Oostenrijkse sociaaldemocraten naar links

De leiderschapsverkiezing bij de Oostenrijkse sociaaldemocratische SPÖ eindigde onlangs in een bizarre ontknoping.  Een ’technische fout’ in een Excelbestand heeft er volgens de partij toe geleid dat de verkeerde kandidaat als nieuwe leider werd aangekondigd. Niet Hans Peter Doskozil had gewonnen maar Andreas Babler (foto). De stemmen voor de twee eindkandidaten van bijna zeshonderd afgevaardigden op een partijconferentie waren op een of andere manier door elkaar gegooid. Een slimme journalist miste in de uitslag één stem, waarna de fout aan het licht kwam. Doskozil had zijn overwinningsrede al gehouden.

Babler’s kansen om premier te worden na de parlementsverkiezingen in Oostenrijk volgend najaar worden niet hoog ingeschat. Hij behoort tot de uiterst linkse vleugel van de sociaaldemocraten en heeft in het verleden nogal forse uitspraken gedaan over de EU en de NAVO. Babler’s kandidatuur kwam als een verrassing  en is niet los te zien van ontevredenheid aan de basis van de partij over de slechte resultaten bij recente regionale verkiezingen. In Salzburg was de communistische partij de grote winnaar ten koste van de sociaaldemocraten. Babler heeft nu –naar het voorbeeld van Jeremy Corbyn– de grassroots van de sociaaldemocraten weten te mobiliseren voor een nieuwe koers. De oude partijleiding slaagde er niet in een passend antwoord te geven op de politiek van de zittende coalitie van de  conservatieve ÖVP en de Groenen. Babler heeft, anders dan Doskozil een coalitie met de conservatieve ÖVP afgewezen. Zoals de kaarten nu liggen ziet het er naar uit dat de ÖVP wel weer met de extreemrechtse FPÖ in zee zal gaan.

In de val gelokt

De FPÖ staat er weer goed voor in de peilingen. Sinds eind vorig jaar is de partij de regerende ÖVP voorbijgestreefd en is ze nu de grootste.  En dat ondanks de schandalen die de Oostenrijkse politiek de afgelopen jaren te verwerken kreeg nadat FPÖ-leider en toenmalig vicekanselier Heinz-Christian Strache omkoopbaar was gebleken in een op Ibiza heimelijk opgenomen video. Ibiza-gate leidde tot meer onthullingen over corruptie en vriendjespolitiek die uiteindelijk ook premier Sebastian Kurz de kop kostte. Kurz is deze week geconfronteerd met nieuwe aanklachten vanwege onder meer manipulatie van opiniepeilingen met overheidsgeld. Strache is vorig jaar wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken van het bevoordelen van een bevriende ondernemer. Julian Hessenthaler, de man die hem met de video in de val lokte, zit met een enkelband thuis. Na de publicatie van de video is er jacht op hem gemaakt en is hij gearresteerd en veroordeeld voor drugshandel. Zelf ontkent hij alle schuld. Hij zou ook in de val gelokt te zijn. Hij moet na het uitzitten van tweederde van zijn straf nu wel vrijgelaten worden, meent zijn advocaat. Maar voorlopig moet hij het doen met de enkelband.

Migratie

Andreas Babler zal het niet makkelijk krijgen in het traditioneel rechtse Oostenrijk. Naast huisvesting zal ook hier migratie de komende tijd het belangrijkste thema blijven. De SPÖ is op dat laatste punt gespleten. Terwijl Doskozil van mening is dat er aan de rechterkant stemmen te halen zijn als de partij het Deens voorbeeld van een strenge migratiepolitiek zou gaan volgen kiest Babler voor humanere oplossingen. Hij benadrukt dat asiel een mensenrecht is. In het industriestadje Traiskirchen is hij als burgemeester verantwoordelijk voor het grootste opvangcentrum voor vluchtelingen van het land. Hij won de laatste burgemeestersverkiezingen met meer dan 70 procent steun. Babler is anders dan de zittende partij-elite ook voor arbeidstijdverkoring en hogere belastingen voor miljonairs.