No Future is een keuze

In de uitzending van Andere Tijden van 29 januari werd aandacht besteed aan de ‘uitzichtloze’ situatie in de jaren 80 van de vorige eeuw. Althans, een situatie zoals die door sommige jongeren werd beleefd. In de uitzending stond een terugblik op het VPRO-programma Tijdverschijnselen uit 1982 centraal. Hierin sprak Ad ’s Gravesande met rokende en drinkende punkertjes over de naderende toekomst. De angst en de desillusie zat er goed in. Andere Tijden ging, bijna dertig jaar later, terug naar de grootste ‘doemdenkers’ uit Tijdverschijnselen: hoe zaten ze er nu bij? Straatschoffie Thomas werkt tegenwoordig bij een reclamebureau, de ander week uit naar de Hare Krishna, de ander ging therapie geven in het buitenland. Tot zover de voormalige zwartkijkers. Er waren echter ook jeugdige calvinisten in de zaal.

Andere Tijden ging niet langs bij hen, de gedoodverfde tegenstanders in het debat van Tijdverschijnselen. Zij waren destijds helemaal niet bang voor de Bom, vreesden niet voor werkloosheid en desillusies. De 18-jarige Cees, bijvoorbeeld, droeg in 1982 een stropdas, had een clerks-bril en had het over ‘hard werken’. Guess what? Niets veranderd. Ideale schoonzoon Cees Nijman is thans fiscalist te Breda, en heeft zijn look behouden.

Doemdenkers, zo kan het dus ook! Een beetje meer werkdrift en het komt helemaal goed. (Moet je wel bijna dertig jaar in quarantaine in een C&A-pak).

Zijn de punkertjes van toen (niet persé uit deze uitzending) de ‘kutmarokkaantjes’ van nu? Alleen heeft het (schijn)engagement van toen plaatsgemaakt voor een nihilistische gangsta-dystopie vol bling bling, is de pep vervangen door Red Bull, is de A van Anarchie vervangen door die van Allah light, is het kraakhol vervangen door de hangplek en is de slogan No Future vervangen door Schijt aan de Overheid. Maar het nihilisme is hetzelfde, en iedereen pist op ze. En voor allebei geldt: een kleine groep bevestigt het beeld voor de grotere groep. Volgens mij heb ik die vergelijking al eens eerder gehoord (Met dat verschil dat je niet als punker werd geboren en dat Appa geen geschikt equivalent van Johnny Rotten is, nee toch).