Waarschijnlijk is bovenstaande kreet potjes latijn. En het drukt ook niet helemaal uit waar dit stukje over gaat. Maar de term zat nou eenmaal in mijn hoofd. Meer correct zal waarschijnlijk Quinque Dominion of Quinque Potentia zijn.
Maar goed, dit stuk gaat eigenlijk over de scheiding der machten.
Door de recente gebeurtenissen rondom de EU grondwet en het berichtje vandaag over de beinvloeding van Exxon van het Witte Huis, kwam een oud gedachtenspinsel weer bovendrijven over een nieuwe inrichting van de verdeling van de machten. Dat wil ik graag even hier neergooien zodat er tegenaan getrapt kan worden.
De eerbiedwaardige Charles Montesquieu heeft met zijn werk “De l’esprit des lois” (1748) de aanzet gegeven voor de discussie over de scheiding der machten. Zijn opzet om de macht van de “staat” op te knippen zodat geen van de partijen zou kunnen domineren, later de Trias Politica genoemd, is de basis geworden voor het democratisch bestel in veel landen.
Heel kort komt het er op neer dat er drie machten zijn, de wetgevende (parlement), de uitvoerende (regering) en de rechtelijke. En de machten zouden elkaar in evenwicht moeten houden (afspraken over reikwijdte bevoegdheid en afkeuren voorstellen andere machten).
Deze principes zijn inmiddels al tweeenhalve eeuw oud. In die tijd is er veel gebeurd.
In mijn ogen zijn er twee grote “machten” bijgekomen, de economische macht en de media macht. Uiteraard kan je er nog meer noemen (religieuse macht, ambtelijke macht) maar deze zie ik als belangrijk op dit moment.
Het is in ieder geval duidelijk dat de invloed van twee genoemde machten op de traditionele machten inmiddels erg groot is geworden. Maar er zijn eigenlijk geen duidelijke regels om die machten van elkaar te scheiden.
Met name in Amerika is de macht van het bedrijfsleven inmiddels zo groot dat het zowel de politiek als de media kan domineren. Om nog maar niet te spreken over de rechtsgang (geld koopt goede advocaten). Het is natuurlijk een beetje raar dat een rechter zich niet mag uitspreken over het functioneren van een gekozen volksvertegenwoordiger, maar dat een bedrijf wel degelijk met geld of andersoortige beloning dezelfde volksvertegenwoordiger op andere gedachten mag brengen. En de media spelen in veel landen een hele grote rol in het publieke debat. Zij zijn in staat een thema te maken of te breken. Zonder de media lukt het vrijwel geen politicus om een echt voorstel erdoor te krijgen. Sterker nog, de media kunnen ervoor zorgen dat politici uberhaupt niet meer kunnen functioneren, bijvoorbeeld door prive zaken in de publiciteit te brengen. En ze kunnen ervoor zorgen dat bepaalde thema’s alsnog op de politieke agenda komen te staan.
Eigenlijk is dat allemaal erg onzuiver. Het betekent ook dat van alle machten er maar eentje te kiezen is (het parlement) en dat twee van de vijf machten niet aan spelregels gebonden zijn. Niet echt een principe dat in het belang is van de mensen en zeker geen situatie waar sprake is van “checks and balances” zoals de Amerikanen dat zo mooi zeggen.
Nu is dan ook het moment om opnieuw een radicale scheiding der machten door te voeren en de grondwet daarop aan te passen. Het is tijd voor een nieuwe ordening.
Een aantal regels die zouden kunnen worden opgenomen als voorbeeld:
- Bedrijven mogen geen geld aan politici of politieke partijen geven. Noch direct, noch indirect.
- Alle advocaten zijn in dienst van de staat. Geld kan gunstiger rechtspraak niet kopen.
- Geen verslaggeving van rechtbankzittingen tot er een uitspraak is.
- Lobbyen is verboden. Alle informatie die bedrijven aan de politiek aanbieden moet openbaar zijn.
- Media is in handen van pure mediabedrijven en die mogen op hun beurt niet in handen zijn van andersoortige bedrjiven. Een mediabedrijf mag op geen enkel onderdeel meer dan 25% van de markt in handen hebben.
- Bedrijven en politieke partijen mogen hun reclame uitingen niet rechtstreeks bij de media aanbieden. Er moeten een tussenpartij komen die zorgt dat de reclame boodschappen op de geschikte plaatsen (doelgroepen) terecht komen. Er mag geen invloed van bedrijven of politieke partijen uitgaan naar de media door het dreigen met terugtrekken van reclame gelden.
- Een land moet een publieke omroep en staatskrant hebben met een onafhankelijk bestuursorgaan en een eigen budget.
- Als journalisten lid zijn van een politieke partij moet dat bekend zijn.
- Ook directies van bedrijven moeten politieke kleur bekennen.
- Politici en openbare bestuurders mogen geen banen hebben in het bedrijfsleven of media (en vice versa).
- Wetgevende macht mag zich niet uitspreken over het functioneren van de media.
Afijn, er zijn nog wel meer regels te bedenken. Maar het punt is duidelijk.
Ik stel voor dit op zo’n kort mogelijke termijn in de tweede kamer te brengen. Tenzij iemand kan aangeven dat dit onzin is natuurlijk.
De Trias Politica is dood, lang leve de Penta Politica!
Reacties (38)
Tjee Steeph, ik ben blij dat er alweer iemand is die mij laat inzien dat mijn kop nodig eens “ontstoft” moet worden.
Dank, ik moet me inlezen want je onderwerp is waar “het” om draait momenteel :)
Heb je suggesties wat boeken aangaat, voor bij de open haard zeg maar?
Interessante visie Steeph, ik had het nog nooit zo bekeken maar om zowel van de ‘economische macht’ als van de ‘mediamacht’ ook daadwerkelijk een potens politica (zeg ik het zo goed?) te maken, dat vind ik zeer zeker wel iets om over na te denken.
De details die je al bij elkaar hebt gebrainstormd, daar wil ik nog niet teveel op ingaan; eerst alles maar-es ff laten bezinken.
De filosofische vraagstelling rijst nu echter in hoeverre de scheiding der machten (ongeacht hoeveel je er telt) tegenwoordig nog daadwerkelijk speelt. Een rechter die zwaardere straffen uitdeelt ‘omdat de daad een hevige impact heeft gehad op de maatschappij’ heeft duidelijk teveel t.v. gekeken. Wat er op die t.v. wordt uitgezonden wordt voor een groot deel bepaald door de economische machten, want als het bedrijfsleven iets niet naar believen vindt adverteert men niet en dus zendt de omroep alleen maar dát uit wat clientèle trekt voor de adverteerders. Dit indirect door het bedrijfsleven bepaalde uitzendschema dat rechters beïnvloedt werkt opruiend zodat politici er wel op móeten reageren en er wel mee móeten werken. Kun je mijn gebral nog volgen?
Mijn punt is in ieder geval dat het erdoorheen proberen te krijgen van ‘jouw’ scheiding der vijf machten in the end dus volledig afhankelijk is van de medewerking daaraan door het bedrijfsleven. Het is het bedrijfsleven dat, indirect weliswaar en misschien zelfs onbedoeld, rechters en politici beïnvloedt via haar invloed op de media (kijk maar naar het recente grondwetreferendum: er is nergens gezegd hoe het goed zou zijn voor óns, het ging er alleen maar over hoe goed het wel niet zou zijn voor het bedrijfsleven).
Ergo, alles samenvattend: ik vind het een interessante invalshoek die je biedt, één die zeker het overdenken waard is. Maar als je het bedrijfsleven er niet toe kunt krijgen om voorstellen in deze richting te steunen zul je nooit ofte nimmer resultaten bereiken. We heten een democratie te zijn, maar in feite zijn we, achter de schermen weliswaar, al sinds tijden gewoonweg een oligarchie. Kortom, het is gezellig filosoferen hier op Sargasso, maar meer dan dat zal het nooit worden.
Goed stuk Steeph!
Persoonlijk zie ik wel wat in een publieke zender zonder reclamegelden.. Toezicht door een onafhankelijk orgaan vind ik ook een goed idee. Nu zijn publiek belang en commercieel belang teveel verstrengeld..
Je voorstel om meer transparatie te bewerkstelligen spreekt me ook wel aan.. dat zal mogelijk verborgen agenda’s wat duidelijker maken.
Dat politieke partijen geen geld meer mogen aannemen van bedrijven is denk ik hier in Nederland niet zo van toepassing.
Je voorstel om de staatsbemoeienis met de uit breiden tot de advocatuur lijkt me geen goed idee.. Ik denk dat dat ongemotiveerdheid en dus kwaliteitsverlies van de advocatuur tot gevolg zal hebben..
Buitengewoon scherp stuk, stof tot nadenken. Ik zal er later uitgebreider op reageren, maar ik zie op een paar punten de situatie verslechteren in plaats van verbeteren. De plannen voor de Publieke Omroep bijvoorbeeld, waar er volgens Medy van der Laan ruimte moet komen voor organisaties als Greenpeace of Novib om televisie te maken. De onafhankelijkheid van de media komt daarmee verder in het geding. Ik denk dat Nederland zit te schreeuwen om media waarvan je er zeker van kan zijn dat er geen belangen meespelen in de berichtgeving; geen commerciele, maar ook geen ideele.
De stelling dat politici en openbare bestuurders geen functies in het bedrijfsleven mogen uitoefenen is een lastige. Dat zou immers ook moeten gelden voor functies in maatschappelijke organisaties of semi-overheid; iets wat nu veel gebeurt. En een dergelijke regel zou weliswaar situaties als het ‘Beste Els’ briefje van Bolkenstein hebben voorkomen, het maakt het ook lastig voor politici en bestuurders om voeling te houden met wat er in de maatschappij gebeurt; iets wat nu al een probleem is. En wat doe je met iemand die eerst tien jaar voor een oliemaatschappij heeft gewerkt, en dan besluit milieuwoordvoerder te worden van een politieke partij? Moet die afgewezen worden, ten faveure van de persoon die tien jaar bij Greenpeace heeft gewerkt?
Afijn, later meer, want het lijkt me dat dit stuk de komende weken verder uitgeplozen kan worden..
Wel Steeph, dan mogen de Grondwethits weederom naar beneden gaan, de kwaliteit is evenredig hoog gestegen met u erbij.
Dit soort posts zijn de reden waarom Sargasso bestaat -en het door dit geplemp een echte meerwaarde betekent in het bloody medialandschap.
Dank en hulde dus, en ook ik sluit me aan bij deze haast referendale uitdaging: hier kom ik op terug.
De lobby macht van bedrijven is niet helemaal uit balans. Je vergeet dat grote consumenten organisaties in de VS ook een enorme invloed uitoefenen, alleen zijn de democraten nu even niet aan de macht. Om op basis van een verloren verkiezingsuitslag de hele trias politica om te gooien gaat me een beetje ver. Goed de Republikeinen zijn kapitalistische liberalen, en die krijgen steun van bedrijven, maar je vergeet even de invloed op de democraten van de vakbonden, milieuorganisaties, burgerbewegingen, en individuen (zoals de nieuwe technologieen individuen een enorme rol van betekenis toedichtten in de fondsenwerving bij Howard Dean; maar ook individuen zoals George Soros, media ankers en sterren). Dit punt lijkt me dus volkomen misplaatst.
De invloed van de media is op zich wel interessant in dit kader, maar elke gek kan een medium beginnen. Moeten weblogs dus een eigen gereguleerde macht gaan vormen in de constitutie? Ik zie liever minder regulering dan meer.
De invloed van de ambtelijke macht is overigens veel en veel groter dan welke vierde macht dan ook. Het hele lobby circuit richt zich juist in Nederland vooral op de ambtenarij. Ik zou veel liever zien dat hoge ambtenaren politiek verantwoordelijk worden. Dat zou ik wel een discussie waard vinden.
De door jou voorgestelde scheiding is eigenlijk een ontmanteling van de “Penta Politica”. Je ontneemt het bedrijfsleven zo goed als alle en de media veel macht. Zonder verregaande censuur en minder vrijheid is zo’n systeem niet in de hand te houden. (Bijvoorbeeld een reportage op tv over een politiek onderwerp zou als “inmenging” gezien kunnen worden.
De drie machten van de Trias Politica kunnen elkaar sturen en zijn in zekere mate gelijkwaardig. De vijf machten in jouw voorstel zijn dat niet.
Daarbij komt nog dat ik het niet eens ben met jouw stelling dat religieuze macht (zie de ID discussie en de ophef over het programma “God bestaat niet”) en ambtenarij (elk voorstel verzandt zonder hun medewerking) minder belangrijk zijn.
Juist godsdienst trekt nu flink aan de touwtjes in de VS. Grote ambtenarenapparaten blijken steeds meer een eigen leven te gaan leiden.
Neemt niet weg dat ik het voorstel dat politici geen geld mogen aannemen (ook niet voor campagnes) een goede vind, en eventueel nog handhaafbaar.
Maar veel van je andere punten vind ik, sorry, een beetje naïef.
@Allen: Voordat ik op individuele stukken reageren eerst nog een algemene opmerking. De intentie van dit stuk was niet zozeer het pushen van mijn voorstel voor de Penta Politica alswel het ter discussie stellen van de huidige ordening. Je staat er gewoon niet meer bij stil, maar het is zeer de vraag of die nog wel voldoet (de Trias Politica).
Ik had ook de militaire macht (inclusief het militair industrieel complex) ipv de economische als factor kunnen noemen bijvoorbeeld.
Dit even ter verduidelijking mocht je het niet uit het stuk halen.
@Larie #1: Boekensuggesties heb ik niet echt. Behalve misschien De Lege Staat van Paul Frissen.
Het beste is inderdaad de open haard (Den filosofischen mensch kan niet zonder).
Alle ideeen over de bestaande inrichting van de staat los laten en dromen over andere constructies/systemen. Goed tijdverdrijf.
Zal vanavond wel even kijken of ik nog wat online artikelen die mij tot denken hebben gezet, kan opgooien.
Militaire macht valt toch onder de uitvoerende macht samen met de regering, zoals politie bij de rechtsprekende macht hoort? Of gaat er alweer een wereldbeeld van mij aan diggelen? Enfin, Pentas Politica, mooie alliteratie. Alleen het logo is een beetje aggresief. Nouja, het had erger gekund: http://www.helpingmormons.org/images/Pentagram.gif
@The Rule #2: Bedenk dat ten tijde van Montesquieu er ook een heersende macht was die niet graag zaken uit handen wilde geven. Dat is toch gebeurd. Sommige ontwikkelingen hou je niet tegen.
@Arduenn #10: Vond het logo wel symbolisch. Het Duivelse Pentagram ten opzicht van de Heilige Drie eenheid :-)))
@Sikbock #3: De stelling dat iets onder staatsaansturing brengen tot kwaliteitsverlies zal leiden (voor advocatuur in dit geval) vind ik bedenkelijk. Dat zou dus ook voor rechters, ministers, ambtenaren, etc etc.. gelden.
@caprio #6: Ik zie mbt de VS geen onderscheid tussen de democraten en de republikeinen. Beide kanten hebben net zoveel last van de invloed van het bedrijfsleven. Beide kampen kunnen geen campagne meer voeren zonder de financiele steun. En daarmee is de invloed van het bedrijfsleven dus erg groot geworden.
En ik vraag me af of consumentenbelangen organisaties en vakbonden de juiste tegenwicht bieden. Het is vaak helemaal niet in het belang van de consument of een vakbond dat bepaalde milieumaatregelen genomen worden (duurder, minder banen). Maar dat zou wel in het belang van een land als geheel kunnen zijn. Dat is dan een politieke afweging die zuiver genomen moet kunnen worden (niet met de angst geen geld voor de volgende campagne meer te ontvangen).
@Franz #4: Voeling met wat er in bepaalde geledingen van de maatschappij gebeurd (hetzij in de wijken, hetzij in bedrijven, etc) is waarschijnlijk wel een kwaliteit die nuttig kan zijn. De vraag is echter of dat gelijktijdig moet/kan. En of het mogelijk op een andere wijze kan. Verplichte werkbezoeken 1 dag in de week of verplicht bijwonen van een 2e kamer bijeenkomst kan misschien het wederzijdse begrip en inzicht erg verhogen.
Maar toch… de grootste misstanden in Amerika worden niet veroorzaakt door de twee faktoren Bedrijfsleven en Media in de Trias.
Ik zie ook jammer genoeg niet heel veel fijns in Steephs pakket zitten.
Ik hou het voorlopig toch maar bij ‘ieders verantwoordelijkheid voor de wet’.
@Mescaline #16: Ik begrijp jouw eerste opmerking niet helemaal, kan je die nader toelichten.
En het laatste punt is nou juist het probleem. Ja, ieder heeft een verantwoordelijkheid voor de wet. Maar die wetten worden opgesteld door politici. Die politici worden (even extreem gesteld) door het bedrijfsleven gestuurd. Daardoor komen er dus wetten die gunstig zijn voor het bedrijfsleven waar ze zich vervolgens wel aan gaan houden. Maar of dat is wat je wilt als samenleving….
De concrete vraag is dan eigenlijk in hoeverre beinvloeding van elk van de 3 machten de besluitvorming beinvloedt en of daar grenzen aan te stellen zijn. Op zich ben in niet tegen lobbyen, het is goed om zaken onder de aandacht te kunnen brengen, maar elke schijn van beinvloeding moet worden voorkomen.
@Grobbo #18: En de vraag is ook of de nu gelden drie machten binnen de staat de juiste zijn.
In sommige landen (bv Taiwan) kennen een vijftal machten. Bijvoorbeeld de auditors en de ombudsman.
Maar wat ik ook relevant vind, buiten of er balans en een goede verdeling is, is of het “volk” er een stevige stem in heeft. En hoe meer machten er zijn die niet gekozen of direct beinvloed kunnen worden, hoe minder dat het geval is.
“Alle advocaten zijn in dienst van de staat. Geld kan gunstiger rechtspraak niet kopen.”
Een dergelijk stalinistisch systeem werkt natuurlijk niet, en demotiveert zoals zieke bok al zei. Je kunt beter de boel vrij laten maar zorgen dat er degelijke controle is op tarieven en het doen en laten van advocaten. Dit geldt ook voor de media, lijkt me.
We leven sowieso in een tijd waarin macht en invloed steeds meer fragmenteren en verspreidt worden over allerlei hele of halve overheidsbedrijven, toezichthouders, etc. Laten we er lekker vrede mee hebben!
@Odoaker #20: Waarom is iets nou gelijk stalinistisch als het van de staat is.
En de vanzelfsprekendheid waarmee gesteld wordt dat mensen in dienst van de staat niet gemotiveerd zijn vind ik ook dubieus.
Er zijn vast wel creatieve manieren om, als dat werkelijk een probleem is, hier iets aan te doen.
Maar ik gooi even een vraag terug naar Sikbock en Odoaker: Zijn jullie het er mee eens of oneens (los van of het moet veranderen) dat je met genoeg geld een betere kans maakt in de rechtspraak (ook in Nederland)?
Amerika’s problemen in het kort. 40 miljoen mensen hebben geen toegang tot de gezondheidszorg, 35 miljoen leven onder de armoedegrens, 65% gaat niet meer stemmen, veel wapenbezit, misdaad, treurige toestanden in het onderwijs, slechte sociale zekerheid, enorme schuldenlast, achterstelling gekleurde folks, grote sociale spanningen, enorme militaire budgetten.
@Steeph #21: Stalinistisch vind ik slecht gekozen. Het feit is echter dat in je voorstel de staat de advocaten betaald. Dat maakt de staat de belangenbehartiger van beide partijen in een rechtszaak. Dat kan nooit goed gaan. (Nee, nooit)
Het demotiveert omdat er geen incentive is om beter te presteren dan de rest. Je zal dus een eenheidsworst rechtspraak krijgen waarin waarschijnlijk veel mensen onschuldig het gevang in verdwijnen omdat niemand het een hol kan schelen.
@Spuyt12 #23: Kom op, een beetje out-of-the-box denken! Waarom de advocaten bij de staat onderbrengen? Waarom niet een apart orgaan met een eigen belastingheffing los van de andere staatsorganen. En er zullen zaken met verschillende moeilijkheidsgraad zijn waardoor er dus ook advocaten met verschillende kwaliteiten en beloningen gewenst zijn.
Als we dan toch het systeem aanpakken, dan maar gelijk stevig. :-)
Vallen vakbonden en andere maatschappelijke organisaties (Greenpeace, Consumentenbond, ANWB etc) onder hetzelfde regime als bedrijven ?
@Q: Niet in mijn ogen. Hoewel de ANWB een twijfelgeval is.
Interessant, helaas heb ik de laatste dagen te weinig tijd.
Twee opmerkingen:
– de macht van NGO’s is (soms) ook aanzienlijk
– en dit hoorde ik vandaag toevallig: in Indonesie kan je voor 1 miljoen roepia (=85 euro) 10 minuten zendtijd in het nationale journaal kopen??!
@steeph(14): er is een heeeeel groot verschil tussen democraten en republikeinen. Als je invloed alleen maar meet aan financiele steun voor de campagne heb je misschien gelijk, ik ken de cijfers overigens niet, maar je bent blijkbaar niet zo goed op de hoogte van het Amerikaanse systeem. De invloed van burgerbewegingen (zwart/milieu/joods/latino) is enorm, misschien wel vele malen groter dan die van het bedrijfsleven, alleen vermeld je hun invloed voor de leukigheid niet in je discussie.
Het is echter onmogelijk om een serieuze discussie over de lobby invloed te hebben als je deze miskent. Ook bij de Republikeinen moet je erkennen dat het netwerk van religieuze groepen nu juist de doorslag heeft gegeven bij Bush’ herverkiezing. Ik begrijp niet dat je dit niet erkent.
@Caprio: Kennelijk heb ik me verkeerd uitgedrukt. Mijn antwoord was voornamelijk een reactie op jouw opmerking “Om op basis van een verloren verkiezingsuitslag de hele trias politica om te gooien…”.
Daarop wilde ik aangeven dat ik dit ook geschreven zou hebben als de democraten gewonnen hebben. Waarmee ik niet wilde aangeven dat democraten en republikeinen gelijk zijn.
En je hebt wel een punt met betrekking tot het lobby systeem. Er zijn heel veel niet-commerciele bewegingen actief in dat circuit. En ook weer vice versa voor de politiek. Iets wat wij in Nederland nauwelijks kennen (in die omvang).
Maar dat is dan juist iets wat in deze discussie opgenomen moet worden. Misschien moet in de Penta politica niet het bedrijfsleven genoemd worden maar het begrip “belangenvertegenwoordiging” (waar het bedrijfsleven ook een rol in speelt).
Democratie = belangenvertegenwoordiging
Ik sta er naast, loop erom heen, begin te sjorren, krijg er geen beweging in.
@Mescaline #30: “Democratie = belangenvertegenwoordiging”. Ja, maar dan wel met een set spelregels die door iedereen aanvaard zijn en die voor alle onderdelen van de belangevertegenwoordiging gelden.
Dus niet een deel (bv Parlement) wel open en bewust laten kiezen en een ander deel (lobby) helemaal vrij z’n gang laten gaan zonder enige transparantie of controle.
Hoe kan je anders bepalen of het een “eerlijk” systeem is.
@Steeph #31. Het is een eerlijk systeem mits men zich aan de regels en wetten houdt. Zolang een lobbyist van welke kant ook niet aan het omkopen slaat (de wet overtreedt) zie ik niet wat hij verkeerd doet.
Iets anders is dat met name in Amerika het staatsbudget veel beter gespendeerd kan worden dan nu het geval is.
En iets anders is ook de kwalijke invloed van bedrijven op onwelgevallig wetenschappelijk onderzoek, maar dat staat hierbuiten.
En iets anders is ook de mate waarin een staat zich aan de eigen wetten houdt. Schrijnend: landen waar de doodstraf geldt houden zich het minst zorgvuldig aan de eisen van een eerlijk proces.
Er zijn veel factoren en actoren, maar aan de Trias als staatsrechtssysteem zie ik niets verkeerds. 50 jaar voor Montesquieu hadden de Fransen de Zonnekoning nog: staatsmacht in een persoon. Geen fris persoon trouwens.
@mescaline #32:
“Het is een eerlijk systeem mits men zich aan de regels en wetten houdt.”
Dat is een uitspraak binnen de context van het systeem zelf. De vraag is of dit systeem het beste is of dat er een beter systeem mogelijk is.
De zonnekoning deed mogelijk ook alles geheel volgens de regels van zijn eigen systeem. Maar uiteindelijk leverde dat toch niet het beste resultaat.
En verder zie ik het lobby systeem, zelfs als ze het binnen de regels doen, niet als een goed systeem. Ook hier geldt weer dat je een betere lobby kan voeren als je meer geld tot je beschikking hebt. Ik geloof niet dat de vereniging van bijstandsmoeders in staat zijn een even krachtige lobby bijeen te brengen als de olie industrie.
Verder zijn er nog veel mensen die in de waan verkeren dat hun gekozen volksvertegenwoordigers de enige mensen zijn die bepalen welke kant we op gaan. Het hele lobby circuit is niet te zien voor veel mensen. En ze weten in ieder geval niet waar ze moeten zijn om daar weer hun stem te laten horen. Etc….
Kortom, de Trias Politica is onvolledig en in mijn ogen niet langer de constructie die het best is voor de actuele situatie.
@Steeph Bijstandsmoeders in de olie ?
Waar gaat het concreet om in NL/Europa. Een goed voorbeeld is b.v. de software-patentering. Een slecht voorstel, maar je ziet overal *meteen* de tegenwerpingen. Ander voorbeeld, zonder lobby weliswaar: het bewaren van IP-traffic om terreur te bestrijden. Commotie alom. In het parlement worden toch vaak alle retoriekregisters met alle denkbare argumenten voor en tegen opengetrokken. De invloedrijke lobbyist heeft het niet altijd makkelijk.
Er zijn ook uitzonderingen.
De boeren en tuinders waren jarenlang kind aan huis bij het Ministerie van Landbouw. Gif ? Doe maar. Hormonen ? Kunnen geen kwaad. Biokip ? Lekker. Weinig veranderd. En nog steeds is de controle op de naleving van de wet er heel magertjes. Komt sporadisch in de krant.
De medische sector kan er ook wat van. Wat een geld daar ingaat… daar zorgt de lobby wel voor.
Goed, pak de medici bij hun lurven, maar wat nu ?
@mescaline: maakt me niet uit wat nu, als het maar transparant is.
En bijstandsmoeders in de olie zijn verre van transparant ;-)
Trias of Penta…
Wat te denken van de (ook) grote maar inderdaad ‘niet meespelende’ jongen: de WTO
In R’dams Dagblad van 2/6 j.l. staat:
“EU-landbouwcommissaris Else Mariann Fischer Boel verlaagt de minimumprijs voor suiker met 39%.”
Ten gunste van arme landen.
Met echter ook negatieve gevolgen…(wanneer niet..zucht)
Echter: “De wereldhandelsorganisatie WTO heeft de handelswijze van Europa illegaal verklaard,.
Na een aanklacht van Thailand, Australië en…. Brazilië”.
Leuk feitje: de slechts 3! (goedkoop leverende) suikerbaronnen in Brazilie worden nog rijker/machtiger. (goedkope ‘slavenarbeid’ namelijk).
En elke dag wordt er in het oerwoud wel een ‘voetbalveld’ gemaakt.
Want: “Niet Europa bepaalt wat er op de wereldmarkt gebeurt, maar de WTO.
Hier geldt de wet van de markt: wie het goedkoopst kan produceren, mag leveren”.
Boeren in de 3e wereld zullen er dus niet van profiteren.
[BTW: ook de Nederlandse suikerbiet-sector is nu de dupe van een goedbedoeld beleid].
@Wies: Het is tegenwoordig inderdaad niet heel erg zinvol om bij een herordening alle internationale invloedrijke organen buiten beschouwing te laten.
Eens nadenken hoe dat te combineren is.
Iets heel anders. Je noemt nu al voor de tweede keer het dagelijks verlies van een voetbalveld aan oerwoud. Ik vrees dat je niet goed geinformeerd bent. Als dat zo was, hadden we namelijk niet echt een probleem.
De meest ernstige schatting die ik zo snel heb kunnen vinden geeft aan dat het om twee voetbalvelden PER SECONDE gaat. Dat is dus 172800 keer zoveel.