In het licht van de veroordeling van Geert Wilders kan de vraag worden opgeworpen of hij zich daarmee ook niet schuldig heeft gemaakt aan een ander strafbaar feit, namelijk meineed. Bij zijn installatie als Kamerlid, de laatste keer op 20 september 2012, beloofde hij immers op grond van artikel 60 trouw aan de Grondwet. Dat is een vereiste die is uitgewerkt in de Wet beëdiging ministers en leden Staten-Generaal. De veroordeling betekent de facto dat hij die eed geschonden heeft.
Bij de behandeling van de genoemde wet kwam schending van de eed wel aan de orde, maar dat betrof met name de in artikel 2 van in de wet genoemde zuiveringseed (over het niet aannemen van geschenken etc.). Minister Ien Dales stelde toen dat bij een vermoeden van schending van die eed strafvervolging mogelijk is. De rechter zou dat dan moeten beoordelen. Wie daarbij het initiatief moet nemen, is niet duidelijk.
Nu is vervolging wegens schending van de eed vast een theoretische kwestie. Maar de vraag is natuurlijk wel, wat de betekenis van die eed dan wel is en welke waarde daaraan moet worden gehecht. Die vraag kan zeker worden gesteld als een Kamerlid zich schuldig heeft gemaakt aan het aanzetten tot discriminatie en daarmee tot schending van artikel 1 van die Grondwet.
Deze korte column van Dr. Bert van den Braak verscheen eerder bij Montesquieu Instituut.
Reacties (17)
Politici beloven van alles.
Misschien mis ik iets, maar hij is veroordeeld op grond van artikel 137 van het wetboek van strafrecht, toch? Daar komt verder geen artikel 1 bij kijken, zou ik denken.
“wat de betekenis van die eed dan wel is en welke waarde daaraan moet worden gehecht.”
Die eed is een stukje symboolpolitiek, voor mij dus van nul en generlei waarde.
Welke eden zijn nog meer symbolisch bedoeld dan? Als ze niks betekenen schrap ze dan maar
Tijdens het afleggen van de eed hield Wilders zijn vingers gekruist, dus die rechter had qua legale stappen geen poot om op te staan.
De grondwet zegt hier niks over. Je zou aan artikel 1 kunnen denken, maar dat gaat over de relatie tussen overheid en burger. Aangezien we toch geen echte rechtbank hebben in Nederland die gedragingen aan de grondwet toetst, moet je het wel heel erg bont maken, wil je de trouw aan de grondwet schenden.
@6: Juist! Zou dit dan… ik durf het bijna niet te zeggen… feitenvrij geklets zijn..?
Bert van den Braak? Sargasso redactie? Kunnen we een toelichting krijgen voordat de commentaar sectie alweer overspoeld is met offtopic gekibbel?
Qua offtopic gekibbel, zoals bekend is Wilders allochtoon, zijn moeder is geboren in Indonesie, een Islamitisch land. Hij heeft nu ook een strafblad. Hij heeft geen dubbele nationaliteit.
Dus we zijn nu _bijna_ aangekomen op het punt waarop het programma van de PVV voorstelt om Wilders terug te sturen naar zijn eigen land, maar nog net niet.
@7 Zo ver zou ik niet willen gaan. Het feit waar het hier om draait is immers dat er een vraag opgeworpen kan worden. Dat dat altijd kan en dat het antwoord op die vraag hier waarschijnlijk “hou toch op” of “ga toch weg” zal luiden doet weinig af aan het feit: er kan hier een vraag opgeworpen worden.
@7: Misschien wil je zo vriendelijk zijn zelf even na te lezen wat er in de door dhr. van den Braak genoemde wetsartikelen staat?
Dus artikel 60 van de Grondwet en artikel 2 van de Wet beëdiging ministers en leden Staten-Generaal.
Oh ja, en dan nog artikel 1 van de Grondwet.
Tot zo ver de bronnen. Stuk voor stuk de feiten waarop Van den Braak zijn vraagstelling baseert.
@10:
Begrijpend lezen is voor een heleboel mensen erg moeilijk; hoewel ik een beetje moet toegeven dat ik soms geen bal van reacties als #2 en #7 snap.
;-)
@8:
Ik kan haast niet wachten om te zien hoe hij daar wordt ontvangen.
;-)
Ik zeg doen. Nog een proces. Misschien krijgt blondie dan wel 40 stoeltjes in de 2e kamer.no
@10: Daar staat niets over strafrecht, dus wat is precies je punt? Ik laat het me graag uitleggen, maar ik begrijp oprecht niet wat hier bedoeld kan zijn.
Feitenvrij noem ik het overigens als er geen juridische reden aangevoerd zou kunnen worden dat de hierboven genoemde vraag relevant zou maken. Ik zeg niet dat dat hier het geval is, maar het lijkt er zo op het eerste gezicht wel op, voor een leek als ik.
Het breken van een belofte lijkt me alleen meineed als je al ten tijde van de belofte wist dat je hem zou gaan breken.
@2: Sterker nog, we maken er in Nederland expliciet werk van om er maar voor te zorgen dat er nauwelijks een verband bestaat tussen de Grondwet en enige andere wet. Alleen de Raad van State doet wetten een beetje toetsen, vooraf. De rechter heeft het nakijken als hij/zij vindt dat een wet ongrondwettelijk is.
Het geeft wel binding binnen de partij: iedereen een strafblad.
Wilders zegt dat het zijn plicht is om te zeggen wat ie zegt. Meineed is wat mij betreft totaal niet aan de orde.
Overigens denk ik dat Wilders in hoger beroep vrijgesproken zal worden.