ELDERS - Olieland Noorwegen werkt hard aan verduurzaming.
Grootschalig elektrisch vliegen is nog ver weg, maar Noorwegen werpt zich op als proeftuin voor de elektrische luchtvaart. In 2040 moeten alle binnenlandse vluchten worden uitgevoerd door elektrische of hybride toestellen. Luchthavenautoriteit Avinor, eigenaar van de ruim veertig luchthavens in het land, wil binnenkort de eerste aanbesteding uitschrijven voor een commerciële route voor een elektrisch vliegtuig met negentien passagiers, dat vanaf 2025 moet gaan vliegen. Het FD (€) doet verslag van een vlucht met de Pipistrel Alpha Electro G2, een Sloveens vliegtuig dat als eerste elektrische tweezitter is gebouwd voor commerciële doeleinden. De prestaties zijn vooralsnog beperkt: het toestel vliegt maximaal anderhalf uur, de maximumsnelheid is zo’n 200 kilometer per uur en het draagvermogen is slechts 560 kilogram. De geluidsoverlast is minimaal, je hoort alleen de propellor.
Ook elders wordt durk geëxperimenteerd met elektrisch vliegen, maar Noorwegen is wel een geschikte proeftuin omdat de afstanden relatief kort zijn, en het aantal passagiers op de binnenlandse vluchten niet zo groot is. Vliegen is in Noorwegen, zeker in het noorden, erg gebruikelijk. Je kunt er in twintig minuten een ziekenhuis bereiken waar je over de weg acht uur voor nodig hebt. Noren vliegen ook daarom meer dan de meeste andere Europeanen.
Premier Erna Solberg (foto) zet zich in voor duurzaam vervoer, maar heeft geen last van ‘vliegschaamte’. Haar rechtse regering, die sinds de toetreding van de Christelijke Volkspartij een meerderheid in het parlement heeft, zit min of meer gevangen tussen de wens om voorop te lopen bij het terugdringen van de opwarming van de aarde en anderzijds de handhaving van de olie- en gasindustrie als de belangrijkste bron voor de welvaart van het land.
Staatsfonds
Die tweespalt is terug te zien in de beslissing van het Noorse staatsfonds, het grootste staatsbeleggingsfonds ter wereld, om niet langer te investeren in de fossiele industrie elders in de wereld, terwijl de eigen industrie niet wordt afgebouwd. Staatssekretaris Ellingsen vindt dat dit niets afdoet aan de Noorse ambities om de klimaatverandering aan te pakken. ‘De wereld heeft nou eenmaal energie nodig’, zegt hij. ‘Ons gas en onze olie zijn relatief gezien het schoonst die er te krijgen zijn. Wij exporteren LNG naar Groot-Brittannië voor de opwekking van elektriciteit. Anders zouden de Britten het opwekken met kolen.’
Elektrisch rijden
In eigen land lijkt de Noorse olieproductie minder toekomst te hebben. De elektrische auto wint steeds meer terrein. In de eerste helft van dit jaar was bijna de helft van de nieuw gekochte auto’s elektrisch, tegen een derde in 2018. Noorwegen is hiermee wereldleider in de aankoop van elektrische auto’s per hoofd van de bevolking. Daarmee winnen Tesla, Nissan, Hyundai en BMW het in Noorwegen van Ford en Mercedes Benz. Niet onbelangrijk daarbij zijn enkele aantrekkelijke maatregelen om mensen aan te moedigen elektrische auto’s te kopen. Zo betalen zij niet de 25 procent belasting btw en zijn ze vrijgesteld van de koolstofdioxide-, stikstofoxide- en gewichtsbelastingen die worden opgelegd bij aankoop van gas- en dieselvoertuigen. Daarbij krijgen ze ook nog eens korting op parkeren, tolwegen en veerboten. Het kan allemaal dankzij de inkomsten uit olie en gas.
Tolwegen
Noorwegen heeft een groot aantal tolwegen, waaronder eindeloos veel tunnels. De tol wordt eenvoudig geheven met behulp van camera’s. Vorige maand was er even een regeringscrisis na het optreden van een pro-auto lobbygroep tegen de toltarieven die deed denken aan de gele hesjes in Frankrijk. De Vooruitgangspartij, de populistische coalitiepartner in Solbergs regering dreigde af te haken onder druk van de protesten aan de basis, maar bond uiteindelijk in.
Premier Solberg kan nu zonder al te grote zorgen de zomer in, erkende ze vorige week op haar traditionele persconferentie over de stand van zaken in het land. ‘Het Noorse bedrijfsleven meldt de hoogste groeicijfers sinds 2012, de werkloosheid is afgenomen. Dat is zeker niet alleen te danken aan de olie-industrie. De visserij, bosbouw, het toerisme en de toeleveringsbedrijven voor de scheepvaart doen het ook goed en dat is belangrijk omdat de olie geen toekomst biedt.’ Solberg toonde meer trots over de prestaties van het vrouwenvoetbalteam dan over de stakingen van scholieren voor een beter klimaatbeleid.
Reacties (8)
Het zal ergens uit gefinancierd dienen te worden. In het fonds zit genoeg geld. Het plan om elektrisch te vliegen klinkt als science fiction. Maar dat mag de pret niet drukken. Alleen al het plezier om plannen te maken: Onbetaalbaar!
Electrisch vliegen, nog zo’n collectieve zinsbegoocheling. De ellende met vliegverkeer is dat overheden (in het bijzonder de opeenvolgende Nederlandse regeringen) bijzonder succesvol zijn geweest in het verengen van de definitie van milieuschade tot enkel geluid. Voor de geluidsbeleving is electrisch vliegen uiteraard neutraal, maar qua uitstoot gaat het geen biet uitmaken. Het kost nou eenmaal enorm veel energie om een kist met een enorm gewicht de lucht in te krijgen en te houden, en of je dat nou uit kerosine haalt of uit electriciteit doet niet ter zake. Natuurlijk, die electriciteit kun je duurzaam opwekken, maar ik zie het nog niet gebeuren dat dit op zo’n grote schaal en zo’n korte termijn kan dat dit zoden aan de dijk gaat zetten voor electrisch vliegen. Dus dan wordt het niet-duurzaam opgewekte electriciteit, en dat levert in wezen niets op.
@2: In Noorwegen werd in 2017 96% van de elektriciteit opgewekt door waterkrachtcentrales.
@3: En er ligt nog een enorm potentieel aan windenergie in Noorwegen (In grote delen van het land waait het letterlijk altijd). Als er één land in Europa is dat een betrouwbare (want ook als de zon niet schijnt en het in centraal Europa niet waait) grote schone energieleveraar zou kunnen zijn, is het Noorwegen wel.
@4: zie die energie maar eens in een accu te krijgen. Voorlopig zit er in een kilo kerosine 50 x meer energie dan in een kilo batterijen
https://www.nemokennislink.nl/publicaties/elektrisch-vliegen-is-een-droom-voor-de-lange-termijn/
@5 Natuurlijk is het moeilijk. Maar 2040 is ook nog wel even in de toekomst. Zonder ambitie komt innovatie nergens. De nog onopgeloste problemen met elektrisch vliegen zijn voor een groot deel dezelfde als er voorheen waren met elektrisch rijden. En kijk eens wat er in Noorwegen tegenwoordig al aan elektrische auto’s rondrijdt.
@4: Ja leuk, maar willen ze het ook verkopen?
@4: Ik dacht dat wij ’s nachts grijze energie aan Noorwegen leverden die dan hun waterkrachtcentrales niet hoeven aan te spreken. Overdag nemen we dan die stroom weer af uit de waterkrachtcentrales en dan is het opeens groene energie.
Anyway, als het altijd waait kun je daarmee je stuwmeren weer volpompen om ze in piektijden allemaal leeg te laten lopen.
En volgens mij hebben ze daar zoveel plekken waar geen hond woont dat die windmolens er niet toe doen.