Kwakgeschiedenis: het Griekse erfgoed

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

De wetenschappelijke methode, onze vrijheid, de experimentele wetenschap, de democratie, rationaliteit, wiskunde, wijsbegeerte… het wordt allemaal maar toegeschreven aan de oude Grieken en het is bijna allemaal niet waar.

Over het algemeen gaat de drogredenering als volgt: wij hebben X, de Grieken hadden ook X, dus wij hebben het van de Grieken. Dat X ook bij andere volken kan zijn voorgekomen wordt vaak genegeerd (wiskunde is hier een voorbeeld), zoals men ook vaak over het hoofd ziet dat X vergeten kan zijn geraakt en herleefd kan zijn, zonder dat er een direct verband is (democratie).

Verder is maar de vraag of de Grieken X wel echt op hun culturele repertoire hadden, want misschien is ons voorbeeld van een Griekse X wel niet-representatief. De experimenten van Archimedes zijn bijvoorbeeld nogal uitzonderlijk en kunnen niet worden beschouwd als bewijs dat de Grieken de experimentele wetenschap hebben uitgevonden. Dat onze natuurwetten weinig gemeen hebben met de wet van Archimedes, zal ik dan nog buiten beschouwing laten. Kortom, veel veronderstelde ontleningen zijn gebaseerd op drogredeneringen.

Sprekend over drogredeneringen. Dáár hebben de Grieken nu wél als eersten over nagedacht, en veel van wat Aristoteles erover zei is nog steeds actueel. Vandaar dat ik graag verwijs naar deze infographic, waarop ze handig worden uitgelegd.

Foto: Fernandico Blaya

Reacties (7)

#1 HansR

En dit is een kwaklogje?
Wetenschap op zijn Grieks?

Wat wil je nu eigenlijk zeggen?

20 eeuwen evolutie van denken down the drain?
Grieken als bron of doorgeefluik down the drain?
Grieken als denkers down the drain?

Rewriting history? Revisionism?

  • Volgende discussie
#1.1 drj - Reactie op #1

Binnen de wetenschapsgeschiedenis (maar ook daarbuiten) heeft men nogal eens de neiging het begin van de moderne wetenschap bij de oude Grieken te zoeken. Met als gevolg dat voorbij wordt gegaan aan de veel grotere invloed die Babylonische, Perzische en Indiase denkers hebben gehad op de ontwikkeling van met name wiskunde en astronomie.

Met andere woorden, de oude Grieken zijn niet de exclusieve oerbron van het moderne, verlichte denken.

Volgens mij is dat wat de auteur geprobeerd heeft duidelijk te maken. Maar wat mij betreft had dit inderdaad wel wat helderder gekund.

  • Volgende reactie op #1
#1.2 Bismarck - Reactie op #1

Ligt het aan mij of heb jij stiekem naar die inforgraphic gekeken en daar je respons aan ontleend voor je je post maakte? Er had trouwens bij de link wel een waarschuwinkje gemogen: Pas op nare PDF!

  • Volgende reactie op #1
  • Vorige reactie op #1
#1.3 L.Brusselman - Reactie op #1.2

Dacht dat het aan mijn browser lag,maar na een update van Foxit kreeg ik hem alsnog(die pdf).

#1.4 J.Morika - Reactie op #1

@01 “20 eeuwen evolutie van denken down the drain?

Er is m.i. niets in het oorspronkelijke artikel dat aanleiding voor deze opmerking zou kunnen zijn.

Bovendien is jouw opmerking erg grappig, zelfs voor iemand die de oude (in het oorspronkelijk artikel gewraakte) tamelijk dogmatische manier van geschiedenis-beoefening zou praktiseren. Zo’n iemand zou namelijk opmerken dat het dan ten minste over 25 eeuwen van evolutie van denken gaat. Daar komt dan nog bij dat het niet helemaal zeker is of de term “evolutie” wel van toepassing is op de geschiedswetenschap. Maar over dat laatste valt te praten. (Mijns inziens is een van de kenmerken van deze tak van wetenschap namelijk een toenemende nadruk op het vinden en bestuderen van oorspronkelijke bronnen, dat is toe te juichen, maar met “evolutie” heeft het erg weinig te maken).

  • Vorige reactie op #1
#2 Henrik

deze post is een drogreden an sich.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 L.Brusselman

Verbolgen gymnasiasten laten hun ongenoegen blijken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie