Mediabankieren, zo doe je dat

Dakkapellen, flatscreens, auto’s, keukens, vloerverwarming, jacuzzi, mountainbikes en surroundsets. We kochten ons gek op afbetaling. Lage rentes. Moest je niet moeilijk over doen. Geld moest rollen. Frisia Financiering, onderdeel van DSB, adverteerde overal. Tot in de VPRO-gids. Geld lenen deed je, en je lulde er niet over. Kijk liever naar onze schoorsteenmantel van siermarmer! Weemoedig denken wij aan Frits Bom als de Leenman, Edward Niessing als aanprijzer van vele interessante leenconstructies in DSB-commercials.

Maar toen begon de handschoen toch een beetje te wringen. Was het geen crisis ofzo? Wacht eens even, is er niet een regel: ‘Wie niet kan sparen, moet ook niet lenen?’ De salonkapitalist voelde zich ineens gedupeerde. RTL floot in feite met programma’s als Een dubbeltje op zijn kant en Geen cent te makken die ruimhartige adverteerder terug en zei boos tegen de betraande gezichten, grauw van shag en Senseo: ‘Waarom heb je zulke leningen afgesloten?’ De hooivorken bonsden ook aan de deuren van Tros Radar. Help! We betalen nog jaren voor de auto die we al vijf jaar geleden weer weg deden! Wij konden de kleine lettertjes niet lezen, echt niet!

Geen nood, riep ene Pieter Lakeman, econoom en schrijver. Talloze malen reed hij op en neer naar het mediapark. Hij stookte het vuurtje flink op in een memorabele uitzending in Goedemorgen Nederland, begin oktober. ‘Ik zal hoogstpersoonlijk de pop van Dirk Scheringa, de verkwistende sater uit Wognum, verbranden. Komt u maar mevrouw, sluit u maar achteraan in de rij. Kan iemand mijn gezicht even poederen, ik moet vijftig mediaoptredens doen. Ik heb het beste met de gedupeerden voor!’

De DSB-perikelen sudderden door. Af en toe dook er een vleeskleurige wassen pop op van DSB. Ze leken allemaal mediatraining te hebben gehad van een sekteleider uit Iowa. Wit gebit, rimpelloos hoofd, Westfriese nuchterheid maar stac-ca-to hel-der-heid. Ach, kijk aan! De Volkskrant wist te melden dat de DSB-bank klapte. Pers verzamelde zich rond het hoofdkantoor van DSB, waarvoor in elk geval de architect misschien hooguit een flitslening aangeboden kreeg als loon, zo lijkt het. Wachten op het hoogste woord.

12 oktober kon ingaan als DSB-day. Het imperium is neer. Pauw & Witteman walsten er nog even overheen met deskundigenexperts als de TROS-presentatrice, een SP-kamerlid, een gesjeesde modekoning met handel in goudstaven en de heer Lakeman zelf. Trefwoorden: speculatie, De Grave, Zalm, Scheringa, speculatie, spaarders, Wellink, hypotheek, 100.000 euro, speculatie, Zalm, Wellink, De Grave, Bos, Bos, Bos, Scheringa. De enige met verstand aan tafel was Arnoud Boot, waar niemand naar luisterde.

Er was een tijd dat media de financiële sector beschreven en speldenprikjes uitdeelden met nieuws over aandelen, koersen, beurzen, stijgers en dalers. Dit is van een andere orde. De carrousel van redacties, opiniemakers, jacht naar scoops en een onbestemd gevoel voor revolte vormen juist het machtige décor waarbinnen veel, zo niet alles beïnvloed kan worden. Interessant.

Het is wachten op een simultane peiling over de DSB-bank en de PvdA van De Hond die gekoppeld wordt aan kijkcijfers en dataverkeer op internet. En dat diezelfde ondervraagden vervolgens weer hun meningen moeten baseren op signalen uit de media. Speaking of which: moet Scheringa niet eens wat mediatraining krijgen van Mariëtte Hamer?