NIEUWS - Amnesty International vraagt de Verenigde Naties in te grijpen in de Filippijnen vanwege de voortdurende schending van mensenrechten en de straffeloosheid voor moorden in opdracht van de staat.
‘My job is te kill’ is de titel van een rapport van Amnesty gericht aan de VN over de situatie in de Filippijnen. Die titel is ontleend aan een uitspraak van president Duterte dit voorjaar op een bijeenkomst van lokale bestuurders: ‘Het is mijn taak mensen angst aan te jagen, te intimideren en te doden’.
Duterte is nu vier jaar aan de macht. Hij heeft een bloedbad gemaakt van zijn land waar politie en ongeïdentificeerde gewapende bendes naar willekeur en straffeloos kunnen moorden, zegt onderzoeker Rachel Chhoa-Howar. En dit is volgens haar geen toevallig bijproduct van zijn bestuur, maar het centrale kenmerk ervan. Wat Duterte noemt een ‘war on drugs’ gaat voor een belangrijk deel ook om tegenstanders van zijn regime.
Persvrijheid onder druk
De meerderheid van de slachtoffers komt uit de armste delen van de bevolking. De moorden worden verdoezeld door vervalste rapporten; en families van de slachtoffers die recht zoeken zijn hulpeloos vanwege overweldigende obstakels in de rechtsgang.
De persvrijheid staat onder grote druk zoals blijkt uit de vervolging van een van de belangrijkste critici van Duterte, de journalist Maria Ressa. Ze werd door Times vorig jaar uitgeroepen tot een van de honderde invloedrijkste mensen van het jaar. Onlangs veroordeelde een rechter haar tot celstraf vanwege smaad tegen een rijke Filippijnse zakenman die volgens een artikel op Ressa’s site Rappler betrokken was bij moord, drugshandel en mensensmokkel. Vorige week heeft het Europees Parlement met overgrote meerderheid een resolutie aangenomen waarin aandacht wordt gevraagd van de EU-vertegenwoordigers en ambassadeurs van de lidstaten voor de zaak tegen Ressa. De parlementariërs roepen op om haar alle nodige assistentie te verlenen bij haar proces.
Politieke moorden
Het Europarlement drong ook aan op onafhankelijk onderzoek naar de moorden op Jory Porquia, Randall ‘Randy’ Echanis en Zara Alvarez. Zara was actief voor de verdediging van mensenrechten op het eiland Negros. Ze zat eerder al twee jaar gevangen, kwam op borgtocht vrij en werd dit voorjaar definitief vrijgesproken. Op 17 augustus is zij door een ongeïdentificeerde groep schutters om het leven gebracht. Tien dagen daarvoor werd boerenleider Randy Echanis (72) dood gevonden met 24 steekwonden en een schot door zijn hoofd. Echanis maakte deel uit van het communistisch verzet in de Filippijnen. Hij was jarenlang betrokken bij landhervormingsprojecten, en bij wetgeving op het gebied van irrigatie en rijstteelt.
Coronacrisis
Geconfronteerd met een acute economische crisis, een aanhoudende uitbraak van Covid-19 en afnemende populariteit, heeft Duterte de noodtoestand in zijn land met nog een jaar verlengd. Na Thailand krijgen de Filippijnen van de Asian Development Bank de slechtste economische prognoses van alle Aziatische landen. De werkloosheid is de laatste maand enorm toegenomen omdat meer dan 600.000 buitenlandse werknemers vanwege de crisis elders naar huis zijn teruggekeerd. Evenzovele gezinnen raken daardoor aan de bedelstaf. De regering biedt slechts een mager steunpakket. Duterte heeft alles gezet op de spoedige beschikbaarheid van een vaccin tegen corona uit China of Rusland. De Filippijnen scoren in Zuid-Oost Azië de hoogste cijfers qua aantal besmettingen en doden door het coronavirus. Maar ondanks de binnenlandse behoefte aan zorgpersoneel voor de COVID-19 patiënten heeft Duterte een ban op buitenlandse arbeid van dokters en verpleegkundigen onlangs weer opgeheven.
Ook op dit gebied bouwt de president een morbide reputatie op die hem bij volgende verkiezingen zou kunnen opbreken. In Duterte-getrouwe regeringskringen wordt dan ook al gespeculeerd over uitstel van de presidentsverkiezingen in 2022. Maar dat idee wordt door de swoordvoerder van de president Harry Roque verworpen. Roque is anderzijds druk met medische bulletins vanwege de afwezigheid van zijn baas, want de gezondheid van Duterte laat nogal te wensen over.