Italianen zijn zuinig en trots op hun voedsel

ELDERS - Pizza’s kun je overal ter wereld eten. In Florence worden de kebabs geweerd.

Met lede ogen zien liefhebbers van de Italiaanse keuken dat ook hun land nu zo langzamerhand wordt overspoeld met filialen van buitenlandse restaurantketens. Ook al leveren ze van oorsprong Italiaanse producten, het blijft een aanslag op de inheemse eetcultuur. Het gemeentebestuur van Florence gaat restaurants en winkels in het historische centrum nu verplichten minstens 70% producten uit de eigen regio aan te bieden. Burgemeester Nardiella ergert zich aan de toename van fast-food restaurants en industrieel vervaardigde massa-producten van vreemde bodem die de traditionele trattoria vervangen. Het schaadt het cultuur-historische karakter van de stad die jaarlijks door miljoenen toeristen wordt bezocht om te genieten van het belangwekkende erfgoed. Die mag je dan toch geen goedkoop geïmporteerd massavoer voorzetten!

Deze maatregel, die in andere landen misschien niet zo snel genomen zal worden, typeert het belang dat de Italianen hechten aan voedsel van eigen bodem. Niet voor niets is hier de Slow Food beweging geboren. In 1986 richtte Carlo Petrini deze organisatie op in aansluiting na een demonstratie in Rome tegen de komst van een McDonalds in het historische centrum. Het doel is nog steeds: bescherming van regionale producten, de promotie van de eigen eetcultuur en een tegenwicht bieden tegen het snelle leven waarvan niemand meer goed kan genieten. Slow food is inmiddels een wereldwijde beweging met afdelingen in 160 landen. Op 16 april zal het 30-jarige bestaan van de organisatie groots worden gevierd.

Italianen zijn trots op hun keuken. Zo trots dat ze zich beledigd kunnen voelen als Italiaans klinkende producten elders worden verkocht onder merknamen waarmee ze zich liever niet associëren. Wat te denken van een kopje Mafiozzo-koffie, de kruidenmix Palermo Mafia Shooting -met een pistool op het etiket-, of een citroendrankje genoemd naar de mafia-baas Don Corleone uit de televisieserie The Godfather? Sara Paraluppi van de Italiaanse Boerenbond ziet het als een aantasting van de reputatie van de Italiaanse producenten. “Ze prijzen zogenaamde Italiaanse producten aan met het slechtste wat Italië te bieden heeft: georganiseerde misdaad.” Er zijn zelfs bedrijven die zich tooien met aan de mafia ontleende namen. Een groothandel in snoep noemt zich Candymafia en op veel plaatsen kun je eten in de Cosa Nostra Pizzeria. 

Er mag wat de Italianen betreft wel wat meer respect komen voor de waarde van het voedsel. Dat speelt ook mee bij een nieuwe wet die verspilling moet tegengaan. De wet wijzigt de afvalheffing zodat het voor winkels en restauranteigenaren makkelijker wordt restanten te doneren aan liefdadigheidsorganisaties. De wet relativeert ook de houdbaarheidsdatum die de producenten opgeven. In Italië wordt elk jaar voor 12 miljard euro aan voedsel weggegooid.  Italië is het tweede land dat maatregelen tegen voedselverspilling treft. In Frankrijk zijn grote supermarkten sinds vorig jaar verplicht producten die over de houdbaarheidsdatum zijn weg te geven aan liefdadigheidsorganisaties, als veevoer of voor compost.

Volgens een artikel in The Guardian wordt een derde van het geproduceerde voedsel weggegooid. Een gemiddeld Brits gezin verspilt per jaar 700 pond. Met alles wat in Europa wordt weggegooid zou je het deel van de wereldbevolking dat honger lijdt twee keer kunnen voeden, zeggen ze bij de Universiteit Wageningen. Een reductie van 40-50% van de verspilling is volgens experts haalbaar…. als iedereen meewerkt.

Daar zit waarschijnlijk het grootste probleem.