Privacydebat voor kleuters

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vorige week maandag werd er in Amsterdam een privacydebat georganiseerd door het Europees Parlement Informatiebureau in Nederland. Ik was die avond in Amsterdam en ben dus gaan luisteren om te zien welke vragen men elkaar dan stelt (en vooral ook welke niet).

Het format van de avond was opgezet als een lagerhuisdebat met twee groepen stoelen tegenover elkaar en in het midden een ruimte voor debaters en de showmaster/aan-elkaar-prater. Showmaster is eigenlijk de beste term want het geheel had de diepgang van een Lingo-aflevering (sorry Lingo!).

Elk onderdeel werd geïntroduceerd door 2 archetypes van ´bad guys´. Het eerste duo betrof een geheim agent die alles van ons wil weten ´voor uw veiligheid´ en een terrorist die, om niet verder besproken redenen, ons wilde opblazen met zijn handgranaat. De terrorist gebruikte daarvoor hypeprmoderne middelen als ´skype´ en ´whatsapp´ (mogelijk wel bekend bij lezers alhier). Daarom had die geheim agent dus ook toegang nodig tot al ons internetverkeer. Om die terrorist tegen te houden.

Daarna mocht de zaal debatteren over de stelling:´de overheid moet online meer bevoegdheden krijgen om Nederland te beschermen´

De aanwezige vertegenvoordiger van de KLPD (in blauw-met-goud-glimmend uniform) legde uit dat zij veel beter misdaden konden oplossen met bepaalde online bevoegdheden. En zo was binnen 30 seconden een ruimte gecreëerd met ¨!!!TERRORISME!!!dreiging¨ ingevuld met veel meer reguliere opsporing van bijvoorbeeld economische delicten. Niemand in het publiek leek dit op te vallen. Het verdere debat ging er van uit dat de overheid altijd het beste met de burger voor heeft en dat het met een beetje toezicht dus best kan. Voor onze veiligheid.

Je kon merken dat er flink wat (aanstaande) juristen in de zaal waren. Op de fantasie dat overheden zich altijd netjes aan hun eigen wetten houden werden enthousiast luchtkastelen gebouwd. Meer, en vooral betere regels was de oplossing! En wel met toezicht natuurlijk. Want dat werkte bij Diginotar ook zo goed. Hamer – spijker.

De grootste bedreiging van het levensgeluk van de meeste Nederlanders lijkt te bestaan uit verkeerde advertenties (door te weinig data) of juist te persoonlijke (door te veel data) op Google- en Facebookpagina´s. Dat er dingen bestaan als Adblock, Do Not Track, Ghostery, en TOR was een van de vele feiten die, zoals wel vaker in Nederlandse debatten, een niet te grote rol mocht spelen. Ze zijn tenslotte ook erg technisch allemaal, die feiten.

Dat een overheid bevoegdheden wel eens zou kunnen misbruiken voor andere dan zuivere doeleinden daar gaan we het niet over hebben, want we zijn tenslotte een net land. En in nette landen gebeuren dat soort dingen niet. Of hooguit in *andere* nette landen (die dan achteraf dus toch niet zo netjes waren). En die Iraakse massavernietigingswapens? Tja, die zullen we toch binnenkort wel een keer vinden. Toch? Bovendien was Saddam een enge dictator, zeker nadat hij na 1990, na jaren trouwe dienst, was gestopt met westerse instructies op te volgen. Ook vinden we wel iets waarvan we al die mensen in Camp Delta kunnen veroordelen. Kwestie van goed blijven doormartelen/zoeken.

Het is tekenend voor een land dat tot de meest geweldloze en veiligste op aarde behoort dat men veel banger is voor niet-bewezen terroristen en Mark Zuckerberg (een beetje) dan voor de westerse overheden. Dit ondank het feit dat noch Mark noch die terroristen beschikken over straaljagers, drones en artillerie. Door de geschiedenis heen zijn overheden altijd met afstand de grootste moordenaars geweest en NAVO-landen hebben de afgelopen 10 jaar hard gewerkt om die traditie in stand te houden. Daarover trouwens gelieve geen vragen te stellen. We zijn immers altijd in oorlog geweest met Centraal-Azië.

Privacy en grondwetten zijn er niet om je advertentie-comfort niveau te garanderen maar om je te beschermen tegen je overheid als die een keertje echt de weg kwijt raakt een haar macht ernstig gaat misbruiken.

Ik heb de meneer van de KLPD helaas niet meer kunnen vragen of zij zich ook sterk zouden willen maken voor computer onderwijs in Nederland. Dit ter vervanging van de Microsoft junior secretaressetraining die er thans voor doorgaat. Wellicht als niet heel Nederland zat dichtgeplakt met de onveilige rotzooi van een meervoudig veroordeelde economisch crimineel, dat al die botnets wat minder vat op Nederland zouden hebben. Schokkend dat noch de KLPD, noch het College Bescherming Persoonsgegevens ooit hebben opgeroepen tot meer digitale empowerment van burgers op basis van kennis door goed onderwijs.

Hoewel het debat inhoudelijk teleurstellend was is het een nuttige wake-up call om wederom geconfronteerd te worden met het kleuterniveau waarop het tot nog toe gevoerd wordt. Zelfs onder het publiek wat naar zo´n debat komt (dat is dus al een stevige selectie qua interesse) lijkt er vrijwel geen interesse te zijn in de implicaties van recente gebeurtenissen in de boze buitenwereld. Alsof we debatteren over het weer in teletubbieland. Voorlopig privacy maar gewoon zelf blijven regelen.

ps: vorige week ook de eerste cryptoparty (cryptoparty.org) in Amsterdam. Heel handig voor iedereen die wil leren hoe je enige privacy kan behouden in een land waar de meeste mensen liever Lingo kijken. Ik kon er wegens een lezing elders helaas niet bij zijn. Hopelijk de eerste van velen.

Reacties (14)

#1 Nirk

Zucht, nederland is groter dan de randstad…

  • Volgende discussie
#2 Martijn

Dat een overheid bevoegdheden wel eens zou kunnen misbruiken voor andere dan zuivere doeleinden daar gaan we het niet over hebben

Als het publiek inderdaad vooral bestond uit juristen, dan is dat een gegeven dat bekend wordt verondersteld. Die hebben allemaal hun tentamens rechtsfilosofie gehaald.

Heel handig voor iedereen die wil leren hoe je enige privacy kan behouden in een land waar de meeste mensen liever Lingo kijken.

Dat is dus net het punt: je kan niet van alles verstand hebben. Daarom is er een sociaal contract dat leidt tot de vorming van de staat, die bepaalde bevoegdheden krijgt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 gronk

dan is dat een gegeven dat bekend wordt verondersteld.

Ik merk dat juristen anders vaak zat de mening zijn toegedaan ‘dat als iets volgens de wet verboden is, het dus ook niet gebeurt’. Dat je nog dingen hebt als pakkans, kosten van vervolging, seponeringskans, en de kosten van de uiteindelijke strafoplegging die allemaal een rol spelen bij ‘bij wet verboden gedrag’.

Genoeg bedrijven die hard lachen bij een boete van 50k. Maar juristen denken dat zoiets ‘afschrikt’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Thallman

Waarom lees ik er hier nooit iets over dat de overheid op mijn bankrekening kan kijken? Privacy is toch een veel breder onderwerp dan anoniem downloaden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 DrBanner

LAAT DE OVERHEID EENS OP Z’N EIGEN BANKREKENING KIJKEN!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 zmmoccc

Ik gok zo dat niet-Lingo-kijkend Nederland thuis is gebleven na te hebben vastgesteld dat 2 van de 3 uitgenodigde privacy-experts niet bepaald het CV van een privacy-expert lijken te hebben. De enige reden om als niet-leek dit debat te bezoeken is zelfkastijding (Of het moet zijn om vast te stellen of Janneke Slöetjes in levende lijve net zo leuk is op de foto:-))

(En sinds men enige tijd geleden blijkbaar heeft bepaald dat debatten tegenwoordig ook winnaars moeten hebben, geldt dat eigenlijk voor alle debatten, ongeacht het onderwerp. Banaliteit gegarandeerd!)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Steeph

@Thallman Uhm, stukje historie gemist misschien?
https://sargasso.nl/privacy/

Overigens is het door de overheid meekijken op de bankrekening niet zomaar mogelijk. Wel standaard meldplicht grote transacties. En ze zijn verplicht de gegevens aan de amerikanen te geven als het om internationale betalingen gaat.
(Zover ik weet)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Anna
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Martijn

@3:

Ik merk dat juristen anders vaak zat de mening zijn toegedaan ‘dat als iets volgens de wet verboden is, het dus ook niet gebeurt’.

Dat is even een heel andere discussie. Het gaat hier om de checks and balances: de macht van de staat vs. het individu, het algemeen belang vs. de vrijheid van de individu. Juristen zijn bij uitstek de personen die getraind zijn in het maken van dit soort afwegingen.

Wat ik vaak merk als het over recht en internet gaat, is dat ICT-mensen denken dat ze de wet wel snappen omdat ze ook met beslissingsregels en logica te maken hebben. Sterker nog: er is een slag dat meent beter in dat soort zaken te zijn getraind dan die vage alfa’s. Ongeveer hetzelfde syndroom als fysici die denken dat ze de economie wel even uit het slop kunnen trekken, omdat zij veel beter zijn met differentiaalvergelijkingen dan economen. Alleen blijkt dan dat kennis van filosofie achter essentiële rechtsbegrippen als ‘redelijkheid’, ‘sociaal contract’ en ‘proportionaliteit’ toch wat anders is dan if…then…else…. Om deze essentiële blog van Arnoud Engelfriet maar weer eens aan te halen: you can’t hack the law.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Thallman

@9
Dat wet de wet is betekend natuurlijk niet dat het zo zou moeten zijn. Omdat juristen er belang bij hebben dat het rechtssysteem blijft zoals is zorgt dit voor een belangenverstrengeling.

Ik ben het eens met de stelling van het stuk van Arnoud Engelfriet en irriteer me aan redenering zoals “”Je verbied criminelen niet om op de weg te rijden dus TPB moet ook niet verboden worden””.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Anoniem

Niemand in het publiek leek dit op te vallen.

Voor de andere toeschouwers leek het jou ook niet op te vallen, want jij zei ook niets, je kunt je wel stil in een hoekje superieur gaan zitten voelen en dan hier voor eigen bühne gaan pleiten maar dan verandert er natuurlijk helemaal niets.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 gronk

Wat ik vaak merk als het over recht en internet gaat, is dat ICT-mensen denken dat ze de wet wel snappen omdat ze ook met beslissingsregels en logica te maken hebben.

D’r is een forse groep automatiseerders die halsstarrig in hun eigen superioriteit geloven. In combinatie met een ‘regels zijn regels en we kunnen geen uitzonderingen maken’-mentaliteit, wat ervoor zorgt dat je automatiseringssystemen hebt die uitermate krukkig op bestaande werkprocessen aansluiten. Dat soort types zijn uitermate irritant.

Maar je ziet dezelfde verschijnselen ook bij een flinke groep juristen: een heilig geloof dat de maatschappij de wet dient, en niet andersom.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Henk van S tot S

Nog even en je wordt opgepakt als je geen internet hebt en dus wel fout moet zijn omdat ze je niet kunnen volgen.
Laten we het ze een stukje moeilijker maken (goed voor de werkgelegenheid) en massaal op Thor overstappen ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Arjen Kamphuis

@11, ik heb bij de eerste gelegenheid gepoogd het debat wat breder te trekken door voor te stellen dat we ons moesten afvragen waarom die terrorist ons zo graag wil opblazen. Niemand leek echt interesse te hebben in dergelijke vragen …

Zowel de voorzitter/showmaster als andere proces-stuurders maakte redelijk duidelijk dat dergelijke aspecten alleen genoemd mogen worden in de context van alu-hoedjes en andere mechanismen voor ridiculisering. ¨Gelieve de echte vragen niet te stellen, het moet wel een leuke avond blijven¨. Ignorance is strenght.

  • Vorige discussie