Op 17 februari 2008 riep Kosovo eenzijdig de onafhankelijkheid uit. Het land is door een flink aantal staten erkend, maar het grootste deel van de internationale gemeenschap beschouwt Kosovo echter nog steeds formeel als een deel van Servië. Van alle VN-leden tekenden er 91. Van de EU landen ontbreken Griekenland, Cyprus, Spanje, Slowakije en Roemenië. Een groep van 25 bevriende landen heeft in het International Civilian Office onder leiding van de Nederlandse diplomaat Pieter Feith vijf jaar toezicht gehouden op het onafhankelijkheidsproces. Het ICO stopt nu. Komende maandag is de laatste bestuursvergadering en dinsdag wordt de missie afgesloten met een conferentie onder de titel Chapter closed in the Balkans.
In het laatste nummer van Wordt vervolgd, het maandblad van Amnesty International, geeft Pieter Feith een weinig optimistisch beeld van de situatie onder de titel: “Kosovo wacht nog een lange barre tocht.” Hij geeft tal van voorbeelden waaruit blijkt dat de internationale gemeenschap in de afgelopen jaren weinig heeft kunnen betekenen. Kosovo heeft nog steeds een slechte internationale reputatie. Er is een grote criminele sector en veel corruptie. De helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Investeerders blijven weg, ook omdat Servië een stel van sancties heeft opgelegd. De Servische inwoners weigeren te integreren in de nieuwe staat. Zo’n 200.000 Serviërs zijn gevlucht en komen niet terug omdat ze de situatie nog steeds niet veilig achten. Van een multiculturele samenleving is geen sprake. Bestuurlijk zijn er ook nog steeds grote problemen en de erkenning van de zelfstandigheid van Kosovo is gestopt.
Feith heeft ook nog de functie gehad van een soort gezant van de EU. Hij heeft tot grote ergernis van sommige lidstaten actief gelobbyd om Kosovo kandidaat -lid van de EU te maken. Daarin ging hij zo ver dat hij vorig jaar door de EU-minister van Buitenlandse Zaken Catherine Ashton als gezant werd ontslagen. De EU lijkt verder weg dan ooit, zeker als Servië, zoals het er naar uitziet wél succes heeft op weg naar een lidmaatschap van de Unie. Dat land is nu wel kandidaat-lid na de uitlevering van de oorlogsmisdadiger Mladic en de instemming met een VN-resolutie die oproept tot een dialoog tussen Servië en Kosovo (let wel: erkenning van de zelfstandigheid wordt niet verlangd). Mocht Servië ooit lid worden, dan zal het de toelating van Kosovo zeker blokkeren.
Kosovo was, anders dan vandaag, aan het eind van de vorige eeuw dagelijks in het nieuws. De Kosovo-oorlog van 1996-1999 tussen Albanezen en Serviërs is uiteindelijk door de NAVO beslecht met bombardementen op Servië. De oorlog maakte volgens deze bron 13.472 burgerslachtoffers: 9.260 Albanezen, 2.488 Serviërs en 1.254 slachtoffers waarvan de etniciteit niet kan worden vastgesteld. Servië claimt dat er tijdens de NAVO-luchtaanvallen in 1999 verder nog tussen de 1.200 en 5.700 burgerslachtoffers in Servië en Montenegro vielen. Volgens Human Rights Watch zijn het er 488. Het Joegoslavië-tribunaal documenteerde honderden gevallen van oorlogsmisdaden, niet alleen door de Servische troepen, maar ook door het Kosovaarse bevrijdingsleger. Wordt Vervolgd schrijft dat Kosovo ook weinig vooruitgang boekt bij het vervolgen van de daders. Politieke kopstukken, ex-commandanten van het bevrijdingsleger UCK gaan vrijuit. Een ex-minister en drie hoge ambtenaren, beschuldigd van het martelen en doden van Servische en Albanese gedetineerden werden dit jaar mei vrijgesproken. De kroongetuige in dit proces die voor zijn veiligheid naar Duitsland was gebracht kwam daar onder verdachte omstandigheden om het leven.
Diplomaten kunnen misschien een hoofdstuk afsluiten. Kosovo lijdt nog steeds en het einde is nog lang niet in zicht. Ook al is het land niet meer dagelijks in het nieuws. Europa houdt een pijnlijke plek op de Balkan. En mag zich afvragen wat alle inspanningen daar, militaire en diplomatieke, uiteindelijk hebben opgeleverd.
Reacties (6)
De feiten van Feith kloppen.
Chapter closed in the Balkans, dat dachten joden ook over Israel.
Het zal nog wrel even duren voor Kosovo zo stabiel is dat de grondstoffen opgegraven kunnen worden, want daar ging het allemaal om.
Balkan is Europa ,sukkel
De Balkan (bepaald niet Kosovo alleen) is wel een heel apart stukje Europa. De etnische zuivering is daar in veel mindere mate dan het Westen voltooid, mede omdat ze het daar bij gewoonte of niet of zeer gewelddadig aanpakken, waar aan de andere kant van Europa de afgelopen paar eeuwen merendeels met zachte hand, maar wel onaflaatbaar is geassimileerd.
Overigens is een geografische ligging in Europa geen garantie (strikt genomen zelfs geen criterium, zie Cyprus) voor opname in de EU en dus geen argument als het daarover gaat.
De EU zou zich trouwens ook wel nog eens achter de oren mogen krabben voor het Servië opneemt in de EU. Immers volgens sommige EU-leden maakt Kosovo ook deel uit van Servië en voldoet blijkbaar niet eens aan de criteria om over toelating te onderhandelen. Zo lang nog niet de hele EU het eens is over de onafhankelijke status van Kosovo, lijkt me een toetreding van Servië dus niet aan de orde.
Kosovo, het meest milieu bewuste land ter wereld, daar scheiden ze al eeuwen hun afval, namelijk links en rechts van de weg, zelden zo’n lui, corrupt en crimineel volk mee gemaakt.
Kosovo mag dan in Europa liggen maar daar heb je dan ook echt alles mee gezegd, de mentaliteit is totaal niet Europees.
Je zal overigens weinig vinden die Europa leuk vinden. Men is idolaat van de VS (en Clinton), maar walgt en masse van Europa.
De corruptie hebben ze overigens niet van een vreemde. Toen UNMIK neerstreek in het gebied werd (door met name de Fransen) zoveel corruptie gepleegd dat niemand Europa meer serieus nam. Het hoofdkantoor van de missie in Pristina werd ook wel unmikistan genoemd.
Hoeveel geld is er in Frankrijk wel niet verdiend door de eerste mobiele provider verplicht via Monaco te laten lopen?