Corruptie: ‘Jos van Rey houdt niet van stiekem’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

ACHTERGROND - VVD-senator Jos van Rey mag dan van corruptie beschuldigd worden, maar twintig jaar geleden stond hij nog bekend als een van de schone bestuurders van Limburg. Zijn minder schone tegenstanders van toen zitten nog ongeschonden op het pluche.

,,Jos van Rey houdt niet van stiekem.” Zo begint een Volkskrant-artikel van 16 december 1995. Van Rey is onderwerp van een groot en lovend portret op pagina drie.Van Rey valt op door zijn niet aflatende kritiek op het Limburgse CDA dat hij bij zijn aantreden in de Tweede Kamer (VVD) aanduidt als Corrupt Democratisch Appèl. Die antipathie jegens het CDA stamt nog uit zijn Roermondse jeugd, zegt hij tegen de interviewers. De KVP maakte overal de dienst uit. Het liberale gezin Van Rey, dat ook politieke ambities had, werd steevast tegengewerkt.

Van Rey zit overal met zijn vingers in. Hij bekleedt jarenlang drie publieke functies: als Statenlid, gemeenteraadslid (Roermond) en als Tweede Kamerlid. Lokaal en regionaal laat hij zich steeds op onverkiesbare plekken zetten, maar hij wordt telkens met voorkeursstemmen gekozen.

De Stem tekent in 1997 een bewonderend portret op van de man. ,,Jos van Rey staat voor een uniek verschijnsel in de Nederlandse politiek. Niet alleen dat hij tegelijkertijd gekozen volksvertegenwoordiger is in Tweede Kamer, provinciale staten en gemeenteraad maakt hem tot een opmerkelijk fenomeen. Zijn manier van politiek bedrijven, is dat nog veel meer. Waar Jos van Rey actief is geweest, herinneren partij-genoten en medestanders zich gezellige, vrolijke uren en likken opponenten, meestentijds CDA’ers, gefrustreerd hun wonden. Hij bijt zich vast in affaires waar hij machtsspelletjes of financieel geknoei vermoedt en levert dan strijd als een David tegen Goliath. Soms ook belandt hij in de rol van Don Quichotte die met groot rumoer tegen windmolens vecht.”

Dat vechten klopt wel aardig. Van Rey bijt zich in de jaren tachtig en begin jaren negentig vast in een aantal spraakmakende corruptiezaken en andere malversaties.

Zo jaagt hij het establishment in het provinciehuis tegen zich in het harnas als hij een aantal vage subsidiestromen wil onderzoeken: CDA en PvdA houden dat tegen.

Beerput

Zijn belangrijkste verdienste is echter dat hij de beerput van de Limburgse vastgoedverstrengeling open trekt.

Hij speelt een prominente rol in de bouwenquête van 1988. De aanloop naar dit onderzoek was de zogenoemde SBDI-affaire. De SBDI, een Limburgse woningcorporatie, had voor veel te veel geld duizend onverkoopbare woningen overgenomen van een aantal projectontwikkelaars. De SBDI maakte er huurwoningen van met te hoge huren. En de ontwikkelaars kregen er ook nog eens subsidie voor.

De verantwoordelijke in dit verhaal is Fons Jacobs, de toenmalige hoofdingenieur van VROM in Limburg. Hij liet de transacties ongestoord langs zijn bureau gaan. Dat is niet zo vreemd: toen hij eerder op VROM werkte had hij de regels bedacht die dit soort transacties mogelijk maakten. Jacobs voelde zich prima thuis in het vastgoedwereldje. Bij zijn komst naar Limburg liet hij zich verwennen door een van de betrokken projectontwikkelaars. Die bemiddelde bij het krijgen van een huurwoning en kocht Jacobs’ oude woning in het westen des lands op. Een aardig gevalletje belangenverstrengeling.

Failliete boedel

De problemen werden nog groter. De SBDI dreigde over de kop te gaan. Een aantal kleinere woningcorporaties wilde de bijna failliete boedel wel overnemen en kreeg van VROM tien miljoen gulden mee om de boel te saneren. Zo ontstond de fusiecorporatie Woning Beheer Limburg (WBL), die in een klap een van de grootste sociale woningbouwbezitters van Nederland werd.

Het was van begin af aan een rommeltje, een ruif waar bestuurders uit konden plukken. Een van de bestuurders is later beschuldigd van het aannemen van steekpenningen. Een ander, burgemeester Van Goethem, liet zich via een privé-BV uitbetalen voor zijn fusiewerk. En Fons Jacobs, inmiddels ook burgemeester, streek een aardige gage op als adviseur van verschillende vastgoedpartijen waar hij tot voor kort toezicht op moest houden.

De WBL ging begin jaren negentig failliet. Uiteindelijk moest het Rijk bijspringen met 103 miljoen gulden om de woningvoorraad te redden.

Met de hoofdrolspelers is het overigens prima afgelopen. De corporatiedirecteuren zijn nooit vervolgd. Jacobs is nog wel gehoord door de enquete, maar ook hij ontliep straf. Behalve als je het burgemeesterschap van Nederweert, Brunssum en thans Helmond als boetedoening ziet.

Van Rey heeft deze twee zaken: de SBDI-affaire en later de WBL-affaire aangekaart. In dit licht bezien is zijn huidige deconfiture opmerkelijk. De beschuldigingen van corruptie komen niet uit het niets. De Limburger heeft vorig jaar ook al uitgebreid bericht over belangenverstrengeling. Je zou bijna denken dat politiek bedrijven in Limburg niet zonder vuile handen kan.

Voor de hoed en de rand: lees de Vriendenrepubliek van onderzoeksjournalist Joep Dohmen.

Reacties (20)

#1 hendrikjan

Tja, in de zuidelijke landen heersen andere opvattingen dan in de (voormalige) calvinistische.
Dat zie b.v. in Griekenland, waar een 40 miljard per jaar belasting wordt ontdoken.

Dat zuiden begint ten zuiden van de grote rivieren, dat is al heel lang bekend.
Het conflict van een KVP volksvertegenwoordiger met een belastinginspecteur, of de kosten wel gelijk waren aan de kostenvergoedingen, werd opgelost met het besluit dat die gelijkheid moest worden aangenomen.

Van Buitenen heeft z’n Europese anti EU corruptie partij opgedoekt, haalde niets uit.
Toch willen de EUfielen een EUsuperstaat waarin katholieken veel te vertellen zullen hebben, zo kan democratisch tot corruptie en zo worden besloten.

Aardig in de Van Rey affaire is dat de Limburgse goeverneur, zo heet de commissaris van de koningin daar, persoonlijk de Groen Links fractievoorzitter in de raad, geïntimideerd schijnt te hebben.
Als dat zo is, wordt dan deze man wegens medeplichtigheid vervolgd ?
Bij de Britten heet dat belemmering van de rechtsgang, verder lijkt ook het spreekrecht van politici, wat volgens het proces Wilders breed geldt, geschonden te zijn.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

Misschien is hij een beetje veel te lang blijven zitten? Bij mijn weten is hij uit de Roermondse (en Limburgse) politiek nooit weggeweest sinds hij er eind jaren ’70 in kwam. Als je te lang in dat soort kringen verblijft, ga je uiteindelijk de gewoontes overnemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 zaz

Het maakt niet uit hoeveel gezichten hij heeft, hij is 1 verdachte en nu dus nog onschuldig, 2 hij hij wordt verdacht van ambtelijke corruptie, in elk geval van het doorspelen van sollicitatiegegevens naar z’n vriendjes. Als (ALS) het kan worden bewezen is dit beslist niet minder fout dan wat de KVP deed.
Hardop zeggen dat je belangen schijnbaar zijn verstrengeld, had hij ook al gedaan.
http://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/nieuws/wethouder-van-rey-%28roermond%29-mag-blijven.4978547.lynkx
hoe moeten wij nederlanders profiteren van zo’n open en transparante cultuur ? “ik kom er eerlijk voor uit dat de overige kandidaten in de kofferbak van Ruige Ronny zijn verdwenen” :S

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Eric vdB

Je kunt je afvragen of Van Rey destijds zo transparant en anti-corruptie was, of dat het hem goed uitkwam om politieke tegenstanders te vloeren. Het tweede lijkt me nu waarschijnlijker. Overigens is de samenloop van functies wat mij betreft al een dubieuze constructie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Jos

Kan het nergens terugvinden, maar er was toch al véél eerder (jaren 80-90???) ook al een kwestie rond Jos van Rey met belangenverstrengeling/corruptie/belastingontduiking of zoiets, ivm zijn “assurantie-kantoor”? Heb ik dat ten onrechte in mijn hoofd, of weet iemand daar iets van te vinden?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 HansR

Eerst maar eens zien wat hij nu zo fout heeft gedaan. Misschien is het wel gewone smerige beschuldigende politiek van iemand anders. Zo van : je hebt me ooit een kunstje geflikt, nu ben jij aan de beurt. Eerst zien, dan geloven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Duit in het zakje

@4 “Overigens is de samenloop van functies wat mij betreft al een dubieuze constructie“.
In 2005 was er wat reuring rond VVD-burgemeester en Kamerlid Jan Rijpstra. De wikipedia: “raakte hij in opspraak doordat hij in een interview meldde nog korte tijd, om precies te zijn tot zijn vijftigste verjaardag, kamerlidmaatschap en burgemeesterschap te willen combineren om zodoende een riante wachtgeld-regeling veilig te stellen. Een deel van de gemeenteraad vond dat hij dit eerder had moeten melden. Per 1 augustus 2005 was hij geen Kamerlid meer”.

@6 “je hebt me ooit een kunstje geflikt, nu ben jij aan de beurt“.
Kan zijn dat hij bijvoorbeeld een ongeschreven code heeft geschonden en er nu op wordt afgerekend. Ik gooi er maar een gerucht in ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 M

De poging tot damagecontrol van Benk Korthals is nogal lachwekkend. ‘Nee hoor, niets aan de hand. Bij de VVD zijn alleen maar keurige & beschaafde mensen, daar letten we zelfs op bij de trainingen. Maar deze situatie is toch wel heel pijnlijk.’

Niet alleen de situatie rondom Jos van Rey, Benk.
http://www.ftm.nl/original/vvd-senator-van-rey-is-twaalfde-liberaal-met-een-luchtje.aspx
Het “leuke” van dat FTM artikel zijn de verdere commentaren.
“Waarom staat X er niet tussen, want…”

Hoog tijd dat die VVD beerput opengaat. Machtsmisbruik/ corruptie/ fraude en noem alle verdere wanstaltig gedrag maar op, is niet sinds kort. Die partij is verrot tot op het bot.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

@5: Hij was al in opspraak de afgelopen tijd. Een commissie had zelfs belangenverstrengeling vastgesteld, maar voor zwakke bewoordingen gekozen, omdat van Rey móest blijven zitten (dat kwam ook coalitiegenoten CDA en PvdA beter uit). Het opstappen van de hele VVD uit het college is ook een vergelding wat dat betreft, een werkbare raadsmeerderheid wordt daarmee bijna onmogelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Jim

@hendrikjan, nee in NOORD-Holland loopt alles op rolletjes en volgens de regels! Wakker worden, corruptie kan overal ontstaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Zondirr Romney

Kom op zeg, wat een overdreven hetze allemaal…
Nou ben ik totaal geen VVD’er, maar kan iemand mij uitleggen wat er nou zo verschrikkelijk fout en verwerpelijk aan is om als er binnenkort op de zaak een vacature vrij komt om dan een van je vrienden die je daar wel geschikt voor acht even een heads up te geven. Dat doen we toch allemaal? Ene keer gaat het om een baantje, of om een huis, of om een tweedehands wasmachine.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Zondirr Romney

En mijn tweede gedachte was deze: hoeveel democratische landen hebben nog deze volstrekt ondemocratische en ondoorzichtige burgemeestersprocedure? Volgens mij zijn er zelfs diverse landen waar wij qua democratie en mensenrechten helemaal op neer kijken, waar inwoners van een willekeurig dorp alsnog gewoon hun eigen burgemeester mogen kiezen. Dat zou dit soort zaakjes ook al behoorlijk tegenhouden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Hanenwurger

Als je De Vriendenrepubliek leest dan stem je nooit meer CDA of VVD. Maar vooral CDA. Van Rey had destijds gelijk met waar die letters voor staan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 fazariel

Corruptie in welke vorm dan ook is absoluut niet voorbehouden aan Limburg of de VVD (alleen recent wel veelvuldig in het nieuws).

Nog heel recent Juncta Juvant bijvoorbeeld als corrupt VVD-lobbyclubje voor Stork om de JSF-contracten binnen te halen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Weerman

@1 Nooit geweten dat Moskou ten zuiden van de Nederlandse grote rivieren lag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Prediker

Maar zo langzamerhand kunnen we Limbabwe wel officieel uitroepen tot bananenrepubliek.

’t Is net het Curacao van Nederland, gniffel-gniffel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 hendrikjan

Natuurlijk is corruptie niet voorbehouden aan (voormalige) katholieken.

Toch lijkt me onmiskenbaar dat er in de (voormalige) katholieke landen of gebieden meer corruptie voorkomt.
Dat zit er, lijkt me, in dat het katholicisme veel autoritairder is dan het protestantisme, waar het eigen geweten belangrijker was dan wat de geestelijke beweerde.

Kennen wij één noordelijk Europees land met belastingontduiking als van Griekenland ?

Bovendien is het nog niet lang geleden dat bweerd werd dat je
ook Frankrijk gemakkelijk een accoordje met de belastingen kon krijgen.

Sarko staat onder verdenking van mw Bettencourt, l’Oréal eigenaresse, geld voor z’n verkiezingscampagne gebregen te hebben in ruil voor belastingdealtjes.
Het onderzoek loopt nog, maar huiszoekingen bij Sarko thuis en z’n kantoor vonden al plaats.
Mw Bettencourt is diverse malen verhoord.
De vrouw van de Franse minister, die over belastingen ging, werkte bij de beleggingsmaatschappij van mw Bettencourt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Joop

@17.

Protestantisme – (burgerlijk) kapitalisme – disciplinering (arbeidsethos) — Max Weber, …

Al hoewel de ethische component in het losgeslagen kapitalisme van mindere belang wordt geacht de afgelopen decennia. Mede door mindere maatschappelijke controle en doorgeslagen individualisme (wat aanvankelijk ook voortkwam uit het protestantisme).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Micowoco

@5 en 16: Niets nieuws onder de zon.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 zaz

@zondir Wat is er nu erg aan ambtelijke corruptie, de hele wereld doet toch al aan vriendjespolitiek? romney;

Jos van Rey snelt naar nog een ambt
NRC 13 maart 1995
SECTION: Pg. 2

LENGTH: 403 words

In 1989 kostte zijn media-optreden hem een plaats in de Tweede Kamer; nu levert zijn publiciteit hem een zetel op in de Provinciale Staten van Limburg. In een vraaggesprek met het JOVD-blad Driemaster bekende Jos van Rey eind jaren tachtig ‘net als alle andere mensen’ allerlei ‘dingen te doen die niet deugen’. Zo reed de VVD-er in zijn BMW ‘geregeld 160 kilometer per uur’ en zei hij: ‘Kamerleden mogen van mij ook naar de hoeren.’ De uitlatingen bezorgden hem een onverkiesbare plaats op de VVD-lijst voor de Tweede- Kamerverkiezingen. Voor een groep Limburgers het startsein voor het comite ‘Jos van Rey moet blijven’. De actie leverde niet genoeg voorkeurstemmen op en pas met het vertrek van VVD-fractievoorzitter Joris Voorhoeve kwam er begin 1991 weer een bankje vrij voor Van Rey.

Dit naar aanleiding van dat hij in de provinciale staten van Limburg gekozen werd gekozen, ‘Baantje vier’, zei hij daar zelf over omdat hij daarnaast ook Tweede Kamerlid, assuradeur en lid van de gemeenteraad van Roermond was.

  • Vorige discussie