toe doen en er onderdeel van uitmaken. Het uitsluiten van dergelijke mensen zou voor mij het einde van een democratie betekenen.

Oneens. Je zal altijd lui hebben die democratie opvatten als “mijn wil is wet” (zonet wat beelden gezien van Bevervaart, dat leek de teneur te zijn onder velen), die zullen altijd ontevreden zijn. Daarnaast vind ik het logisch en zelfs wenselijk dat burgers met zwakke of waardeloze argumenten, weinig of geen motivatie en interesse en nul toewijding aan een publieke zaak ook weinig tot niks te zeggen in de democratische besluitvorming.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Lutine

@23

Bewegingen als Occupy of Syriza vallen net als de PVV onder het plebs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Prediker

@26 Syriza had anders diverse academische economen in de top, zoals Yanis Varoufakis en Efklidis Tsakalotos.

Het valt dan ook niet vol te houden dat Syriza stond voor de dictatuur van het koffiehuispraatje. Er stak een economische analyse achter die hout snijdt, alleen daar wilden Europese bestuurders als Dijsselbloem en Schaüble het niet over hebben.

De trein reed immers, en als Griekenlands schuldenlast hergestructureerd zou worden, dan beginnen Portugal, Spanje en Italië binnenkort ook te miepen. Hadden ze geen trek in.

Maar wat Syriza voorstond is dus wat anders dan dat je kroegpraat tot nationaal beleid verheft, lijkt mij zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Johanna

@25 Hoewel enigszins offtopic, wil ik toch ingaan op je opmerking:

Je zal altijd lui hebben die democratie opvatten als “mijn wil is wet” (zonet wat beelden gezien van Bevervaart, dat leek de teneur te zijn onder velen), die zullen altijd ontevreden zijn.

Ik was donderdagavond bij de vergadering over het azc in de Beverwaard. ‘Mijn wil is wet’, dat is zo ongeveer wat de inwoners van de wijk het stadsbestuur verwijten. Dat zij in een wijk met bovengemiddelde werkloosheid, armoede, taalachterstanden en criminaliteit; een wijk die niet voor niets een kantelwijk genoemd wordt, een azc plannen, terwijl nog maar een paar maanden geleden de gebiedscommissie zich boog over de inrichting van dat gebied. Een besluit genomen door het stadsbestuur, zonder daarover zelfs maar vooraf de gebiedscommissie te informeren. Een stadsbestuur dat bij de eerste informatieavond de voorzitter van de gebiedscommissie verzocht het podium te verlaten, omdat hij geen rol had in het geheel. Dan moet je niet gek opkijken als de inwoners van zo’n wijk van mening zijn dat ergens ver weg op de Coolsingel over hun hoofd heen besluiten genomen worden, waarbij hun belangen nauwelijks tot geen rol lijken te spelen.

Interessant aan die vergadering was o.a. dat hij ondanks de heftige emoties goed verliep. Zo goed, dat gedurende de vergadering de aanwezigen kwamen met een compromisvoorstel, geen 600 maar 200 asielzoekers. Maar ja, dat is natuurlijk voor media wat minder interessant om te melden. Liever schetsen die een sfeer van een oorlogsgebied.

Ter illustratie van wat voor wijk het is: de ochtend na de vergadering vond op klaarlichte dag een overval op een woning plaats.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Lutine

@27

Ik ben niet zo onder de indruk geweest van Yanis Varoufakis.
Ik heb hem een half jaar kat en muis zien spelen met de eurogroep. Hoog spel gespeeld en verloren. Wie was de dupe? De kleine man die maar een paar tientjes kon pinnen.

En hij kan moeilijk als een technocraat beschouwd worden.
Hij was iemand die goed op de gevoelens van het volk wist in te spelen. Net als Wilders…

En wat ik Syriza in het parlement heb horen zeggen had ook verdacht veel weg van kroegpraat. Iedereen was schuldig aan de situatie, behalve natuurlijk de Grieken. Om het nog maar niet te hebben over het inspelen op de anti-Duitse sentimenten.

Maar ik kom niet veel in Griekse kroegen, dat is wel zo;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 analist

@28: ik bedoelde niet off-topic te zijn en waardeer je reactie. mss zie ik via de media een eenzijdig beeld. aan de andere kant, iets als

Dat zij in een wijk met bovengemiddelde werkloosheid, armoede, taalachterstanden en criminaliteit; een wijk die niet voor niets een kantelwijk genoemd wordt, een azc plannen,

mag geen argument zijn. het een heeft logisch niks met het ander te maken. als dat “wij hebben het hier al slecht”-argument wordt weerlegd (want: de aanwezigheid van een AZC doet niks af aan je bijstand of andere uitkering) moet je in een normaal debat je daarbij neerleggen. Anders heeft een debat niet zoveel zin he. Dat gebeurde niet: in tegendeel de argumenten leken vooral “wapens” te zijn voor “AZC nee”.

Mijn punt is: democratische besluitvorming dient het doel van een eerlijke verdeling van lusten en lasten. Wat eerlijk is wordt bepaald aan de hand van de rede. Zonder redelijke opstelling – namelijk: niet luisteren naar tegenargumenten – heeft een discussie of debat toch totaal geen zin?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Prediker

..mag geen argument zijn. het een heeft logisch niks met het ander te maken.

@30 Want zo’n asielzoekerscentrum met zevenhonderd man die de hele dag zitten niksen omdat ze niks mogen van de overheid, daar knapt een toch al verpauperde buurt met bestaande etnische spanningen echt van op!

In Dordrecht doen ze dat beter: daar regelen ze in samenspraak met buurtverenigingen en andere vrijwilligers kleinschalige en langdurige opvang. Daarmee creëer je draagvlak, en het is voor zo’n stad of wijk ook beter te verhapstukken; bovendien leert men de vluchtelingen persoonlijk kennen, en dat schept een veel gezondere dynamiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Analist

@31: het doel was niet de buurt te verbeteren: het doel was 600 asielzoekers op te vangen. Niet elke handeling van de staat staat in dienst van Koos Werkeloos.

Het idee dat een AZC de bestaande sociale problemen zal verergeren is uiterst speculatief.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Johanna

@30 Je verengt de twistpunten nu tot bijstand en andere uitkeringen en stelt vervolgens dat als argumenten weerlegd worden, je je daarbij dient neer te leggen. Ik heb daar problemen mee, om twee redenen.

Ten eerste omdat ik in mijn vorige reactie veel meer factoren noemde dan alleen uitkeringen en je die nu gevoeglijk buiten beschouwing laat. Leg mij maar eens uit waarom de instroom van grote groepen asielzoekerskinderen met leerachterstanden, die de taal niet machtig zijn, geen negatieve invloed zou hebben op het onderwijs aan de kinderen in de wijk, dat ook nu al te maken heeft met erg grote aantallen kinderen met rugzakjes, met leerproblemen en taalachterstanden. Of dat een reden is het azc daar niet te vestigen, weet ik niet. Maar het is te makkelijk om die argumenten van tafel te vegen als niet terzake doende, ‘logisch’ dan ook nog.

Ten tweede veronderstelt argumenten weerleggen natuurlijk niet alleen dat je die argumenten eerst gehoord hebt (wat inspraak vooraf veronderstelt en niet zoals nu informatie achteraf), maar ook dat je in die weerlegging onderbouwt waarom je die argumenten weerlegt, en ook daar is geen enkele sprake van.

Dan heb ik het nog niet over meer politieke factoren als:
– bij de laatste verkiezingen stemde zo’n 45 procent van de wijk op Leefbaar, bij een opkomst van minder dan 40 procent
– het Collegebesluit is een minderheidsbesluit; 3 (Leefbaar) wethouders van de 6 zijn tegen de komst van een azc, laat staan in de Beverwaard; de stem van de burgemeester gaf dus de doorslag
– op 14 oktober, de dag van het besluit riep Leefbaar de wijk (waarvan bijna de helft op hen stemde) al direct op zich uit te spreken tegen de komst van het azc
– en dat deden ze dus. Op een informatiebijeenkomst waar slechts een deel van de bewoners over geïnformeerd was, waar een groot deel van de belangstellenden de tent niet in mocht omdat het veel drukker was dan ingeschat, en waar grote aantallen ME’ers werden ingezet tegen de eigen bevolking (is althans het sentiment nu)
– dus geen argumenten, beperkte communicatie, geen inspraak. Geen beroepsmogelijkheden ook, behalve bezwaar aantekenen tegen de Omgevingsvergunning vanwege strijdigheid met het bestemmingsplan

Ik vind het dus helemaal niet zo gek dat die bewoners het gevoel hebben dat er naar hen niet geluisterd wordt. Wat niet wil zeggen dat ik het met hen eens zou zijn, maar zullen ze dan zeggen: jij hebt makkelijk praten, want jij woont hier niet

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Niels Nijsingh

(voortbordurend op enkele opmerkingen van chp)

@0 “Desalniettemin heeft Ortega y Gasset ons wel iets te zeggen, in een tijd waarin…”

Ik word altijd achterdochtig als ik dingen lees over “het is steeds meer het geval dat”, “we leven in een tijd van”, “de moderne mens is”. Je kan immers altijd wel voorbeelden vinden om je gelijk te bewijzen. Maar hoe uniek is het nou helemaal in de wereldgeschiedenis dat mensen schreeuwen, kankeren en zich onvoldoende adequaat informeren?

Begrijp me niet verkeerd, ik denk wel degelijk dat er interessante vragen te stellen vallen over de rol van expertise in onze huidige samenleving (de rol van internet daarin, de complexe internationale structuren, de verhouding tussen democratie en betrokkenheid etc.), maar het is volgens mij zinloos om die discussie dood te slaan met niet verieefbare stellingen over “de elite” en “het plebs”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Nonkel

Ik ben van mening dat dit werk misbruikt wordt door sommigen, zodoende de status quo te behouden. Zo heb ik zelf Internationale Betrekkingen gestudeerd en veel werkzaam geweest mbt de EU namens overheden en gemeentes. Mijn ervaring is dat bestuurders helemaal geen kennis van zaken hebben. Die blaten, als ze slim zijn, hun amtenaren na. In het ergste geval hebben ze zelf een visie. Het zijn doorgaans onbewust onbekwame mensen die een doel en een positie hebben.
Kijk naar een Pechtold, oud docent en niet gehinderd door enig verstand van zaken. Toch promoot die mafkees de EU alsof het een wondermiddel is. En de zogenaamd “intellectuele” fanschrare slikt het voor zoete koek.
Wellicht is de oplossing dat de intellectueel eens anders wordt beschouwd. Dat het niet langer een rijke, bekakte, paarse broek drager is die een hoge functie heeft, maar de kritische denker die onderdeel is van de groep waarvoor hij werkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Nonkel

@27

Heel selectief van je. Zo heb ik je namelijk wel eens een andere analyse zien geven van professor Pim Fortuyn. Het lijkt erop dat bij jouw kleur belangrijker is dan wat Ortega betoogd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 Joseph Morika

@3: “dat allerlei politieke en maatschappelijke vraagstukken te complex zijn om met kroegwijsheden op te lossen

Ik heb naarstig naar mijn uitgave van het onderhavige werk van Ortega y Gasset gezocht, maar ik heb het helaas (nog) niet terug kunnen vinden. Wel heb ik de hand gelegd op zijn originele werk waardoor mijn aanvankelijke twijfels (van #14) over wat de man nu werkelijk zei en bedoelde bevestigd werden. Hij moest helemaal niet zoveel van politici hebben als hierboven door Prediker en sommige anderen wel gesuggereerd wordt:

Ni este volumen ni yo somos políticus. El asunto de aquí se habla es previo a la política y pertenece a su subsuelo. Mi trabajo es oscura labor subterránea de minero. La misíon del llamado “intellectual” es, en cierto modo, opuesta a del politico. La obra intellectual aspira, con frequencia en vano, a aclarar un poco las cosas, mientras que la del politico suele, por el contrario, en confundirlas mas de lo que estaban.

Dit is te vertalen als:

Ik ben geen politicus en dit is ook geen politiek boek. Het onderwerp waarvan hier sprake is gaat aan de politiek vooraf en behoort tot haar ondergrond. Mijn werk is de duistere ondergrondse arbeid van de mijnwerker. De missie van de zogenaamde “intellectueel” is in zekere zin tegengesteld aan die van de politicus. De intellectuele arbeid beoogt, dikwijls vergeefs, de dingen een beetje te verhelderen, terwijl die van de politicus daarentegen gewoonlijk is ze meer verward te maken dan ze al waren“.

Om hier een pleidooi in te zien om “Europa” en zijn politiek over van alles en nog wat maar over te laten aan de politici is wel een beetje vreemd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Analist

@33: het argument over de impact op het onderwijs vind ik interessant..zeg wat was de reactie van de gemeente hierop?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 Johanna

@38 Volgens mij tot nu toe geen, behalve dat met de scholen goed overlegd gaat worden waar en hoe de leerlingen ondergebracht gaan worden. Een redelijk algemeen antwoord dus, waar je als burger weinig mee kunt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#40 Analist

@39: ok hoewel dat een antwoord is, is het vrij onbevredigend. Dat ben ik met je eens. Maar aan de andere kant moet jij het met mij eens zijn dat er ook veel klachten tussen zaten met weinig of geen fundering. Om terug bij het onderwerp te komen: zijn burgers die niet openstaan voor tegenargumenten en het compromis geen probleem voor de democratie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 Prwvlosky

Het zou fijn zijn indien kinderen weer als vanouds genoegzaam hun arbeid zouden verrichten, en ja en amen zouden antwoorden op liefdevolle vragen van Prediker en zijn Notabelen.

zomaar een gedachte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 JANC

@36: Was de beste man hoogleraar of professor?

  • Vorige discussie